NIEUWJAAR.
1889. No. 38.
Zaterdag 28 December.
Vierde Jaargang
GROOTHEID en VAL.
VERSCHIJNT
G. M. Klemkerk, te Goes
F. P. D'huy, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Evenals vorige jaren, stellen
wij in het no., dat op Woensdag
1 Januari 1890 zal verschijnen,
voor belanghebbenden de ge
legenheid open, tegen den prijs
van 25 CENT (cle 6 regels niet
te boven gaande) hun Nieuw
jaarsgroet aan Familie, Vrien
den of Begunstigers uit te
brengen.
KORTE SCHETS
DE
ZEEUW.
elken MAANDAGWOENSDAG
Prijs per drie maanden franco p. p.
Enkele nommers
en VRIJDAGAVOND.
f0,95
- 0,026
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent,, iedere regel,
meer 10 cent.
Tevens bestaat gelegenheid tegen be
taling van TIEN CENTS uw naam, beroep
en woonplaats te doen zetten onder de
volgende advertentie:
Bij den aanvang van het jaar 1890
wenschen ondergeteekenden hunnen ge-
achten Vrienden, Bekenden of Begunstigers
Gods besten zegen toe.
Deze en de gewone advertentien worden
niterlijk tot Dinsdagavond 6 nur Ingewacht.
VAN DE WORDING EN DEN GROEI
DER VEREENIGDE STATEN VAN
NOORD-AMERIKA.
Toen in 1790 van regeeringswege de
eerste census of algemeene volkstelling werd
gehouden, telden de Vereenigde Staten van
Noord-Amerika slechts 3,929,214 inwoners.
In 1830 of slechts 40 jaren later reeds
12,866,020 en in 1880 bedroeg de bevolking
50.155,783, terwijl zjj thans op ongeveer
€5 miljoen wordt geschat. Dus binnen een
tijdsverloop van 100 jaren eene aanwinst
van omstreeks 62 miljoen zielen.
Dat deze zeer groote vermeerdering niet
het gevolg kan zijn van de snelle toename
der oorspronkelijke bevolking, ligt voor de
hand. De landverhuizing, welke zich sedert
al die jaren voornamelijk uit Europa her
waarts richtte, deed de bevolking zoo sterk
toenemen, terwijl, zooals uit de volgende
historische schets blijken zal, de tegenWoor-
2L FEUILLETON.
(Schetsen uit het leven van Napoleon 1.
Zjj kreeg voor hare persoonlijke uitgaven
jaarlijks 600 duizend francs, waaraan zij
echter lang niet genoeg had. Een vijfde
gedeelte er van besteedde zij aan werken
van liefdadigheidhet overige werd weg
geworpen in den dienst der weelde. De
meeste dure voorwerpen kocht zij alleen
maar om ze te hebben. Hare kleine ver
trekken waren meermalen vol met kooplieden
en kunstenaars, onder welken vele afzetters
waren. Zij liet zich telkens portrelteeren
en schonk haar portret weg aan een ieder,
die er maar zin in had. Zij bezat 400
shawls. Zij maakte er japonnen van, dekens
voor haar bed of kussens voor haar hond.
Eens dat -/ij een prachtigen shawl gekocht
had, zeidj een der kamerheeren, die bij
haar stonden, dat dit goed schoon was om
er vesten van te maken. Fluks greep zjj
naar de schaar en gaf elk der heeren een
lap vau de shawl voor een vest. Nooit
trok zjj een paar kousen voor de tweede
maal aanen een japon zeer zelden. Op
een feestavond was zij altijd in het nieuw.
Daarbij komt dat zij in andere opzichten
buitengewoon gierig was; want hare eens
gedragen kleedingstukken liet zij dadelijk
opbergen en nooit gaf zij er een van weg.
Ook aan de verfraaiing van haar buiten
goed Malmaison spendeerde zij groote uit-
gaven.
Ook na hare echtscheiding bleef deze
kwaal haar bij. Terloops zij gezegd dat
dige blanke inwoners der Vereenigde Staten
eigenlijk allen afstammelingen zijn van
Europeesche landverhuizers.
De Vereenigde Staten van Noord Amerika
liggen tusschen 24° 30' en 49° 24' N. breedte
en 66" 50' Z. 124° 45' W. lengte. Ten
Noorden worden zij begrensd door Britsch-
Amerika of Canada, ten Oosten door Nieuw
Brunswjjk en den Atlantischen Oceaan,
ten Zuiden door de golf van Mexico en de
republiek van dien naam en ten Westen
door de Stille Zuidzee.
De oppervlakte dezer groote repubiek
bedraagt thans (zonder het schiereiland
Alaska) 3,026,494 CU Engelsche mijlen, ter
wijl de bevolking ongeveer 65 miljoen
zielen sterk is. Wanneer wij nu Neder
land en de Vereenigde Staten met el
kaar vergelijken [dan blijkt het, dat de
laatste 239 malen grooter zijn dan het
eerste en naar dien maatstaf zoowat 960
miljoen inwoners kunnen bevatten. Dit ter
geruststelling van hen, die vreezen mochten,
dat dit land spoedig te klein zal zjjn voor
de vele duizenden landverhuizers, die jaar
lijks herwaarts komen.
De vvlkeren, die de bosschen en vlakten
dezer nieuwe wereld bewoonden ten tijde
der eerste Europeesche bezoekers, werden
door hen, hoewel zonder grond, Indianen
of Roodhuiden genoemd. Van Oceaan tot
Oceaan, van de bevroren luchtstreek tot
waar een altijddurende zomer het aardrijk
steeds een groenend aanzien geeft heerschten
zij, en leefden van de voortbrengselen der
jacht en der visscherjj, waarbij sommigen
ook eenigen landbouw uitoefenden. In
enkele streken hadden zij een zekeren
trap van beschaving bereikt, maar
het grootste deel dezer natuurkinderea leefde
bij den dag, terwijl de verschillende stam
men in de voortdurende oorlogen elkaar
bijna vernietigden of door hongersnood en
ziekte uitstierven.
Nadat eerst gedeelten van Zuid-Amerika
en ook Mexico door de Spanjaarden in be
zit waren genomen, begonnen verschillende
Europeesche volken eveneens hunne blikken
te richten naar die streek van het nieuw
ontdekte werelddeel, thans bekend onder
den naam van »de Vereenigde State» van
Noord Amerika.» Spaansche gelukzoe-
zjj op den dag van haren dood zich een
prachtig négligée liet aantrekken. Zij stierf,
sierlijk uitgedoscht, met lint, kant en licht
rood satijn overdekt.
Vaak gebeurde het dat zij hare reke
ningen niet voldoen kon. Dan riep zij de
hulp van haren gemaal in, die dan zeer
toornig was, doch voor hare tranen en
smeekingen zwichtend, op voorwaarde van
beterschap, de schulden voor haar afdeed.
Trouwens, evenals het volk schuld had
aan de buitensporigheden des keizers had
ook deze schuld aan de verkwistingen zijner
huisvrouw. Hij beval haar maar al te
dikwijls hoe zij zich kleeden moest. Eens
zelfs had hij op haar nieuwe kleed een
inktvlek geworpen, enkel en alleen opdat
zij een ander zou aantrekken, dat hem
meer aanstond.
En bij zulk voorgaan van de grooten,
moesten de kleinen wel volgen. De hof
dames enz. waren eveneens schitterend
gekleed.
Het Fransche volk had zijn koningshuis
opgeruimd, ook om aan deszelis dure hof
houding een einde te maken, een niet
minder duur vorstenhuis had het er voor
in de plaats gekregen, daarmede 't woord
waar makende, dat de zonde zichzelve straft.
XVIII.
DE KROON.
Napoleon was tot keizer der Franschen
gekozen. Thans moest hij nog gekroond
worden. Een plechtigheid die hem niet
zoo bijzonder aanstond. Immers het was
hem een doorn in het oog, dat de Paus
kers, Engelsche reizigers, Fransche zen
delingen doorkruisten de bosschen en
vlakten, ontdekten de groote meren, voe
ren de rivieren op, leerden de inboor
lingen kennen en zonden de fabelachtigste
berichten aangaande deze gewesten naar
Europa. Maar het bleef vooreerst bij ont
dekkingstochten en verscheidene jaren ver
liepen er, voordat men pogingen aanwendde
ter kolonisatie. En toen daartoe eindelijk
werd overgegaan mislukten zjj. De eerste
kolonisten waren niet wat kolonisten zjjn
moeten, terwijl ook door den naijver der
verschillende natiën Spanjaarden, Franschen
en Engelschen, reeds gestichte volkplantin
gen meermalen moesten worden verlaten.
Onder dit alles waren echter de Indianen
de lijdende partij. Zonder de deugden der
beschaving aan te nemen, werden zij maar
al te gemeenzaam met de ondeugden en
begon vooral het «vuurwater» zijn verderfe-
ljjken invloed op hen uitteoefenen. Hierbij
kwamen nog de schraapzucht en de lage
wreedheid hunner «blanke broeders», zoodat
reeds in dien eersten tijd de grondslagen
werden gelegd eener vijandschap tusschen
de beide rassen, die den blanken stroomen
bloeds heeft gekost en eene der oorzaken
is geweest van de bijna algeheele verdwijning
van den Noord Amerikaanschen Indiaan.
Na vele mislukte pogingen stichtten de
Spanjaarden in 1565 op de kust van Florida
de stad of liever het fort St. Augustine,
zoodat deze stichting als de oudste stad in
-'e oorspronkelijke Amerikaansche Unie kun
worden aangemerkt. Sedert het begin der
zeventiende eeuw gaven de Europeesche
volken elkaar wat meer ruimte. Spanje
bepaalde zich tot de zuidelijke-, Engeland
en Nederland tot de middel- en Frankrijk
tot de noordelijke kusten, hoewel vooral
Frankrijk zich tegelijk in de binnenlanden
uitbreidde.
De geschiedenis van de kolonisatie der
verschillende kuststaten, door de verschillende
Europeesche volken, vult boekdeelen. Het
zjj genoeg hier te melden dat bjjna elke
notie volkplantingen herwaarts zond, wier
geschiedenissen meestal neerkomen op dit:
worstelingen tegen natuurljjke hinderpalen,
strijd tegen de Indianen, en niet zelden,
gedreven door nationale ijverzucht, ook
het recht had de keizerskroon iemand op
het hoofd te drukken. Daarmede toch werd
het beginsel uitgesproken dat de Kerk
hooger is dan de Staat; en de keizerlijke
macht afhankelijk is van pauselijke goed
keuring. En hjj voor zichzelf begeerde die
niet. Toch moest hjj 't niet laten blijken.
Integendeel hij gaf den wenschte kennen,
dat de kroning spoedig mocht plaats hebben;
maar om de eigenaardigheid van zijn
nieuwkeizerlijken wil te beter te doen uit
komen, eischte hjj er in éénen adem bjj
dat de Paus te dien einde naar Parijs zou
komen.
Hij wist echter dien eisch in te kleeden
in den vorm van een zalvende onderdanige
bede, waaraan de Paus eindeljjk gehoor gaf.
Voor Josephine waren dit moeilijke dagen.
Familie en vrienden van haren gemaal
spanden met hare haters samen om door
allerlei kuiperijen Bonaparte te bewegen
zich van haar te ontdoen en haar de
onvruchtbareaan de keizerlijke waar
digheid en aan de eer der kroning te ont
trekken.
O, hoevele slapelooze nachten doorwor
stelde de miskende Vrouw 1 Op een dier
dagen begaf zij zich tot den keizer om hem
over deze zaak te spreken, en geprikkeld
door zijn koelheid, slingerde zij hem een
verwijt naar het hoofd, als zoude hij in
ongeoorloofde gemeenschap met zijne zuster
Caroline leven. Dit was olie in 'tvuur.
Napoleon bedwong zijn weerzin niet langer,
maar kondigde haar de naderende scheiding
aan. Daarna riep hij hare kinderen, ook
z jj n e kinderen want hij had hen als zoo-
onderlinge oorlogen.
Hierdoor werd de ontwikkeling der ver
schillende volkplantingen natuurlijk zeer
belemmerd, totdat in 1763 bij den vrede
van Parijs, geheel Canada en het gansche
gebied ten westen van de Missisippi aan
Engeland vervielen en alle Amerikaansche
koloniën thans onder één gouvernement
behoorden.
Wordt vervolgd.
De vreedzamen.
Wil men de «liberalen» gelooven op hunne
woorden, dan zijn ze allen mannen des
vredes; lieden, die niets liever wilden, dan
dat elk, tevreden en blij, zijn pad in stilheid
ging, en twist en tweedracht voor goed
van onze erve geweerd waren.
Van al hun mooie namen is vreedzamen
de meest karakteristieke.
Vandaar hun haat tegen een schoolstrijd,
die nu reeds vele jaren zonen van één land
tegen elkaar in 't harnas joeg.
O, als die strijd eens eindigde, een lief
ding was 't hun waard. Als de «anderen»
maar wilden.
Zoo zeiden ze.
Gelukkig I De anderen wilden aanvan
kelijk kwam aan den strijd een eindede
pacificatie wierd geteekend.
Wat blijdschap nu in 't liberale kamp
Hun zangen stijgen opwaarts.
Misgerekend.
Er is gemurmel onder de schare. De
echte «liberalen» zijn niet blij, ze meenen,
iets verloren te hebben.
Maar de vrede dan?
Dien achten ze niet.
En niets was hun liever
Altemaal praten. Ze meenden het niet,
ze huichelden.
Luister maar
Van Houten verklaard» in de Kamer
We zetten den schoolstrijd voortde liberale
Gron. Cour. deed een week na den vrede
een rauwen strijdgil hoorenin Zwolle
sleepte men nu reeds weer de schoolkwestie
in den stembusstrijd.
O, twistgierige vreedzamen, keert tot u
zelf en schaamt u!
Prov. N. Hollander,
danig aangenomen tot zich, en deelde
hun zijne plannen mede. Weenend ver
klaarden zij toen, dat zij hare moeder
de verlatene in hare ballingschap zou
den volgen en afstand doen van elke waar
digheid die hen nog aan hun vroeger leven
zou herinneren.
Napoleon was overwonnen. Hij sloot zijne
weenetide vrouw in de armen en beloofde
haar opnieuw helaas voor de hoeveelste
maaleeuwige trouw.
De dag der kroning werd vastgesteld en
met een op nieuw verruimd gemoed ging
Josephine de toekomst tegen.
Paus Pius VII kwam den 25 November
te Fortair.ebleau aan. Hij was een grijsaard,
lang van gestalte, wiens eerwaardig gelaat
en vorstelijke houding gevoegd bij zijne 62
jaren aller eerbied en bewondering afdwongen.
De keizer en de keizerin ontvingen hem
hartelijk. Napoleon omarmde hem en klom
daarna in zijn rijtuig, zoo 't heette om aan
den paus de hooger hand te geven. Op
den [drempel van 't paleis stonden de kei
zerin, de grooten des rijks, de legerhoofden,
allen in een kring geschaard om den kerk
vorst te ontvangen. De paus duizelde van
zooveel keizerlijke pracht en staatsie.
De kennismaking voldeed uitstekend. De
keizer was vriendelijk en de keizerin zat,
in figuurlijken zin, zoo vromelijk aan 's Pau
sen voeten, dat hij haar zijn dochter noemde,
en voor den Keizer een hartelijke genegen
heid opvatte, die zelfs niet verflauwde toen
hij op ditzelfde Fontainebleau bjj denzelfden
keizer eenige jaren later als gevangen man
verblijf hield, Wordt vervolgd.
