he Boot
H
JJ
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
i
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
tonstelling
r dejury.
ENS en TIJKEN,
jregt&Co.,
VENS
<c
1889. No. 10.
Dinsdag 22 October.
Vierde Jaargang.
n
Middelburg.
hel-
Stoomkolen,
PEN-VLAKE.
en twee Kussens,
oem, Rijst meel,
ïeel etc.
otdienst
idienst.
VERSCHIJNT
F. P. D'huy, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES
irgeteekenden voor zeer
prijzen verkocht
ia soort Kapok van
hooger.
i/ij onze geachte be-
zaam, dat wij tot de
Bedden geen andere
irde Veeren gebruiken,
ir van een Veeren Bed
ekend schriftelijk be
en, met de verklaring,
gdzaamheid der Veeren
ide twee jaren borg
tstraat, C 218, Goes.
kunnen wegens hunne
t de T. Z. Medaille.)
voorhanden, bij
GEENSEN Goes
I1V6E1V.
CTEN voor levering van
Rechts treek,sche aan
aan laagst concurree
L IJ K S
vm.6en 9. nam. 3. u.
7.25, nm. 1, en 5,07 u.
ist van den correspon-
i: vm. 7,15, nm. 1.15u.
middellijk na aankomst
en 6,07 u. nam.
tn en naar het Spoor-
•ijden,
ning van oponthoud
reizigers van HANS-
E en omgekeerd kos-
voerd worden,
naar ROTTERDAM
s morg. 8,u.
'ERDAM naar GOES
's morg. 4,u.
Rotterdam bij den
LANGE, op 'tHa-
BOUWMAN.
BOS,
rectie.
.otterdam Nieuwe
kenbrug.
elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p.
Enkele nommers
10,95
- 0,025
UITGAVE VAN
G. M. Klemkerk, te Goes
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel maer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regel» 50 cent, iedere regel,
meer 40 cent.
V Waartoe die drukte 1
In den laat«ten tijd wordt er van liberale
zijde druk vergaderd en gepraat en gejam
merd, teneinde de eerste kamer te bewegen
de gewijzigde schoolwet te verwerpen. Onze
lezers moeten echter niet denken dat al die
vergaderingen en redevoeringen met ol
zonder handgeklap en voetgetrappel, het
aantal handteekeriingen tegen de nieuwe
wet tot de 454 duizend brengen zal. Zells
niet al maakt men er nog meer drukte van.
Immers deze heeren weten wel luide als
van de daken u toe te roepen dat er zoo
veel geestdrift op hunne vergadering was
doch de vraag hoeveel leden er wel waren, be
antwoorden zij liefst aan uw oor.
In Burgerplicht te Amsterdam stemden
97 van de 700 leden voor een request aan
de Eerste Kamer. Van de liberale kies-
vereeniging te Dordrecht waren slechts 27
leden tegenwoordigwaarvan nog 13 tegen
bedoeld request waren. En zoo zouden wij
kunnen voortgaan. Veel drukte op de
•vergaderingen en in de krantenverslagen,
doch in werkelijkheid een storm in een glas
water. En dan vergeet men, dat Handels
blad, Utrechtsch Dagblad, professor Spruijt
en vele anderen met de 17 liberalen van
meening zijn dat de schoolwet dient aan
genomen. Doch ook al ware dit niet zoo.
Dan nog zal men met al deze drukte het
volk niet verschalken. Immers het lacht
er om. Het heeft nu al zoo vele jaren
iederen dag weer, die nieuwbakken stuurlui,
die thans het wrakke schip willen redden,
met de handen in de zakken langs het strand
zien kuieren, dat het er nu genoeg van
heeft.
En nu mag men warme redevoeringen
afsteken, of bazelen van «staande sterven»
en «geen steen van de veste», zooals Lery
men mag lange requesten schrijven of nog
langer moties aannemenen openbare on
derwijzers mogen er ellenlange verslagen
van naar de kranten sturen, het volk is ,ook
niet van gisteren. Het laat eenvoudig die
onvoltallige vergaderingen passeeren, dat
handjevol klagers klagenVeegens en Levy
hebben vrij schetterende groote massa
houdt zicli toch doof.
Waarom
Omdat men gevoelt dat hier schromelijk
overdreven wordt. De openbare school
loopt geen gevaar. Vooral in Zeeland waar
op vele plaatsen de liefde voor het chris
telijk onderwijs nog beueden het vriespunt
staat; en bij vele orthodoxe predikanten
en kerkeraden geloof en toewijding ontbre
ken om deze zaak aan te pakken of te
bevorderen.
Maar dit niet alleenook op de plaatsen
waar reeds een christelijke school staat,
blijft men de klaagtonen van den val der
openbare school zonder eenige aandoening
aanhooren. Immers men zegtgesteld eens
dat de openbare school viel (maar het is
zoo niet) zou dan het kind op de christe
lijke school slechter leeren lezen, schrijven
of rekenen, dan op de openbare
Men weet wel beter.
Geldzaken.
Blijkens de Statistieken der geldmiddelen
over 1888 gaat de grondbelasting voortdu
rend voor lit. In 1883 bedroeg die
hoofdsom en opcenten te zamen genomen
bijna 15 millioen, terwijl die voor 1888
ruim 16 millioen bedraagt, waar Zeeland
ruim 1 millioen aan bijbrengt. De oorza
ken der voortdurende vermeerdering zijn
voornamelijk het gestadig toenemen der
bevolking en de vermeerdering van belast
bare perceelen. Het aantal Hectaren waar
van in 1888 belasting betaald moest worden,
bedroeg ruim drie en een kwart millioen,
waarvan Zeeland alleen met 180,000.
Een zelfde verschijnsel is bij het perso
neel waar te nemen. De betasting op het
personeel bedroeg in 1883 ruim 16 millioen,
in 1888 ruim 17 millioen.
Over 't algemeen wordt er echter per
hoofd niets meer betaald aan grondbelasting
en personeel dan in 1883. In dat jaar
waren deze belastingen per hoofd t 7,47 en
in 1888 f7,48.
De opbrengst van het Patent is gedu
rende eenige jaren gebleven. In 1883 zoo
wel als verleden jaar leverde het Patent
bijna 4 en een half millioen aan 't rijk op.
De zegel belasting bracht in 't verloopen
jaar ruim 3 millioen op, waarbij behoor!
de opbrengst van bijna 16 millioen quitantie-
zegels. In 1883 was de totale opbrengst
van het zegel ruim twee en een half mil
lioen. Ook op dat gebied is dus vooruitgang
waartenemen.
Van niet minder dan 235 millioen gul
den is in 1888 sucessierecht betaald en wel tot
een bedrag van ruim acht en een half
millioen. Sinds 1883 is ook deze post die
toen ongeveer 7 millioen bedroeg, klimmende.
21 October '89
Bij de verkiezingen voor de tweede
kamer in Maart 1888 waren het (ook in
Zeeland) de zoogenaamde ethischen, die
om kerkelijke oorzaken openlijk de antire
volutionaire candidaten bestreden en de
liberalen steunden. En wat blijkt thans
Dat juist de vrienden en geestverwanten
van deze afvalligen uit onze partij, die de
liberalen er op hielpen, uit de optreding
van dii ministerie garen sponnen.
Let maar eens op de benoemingen. Star
Numan .en Huber werden curator der
staats-academiesGunning werd professor,
de felste tegenstander onzer regeering zal
hem misschien te Amsterdam opvolgen.
Andere benoemden in onze provincie zijn
liberaal of (vergun ons 't woord) synodaal.
Zou men de dwaasheid inzien van de in
1888 gepleegde tegenwerking
Wij nemen dan ook met instemming
uit De Heraut over, wat deze naar aanlei
ding van Prof. Gunnings optreden schrijft
«Stellig zou dr. Gunning niet benoemd
zijn, indien in Maart 1888 de liberale partij
niet bij de stembus geslagen ware. Daar
door wierd baron Mackay ministerdoor
de voordracht van dezen minister wierd
dhr. Star Numan curator der Leïdsche
hoogeschoolen dank zij deze gezamenlijke
invloeden is dr. Gunning nu hoogleeraar
te Leiden geworden.
«En nu ligt er zeker wel iets beschamends
in dat de Ethische theologische professoren
te Utrecht en te Groningen bij de stembus
van Maart 1888 het luidst geschreeuwd
hebbeq om de christenen onder de kiezers,
tegen de mannen, die thans in het Kabinet
zijn, op te zetten, en't hardst mrt de Libe
ralen meeliepenen dat thans juist, dank
zij de actie die zij te vuur en te zwaard
bestreden, hun hoofdman professor te Lei
den wordt, maar wij Gereformeerden die de
beweging waaruit het ministerie Mackay
voortkwam, oprechtelijk steunden, verblij
den er ons niettemin hartelijk in dat uit
deze actie ook dit professoraat is voortge
komen.»
Middelburg. B. en W. herinneren inge
zetenen aan hunne verplichting tot het doen
van aangitte voor de bevolkingregisters,
nummering der huizen, en het doen van
aangifte van verhuizing. Daartoe is op
werkdagen gelegenheid ter secretarie van
'10—12 uur. Voorts worden zij herinnerd
aan de bepalingen der wet voor de be
lading op het personeel, de belasting naar
tijdsgelang en de suppletoire aangifte.
Eenige lezers zijn van meening dat er
te Zutfen iets heel vreeselijks moet gebeurd
zijn. De «Zutfensche Courant» heeft name
lijk een rat gevangen in den persoon van
den redacteur van «de Giaafschapper», een
eveneens te Zutphen verschijnend blad.
Wat er dan gebeurd is 5e Zutfen
sche Courant heeft èen nommer laten druk
ken van haar blad waarin een verzonnen
verslag voorkwam van een niet gehouden
raadsvergadering. Dit nommer moest dienen
om den redacteur van «De Graafschapper»
er in te doen loopen.
De krantenjongen werd opgewachthem
werd dit nommer in de hand gestopt en
hij bezorgde het aan zijn adres. »De Graaf
schapper» niets kwaads vermoedende, nam
toen dit verslag waarin veel nonsens door
een liberaal raadslid heette gesproken te
zijn, over en drukte er bij af dat hij het
in de Zutfensche Courant gelezen had.
In een hoofdartikel bestreed hij tegelijk
den onzin uit het verzonnen raadsverslag.
En dit noemt nu de liberale pers »er in
laten loopen
«De Graafschapper» neemt uit de «Zutf.
Crt.» een raadsverslag over met vermelding
der bron en wijdt er een hootdartikel aan.
Ziedaar allesof beter gezegd, ziedaar
niets. En nu hebben tal van liberale bladen
en bladekens uit de Zutfensche Courant,
wier mijn verkeerd gesprongen is, de leugen
overgenomen, dat zij de Graafschapper er
in had laten loopen. En vele dier bladen
I raten dit elkaar na, zonder zelts de Z utf.
Crt. of de Graafschapper gezien te hebben.
De Utrechtsche nam het van de Zutfensche
over de Rotterdamscbe van de Utrechtsche,
de Haagsche van de Rotterdamsche, de
Zeeuwsche van een dezer laatste, enz. En
dan nog met de opmerking dat men er
zoo wel meer Ghr. bladen kan doeninloopen.
En toch hebben al deze genoemde bladen
dit gemeen, dat zij allen van elkander
overnemen, met of zonder vermelding der
bron. Waarom moeten nu de liberale
bladen den schijn aannemen, alsof zij de
onschuld in persoon waren, en de antirevolu
tionaire bladen de eenig schuldigen
Hiermee is niet gezegd dat de Graaf
schapper in dezen schuld heeft. Integen
deel, hare houding was dien dag correct.
Zij nam een bericht over met vermelding
der bron. De eenige schuldige is de
Zutfensche, die er den goeden naam van
een paar liberale raadsleden aan waagde,
o.in eens 6en grap te kunnen hebben met
een blad, welks redactie zij overigens niet
aandurft.
De «Zaanbode» deelt mede, dat de
algemeene vergadering -van den «Bond tegen
v.iccinedwang» is uitgeschreven op Donderdag
7 November in «Frascati» te Amsterdam,
en dat aan den avond van dien dag een
openbare vergadering zal worden gehou
den ter bespreking van de afschaffing van
den «vaccinedwang».
De uitslag der stemming voor een
lid der staten van Utrecht in 't district
Breukelen, vacature Wolbers, is deze
Geldige stemmen 1889. Uitgebracht op de
hli. E. van Beusekom (liberaal) 603; mr.
J. M. Schout Velthuys (antirevol.) 595 W.
van Wijngaarden (Kath.) 525 en jhr. mr.
J. H. van Haersma de With, (anti-rev.)
106 stemmen. De overige stemmen waren
verdeeld. Herstemming aizoo tusschen de
heeren Van Beusekom en Schout Velthuys.
De antiliberale kiesvereenigingen te
's Graven hage, hebben candidaat voor het
lidmaafrchap der Tweede Kamer gesteld
mr. M. H. baron du Tour van Bellinchave
oud-n.inister van Justitie in het kabinet
Heemskerk III.
De antirevolutionairen zullen deze candi-
datuur steunen.
Dit is niet de eerste maal dat de anti
revolutionaire kiesvereeniging te 's Hage
uitviel uit hare politieke vastigheid. Zij
stelde vroeger ook eens bij eerste stemming
gr.iaf Schimmelpenninck, een conservatief.
1 it is in strijd met ons program. Het zou
ons niet verwonderen, zoo 't Centraal Comité
deze candidaluur betreurde. Meer dan dat
kan echter genoemd Comité niet doen.
Het heeftin de aangelegenheden der plaat
selijke kiesvereenigingen niets te comman-
deeren. Ook zelfs, waar zulk eene kiesver
eeniging fouten begaat, heeft het Comité
stilletjes hare autonomie te erkennen.
Wel weten wij dat mr. du Tour eens
do ar Utrechts antirevolutionairen als anti
revolutionair naar de Kamer gezonden werd,
doch sinds dien tijd werd hij minister in
het den antirevolutionairen zoo gramme ka
binet Heemskerk. Of heeft Z.Exc. met dit
velleden gebroken en zich weder bij de
broederen gevoegd
Nader verneemt men dat de heer du Tour
bereid is de regeering te steunen.
IERSEKE. Vergadering van den gemeente-
raad.van Vrijdagavond 11. te 6 uren. Voor
zitter de Burgemeester. Afwezig de heer
Sauer wegens ziekte. Nalezingen goedk.
der notulen wordt een ingekomen schrijven
van den heer Sauer voorgelezen, waarin deze
voor zjjne benoeming tot Ambt. v. d. burg.
st. bedankt. In zijne plaats wordt benoemd
de heer Schipper met het lot tegen den
heer Sandee. Nu komt in behandeling de
verleden week aangehouden wijziging van
de kaai- en havenrechten.
De heeren Sinke en Sandee dienen daartoe
een voorstel in, dat op het volgende neer
komt. Het havengeld wordt verhoogd van
4 tot 6 ct. per ton en per reis, doch by
abonnement verlaagd van 80 tot 62 ct per
ton er. per jaar (of 16 c. per kwartaal). Het
kaairecht van eenige artikelen wordt ver
hoogd van 772 tof 10 ct. per voertuig met
2 paarden, van 4 tot 5 c. per voertuig met
1 paard en van V/2 tot 2 c. per krui- of
stoekwagen.
Dat van suikerbieten wordt gebracht van
U/2 ct. per voer of 10 ct. per 1000 KG. en
dat van steenkolen van 1 ct. per 100 KG.
of V/2 ct. per H. L. Yoor [petroleum wordt
een recht geheven van 7 ct. per vat. De
heer Yan Oeveren keurt de verhooging voor
suikerpeeën af, omdat de landbouwer reeds
met zooveel bezwaren te kampen heeft. Hij
had liever de vreemde schippers nog wat
meer laten betalen. Nu blijft de last op de
ingezetenen drukken en wordt die slechts
verplaatst.
