1890. No. 61.
Donderdag 20 Februari.
Vierde Jaargang.
VER SCHIJNT
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTEXUEN
KERK- EX SCIIOOLX1EIJWS.
RECHTSZAKEN.
Gemengde Berichten.
DE ZEEUW.
elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p. ƒ0.95.
Enkele nummers -0,02'.
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
19 Februari.
Onze geëerbiedigde Koning vierde heden
in betrekkelijk goeden welstand zijn 73sten
geboortedag.
Ondanks het tragische, aan een verjaardag
van Neêrlands laatsten Oranjevorst ver
bonden, heeft Neêrlands volk, als van ouds,
dezer, gelukkigen dag gezegend, en zich
met zijnen Koning verbljjd. Allerwegen
weerklonk een welgemeend Oranje boven 1
Nog hebben zij elkander lief: Oranje en
Nederland. En terecht. Onder het scbij nsel
toch der Oranjezon, die thans ter kimme
nijgt, werd een goed verworven dat onver
nietigbaar is. Vereenigd bloeiden beiden
gescheiden kwijnden zij.
Nog zjjn zij vereenigden de partijschap
pen ten spijt, juicht nog altijd op eiken
nationalen feestdag de Oranjeliefde en dankt
de godsvrucht voor het gespaarde leven
van onzen grazen Willem III.
Moge dit dierbare leven nog vele jaren
gespaard worden ten bate van land en volk
en ter voorbereiding van onze geliefde
Prinses voor har'» toekomstige taak. Mogen
de laatste levensjaren van onzen laatsten
Oranjevorst als vermaning tot zijn volk
doen hooren, wat eens de eerste onzer
Oranjevorsten in het onvolprezen Wilhel
muslied onzen vaderen toeriep
„Tot God wilt u begheven,
Sjjn heilsaem woort neemt aen;
Als vrome christen leven
't Sal hier haest zijn ghedaen."
Keuchenius losgelaten}
De Staatscourant behelst het bericht
dat Z. M. de Koning den heer Keuchenius
als minister van koloniën eervol ontslagen
heeft, onder dankbetuiging voor de gewich
tige diensten Hem en den lande bewezen
en ter zjjn er vervanging heeft benoemd den
heer Mackay, thans minister van binnen-
landsche zaken in wiens plaats jhr. mr.
A. F. de Savornin Lobman is opgetreden.
Deze beslissing, hoezeer ook de eer en
het voorrecht van het optreden des heeren
Lobman beseffende, wordt door ons diep
betreurd.
Mr. Keucheniu", de man voor wien 120
kiesvereenigingen in den lande het hadden
opgenomen, met wiens staatkunde de meer
derheid des Nederlandschen volks het eens
was, de trouwe miskende dienaar der Kroon,
die de tradiliër. van Groen zoo meesterlijk
handhaafde en, spijt zjjne onvolkomenheid,
zooveler liefde en geestdrift voor zich en
voor zijn arbeid had gewekt, de bekwame,
onvervangbare Keuchenius is door Koning
en Vrienden losgelaten. Het conservatisme
viert zijne triomfen, en de liberalist juicht
dat de doodsvijand zijner revolutionaire
beginselen smadelijk is achteruitgezet, nu
het boven verwachting, haast bij toéval,
gelukken mocht, hem voor goed den mond
te snoeren.
Wij betreuren zijne uitwerping nu te
meer, dewijl de laatste hoop ons ontvallen
moest, dat onze Vorst, beter ingelicht dan
het denkend deel der natie, zijn trouwen
dienaar handhaven zou.
Want wel werd hem, naar wij van zeer
betrouwbare zijde vernamen, dit ontslag
niet verleend, dewjjl hij de belijdenis van
bet christendom op den voorgrond had ge
steld, en dus niet om zijne beginselen
toch waren er verschillende andere redenen,
die Z. M. noopten, de smadelijke uitwerping
t'an zijn ijverigen, rechtvaardigen minister
te sanctioneeren.
Wel heeft men toen, naar het schijnt,
juist daarom mr. Lohman uitgenoodigd in
het kabinet zitting te nemen, om aan te
toonen, dat men geenszins een anderen
weg op wil dan tot dusver. Wel zijn de
naam en de trouw eri de bekwaamheden
van den heer Lohman ons borg, dat de
richting waarin deze christelijke regeering
eener christelijke natie, zonder Keuchenius
niet anders zal zjjn dan met Keuchenius;
en dat binnenlandsche zaken door den ge
sloten ruil, allicht in vaster handen komt,
dan in die van den premier, doch zelfs geen
De Savornin Lohman, hoe hoog wjj hem
schatten, kan ons verzoenen met het denkbeeld
dat die antirevolutionairen in Nederland te
zamen uiet hebben kunnen verhoeden dat
aan een staatsman als den heer Keuchenius
het regeeren onmogelijk werd gemaakt.
Eén troost blijftKeuchenius werd niet
door een conservatief, maar door Lohman
vervangen. Mits bij den nieuwen minister
van koloniën, ook in zake reorganisatie
der moderne protestantsche staatskerk in
Indië de doortastendheid aan de kalmte
geëvenredigd zij, de beste oplossing waarbij
wij onder eerbiedige betuiging van ons
leedwezen over de Koninklijke beslissing,
zelfs niet zonder hoop voor de toekomst ons
kunnen nperleggen.
Niet zonder hoop voor de toekomst.
Mackay, die zich met Keuchenius homogeen
verklaarde, en Lohman die 't beslist met
hem eens is, zoo zelfs dat hij van den be
ginne zjjn wij goed ingelicht gead
viseerd had de eerste kamer te ontbinden
en minister Keuchenius te handhaven;
zij beiden zijn ons borg, o liberalen 1 dat
uw goddeloos stelsel hetwelk op vernietiging
van het christendom in Indië dreigde uit
te loopen, in den hartader zal blijven aan
getast.
Ware het anders, wierd in dit opzicht de
lijn door Keuchenius aangegeven, verlaten,
zij zouden ons gereed vinden dit beginsel
ook het onze met hand en tand te
verdedigen.
Doch noch van Mackay, noch van Lohman
is dit te wachten. Men zal het spoedig zien
aan den feilen strijd, dien de «liberalen»
tegen liet aanvankelijk, met schijnbaar goe
den uitslag, door hen bres geschoten mi
nisterie zal btjjven voeren.
Mogelijk fluisterde reeds een enkele hun
ner dat zij nu van Scylla op Charibiis ver
vallen zijn
Moge hun vrees r.iet beschaamd worden
19 Febr. '90.
Z. M. benoemde tot commandeur der
orde van den Nederlandschen Leeuw Mr.
A. baron Mackay, ministertot ridder
grootkruis van den Ned. Leeuw S. P. J
(Paul) Kruger, president der Transvaalsche
repuhliektot ridder in genoemde orde
J. Breebaarts, voorz. der vereeniging «Het
Nederlandsch Paardenstamboek»M. J.
Soutendam, majoor commandant der dienst
doende schutterjj te Goes; mr. G. N. de
Stoppelaar en J. F. v. Dunne, directeur
der registratie en domeinen te Middelburg r
W. P. Groeneveldt lid in d«n raad van
Ned. IndiëJhr. Mr. B. C. de Jonge,
raadsheer in den Hoogen Raad der Ne
derlanden.
- - Hoe iemand uit het «denkend deel»
over onze boeren denkt! De schrijver der
«brieven uit de Hofstad» in de «Midd. Crt»
van jl. Maandag schrijft naar aanleiding
van de volksuitingen in de a. r. kiesver
eenigingen het volgende, waarvan wij een
gedeelte spatiëeren.
Ook al de ontzettende motie's van allerlei
kiesvereenigingen, waarvan de meeste
leden op zijn best eenige ontwikke
lingenkennis bezitten, laat staan po
litiek doorzicht, zullen toch waarschijnlijk
den Christen-staatsman niet kunnen redden.
Het is vermakelijk dien hoogen toon te hoo
ren van mensehen, die misschien goed kun
nen ploeg en en ko eien m eiken, maar
van staatkunde en politiek geen
flauwbegriphe]bben. JVfenmoetmaar
du r ven, om zoo te spreken als die motie's
doen!
«Men moet maar durven» Streek deze
briefschrijver met deze woorden niet zjjn
eigen vonnis
De zeep en hare toepassing.
In het «Handelsblad» worden eenige
beschouwingen gewjjd aan de toepassing
van den zeepaccijns en het daaruit voort
vloeiend gebruik van surrogaat en vervalsch-
fe zeep.
Dank zij de belasting van 10 cent per
kilo die de Regeering van de zeepverbrui-
kers vraagt, wordt tegenwoordig zeer veel
gebruik gemaakt van een eigengefabricëerde,
door vermenging van oleïne en loog ver
kregen waschmiddel, een pap, die den naam
van zeep te schande maakt en hare werk
zaamheid ontleent aan de bijtende kracht
der loog, eene kracht die zich intusschen
niet beperkt tot de wegneming van het vuil
't welk men wenscht te verwijderen, maar
voortwoekert in lijnwaad en wollen stof, in
houtwerk, en zelfs in de huid van den
gebruiker.
Zoo ooit, dan is hier het «pound-foolish
penny-wise» wel geplaatst. Eene huishou
ding van v(jf personen bespaart door het
geregeld gebruik van oleïne en loog jaarlijks
de kapitale som van iets meer dan twee
gulden. Daarvoor heeft ze echter tevens de
zekerheid gekocht dat alles wat in den loop
van öat jaar met die zeep behandeld wordt,
lang vóór den gastelden tjjd versleten is,
dat de, kleur van geweven goederen in de
meeste gevallen verdwijnt als sneeuw (voor
de zon. Bovendien heeft de gebruiker van
olelne-loog-zeep nog het voordeel van een
gratis odeurtje: den stank namelijk, die
weldra uitgaat van alle goed, 't welk met
die zeep gewasschen is.
Doch ook in een ander opzicht nog werkt
de zeep-accijns schadelijk, en wel door de
wijze, waarop de wet wordt toegepast. In
menige zeepziederjj wordt, met behulp der
belasting-administratie, een brouwselsaam-
geflanst, dat den naam van zeep slechts
voor de helft verdient: de andere helft
toch bestaat uit allerlei ballast, die in het
gunstige geval geenerlei effect doet, dikwijls
daarentegen aan de zeep ook eigenschappen
verleent, die deze onmisbare stof minder
deugdelijk of zelfs afkeurenswaardig maken.
Aardappelmeel is een zeer gewoon vervalscht
middel voor de zachte zeep, maar mag nog
onschadelijk genoemd worden voor het lijn
waad. Vooral echter de meer bepaaldelijk
uit Dmtschland aangevoerde en in vele
onzer zeepziederjjen met graagte opgeno
men mengstofïen, werken in hooge mate
schadelijk op het waschgoed en de ver
bruiker is er niet het minst tegen gewaar
borgd, daar zeep niet onder de levensmid
delen behoort, tegen wier vervakching de
wet hier en daar nog waakt.
Integendeel, de kunstvaardige hand, die
tegenwoordig van een deel zuivere zeep twee
deelen verkoopbare waar weet te maken,
wordt door de Regeering in de ziedei ij
feitelijk geholpen bij de zoogenaamde «vul
ling» of vervalsehing. De Regeering, die
slechts heeft te letten op de belangen der
schatkist en wier ambtenaren slechts «zeep»
uit den ketel tappen en nameten, onver
schillig of de waar zuiver of vervalscht is,
moest, meent de schrijver, de door haar
verleende gemakken bij het zeep-zieden,
welke de wet r.iet kent, intrekken. Kan
dit niet geschieden en behoort men ook in
deze den industrieel ter wille te zijn, dat
men dan den geheelen zeepaccijns over
boord werpe.
Vlissingen. Gedurende de maand Janu
ari 11. vervoerde de stoomvaartmaatschappij
«Zeeland» 4383 passagiers, namelijkper
dagdienst van Londen naar Vlissingen, 360
passagiers en 40 ton stukgoederen en van
Vlissingen naar Londen 733 passagiers en
468 ton stukgoederen per nachtdienst van
Londen naar Vlissingen 1583 passagiers en
280 ton stukgoederen, en van Vlissingen
naar Londen 1707 passagiers en 1868 ton
stukgoederen; In Januari '89 werden langs
beide richtingen per dag- en nachtdienst
4915 passagiers en 2619 ton stukgoederen
verscheept.
De a. r. kiesvereenigingen te Middel
burg en te Ierseke en het bestuur der a. r.
kiesvereeniging Zeeuwsch Vlaanderen W. D.
betuigden hunne instemming met de motie
Amsterdam in zake de uitwerping van
minister Keuchenius.
Ned. Herv. Kerk.
Kloetlugo. Ds. Warnsink heeft emeri
taat aangevraagd. Hij werd kandidaat te
Utrecht 1840predikant te Wilheiminadorp
21 Nov. 1841te 's Heer Abtskerke 1847
en te Kloetinge 20 April 1856.
Baarland. Ds. Aitton heeft emeritaat
aangevraagd. Hjj wascandidaat in N. Brabant
1848; pred. te Zijderveld 18 Febr. 1849;
Stavenisse 1869Oisterwjjk 1874Uitwijk
1876, Melissant 1882 en Baarland 21 Febr.
1886. Door zjjn vertrek zullen in den ring
Borsele van de 10 gemeenten 6 vacant zijn,
welk getal nog met 1 vermeerdert, bjjaldien
ds. Willemse het beroep naar Domburg
aanneemt.
Beroepen te Vlissingen G. J. de
Hoest te Zutfen te St. Kruis J. J. A.
Valeton te Ten Boer (Groningen.)
Arrondissements Rechtbank te Middelburg.
D.nsdag zjjn o. a. veroordeeld wegens
het veroorzaken van den dood door
schuldD. v. d. W., 53 j., arbeider,
Kruiningen, tot 3 m. gev.
beleediging: P. L., 24 j., hvr. van A.
H., Groede, tot f3 b. s. 3 d. h.
diefstal: J. M. 28 j., hvr. van A. H.,
arbeidster, Wemeldinge, tot 6 w. gev.J.
A. B., 27 j., huisv. van C. O., arbeidster,
ZoUtelande, en P. J. 13 j., en J. C. II.
12 j., beiden zonder beroep, Terneuzen, de
le tot 2 maal 1 m. en de 2e tot 1 m. gev.
mishandelingH. D., 19 j., arbeider,
Heinkenszand, tot f 8 b. s. 6 d. h.B. P.,
18 j., landbouwer, Koewacht, E. L. d. L,
21 j., boerenknecht,en C. L. H., 25 j.,
arbeider, beiden Colijnsplaat, allen tot t3
b. s. 3 d. h., en M. A. B., 21 j., kleermaker,
en M. G. 21 j., schoenmaker, Goes, ieder
to: 15 b. s. 5 d. h.
Voor het Kantongerecht te Middelburg
zullen eerstdaags wederom personen gedag
vaard worden ter zake van het niet voldoen
hunner hoofdeljjken omslag aan de Ned.
Herv. gemeente te Serooskerke.
Middelburg. De gewone parade werd
heden, door garnizoen en schutterjj gehouden,
gecommandeerd door den kapitein L. P. v.
d. Wal. De overste van Nouhuis inspec
teerde de troepen. De militairen werden
onthaald op sigaren en een extra maaltijd.
Het muziekcorps der schutters gaf eenige
nommers ten beste.
Waarde. Dinsdagmorgen omstreeks hal'
11 uur had hier een treurig ongeluk plaats.
De 54jarige jonge dochter J. M. moest water
halen uit de gemeenteput in het dorp
toen zij het ongeluk had er in te vallen.
Op het hulpgeroep van een vrouw kwam
de timmerman M. K. naar buiten geloopen,
stük een lat uit en wist met behulp van
J. K. de vrouw op het droge te brengen.
Er bleken nog levensgeesten aanwezig te
zjjn, doch toen de geneesheer dr. Geill uit
Krabbendjjke op de plaats des onheils kwam,
kon hjj slechts den dood constateeren.
Goes. De eerste zitting van den militie
raad voor deze gemeente zal 15 Maart 40
uur in de Abdij te Middelburg gehouden
worden, tot hot doen van vrijspraak omtrent
vrijwilligers en lotelingen.