KEUR-EN SC1100LN1EU WS
LANDBOUW.
GROOTHEID en VAL.
GEMENGDE BERICHTEN.
huis, op grond van dezen aandrang, voor
wat dit punt betreft, op zijn zachtst genomen
zonderling genoemd worden.
Het amendement de Geer om geen ver
meerdering van 8 ambtenaren toe te staan
bij de kantongerechten, werd aangenomen
met 55 tegen 38 stemmen.
Bij het wapen der koninklijke mare
chaussee zjjn verplaatst van Axel naar
Wolvega de wachtmeester Povervan Axel
naar Breda de brigadier M. A. Kemper:
vanTerneuzen naar Helmond de marechaussee
J. Braamse.
Grijpskerke. De Raad dezer gemeente
heelt heden (maandag) den heerJ.de Back
op zijn verzoek eervol ontslag verleend als
ontvanger dier gemeente met 1 Januari 1890.
Ned. Herv. Kerk.
Bedankt voor Kats door dhr J. P. Miedema
carrd. te Bolsward.
Dr. A. W. Bronsveld, pred. te Utrecht
heeft bedankt voor zijne benoeming tot
kerkelijk hoogleeraar a/d. stads-universiteit
te Amsterdam. De heer J. P. v. Melle,
geb. te Bergen op Zoom, heeft met goed
gevolg het voorbereidend kerkelijk examen
afgelegd.
Voor het practisch apothekersexamen
slaagde te Groningen o. a. dhr. W. H. Bal,
geboren te Middelburg..
Chr. Ger. Gem.
Drietal Middelburg afdeeling St. Pieter
straat Ds. J. H. Kouwenhove te Zaamslag,
ds. H-l |M. van der Vegt te Heerde en
ds. J. W. Gunst te Brouwershave.
Door de leden der Cbr. Ger. gem.
te Grljpskerke werd Vrijdag 11., in eene
daartoe belegde samenkomst, naar wij ver
nemen besloten tot de classis dier kerk in
Walcheren een verzoek te richten om aan
die plaats eene Chr. Ger. gemeente te
stichten. Lettende op het groot aantal
leden aldaar woonachtig, dan was zulks
reeds lang te wachten.
In de maand November werd de Bijz.
School te Goes bezocht door 156 leerlingen
waarvan 143 geen enkelen schooltijd ver
zuimden 13 leerlingen verzuimden minder
dan 10 schooltijden en bij 0 beliep het
verzuim van 11 tot 20 schooltijden. In
het geheel bedroeg het schoolverzuim in
deze maand 0,7 pet, tegen 1,3 pet. in
October 1888.
Een der meest aanbevolen nieuwe aard
appelsoorten is de zoogenaamde O d i n, die
op de proefakkers der R. landbouwschool
en op gronden in de oostelijke kleistreek
van Belgis met goed gevolg zijn gepoot. Zij
18. FEUILLETON.
(Schetsen uit het leven van Napoleon 1.
Toch meende Bonaparte Die prins moest
Enghien zijn. Hij verlangde terstond zjjne
inhechtenisneming. Opgewonden, heftig
van gemoedsbeweging als hij was, bleet hij
doof voor de waarschuwingen zijner vrien
den, die hem deze schending van het vol
kerenrecht ontraadden. Caulaincourt kreeg
bevel met een detachement dragonders naar
Ettenheim te gaan en den hertog gevangen
te nemen. Ettenheim ligt in Baden en dus
buiten Fransch grondgebied.
Men begrijpt dat de hertog verbaasd op
keek, toen een Fransch detachement hem
in zijn eigen huis kwam arresteeren. Hij
bood eerst tegenweer; doch moest ten
laatste voor de overmacht zwichten. Daarop
werd zijn huis doorzocht om verdachte pa
pieren te vinden, doch hoe men zocht en
keerde, de verdachte brieven waren er niet,
en de generaal Dumouriez was er ook niet.
Wei waren er enkele uitgewekenen, doch
het waren zeer ondergeschikte onbedui
dende menschen, het meenemen niet waar-
dig
Haastig werd van deze mislukte huiszoe
king, mislukte dewijl zg op een ver
gissing berustte 1 verslag gedaan aan Bo
naparte. Hij had zich dus vergist er. den
verkeerde voor gehaald, den onschuldige.
O, zoo hij nu zijn ongelijk eerlijk erken
nen dorst en den hertog onder aanbieding
zijner verontschuldigingen kon doen heen
gaan 1 Doch dat stond zijn trotsche ziel
hem niet toe. Enghien moest en zow schul
dig zijn. De koningsgezinden moesten ge
troffen worden. Enghien, schuldig of on
schuldig, om het even, zou het slachtoffer
zijn. Hij moest naar Parijs vrrvoerd worden.
In Boneparte's naaste omgeving huiverde
men toen men van dit voornemen kennis
droeg. Josephii.e en anderen smeekten hem
is naar dhr. Broekema zei, een late soort,
voor klei en voor zand geschikt, en bijna
geheel ongevoelig voor de ziekte, die zich
wel een weinig in het loof kan voordoen,
maar nagenoeg niet in de knollen, gevende een
ruim beschot van mooie, plat ovale, regel
matig gevormde knollen, best van smaak,
geelwit in de kook, enz.
Maar de aardappel is een zeer grillig ge
was. De bekwame directeui van den Wil-
helminapolper beproefde het dit jaar met de
Odins ook en deze proef viel niet mee. De
ziekte deed zich wel weinig voor aan het
loof maar des te meer aan de knollen. De
heer v. d. Bosch had de poters besteld bij
den eersten kweeker der Odins, Paulsen zelf.
Het land (tVilhelminapolder) bevond zich
in besten toéstandde bodem was lichte
klei die echter door sterken regenval langen
tijd zeer nat was gebleven. De Odins groeiden
krachtig door en ontwikkelden een buiten
gewoon krachtig en grofstengelig loof, de
droogte in Juni en Mei deerde haar minder
dan de naburige „Zeeuwsche blauwe". Het
loof der Odins was nog steeds donkergroen
en gaaf, toen de andere akkers in het groote
perceel reeds sterk ziek warenen zjj stier
ven in September hun natuurlijken dood.
Men had slechts enkele ziekteplekjes aan
den onderkant der bladeren ontdekt. En
toch liep het mis. Op 4 October bleek dat
een massa aardappelen op het land moesten
blijven liggen, daar zy zelfs voor veevoeder
niet geschikt bleken. Men meende dat de
oorzaak in de „blauwe" te zoeken was, die
er om heen groeidenvan daar waren de
schimmelsporen overgewaaid op het gezonde
loof der Odins en ook op den grond tus-
schen het loof inzoodat men 't niet
wenscheljjk vond Odins in de nabijheid van
oude soorten te verbouwen.
De heer v. d. Bosch kon evenmin roemen
op de qualiteit van het product. Hnt is, zegt
hfj, een groote onregelmatige, met uitwassen
en met een grove schil voorziene aardappel,
wegens zijn ruime opbrengst wel als veevoe
deraardappel doch niet als fijne tafelaard
appel geschikt. In ieder geval is 't zaak te
onderzoeken of de langen tijd zeer nat geble
ven Zeeuwsche klei er toe kan hebben
bijgedragen. N. R. C.
Men schrijft aan de N. R. C.
Verschillende suikerfabrikanten in N.
Brabant vertoonen geneigdheid om contrac
ten te sluiten tot het leveren van beetworte
len met het suikergehalte tot basis der
prijsbepaling. De moeilijkheid blijft echter
om eene billijke overeenkomst te treffen
bij het nemen der monsters. De fabrikanten
houden vol dat het monster alleen kan
genomen worden aan de fabriek. Voorde
landbouwers die ver afwonen is 't onmo
gelijk zich aan deze bepaling te onderworpen;
volgens hen moet het monster genomen
worden op de plaats van aflevering.
Scherpenisse. Voor de vacante betrekking
van onderwijzeres alhier hebben zich tien
zjjn ondoordacht onrechtvaardig plan te laten
varen. Zij sidderden by de gedachte aan
het noodeloos vergieten van dat koninklijk
bloed, waarin niemand behagen hebben zou
dan een enkele Jacobijn, en wat velen die
den geliefden naam van Condé ongaarne
aan een moord verbonden zagen, van hem
zoude vervreemden. Vergeefs. Hij was
onverzettelijk, ook in zij n dwaasheid.
«Vrouwen moeten zich met zulke dingen
niet inlaten,» had hij zijne vrouw toege
voegd.
De prins moest naar Vinciennes gebracht
worden om voor een krijgsraad terecht te
staan en ingeval het schuldig over hem
werd uitgesproken, op staanden voet ge
fusilleerd (doodgeschoten) te worden. Dit
alles moest in één nacht afloopen, zoo luidde
het bevel van den eersten consul.
Savary zou, als zjjn zaakgelastigde, bij
de terechtzitting tegenwoordig zijn.
Zooals 't besteld was, geschiedde het.
Enghien gedroeg zich koninklijk, gelijk het
voegt aan een prins, die tevens onschuldig
is aan iets waarvan men hem beticht.
Met waardigheid wees hij de beschuldiging
af, als zou hij deel hebben aan de beslaande
samenzweringmaar verzweeg ook niet
dat hij tegen Frankrijk streed. «Breng mij
tot den eersten consul», zeidejhjj, »die zal
mjj gelijk geven, wetende dat ik mijn plicht
gedaan heb.»
De terechtstelling duurde kort. Het dood
vonnis werd over hem uitgesproken. Men
bracht hem hierop naar een der droge
grachten van het kasteel. Men wilde hem
een zakdoek voor de oogen bindendoch
hjj wees deze zoogenaamde weldaad met
waardigheid af.
»Gij zyt Franschen», zei hij tot de gen
darmen, »en gij zult rnij zeker wel 't ge
noegen willen doen goed te mikken.»
Daarop trok hjj zjjn ring van den vinger,
sneed zelf een zjjner haarlokken af, en gat
beide met nog een brief er bij aan Savary,
sollicitanten aangemeld die voor het meeren-
deel zonder betrekking zijn en waarvan j
eenige zijn opgeroepen om proefles te komen I
geven; reis en vei blijf Kosten worden van
gemeentewege vergoed. Dat het aantal
liefhebsters onder ben ook steeds toeneemt,
blijkt als volgtin 1882 was er voor de
zelfde betrekking slechts éene sollicitante,
op een salaiis van f650; in 1886 waren
er vijf op een jaarwedde van f 450 en nu
zijn er tien op ditzelfde tractement.
Scherpenisse. Sinds het bericht van 12
October zijn er weder twee patiënten aan
diptheritus bezweken. Sedert de laatste da
gen van September zijn er in 't geheel 15
lijders geweest, waarvan er 6 zijn overleden
alzoo 40 procent van «ie aangetasten.
Thans zijn er nog 3 patiënten.
Over den vroeger medegedeelden scha
pendiefstal te 's Heereukoek is thans meer
licht verspreid. Door de bemoeiingen der
rijkspolitie is in de woning van den in
arrest genomen verdachte W. N., de huid
van een der ontvreemde scha, en in beslag
genomen, in een kleerkistterwjjl een ander
dier der kudde te Rotterdam is opgespoord.
Ilorsele. Maandagmorgen had alhier in
de gemeenteschool een begin van brand
plaats, dat erger gevallen had kunnen ver
oorzaken, doch door spoedige ontdekking
is dit verhinderd, daar de brand spoedig
kon gebluscht worden. Volgens de Midd.
Crt. was het vuur uit den jjzeren rookuitgung
gevallen en had een pla.ik doorgebrand,
terwjjl ook het dak vuur had gevat.
Te Koewacht heeft iemand een otter
gevangen ter zwaarte van 15 K.G. Het
dier werd levend en zonder eenige kwetsuur
bekomen te hebben huiswaarts gebracht.
Koewacht. Het volgende is hier Zaterdag
gebeurd. Een zekere P. was in zijn werk
plaats aan den arbeid, toen hij plotseling
bemerkt, dat door eene kleine ronde opening
een jongen naar binnen gluurde. Aanstonds
neemt hij den beitel, waarmede hjj werkt,
steekt die door de opening en door het
oog van den ongelukkigen knaap, die voor
altjjd het gebruik van dit orgaan zal
moeten missen. (Terns. Crt
Eendaglooner uit Yroenhoven (Limburg)
is waarschijnlijk aan vergiftiging gestorven.
De man, die in geen te beste verstandhou
ding met zjjne vrouw en kinderen leefde,
was 's morgens, na thuis een boterham
gegeten te hebben, naar een naburig dorp
vertrokken om werk te zoeken. Onderweg
kreeg hjj hevige buikpijn, zakte ineen en
braakte; eenige oogen blikken daarna overleed
hjj. De politie heeft een lijkschouwing gelast.
In N Holland moeten voortaan in ge
meenten waar de muilkorven voorgeschreven
zijn, de honden ook op de jacht gemuil
korfd zjjn.
met verzoek die aan zijoe vrouw, de hertogin
ter hand te stellen. Daarop knielde hjj
neder. Twintig kogels doorkliefden de lucht
en de moord was voltooid. De jeugdige
hertog had opgehouden te leven. Toen hij
dood was, gaf men aan de gendarmen ver
lof zjjne klcederen, zijn geld en gouden
horloge te nemen en onder elkaar te ver-
deelendoch zoo groot was de indruk,
dien deze doode achter li it niemand wilde
er een hand naar uitsteken.
Nadat het doodvonnis voltrokken was,
kwam er ofschoon voor de leus nog
een bode van Napoleon om met den ver
oordeelde te spreken doch te laat 1 De
moord had zoo juist plaats gehad.
Bonaparte nam de zaak zeer kalm op.
Hij beschouwde haar als een aderlating,
noodzakelijk voor het welzijn der republiek.
Hjj stelde zijne omgeving cerust met de
verzekering, dat geen haat of wraak of toorn
hem bjj deze daad geleid had.
Toch had hjj niet altijd vrede met den
moord. Den man die de terechtzitting ge
leid had, zag hij sinds dien ongeluksdag
niet gaarne meer. »Hjj wekt mij te veel
herinneringen op,» zeide hij altijd. Entoen
hij later vernam dat niet Enghien, maar
Pichegru de spion was geweest, bij de
saamgezworenenen men dezen laatste
abusievelijk voor een Bourbonschen prins
had gehouden, toen ontstelde Bonaparte en
riep stampvoetend uit »De ellendeling
Wat heelt hij mij laten doen En op
lateren leeftijd vermeed hij elke wending
in zjjne gesprekken, die hem aan den moord
herinnerde; of trachtte in'toog loopend de
zaak te verdedigen. Velen meenen, dat
zijne vele langdurige oorlogen zoovele po
gingen waren om zijn geweten te stillen.
De meesten in Frankrijk en velen inliet
buitenland keurden de heele daad afslechts
Je heftigste revolutionairen betuigden er
hunne ingenomenheid mede.
Wordt vervolgd.
Maandagmorgen 5 uur ontstond te
Amsterdam brand in het kleedermagazijn
der heeien Kattenburg in de Kalverstraat.
Eer de brandweer er was had de brand ook
twee andere perceelen aangestoken, een
magazijn en het hotel Swisse.Een tiental logés,
de dienstboden aldaar werden gewekt en
vloden in nachtgewaad de straat op. De
familie Kattenberg wist zich ook te re lden
doch het 8 jarig zooi tje bleef in de vlam
men terwijl de kinderjuffrouw hevige
brandwonden bekwam. Een ooggetuige
schrijft er van:
Een meisje van 18 jaar, de dochter van
Kattenburg, die nog beproeven wilde, haar
broertje uit de vlammen te redden, bekwam
hevige brandwonden. Zij zal wel haar ge-
heele leven misvormd blijven.
Het schouwspel was ontzettend. De sis
sende vuurgloed verwoestte voor een alsnog
onberekenbare waarde, terwjjl een veertig
tal personen handenwringend het Poolsche
koffiehuis binnengingen. Daar was de ont
steltenis algemeende dienstboden op bloote
voeten vielen op de stoelen, jammerden over
hunne kleederen, sieradiën, ja wat niet
Vreemdelingen zonder jas, boord of hoed
liepen dooreen, in de verschillende talen nu
om dit dan om dat roepende. Een oude
vrouw zat bij de kachel schreiende met
koffie en brood in de handen, zonder dat
het moedertje in staat was één dronk te
nuttigen.
De groote perceelen zjjn geheel in de
asch gelegd. De schade is aanzienlijk.
Een rede zonder hoorders.
Eenige jaren geleden had een vermakeljjk
kluchtspel plaats in het gebouw onzer def
tige tweede kamer. Een half uurtje voor
dat de zitting een aanvang zou nemen, was
een der leden in zjjne eenzaamheid bezig
een rede uit te spreken. Andere leden die
in de koffiekamer er de lucht van kregen,
snelden stilletjes naar de deur en hoorden
du'ideljjk dat het goede kamerlid zei»Als
ik het woord gevraagd heb, mjjnheer de
voorzitter, dan was dit alleen om een ander
licht te doen vallen,.... enz." De man
zou straks zjjn eerste rede uitspreken en
hield op 't oogenblik repetitie. Een daverende
toejuiching klonk voor de deur der zaaien
tegelijk kwamen de overige kamerleden
binnen, tot groote verlegenheid van den
spreker.
Maandagnacht zjjn de gevangenen uit
de militaire strafgevangenis te Leiden (er
waren er 150j onder sterk militair geleide
per extratrein naar de strafgevangenis te
Leeuwarden overgebracht.
Een landman in de gem. Tubbergen
had gepasseerde week het ongeluk, zich in
den duim te snjjden met een meseen
paar dagen later kwetste hjj zich aan een
verroesten spjjker in die wonde, waardoor
bloedvergiftiging ontstond en de man over
leed. Hjj laat eene weduwe met vjjf jonge
kinderen na.
De Rotterdammer goederenboot uit
Sneek is daar Zondag zeer gehavend binnen
gekomen. Alermfluit, kompas, glazen enz.
waren verbrijzeld. De oorzaak is deze
Toen de boot des middags door de brug
bjj Uitwellingera stoomde, toonde de brug
wachter zich boos over het breken der
schoone jjsbaan, waarop hjj de jongens
opstookte met steenen naar de boot te
werpen. Alzoo deden zij. De bemanning
dekte zich in de kajuit; maar toen een
dikke kei de alarmfluit wegsloeg, ging de
machinist naar het dek om de gemaakte
opening terstond met een houten pin te
sluiten. Doch zjj onthaalden hem op een
hagelbui var. steenen, waarop hij meteen
half verbrande hand r.aar beneden vlood.
Tot bij Oppenhuizen duurde het bombar
dement, waarbij vrouwen in hunne schorten
de steenen aandroegen waarmede de man
nen gooiden.
Maandagavond wandelde een vader van
zeven jeugdige kinderen met zjjn zoontje
te Deventer over de kade. De man strui
kelde en viel in de gracht. Het jongentje
in plaats van om hulp te roepen, jjlde naar
huis om daar het gebeurde te vertellen.
De gevolgen bleven niet uit. Toer. men
met spoed naar de plaats desonheils ging,
werd de drenkeling wel is waar nog levend
opgehaald, doch om eenige uren daarna te
sterven zonder tot bewustzijn te zjjn te
ruggekeerd.
In het bij Nijmegen gelegen Cranen-
burg is in den toren der katholieke kerk,
tusschen muren ingemetseld, een fraai ge
sneden eikenhouten altaar teruggevonden,
dat daar vóór meer dan 300 jaar, tjjdens
de Hervorming, op die wjjze verborgen
moet zijn geraakt. Het kunststuk is nog
in vrjj goeden staat en wordt op eene
waarde van f 3500 geschat.
