1890. No. 55. Donderdag 6 Februari. Vierde Jaargang. VERSCHIJNT G. M. KLEMKERK, te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIEN GROOTHEID en VAL. ZEEUW. elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. Prijs per drie maanden franco p. p. ƒ0,95. Enkele nummers- 0,026. UITGAVE VAN en van 1 5 regels 25 eent, iedere regel meer 5 cent. Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. V Meer licht over Suriname. De inlichtingen door den minister van koloniën verstrekt in zake het geschil tusschen den gouverneur en de koloniale staten, geven recht om een oordeel uit te spreken. Gelijk wij vernamen, tellen de koloniale staten negen leden (niet dertien, zooals door ons gemeend was), meerendeels steunende op niet meer dan 259 kiezers. Een dier negen, de heer Muller welbekend, nad 't voorstel gedaan inlichtingen te vragen om trent de zaak der belastingweigering en oproermakerij door de Para-negers. Hij deed 't op een hooghartigen toon, die tevens krenkend was voor het gezag van het moederland. De overigen namen dit voorstel aan, zonder maar een oogenblik op te komen tegen den toon door den voorsteller aangeslagen. Een hunner zelfs gaf al de inlichtingen die te geven waren, waardoor het vragen om inlichtingen aan de regeering vrijwel overbodig werd en den schijn kreeg van zoeken naar een conflict. Nu had de gouverneur zonder bloedvergieten de oproe rige bevolking tot volledige onderwerping weten te brengenzoodat hij wat trouwens de s.aten zelf erkenden vol komen gerechtigd was de inlichtingen, die zij ten overvloede toch reeds wisten, te weigeren. Maar nu beging de gouverneur de fout van de staten hunne krenkende houding jegens de regeering van 't moederland in dit officiëele antwoord te verwijtenen dat had hij, ofschoon hjj 't bij 't rechte eind had, op die plaats moeten laten. Hij had dit elders kunnen doen. Maar om nu, zooals onze tegenstanders doen, daaruit dadelijk de machtspreuk te distilleerendat de heer M. Lohman voor zijne taak niet berekend is, dat is zoo on liberaal mogeljjk slechts partijdrift of verregaande onnoozelheidof totale onbe kendheid met de geschiedenis kan zulk eene machtspreuk ingeven. De heer Wertheim erkende 't in de Eerste Kamer dat de koloniale staten te Paramaribo naar uitbreiding van hun gezag streven. Daarin kon hij zijne geloofsgenooten aldaar, die de meerderheid in de staten uitmaken, geen gelijk geven. De gouverneur moet dus op schildwacht staan en nauwkeu rig acht geven. Dat hij nu, daartoe gebracht, 3± FEUILLETON. (iSchetsen uit het leven van Napoleon 1.) XXV. JEROME. Wij willen nog iets mededeelen over dezen broeder van Napoleon. Hij was, zooals gij weet, door hem tot koning van Westfalen verheven. In Amerika was hjj gehuwd met Elizabeth Patterson. Dit huwelijk was zeer tegen den zin van zijn broeder, die niet velen kon dat de broeder des keizers trouwde met een koopmansdochter. Toen Napoleon naar Italië was, om zich daar als koning te laten kronen, kwam Jeröme te Lissabon op een Amerikaansch schip waar als passagiers waren ingeschre ven «de heer en mejuffrouw Patterson.» De keizer bevond zich toen te Turin en schreef aan zijn minister Fouché, te vens zijn handlanger en hoofd der geheime politie, dat Jeröme door hem bevolen was zich over Toulouse en Grenoble tot hem te begeven; en dat Fouché hem moest gevangen nemen als hij zag dat Jeröme dit bevel niet stipt opvolgde. Jeröme voldeed echter aan zijn broeders bevel, en vond hem te Turin. Hjj werd slecht ontvangen. Napoleon eischte ont binding van het huwelijk en beval hem dat hij zich naar een van de schepen zou begeven, die in de Middellandsche zee kruisten, Jeröme was laf genoeg te gehoor. in zijn weerstand te scherp was, is af te keurendoch welk staatsman is zonder fouten Had v. Rees er ook niet En Smidt en Sprenger v. Eijk en Loudon en wie gij maar noemen wilt, begingen ook zij niet somwijlen vergissingen? Wjj achten dan ook deze, fout van den gou verneur van Suriname, niet van beteekenis genoeg, om hem deswege terug te roepen. Te meer daar de bevolking met hem in genomen is, en het getal zijner tegenstanders zich slechts schijnt te bepalen tot enkele personen uit aanzienlijker stand, die tot het denkend deel behooren. Zoo wij Keuchenius nu reeds moesten verliezen, zou zjjn opvolger niet verstandig handelen, als hij om deze quaestie den gouverneur terugriep. Bedenk daarbij ook diens voorganger, de heer Smidt, had 't meermalen te kwaad daar. Dat men na Keuchenius' val, de Surinaamsche quaestie gemakkelijker zal oplossen, dewijl Keuche nius die oplossing in den weg stond, gelijk zeker blad in Zeeland insinueert, is dan ook geheel in strijd met de feiten. Reeds voor Keuchenius in de Eerste Kamer over deze dingen gevraagd was, had hij den gouver neur van Suriname gelast, den post Repu bliek, in het district Boven Para, weder te doen bezetten door een detachement infanterie onder bevel van een officier. Deze laatste regeeringsdaad van minister Keu chenius (zoo zegt de liberale Arnhemsche Courant) verdient waardeering. Zij is dan ook maar één staaltje van de altijd bezige waakzaamheid en werkzaamheid, de nauw gezette plichtsbetrachting die deze christen staatsman tot den einde toe;beoelend heeft. V Cijfers. Het Centrum trekt hare conclusie uit de jaarlijksche stijging van het getal jeug dige zelfmoordenaars in Frankrijk. Van 47 per jaar, steeg hun aantal beneden de 16 jaar, sinds 1875, tot 67 per jaar. Het aantal zelfmoordenaars tusschen de 13 en 14 jaar steeg van 20 tot 33van die tus schen de 14 en 15 jaren van 31 tot 52 en die tusschen de 15 en 16 jaren van 57 tot 81 per jaar. Nog wjjst zij op het volgende In België bedroeg het aantal geboorten in 1880 per 100 inwoners 3,21 en in 1887 slechts 2,97, Daarentegen vermeerderde het zamen. Hij verbrak het huwelijk en vertoefde twee maanden in de Middellandsche zee. Dit verraderlijk gedrag bezorgde hem een koningskroon. Hem werd een nieuwe vrouw aangewezen in eene prinses van Wurtemberg. Deze 20 jarige prinses, Katharina, kwam den 20 Augustus 1807 te Parijs aan. Zij had een zachtaardig en beminnelijk karakter. Zij had deze eigenschappen van haren vade geërfd doch ook haar lichaamsomvang deed aan dien van haren vader denken. Deze toch was zoo corpulent, dat hij geen ge wonen stoel kon gebruikenen dat een halve cirkel uit de tafel was gezaagd, wijl hij anders onder het eten niet wist waar zijn buik te bergen. De prinses had er nog al tegen opge zien aan een hof te verschijnen, dat in betrekking tot pracht en praal den toon aangaf voor alle hoven vun Europa. Doch al haar schroom viel weg toen zjj zag hoe minzaam zij ontvangen werd. Napoleon ontving haar namelijk onder aan het bordes der Tuilerieën, en toen zij meende een eerwaarde buiging te maken, omhelsde hij haar, bracht haar binnen en stelde haar voor aan de keizerin en aan het hof, bene vens aan de afgevaardigden van haar aan staande koninkrijk Westfaler, die uitge- noodigd waren bij de huwelijksplechtigheid tegenwoordig te zijn. Het huwelijk werd des anderen daags gesloten. Na den val der Bonapart.es bleef zij haren man getrouw, niettegenstaande deze wel aantal echtscheidingen van 26 in 1840, tot 356 in 1888. Dit geeft te denken 1 V Schoolgeld. Het Sociaal Weekblad geeft van zijn irgenomenheid met het voorstel van even redige schoolgeldheffing in de navolgende bewoordingen blijk Zooals men weet, is in de nieuwe school wet niet opgenomen het voorschrift, het welk tot dusver gold, dat op de openbare school behoudens vrijstellingen voor on- en minvermogenden voor ieder kind van dezelfde klasse het schoolgeld hetzelfde moest zijn. Met andere woorden: mogelijk gemaakt is de invoering van evenredige schoolgeld heffing; van een heffing, verschillend in verhouding tot het geldelijk vermogen der ouders. Wat wij beschouwen als een der lichtpunten op het donkere veld der nieuwe schoolwetgeving. Wel is waar zou de zaak vrij wat grooter waarde hebben voor het middelbaar en het hooger onderwijs. Doch er is dan toch een begin mee gemaakt, waarop men mag het vertrouwen het verdere wel zal volgen. Thans is de gemeenteraad van Voorst de eerste geweest om van de bevoegdheid, door den wetgever verleend, gebruik te maken. Hij heeft, met den hoofdolijken omslag tot maatstaf, besloten tot een regeling, volgens welke zijdie in een der laagste klassen van dezen omslag zijn aangeslagen, van betaling van schoolgeld worden vrijgesteld, terwijl te betalen zullen hebben (voor meerdere kinde ren uit hetzelfde gezin van het bedrag) de aangeslagenen in de 4e klasse f 3,20. Be en 6e klasse - 4,80. 7e tot en met 9e klasse - 8,—. 16® I) j! 1^® 13e klasse en daarboven 12. Door de heffing op deze wijze te regelen, zal voor niet meer dan een derde der school gaande kinderen schoolgeld behoeven te worden betaald, en wordt gerekend op een som van f 2000, zijnde het bedrag, waarop de opbrengst der schoolgelden bij het vast stellen der begrooting voor 1890 is gevormd. Het is een heele stap vooruit dat het blad, welks redactie in de tweede kamer zoo fel tegen de nieuwe wet gekant was, aan deze mededeeling het volgende toe voegt Wij erkennen eenerzijds, dat de onzes inziens niet overwegende bezwaren, die tegen evenredige schoolgeldhefflng worden eens reden gegeven had tot het tegendeel. Zij volgde hem met al de toewijding harer liefde, ook in zjjn ballingschap. XXVI. NAPOLEONS TERUGKOMST. De overwinnaar keerde naar Frankrijk terug, terstond na de sluiting van den vrede. Hij liet echter eenige garnizoenen achter in Saksen Coburg, Oldenburg en Mecklenburg, om een oogje te houden op Zweden, welks koning niet tot het verbond met Frankrijk wilde toetreden. Door dezen maatregel bereikte hij twee doeleinden. Ilij hield de overwonnen vol ken in bedwang en de bondgenooten in 't oog, en hij vervreemdde tevens zijne solda ten van hunnen geboortegrond. Afdanken ging niet, en in vredestijd zooveel soldaten in Frankrijk ledig te doen rondloopen ging nog minder. Toch had deze handelwijze ook een schaduwzijde voor den keizer; want allerwegen werden de Fransche sol daten gehaat; en zoo werd de wraak van 1814 en 15 in de hartenjvoorbereid. Al wat Fransch- man was, verafschuwde men. Te Parijs was men trotsch op zulk een keizer, en toch verafschuwde men hem. Van de keizerin af tot den laatsten dag- looner toe, alles vreesde hem. »Ik zie web zeide hij eens tot zjjn vrouw, »dat al die door mij gemaakte hertogen zich onaf hankelijker gevoelen dan te voren. Rijk en getiteld zullen zjj trachten zich van mij vrjj te maken en van mij van daaa aangevoerd, geringer zijn in een plattelands gemeente, dan in een grootestad; anderzijds dat zij in de eerste gemakkelijker is in te voeren dan in de laatste. Doch met dat al juichen wfi het gegeven voorbeeld toe, en blijven wij er met verlangen naar uitzien dat het ook in steden worde gevolgd. Mogen onze gemeenteraden dezen on- dubbelzinnigen wenk in gedachten houden Een klacht. Velen, onzer vrienden kunnen een ze keren weerzin niet van zich zetten over het roekeloos bedrijf van twintig liberalen, kwakzalvers op koloniaal gebied, die den ministrieëelen levensdraad van onzen Keu chenius hebben afgesneden. Een bedrijf, 'e roekeloozer nu uit mededeeling van »Haag- sche briefschrijvers», waar wel eens een enkel liberaal kamerlid onderdoor laopt, blijkt dat 't de bedoeling niet is geweest hoofdstuk X af te stemmen. Maar niet zij alleen hebben gezondigd. Ook de rech terzijde, ook minister Mackay had anders kunnen handelen. Toen de liberalen hunne philippica tegen minister Keuchenius geëindigd hadden, toen had flink en fier een lid der rechterzijde moeten opstaan om het voor den minister op te nemen. De geheele rechterzijde was immers niet door de influenza aangetast, al waren misschien enkele leden nog niet volkomen hersteld. De roomsche leden zijn misschien allen van het conservatieve soort Bahlmannv. Nunen, of branden niet genoeg van geestdrift voor de antirevoluti onaire staatkunde van dezen minister; maar waarom) stond dan ons eenige anti revolutionaire lid, de heer v. Lijnden, niet op om voor zijne sympathie, de sympathie der geestverwantschap uit te komen Van 1 jjnden v. Sandenburg in zijne goede dagen zou het niet hebben nagelaten. En toen ook v. Lijnden niet opstond, had toen het zjj met eerbied gezegd onze premier, had minister Mackay het onver trouwbare, het critieke der omstandigheid r.iet moeten inzien en bjj gebrek aan hulp in de Kamer, als hoofd van het geheele kabinet, een kal neerend, een waarschuwend woord moeten doen hooren Of zoo be scheidenheid hem noopte Koloniën zelf eerst het woord te gunnen, had hij toch de voel- te loopenmaar ik zal hen wel inhalen.» In den morgen van 27 Juli was de keizer op St. Cloud teruggekeerd. Prinsessen, ministers en leden der Staatslichamen maak ten hunne opwachting. »Thans is de vrede op het vasteland ver zekerd,» zeide hij tot hen; »en ook dien op zee zullen wij spoedig verkrijgen door vrijwdlige of gedwongen medewerking van al de mogendheden van het vasteland. Met Rusland heb ik een vast verbond gesloten. Thans ben ik lang genoeg generaal geweest, thans word ik weder eerste minister.» 't Is mogelijk dat de man het meende. Op den 15 Augustus had het Napoleon- feest plaats. Parijs, ja geheel Frankrjjk feestte. Zoo in als buiten 't paleis was alles in geestdrift. Napoleon vertoonde zich dan ook meermalen met de keizerin aan de hand als om de geestdrift nog aan te vuren. Menigmaal begaf hjj zich vermomd in den tuin van het paleis. Daar hoorde hij onophoudelijkLeve de Keizer. Ook een klein kind riep dit. De keizer zeide tot dit kind»Waarom roept gij, leve de Keizer En het kind antwoordde »Mijn vader en moeder hebben mij geleerd veel van den keizer te houden en veel voor hem te bidden.» Zoo verhaalt althans Thiers. Waarschjjn- ljjker is echter wat anderen mededeelen, dat de geestdrift voor Napoleon zoo heel groot niet was. Wordt vervolgd.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1890 | | pagina 1