GEMENGDE BERICHTEN.
*»Vl "il
MARKTBERICHTEN.
te Goes; kennis der natuur dr.
ipikse vormleer A. Censezingen A
nnuttige handwerken de dames S.
p r en J. Barends, de vijf laatsten te
1 delburg.
irseke Zondagmiddag nam ds. v. Vlaan-
•en afscheid van zijn gemeente naar 2
a.8. Spreker wees de talrijke opgeko-
tr ii,enen op den verrichten arbeidhet
mogelijk verlies van het gewrochte: en het
loon dat op dien arbeid volgt. Daarna nam
ij in bijzondere toespraken afscheid van
ten kerkeraad, den hoofdonderwijzer Ket,
den vodrzinger, den koster en zijn tegen
woordig zijnde familie, bestaande uit zijn
ouden vader en zijn eenigen broeder; en
ten slotte van heel de gemeente en de op-
gekomenen.
Daarna sprak ouderling Moerdijk een
hartelijk afscheidswoord tot ZEerw. Cok
P. Moerdijk Gz. deed dit in dichtmaat, als
tolk der chr. jongelingsvereeniging waarna
op verzoek van ouderling Molhoek de ge
meente Z.Eerw. staande toezong ps. 121 4.
Het was een plechtige smartelijke ure,
die blijk gaf dat nog velen den leeraar,
ondanks zijn vele vijanden, liefhebben. Een
vrouw uit een andere gemeente, die hem
niet meer vóór zijn vertrek kon ontmoeten,
'beklom den kansel om zoo toch den leeraar
nog een laatsten handdruk te geven. (Slechts
bij uitzondering, dank zij de zeldzaamheid
van dergelijke plechtigheden, maken wij
er ietwat uitvoerig melding van.) Red.
Coes. Het huis vroeger bewoond door ds.
Piccardt is door het bestuur van de bouw-
vereeniging uit de Vrije Gereformeerde
kerk alhier voor f 3500 aangekocht ten be
hoeve van een pastorie voor ds. C. Groeneweg.
Helnkenszand. Tot telefoonbesteller alhier
N^K is aangesteld J. Tramper.
1? De heer M, Schuijlenburg, controleur
7 bij de directe belastingen, invoerrechten en
accijnsen ter standplaats Middelburg, her
dacht jl. Zaterdag, onder vele blijken van
belangstelling, den dag, waarop hij voor 25
j
jaren in die functie werd benoemd.
Men schrijft uit 7s-Heerenhoek aan
j het Dagblad
»De teelt van suikerbon. wnrte|eri belooft
w-->it jaar "voor den verbouwer gunstiger te
wezen dan al. eenige jaren achtereen het
geval is geweest. Reeds van den zaaitijd
af was het weer voor dit gewas gunstig.
De grootte der wortels getuigt het dan ook
en daarom zal het gewicht niet tegenvallen.
Voeg daarbij den nog al Imogen prijs van
f 11 a 12 per duizend kilo, dan zal erkend
moeten worden, dat dit landbouwproduct
Cl niet' het minste is in 't geven van een
batig saldo, a
Zou deze inzender een landbouwer zjjn
^5 Achtten de reeders van de sleepboot
d «Zuid Holland» zich bevoegd, om door be-
Lc middeling van de Middelburgsche courant
M van 4 Oct. j. 1. te doen tegenspreken de
loopende geruchten, als [zouden geneemde
N sleepboot en de kolenhulk «Aurora» gezonken
j zijn, de Scheepvaart van 5 Oct. bevat het
r onderstaande bericht
S| «De sleepboot Zuid Holland is heden
(5 Oct.) uit zee teruggekeerd terwijl de
kolenhulk «Aurora», die door haar van
Newcastle naar Tonningen werd ge-leept,
U in de Noordzee is gezonken. De équipage
is gered.»
i Onze lezers zullen zich herinneren dat de
«Aurora» (ex Stad Middelburg) vroeger in
eigendom behoord heeft aan de Stoomvaart.-
j Maatschappij «Zeeland».
Een zeldzame daad van opoflerenden
moed werd Vrijdag nacht afgelegd door den
matroos Rossel aan boord tan Zr. Ms. kanon-
B neerboot Geep te Rotterdam. Des nachts
4 uur de wacht houdende, hoorde hij een
0 plomp in het water. Daar hij den schild
wacht miste, begreep hij terstond wat er
gebeurd was, en sprong op het zelfde
Rj>ogenblik over boorden zwom in de richting
S'an waar het geluid kwam. De stroom
Tuiad reeds den drenkeling gegrepen, die zich
_uloren waande, teen zijn redder hem greep
_n hem behouden aan boord terugbracht.
- De politie te Sneek heeft een oplichter
1 gesnapt, die reeds meermalen voor zijn op
lichten kennis met de gevangenis had ge
ijkt. De man maakte er zijn werk van
1 - ufacturen machtig te worden en voor
i.T^'Ppel en een ei te veikoopen.
Te Prlnsenlmge is Donderdagavond
j-, 80 jarig grijsaard, toen hij van zijn
ciiand huiswaarts keerde, dooi de duister-
li, misleid, te water gei aakt en verdronken.
Donderdagavond brak er te Vianen
in een woning. De vader was
Si uonue
H>riiee
•enige kinderen naar de kermisde
moeder en het jongste kind waren thuis.
De moeder liep het bra idende huis uit, doch
keerde terstond terug toen zij aan haar
kind dacht. Het kind bleek reeds door een
buurman gered te zijn. Hooi, stroo, aard
appelen en al het huisraad, werden een
prooi der vlammen.
Te Amsterdam kwamen de vorige
week een paar honderd scheeps,- boot-,
dokwerkers en sjouwerlieden bijeen onder
leiding van een sociaal democraat om ver
schillende grieven te bespreken, die aanleiding
geven om ook aldaar een werkstakingbe-
weging op touw te zetten. Zoo namelijk
wordt onder anderen voor isstwerk van
graan 9 cent per uur betaald voor kolenwerk
f 9 voor 22 tonvoor wagenlussen buiten
de loods slechts 4 cent per ton; voor erts
slechts 5 cent per last. Ook was een griet
dat sommige loonen in een herberg, door
een kroeghouder die ploegbaas is, worden
uitbetaald. Deze die beschikt over de uit
gifte van werk treuzelde dan met de uit
betaling der verdiende loonen, of met du
uitdeeling van werk voor den volgenden
dag, tot men naar zijn zin genoeg bij hem
verteerd had. Ook was er een die soms 22 uren
achtereen moe t werken. Overigens dezelfde
grieven als te Rotterdam. Er werd bepaald
dat men niet tot werkstaking zou overgaan
alvorens met de patroons deze grieven te
hebben besproken. Een vereeniging werd
gesticht ten doel hebbende de belangen der
werklieden te bevorderen, en zoo noodig
werkstaking voor te bereiden.
Zaterdag is te Amsterdam een spoor
wegwerker, die een aankomenden trein
niet opmerkte overreden en terstond gedood.
Een rentenier te 7s Heerenberg is Vrij
dagavond door de duisternis in een sloot
geraakt en verdronken.
De twee 16 jarige meisjes en de 12
jarige knaap, die onder Avezaath enkele
kinderen van hun geld beroofden zijn ge
arresteerd.
Te Zevenbergen is eergisteren nacht
ingebroken ten huize bij een kasteleines,
door het uitbreken van een raam door mid
del van bijtels. Ai het geld uit de lade
hebben de dieven meegenomen, zonder dat
de bewoners er iets van bemerkten.
De Asser Ct. ontvangt het volgende
schrijven uit Groningen:
Groningen, 3 Oct. 1889.
De ondergeteekende betuigt haar dank aan
den heer L van Emden te Assen, voor de
moeite die dien heer voor mij gedaan heeft.
Daar mijne man, te Antwerpen werkzaam,
op 't kruitfabriek zijn leven verloren heeft
eri ik voor de reis AntwerpenGroningen
van 't comieté aldaar 29 frank ontvangen
heb en te Nijmegen geen geld meer had
en de heer Van Emdem tot Arnhem voor
mij en twee kinderen betaald heeft en
zorgde dat ik nog geld en 7 gulden voor
reiskosten gekregen heb.
De wed. Et.if. de Vries,
te Groningen.
In [een tweede klasse coupé neemt
een passagier een sigaar uit zjjn kokeren
vraagt een heer, die over hem zit om een
beetje vuur. De ander biedt hein zijn reeds
ver afgebrand eindje aan. Hij steekt zijn
sigaar op. De ander zegt niets, neemt een
nieuwe sigaar uit zjjn zak en vraagt nu op
zijn beurt zijn overbuur om vuur. De ander
reikt hem met beleefde buiging de pas
aangestoken sigaar over. Na zijn sigaar te
hebben aangestoken, zegt de tweede passa
gier, »dank u» en werpt de heele sigaar
van den anderen heer uit het raampje
Naar het »N b 1. v. N e il.s verneemt,
zingt Jeanne Lorette tegen wc ordig onder
den naam van Frl. Held in het »Théatre
les families» in de Warmoesstraat te Am
sterdam.
De voorouders van Edison waren
Hollanders en molenaars van beroep. De
laatste telg der familie trok in 1730 naar
Amerika. Het waren taaie luidjes de
overgrootvader van den beroemden man
werd 102 jaren zjjn grootvader 103; zjjn
vader, die 85 jaar is, is nog .srachtig en
flink.
Naar gemeld wordt is er voor de
slachtoffers te Antwerpen reeds ruim een
miljoen francs bjjeengebracht. Er is een
gift bij van een gepensioneerden Fransehen
kolonel, sedert jaren maire (burgemeester)
van een klein stadje in Frankrijk die onder
generaal Gérard aan de belegering der citadel
in 1832 heeft deelgenomen en daarbij door
een Hollandsciien kanonskogel wer 1 ge
wond. Ter herinnering aan de liefdevolle
verpleging, toen door hem ir. het hospitaal
te Antwerpen ondervonden, en uit dank
baarheid jegens koning Leopold I, die hem
op zijn ziekbed het officierskruis der Leo
poldsorde op de borst hechtte, zond de bijna
80jarige grijsaard 1000 francs ten behoeve
van de ongelukkigen, die door de ramp
hebben geleden.
Een onderwijzer die eenige maanden
geleden naar Transvaal vertrok, geett de
volgende beschrijving van zijne reis en zijne
aankomst te Pretoria.
«Door het gunstig onthaal, zoo eindigt hjj
dat ons allen hier te beurt viel, hadden wij
spoedig de ongemakken van de reis vergeten
De timmerlui uit ons gezelschap werden
dadelijk geëngageerd voor f 9.60 per dag, de
leerlooiers waren reeds ir. Holland aan eno
men en mijn reisgenoot en ik, die in Neder
land twee jaren met de onderwijzersakte
in den zak hebben geloopen zonder geplaatst
te kunnen worden, konden betrekkingen
krijgen bij de vleet.
Wij bezochten in Pretoria eenige malen
de zittingen van den Volksraad en zagen
daar «oom Paul» in al zjjne waardigheid
Het gaat er in dien Volksra .d heel raar toe.
»Men Eere, zegt de voorz. Ik kan me
nie vereenige nie met die voorstel van die
geachte lid uit A.» Ze verkoopen elkaar
daar uien. gooien met sinaasappelen, snuiten
zeer primitief hun neus enz. Geen gemeen
teraadsvergadering in Holland, waar het zoo
toegaat.
Pretoria is overigens een schoone plaats
de woning van den president Krüger en
de kerken zjjn prachtige gebouwen. Ik heb
uit de vele aanbiedingen, die mij gedaan
zijn in overleg met ds. Postma en den
superintendant van onderwjjs, het aanbod
aangenomen van den heer v. H., volksraads
lid voor Waterberg. Ik ben, na nog 3
dagen met den ossenwagen gereisd te hebben,
aldaar behouden aangekomen.
Ik sta nu aan 't hoofd eener school, die
aanvankelijk 14 leden telt. De helft der
schoolgelden wordt door het gouvernement
en de andere helft door de ouders betaald.
Het is hier een prachtige, gezonde streek,
sinaasappelen, vijgen, abrikozen, perziken,
enz., groeien hier in de prachtige tuinen
en meester mag er vrjj in loop en pluk,
moet zich maar niet vreemd hou.» De
familie v. H., waar ik aan tafel eet en alle
vriendschap en hoogachting geniet, is in
onderscheiding van de boere» in den omtrek
vrij beschaafd. Ze doet voor vele Hollar.dsche
families in dit opzicht niet onder en geen
onzer beklaagt zich de vestiging in Transvaal.»
Ofschoon dit bericht den glans der nieuw
heid mist, kan het, zjj het ook ten tweeden
male, nog wel dienen den lust naar de
Transvaal doen herleven.
Wjj stellen er naast een bericht, dat uit
ditzelfde land versch aan de Amsterdammer
gezonden werd.
Landbouw. De toestanden hierin val
len elk Hollander vreeselijk togen, en ik zou
nooit een klei-boer durven aanraden; naar
hier te komen, wel echter bóeren van Drente
en de Yeluwe. Ook stuit bjjna alles af op de
luiheid en onbruikbaarheid der kaffers, waar
door alle arbeidskracht ontbreekt.
Yoor timmerlieden en metselaars is het
hier uitstekend. 6 tot 10 per week ver
dienende en 8 logeer- en kostgeld per
maand betalende, kunnen zij veel geld over
leggen on nog altjjd is aan werkvolk gebrek,
maar zjj, die veel sterken drank gebruiken,
kunnen weg bljjven, |want zjj zullen hier
spoedig begraven zjjn.
Nu ik toch hierover schrjjf, begrijp ik mjj
nog maar niet waarom indertijd de pogingen
in Holland voor de Exploitatie-en Bouwmaat
schappij door Hollandsche bankiers zoo slecht
werden begrepen deze Maatschappij, waar
van de heer Franken hier de oprichter is, is
binnen korten tijd alhier opgericht, om re
den de veorstellen van Engelsche financiers
door den heer Franken werden van de hand
gewezen, en hare aandeelen rijzen meer en
meer, en zullen binnen korten rijd, als alle
huizen gereed zjjn, die nu hunne voltooiing
naderen, zeker veel hooger gaan, daarbjj heeft
deze Maatschappij buiten de in haar bezit
zij nie waardevolle erven, ook goudplaatsen,
en worden op slechts een enkele Goud
mijn-Maatschappijen opgerichti dan zullen de
aandeelen een werkelijk groote waarde ver
tegenwoordigen. Waarom dus Hollandsche
bankiers zich deze mooie gelegenheid lieten
voorbijgaan, is onbegrijpelijk; nu zullen an
deren weder met de groote winst gaan strij
ken. Laat men in Holland toch wat meer
practisch worden en niet altijd zoo wantrou
wend zijn.
Een groot bewjjs voor het vertrouwen
is, dat de Bouw-Maatschappjj voor de Zuid-
Afrik. Republiek, waarvan de hoofd-ingenieur
Verweji een der directeuren was, zich heeft
doen uitkoopen door den heer Franken tegen
aandeelen a£ 2.4/ per aandeel en met bepaling
dat men onder 2.15/ niet mag v.erkoopen,
terwyl de maatschappjj-Franken 2.4/ voor
elk aandeel heeft gegarandoerd. Ik geloof,
dat de Bouw-Maatschappjj Verweij gefelici
teerd mag worden met deze overeenkomst.
Zou er geen plan te maken zjjn, om een
honderdtal dienstmeisjes naar hier te zenden?
Die verdienen hier 5 tot 6 per maand
en dat loon is te hoog; als zjj met kost en
inwoning 3 a 4 hadden was het meer
dan genoeg.
Over politiek hoort men hier weinig, elk
leeft hier voor geldverdienen, en de toestand
verschilt hier zoozeer met Oud-Holland, dat
men er niets van herkent.
Uit New-York komen berichten van
ernstige scheepsrampen. De Engelsche stoom
boot «Earnmoor» uit Baltimore leed schip
breuk op de Amerikaansche kust, waardoor
van de bemanning 28 personen hel leven
verloren. Slechts zeven matrozen werden
gered.
De Fransche stoomboot «Geographique»
kwam bij St. Pierre in botsing met de
Engelsche boot «Minnie Swift», met dit
gevolg, dat beide schepen zonken; de be
manning en de talrijke passagiers, welke
de «Minnie Swift», aan boord had, redden
zich in de booten en werden grootendeels
door andere schepen aangetroffen en opge
nomen. Toch verloren ook bij deze ramp
weer 15 menschen het leven, waaronder
twee vrouwen en tien kinderen.
Op de Mississippi, in de nabijheid van
Hudsonhaven, vloog de stoomboot «Corona»
in de lucht, doordat plotseling de stoomketel
uiteenspatte. Alle opvarenden, ten getale
van 40, kwamen om.
-- Een Fransch scheikundige, de heer A.
de Millefleurs, heeft een zeer belangrijke
uitvinding gedaan; hjj is er namelijk in
geslaagd petroleum in vasten vorm te bren
gen. De petroleum-briqui tten kunnen met
een mes gesneden worden, maar bezitten
voldoende stevigheid voor eene gemakkelijke
behandeling. Het is duidelijk, dat petroleum
in dezen vorm als brandstof groot voordeel
en gemak zou opleveren, want het
neemt alsdan maar een der Je der ruimte
in, die voor steenkolen benoodigd is.
Deze petroleum-briquetten geraken bij het
ontsteken niet dadelijk geheel in vlam, maar
zij branden evenals hout langzaam aan en
leveren geen gevaar op voor ontploffing.
- Hoe aangenaam het leven van den
Russischen Tsaar is, kan men afleiden uit
het bericht van den correspondent van
«Daily News» te St.-Petersburg, dat aan
de bevelhebbers der garnizoenen te "Wilna
en Warschau bevel is gezonden, cmstreeks
50.000 soldaten gereed te houden om op
elk oogenblik den spoorweg tusschen St.-
Petersburg en de Duitsche |grens te bezet
ten, indien de Tsaar de terugreis van Ber
lijn per spoor zou willen doen, in plaats
van over zee.
Onder de ruïne Haltenberg aan de
Lech is het hoofdgebouw van eene Romein-
sche villa opgegraven. Tot dusver zijn bloot
gelegd 12 vertrekken, waaronder 4 groote,
welke verwarmd konden worden, 3 praefur-
nia, bijna alle hypokausten-zuilen en eenige
nog staande, verwarmingsbuizen, een marme
ren mozaïekvloer, stukken van muurschil
deringen (dartelende visschen), vier munten
(een van Nerva, twee van Antoninus Pius
en een van Philippus Arabs). De muren
staan gedeeltelijk nog ter hoogte van lVa
meter.
Op den spoorweg bjj Manchester had
Vrijdagavond een botsing plaats tusschen
twee treinen. Drie wagens vol reizigers
werden verpletterd. Men spieekt van tien
dooden en vele gekwetsten.
Werkstaking. Te Flensburg (Slees-
wijk, het noorden van Pruisen) hebben de
gezamenlijke havenwerkers den arbeid ge
staakt, zoodat de in die haven aanwezige
stoombooten niet kunnen lossen.
AXEL, 5 October 1889.
Oude Tarwe f9.— afO.—Nieuwe Tarwe
f9.— a f9.40. Rogge fO.— a f 6.25. Win-
tergerst f8.— a f8.25. Zomergerst f7.50 a
f 7.75. Haver f 5.50 a f 6.40. Kookerwten
f7.50 a f8. Voererwten f7.— a f7.25.
Paardenboonen f8.— a f 0. Ljjnzaad
fO.— a fO.—Alles per 100 K.G.
Aardappelen f 2.35 per 104 K G.
Rotterdam 7 October 1889.
Kookerwten 25 cent hooger. Buitenland-
sche Granen vast.
Jarige Tarwe f5,25 a f 7,2S
Nieuwe Tarwe. -5.10 - 7.40
Rogge- 4,20 - 5.60
Nieuwe Wintergerst - 3.75 -5.10
Zomergerst - 3.50 4.50
Chevalier gerst -4.50,, 5.75
Nieuwe Haver - -1.50 - 4.—
Paardeboonen -4,75 - 5,70
Erwten- 5.25 - 6.—
Kook erwten - 7,25 8,50
Bruine Boonen -7.50 9.25
Witte- 7-50 - 8.50
Kanariezaad -5.75 7.—
Koolzaad-10.— 11.75
S chokkers-0.— 0.—
Duiveboonen -8.— 9.—
Op de VEEMARKT van heden waren aange'
voerd: 000 magere en 147'vette runderen
