KURK- MCHOOLWECWS.
RECHTSZAKEN.
Gemengde Berichten.
oogenblik evenmin als de regeering aan
deze dingen iets gebeteren kunt, strijdt
voor de bevordering van vrij christelijk
onderwijs, zoo lager als middelbaar en
hooger. Dan zult gij krijgen, wat de
staatsschool niet dan zeer zeldzaam,
en altijd ondanks zichzelf geven kan, zoowel
in hare lagere- als middelbare en hoogere
opleiding: een stel antirevolutionaire ambte
naren.
Noodige Inlichtingen.
Wij staan met de zaak van het Chris
telijk onderwijs in eene overgangsperiode.
Door de gunst en den zegen onzes Gods
zijn totnogtoe overal Christelijke scholen
verrezen. Op de meeste plaatsen bloeien
die scholen en gaat een goede reuke van
haar uit. En dat, niettegenstaande er van
een Christelijk schoolwezen geen sprake
was en de schoolwet met hen, die haar
moesten uitvoeren, ons tegenstonden.
Door de wjjziging dier wet komt in een
en ander groote verandering en daarom
is het zaak, ons goed voor te stellen wat
nu op den weg ligt van de voorstanders
van Christelijk onderwijs.
De redeneering, door sommigen er op
na gehouden, dat wij, nu de Staat subsi
dieert, met geven wel wat kariger kunnen
zjjn, moet als zonder eenigen grond, een*
voor goed worden ter zijde gesteld.
Ongetwijfeld is het waar, dat de Staat
voortaan bedraagt in de kosten.
Maar evenzeer is het waar, dat, indien
de vrienden der Christelijke school van nu
af hunne bijdragen gaan verminderen, de
school in plaats van er boven op, er geheel
onder raken zal.
Nu zal 't er op aankomen of men weet
te organiseeren, of men begrijpt dat in
de eerste plaats het onderwijs, dus onze
kinderen de vruchten moeten plukken van
de voordeelen ons geschonken.
Die organisatie met wat zjj medebrengt
kunnen en moeten de groote vereenigin-
gen ter hand nemen. Zjj hebben ie roe
ping om te leiden en te zorgen, dat de
éénheid, ook bij verscheidenheid, bewaard
blijve en dat men, van hetgeen de wet
ons nu schenkt, zulk een gebruik make,
dat er werkelijk gewezen kan worden op
een Christelijk schoolwezen, dat nief steunt
op subsidie van den Staat, maar dat door
die subsidie in staat gesteld wordt om
beter en meer dan voorheen de pedago
gische zjjde van 't vraagstuk der Christe
lijke schoolopvoeding tot haar recht te
doen komen.
6 Januari 1890.
Jantje Contant schrijft in Patrimo
nium het volgende, waarmee onze winkeliers
zeker instemmen
Het credietstelsel van onzen winkelstand
werkt schadelijk èn voor hem die het geniet
èn voor hem die het verleent of spreek
ik hier juister, die het verleenen moet
lo. Alles dadelijk betalen wat men koopt,
is toch een zeer practische raad voor onzen
burgerstand.
Men springt dan niet verder dan de beurs
gaapt. In het andere geval koopt men er
allicht maar op los, duur, goedkoop, koopjes,
noodig, minder noodig, onnoodig totdat
het bedrag der rekening doet verschrikken.
2o. Onze winkelstand lijdt door dat
crediet verleenen in dubbelen zin. Hij derft
daardoor de rente van het kapitaal, dat hij
heeft «uitstaan:» bjj zjjn klanten. Hij moet
zijn leverancier betalen op tijd, zit vol
zorgen, terwijl hij geld genoeg bezit «in
zijn boek.» Feitelijk moet hij bij de be
paling van den verkoopprijs zijner waren
rekening houden, èn met zjjn renteverlies,
èn met zjjn boekhouding-onkosten, slechte
posten, enz.
Let er op, dat de groote magazijnen in
Parjjs, dat Eigen Hulp, die schrik voor onze
winkeliers, dat zij wel degelijk verkoopen
alleen d Contant.
Ook in onze Oost gelJt als vaste regel,
dat iedereen elke maand zijn salaris ontvangt,
maar dan ook maandelijks zjjn rekeningen
betaalt.
*t Kan dus wel. Indien men zich daartoe
ook eens vereenigde in deze dagen van
coöperatie
De chrislelijk-historische pers. Spre
kende over de jongst gehouden vergadering
van het bond «de Christelijke per*» dat
zijn [arbeiders aan die antirevolutionaire
bladen, welke staan op den bodem van
«Ons Program», merkt het zelfde blad op:
We wenschen bjj deze gelegenheid onze
lezers eens te wjjzen niet op de
wenscholjjkheid van 't bezit eener christ.
pers, daar we achten dat deze niet zal wor
den betwist, maar op de moeilijkheden,
waarmede onze Pers heeft te kampen.
Die moeilijkheden zjjn 'grootendeels van
nnancieelen aard. Het redacteurschap stelt
thans eischen, die groot zjjn, zoo groot, dat
hot redacteurschap moeilijk meer te be
schouwen is als een „bijbaantje".
De redacteur moet dus geldelijk in staat
gesteld worden, van dezen zjjn arbeid te
leven, hjj en zjjn gezin.
Maar hoe slecht is nog vaak de geldelijke
positie onzer bladen! Wat een moeite een
blad „er in" te krijgen, dat is een genoeg
zaam aantal lezers te vinden.
Toch is dit noodig ook nog om een andere
reden.
Immers, alleen zoo dat aantal groeit is
er kans ook op toeneming van adverten-
tiën - en de bate van deze laatste maken
een niet te derven onderdeel uit van de in
komsten. Nemen de abonnés toe dan
stijgende advertentiën, nemen de laatste
toe - dan klimt het aantal lezers. Zoo
hangt het een samen met het ander.
Dit tobben nu om lezers te verkrijgen is
een algemeen verschijnsel - ook in het
buitenland. Zoo heeft onder anderen de
eigenaar van een bekend populair weekblad
aldaar 10.000 pd. st. (f 120.000!) beloofd aan
de armen, zoodra zijn orgaan een oplage
van een half millioen exemplaren zal hebben
bereikt. Nu is het eene kwestie geworden
van: [help man, help vrouw, help kind.
iedereen moet meedoen om den armen dat
extraatje te bezorgen. Natuurlijk zal de
leepe uitgever zeer goed 10,000 pd. st. uit
zijne buitengewone winsten kunnen afstaan,
zoodra het magische cijfer van 500,000 be
reikt is.
Maatregelen in het belang der paarden
fokkerij. Op de Staats begrooting! voor 1890
is een post van f 30,000 uitgetrokken voor
de verbetering van ons paardenras.
Bljjkens de toelichting van den Minister
van Waterstaat, heeft men daarmede niet
uitsluitend het aanfokken van remonl-
paarden op het oog. Het kamerlid Rooze-
boom had liever gezien, dat dit bedrag al
leen werd aangewend in verband met de
behoeften van het leger. Üe« heeren Van
Löben Seis en A. baron van Dedem waren
evenwel met den Minister meer voor ver
betering onzer paarden in algemeenen zin.
Zjj vonden dit ook beter dan eenzjjdig in
éene bepaalde richting te sturen.
Naar het ons voorkomt, zal het plan van
Minister Havelaar het meest den landbouw-
stand ten goede komenterwjjl er geljjktjj-
dig de legerbelangen door kunnen worden
bevorderd. Wanneer onze paardenfokkerij
geheel op de remonte meest drjjven zou ze
zeer spoedig zoo diep onder water zitten,
dat ze van den regen geen last meer zou
hebben. orden er echter maar werkeljjk
goede en krachtige paarden gefokt en aan
gekweekt, dan zal mze rjjdende artillerie
bjj tjjd van nood haar gading wel in on*
eigen land kunnen vinden. Misschien eet
men dan bjj gebrek aan brood nog wel
eens korstjes van pasteien.
Het is inmiddels te hopen, dat de Regee
ring met behoedzaamheid in de aangewezen
richting voort zal gaan, want kostbare
fouten schaden slechts de schatkist zonder
de veeteelt te baten. Moge haar daarbjj
de voorlichting niet ontbreken van kundige
en bezadigde mannen van het vak. Dan
zal zjj zich niet van de wjjs laten brengen,
door het geschetter van op stokpaardjes
rjjdende would-be specialiteiten of door het
gegalm van after-dinnerspeechende congres
leden. Er zjjn altijd nog een aantal een
voudige, maar knappa boeren, wier oordeel
voor ons meer waarde heeft dan de apodic
tische uitspraken van vele verloren zonen
van Apollo, die heere-boer werden omdat
zjj anders nergens voor geschikt waren,
net als Jeroentje in de Jobsiade. Bovendien
er kan soms zooveel stof uit onze boeken
oprijzen, dat men er door verhinderd wordt
om de zaken goed te beschouwen.
Het is jammer, dat er de laatste jaren
zooveel goede fokmerriën naar het buitenland
zjjn gegaan en daardoor aan de lokkerjj
werden onttrokken, terwijl men de zaken
met het uitschot voortzette. Maar de nood
der slechte tjjden drong nu eenmaal. In-
tusschen is het slot van de geschiedenis
geweest, dat men nu met een lantaarn
naar goede hengsten moet gaan zoeken.
Wjj waardeeren daarom ten zeerste de
goede voornemens en welgewikte plannen
onzer Regeering. Toch vergete men niet
dat alle regeeringsmaatregelen jjdel zouden
bljjken en al de sommen in het water ge
worpen geld zouden wezen, indien onze
paardenfokkers nu ter kwader uur be
sloten verder den Staat en violen maar te
laten zorgen. De paardenfokker zelf bljjft
de man die het orgel zal moeten trappen.
Eene beredeneerde keus van fokdieren
gepaard met krachtige voeding en zorg
vuldige verpleging zjjn altjjd geweest en
zullen altjjd bljjvende hechtste grond
slagen der paardenfokkerij. (P. Nb.)
Ned. Herv. Kerk.
Waarde. In de kerkeraads vergadering
van Vrijdag jl., werd tot diaken benoemd
in plaats van den heer H. Stoutjesdijk, die
zjjn ontslag had genomen, de heer A. van
Fraassen, die echter terstond bedankte;
hierop werd dhr. J. J. Mol bpnoemd, die
de benoeming neeft aangenomen.
De heer Stoutjesdijk heeft ook ontslag
genomen als president-kerkvoogd.
Helnkeoszand. Benoemd tot kerkvoogd
in plaats van dhr. G. Steijns dhr J
Ujj terschout.
Westkapelle. De bevestiging van ds. K.
Loggers Jr. zal D. V. plaats hebben Zondag
2 Maait des voormiddags door ds. N. de
Jonge te Brussel. De bevestigde hoopt des
namiddags zijn intrede te doen.
De heer H. Lampen, onderwijzer aan
de Chr. school te Axel, heeft eene benoeming
als zoodanig naar Nieuwendijk aangenomen,
Aan de Chr. school te Groede is als
onderwijzer benoemd de heer P. Lefeber,
die reeds eenige jaren aan genoemde inrich
ting als kweekeling werkzaam was.
Dezer dagen werd in eene circulaire
aan de Uniede vereenigingen voor
chr. nationaal en gereformeerd schoolonder
wijs, en de vereeniging van chr. onderwijzer*
gevraagd uit ieder dier vereenigingen vier
leden te benoemen, om te confereeren,
teneinde maatregelen te beramen ter ver
betering van het vrjje christelijk onderwijs.
Het Hoofdbestuur der Unie voldeed daaraan
door de benoeming der heeren jhr. mr.
A. F. de Savornin Lohman, dr. Kuyper,
Pierson en Brummelkamp, terwijl de
secretaris dhr. R. Derksen, ambtshalve is
toegevoegd. Ook de andere vereenigingen
zullen uitgenoodigd worden bjj de vier te
kiezen leden haar secretari* ambtshalve toe
te voegen.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg.
Vrijdag zjjn veroordeeld wegens;
mishandelingC. S„ 14 j., werkman,
Ierseke, en K. F. H. S., 18 jzonder
beroep, Vlissingen, beiden jtot 7 d. gev.,
en J. J., 25 j., hvr. van G. D., Bath., tot
f 5 b. s. 3 d. h.
mishandeling van een ambtenaarP.
K., 24 j., koopman, Kapelle, tot 7 d. gev.,
belecdiging van een ambtenaarW. G.
S., 29 j., bediende, Middelburg, tot
f8 b. s. 4 d. h.
vernieling: M. K., 1-4 j., en B. T.,
14 j., arbeider., beiden Hoedekenskerke,
ieder tot 3 d. gev., en C. H., 65 j., met
selaar, Westkapelle, tot f 10 b. s. 6 d. h.
het dooden van een dier: J. S., 30 j.,
kleermaker, Heinkenszand, tot f5 b. s.
3 d. h., en
diefstalD. J. V., 30 j., dienstbode,
Vlis8ingen, tot 3 m., en A. M., 16 j., koe
wachter, Kamperland, tot 14 d. gev.
Allen in de kosten.
VrijgesprokenI. G. J., 13 j., wagen
makersjongen, Vlissingen, beklaagd van
vernieling.
Vandaag over 14 dagen, den 20 Janu
ari a. s. zal de uitspraak plaats hebben
in de kerkelijke zaken van Koudekerke.
Goes. De toestand van de gewonde M"
v. S. dienstbode bjj wed. T. alhier is zeer
vooruitgaande.
Er werden op het telegraafkantoor
te Goes in 1889 behandeld 27477 telegram
men n.l. verzonden 9519, ontvangen 8953
en doorgezonden 9005.
Gedurende 1889 zijn het Sas van
Goe* ingevaren 808 schepen met een inhoud
van 51103 tonnen en uitgevaren 815 schepen
met een inhoud van 51903 tonnen. De
vaart was gestremd van 1 tot 5 Juli wegens
herstel der havenboorden.
In 1888 was de scheepvaartbeweging
ingevaren 998 schepen met 69369 tonnen
inhoud uitgevaren 1010 schepen met 65726
tonnen inhoud. {G. Crt.)
In 1889 werd de haven van Borssele
bezocht door 106 schepen uit andere ge
meenten, te zamen metende 6880 inhoud.
Heinkenszand. Dat alle menschen niet
gelijk denken bljjkt o. a. ook daaruit dat
in andere deelen van ons land adressen
aan de 2de kamer worden gezonden om
het. voorstel Bahlmann te verwerpen terwijl
een adres iB Westelijk Z. Beveland 300
handteekeningen bevat van landbouwers
die gaarne door de 2de kamer het voorstel
tot invoering van graanrechten zagen aan
genomen.
(Men behoeft hierbij aan geen partjjzaak te
denken. Ons zijn liberalen aldaar bekend die
voor, en antirevolutionairen die tegen
graanrechten zijn.
In de manége der cavallerie te Am
sterdam waren in 't begin van November
een paar officieren bjj de oefening tegen
woordig, toen over de wijze van onderricht
geren tusschen hen een geschil van gevoelen
ontstond dat op een scheldpartjj uitliep De
een wierp den ander de handschoen toe en
een duel volgde, 't Was een duel op de
sabel, dat in alle stilte gevoerd werd, slechts
door de getuigen bjjgewoond en wel in de
manege Een der «moedigen» werd zwaar
gewond, doch is thans herstellende. Hij
het zich ziek melden en door eet: burger
dokter verbinden. Dit is de oorzaak, dat men
eerst dezer dagen van dit duel iets ontdekte.
Bij den winkelier v. B. te Nieuwedorp
J Bergen op Zoom is thans voor de 2e
maal diefstal met inbraak gepleegd. Don
derdagnacht hebben de dieven aan twee
zijden van het huis de ruiten uitgenomen en
verschillende nieuwe kleederen en winkel
waren weggekaapt.
Nadat in den kerstnacht te Zeven
bergen de machinerieën in de stoommeel-
fabriek door kwaadwilligen zwaar beschadigd
waren geworden, werden zij spoedig hersteld
zoodat men Zaterdag den arbeid weer zou
kunnen opvatten. Maar jawel. Weder zjjn
baldadige yjjanden met een valschen sleutel
de fabriek binnengekomen en hebben zooveel
schade aangericht dat van werken heden
geen sprake kon zjjn.
Het «Nieuwjaarschieten» is een jongen
te Amsterdam duur te staan gekomen. Op
'Ie Prinsengracht bjj de Wolvenstrait ver
wondde hjj zich bjj het lossen van een
schot zoo ernstig aan de rechterhand dat
deze voor goed verloren zal zjjn.
®en soldaat van het garnizoen te
Hoorn geraakte bjj het schaatsenrijden te
water op eene plek, die hem als onbe
trouwbaar was ontraden. Toen men hem
op het droge kon brengen, was hjj reeds
een lyk. v
Nadat Donderdag te 0«ch een knaap
van 14 jaar djor het jjs gezakt en ver
dronken was, had eergisteren een jongeling
\an 18 jaar het ongeluk aldaar zulk een
hevigen val te doen op het jjs, dat hjj een
overieed bekwam en eergisterochtend
•TI >In de i(Jaro wcu-dt als voorbehoed
middel tegen de influenza aanbevolen het
gebruik van 5 gram «acide salicyllique»,
op te lossen in een flesch cognac of rum
waarvan s morgens en 's avonds een
likeurglas moet worden ingenomen in thee
of water.
Waarschjjnljjk moet dit zjjn salicyü
natrioc, een middel, dat in tegenstelling
van bovenstaand, als inwendig middel tegen
de influenza werd gebezigd. Avondpost.
In de kelders van het Hot te Frankfort
aan den Main is gevonden een postzak, met
1/5 brieven, van het jaar 1584. Zjj zjjn
uit Italië afkomstig en waren bestemd voor
Nederlanders. De collectie is in het Post-
museum opgenomen.
Eene hevige ontploffing is dezer dagen
te Antwerpen nogmaals veroorzaakt door
de beruchte patronen van Corvilain. Twee
jongens van elf en vjjf jaren waren in
hunne woning bezig eenige daarvan te
ledigen, toen de losbarsting plaats vond.
De knaapjes werden uit het venster op
straat geslingerd, vanwaar zij met verbrand
gezicht en handen naar een hospitaal wer-
den gebraent. De meubels werden vernield,
een middenmuur omgeworpen en een begin'
van brand ontstond, welke door politie
agenten werd gebluscbt. Er zjjn nog on
geveer veertig kilogram patronen in de
woning gevonden en men heeft procesverbaal
opgemaakt.
De werkstakers in het Zuiden van
Lelgie houden zich volkomen rustig Zn
houden overal bijenkomsten, maar gaven
nergens tot rustverstoring aanleiding. Toch
heeft de Regeering voorzorgmaatregelen
genomen. Het garnizoen van Antwerpen
is in de kazernen geconsigneerd en staat
gereed om elk oogenblik op het eerste
opontbod te kunnen vertrekken. Aan het
station staan den geheelen dag door twee
leege treinen onder stoom, zoodat de soldaten
zoo dit noodig mocht zjjn, in zeer korten
Ujü kunnen vervoerd worden.
Het gebrek aan steenkolen neemt steeds
toe. De Regeering liet te Charleroi de
ooonl ^ke leveiing aanbesteden van
oU,UU0 tonnen kolen, maar er werd geen
enkel bod gedaan. Deze steenkolen waren
bestemd voor de Staatsspoorwegen, die in
groote verlegenheid beginnen te geraken,
