ntoffels.
NINO,
CHRISTELIJK-
NIEUWSBL AD
HISTORISCH
VOOR ZEELAÏÏD.
s Pantoffels
ren dito
AN JE Lz.
R KARPETTEN
E BRIQUETTEN,
SSUM
VANGEN:
mes- en Heeren-
d. C.| MULDER,
'avenhaagsche
otheekbank
SCHENEN:
1889 No. 3.
Zaterdag 5 October.
Vierde Jaargang.
;n Zelfonderricht,
I. H. WÉRY.
eden-voorkamer
rbloem, Rijst meel,
geineel etc.
GEENSEN Goes.
Deurkleedjes,
ijt en Looper.
"CHTE
het woord
Briquet geperst is.
regenbaar
VERSCHIJNT
G. M. Klemkerk, te Goes
F. P. D'huy, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERlEVTIEiYt
lUillXIVY»
djL h/V'^ b
ie groote collectie
ƒ0,80 en hooger.
van af ƒ1,50.
It C 100, GOES.
ter leen onder eerste hy-
nd op Landerijen en Hnizen
terug te betalen in eens, in
annuïteiten.
en inlichtingen te bekomen
J. E. GERLACH te Mid-
VOOR
aar het Sfolzesclie systeem
s Gravenhage.
?rijs ƒ1.—.
bij alle Boekhandelaars en
DA COSTASTRAAT 71
ires gratis verstrekt worden
brek te koop aangeboden
fabrikaat FLEIG, te be-
i a n i n o», bij den Uitge-
es.
HEER DINSDAGS EEN
H. POOLMEIJER, Lange
rfjs voorhanden, bij
rstad GOES.
OORTEN VAN
oedkoopste adres, en veel
cheidenheid van soorten.
een bij mij voorhanden.
zich voor namaak.
alleen de echte ge-
traande zijn
cents bij
LDERMAN, Vlissingen,
TIMMERMANS
WISSE pottemarkt,
Middelburg
van kleinere afmeting
orden van af 10 ets. op
ZEEl
elken MAANDAG- WOENSDAG- EN VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p. f0,95
Enkele nommers-0,025
UITGAVE VAN
EN
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel mser 5 'een t.
familieberichten van 1 5 regeh 59 cent, iedere -V;cl.
v J
meer 10 cent.
Bij dit nummer behoort een bijvoegsel.
Een huwelijk om de itcentenD.
Er bestaat gevaar dat een dergelijk huwe
lijk weldra te Goes zal gesloten worden.
.De naam van den schoonen onbemiddelden
Jonkman is Protestantenbond-, zijn leelijke,
op haar dagen gekomen, rijke bruid heet
Doopsgezinde gemeente Of zonder beeld
spraak
Daar is een afdeeling van den Protestan
tenbond, lie, liet drijven op eigen wieken
moede, zich bij de doopsgezinden wil aan
sluiten.
Nu hebben wij respect voor elke wettige
poging om zich te ontdoen van banden, die
den zedelijken groei van personen of ver-
eenigingen zouden belemmeren. Daarom
eeren wij zoowel de De Cocks als de
Klaarhamers; zoowel de Hugenholtzer, als de
Ledeboers.
Ook in het optreden van den protestan
tenbond lag de profetie eener krachtsontwik
keling, die elk leunen op den Staatsarm
zou bespotten. Maar dan moest er geest
drift zijn om in den zat te tasten.
De mannen die voor vrije scholen en
kerken nu reeds jaren lang hunne gelden
vrijwillig en blijmoedig ten oller brachten,
zouden het kunnen getuigen.
En zie, deze onmisbare gave van geven
en weer geven en nog eens geven ter ver
vulling der geestelijke behoeften, heeft de
s afdeeling Goes van den N. P. B. ten eenenmale
gemist.
Het godsdienstonderwijs met inbegrip van
reis- en verblijfkosten voor den heer Ver
ven ne uit Middelburg, die af en toe te Goes
kwam catechiseeren, kostte f275, welk geld
niet door de Goesche leden van den
Protestantenbond werd betaald, maar door
bet hoofdbestuur en de Doopsgezinde socië
teit.
Nu trekt deze laatste hare subsidie, groot
f 200, inen of het hoofdbestuur er de
overige f' 75 ook dit jaar nog bij zal leggen,
weet men niet. In ieder geval het gods
dienstonderwijs moet gestaakt worden, want
Goes, o neende doopsgezinde sociëteit
geeft er niets meer aan. Het zei ven te be
kostigen, daaraan denken de meest vermo
genrle, welvarende leden dezer afdeeling niet.
Wat dan
En zie hier nu de gevolgen van dat al
door eten van de staatsruif, van dit zich
laten bedeelen uit openbare kassen Men
kan het thans alleen, zonder die geldelijke
hulp, niet op de been houden. Deze ver
mogende menschen kunnen met hun allen
saam geen f 275 opbrengen terwijl u zegen
jptn liet vrijwilligheidsbeginsel- een handje
vol gereformeerde stadgenooten; meest on-
fen minvermogenden, jaarlijks wel tienmaal
Zooveel bijdragen voor hun «godsdienstonder
wijs en godsdienstprediking».
Maar de geestdrift /an het help u zelf
kennen de modernen op dat gebied slechts
in theorie. Zij klappen in de handen van
jgenoegen als Potgieter Jan Salie zoo mees
terlijk hekelten beseffen nochtans niet,
dat'deze uitgedrevene zijner broederen voor
zit in hunne vergaderingen.
Te lui om zich door eigen vlijt een ka-
vtanl te verzekeren, aast genoemde Jan
|P den gemakkelijker weg om zich dot
ihipitaal te verzekeren; namelijk een liuwe-
,jk met een meisje met geld.
Laatst. vprcruilpivlpi» iIp lf
Laatst vergaderden de leden van boven
genoemde afdeeling. Het bestuur sprak het
met ronde woorden uit
„Er is slechts één afdoend middel om tot
een goeden toestand te geraken. Dit mid
del zou zijn, dat allen die werkelijk het
groote belang der zaak beseffen,
zouden besluiten toe te treden tot de
doopsgezinde gemeente te Goes."
En waarom De mannen, die zoo «wer
kelijk het groote belang der zaak beseffen»,
zullen het u zeggen
„Deze gemeente is in het bezit
van fondsen en van een kerkge
bouw; en de gelden def gemeente
zullen alsdan zonder bezwaar kunnen
worden gebezigd voor godsdienstonder
wijs en prediking. Moclit het blijken dat
bedoelde fondsen nog niet in allen deele
toereikend zijn voor het beoogde doel,
dan
Ja dan Wij durven bet bijna niet
afdrukken. Dan zullen 4e gemeente
leden, onder welken er zjjn voor wie de
geheele onkost van het modern godsdienst
onderwijs nog geen knoop van hun jas zou
zijn, dan zullen zij dat onder elkander bij
passen Mis gezien. Voor kerk, school
en godsdienst geven zij liefst niet. Maar
wat dan Lees slechts.
dan zal het geen ernstig be
zwaar zijn eenig subsidie te erlangen."
Een huwelijk om de centen noemden
wij dit.
Er staat dan ook letterlijk, tot tweemaal
toe, in 't desbetreffend verslag
Zij die bereid waren tot de doopsge
zinde gemeente over te gaan, wezen
er op dat dit het eenige middel was,
om in het bezit van genoegzame
fondsen te geraken, tot bestrijding van
de behoeften van godsdienstprediking en
onderwijs in modernen geest.
Gelukkig er warpn er ook, die dit ge-
schacher minder zedelijk vonden, en wei
gerden om een geldquaestie de Ned. Herv.
Kerk te terlaten.
Maar de meerderheid schijnt van de leer:
Hoe minder voor gods lienstondei wijs en
godsdienstprediking uit eigen zak Oetaald,
hoe beter. En daarom doopsgezind worden.
Die kerk is wel in haar grondslag anti
hervormd, maar wat zijn wij anders; en
bovendien de «fondsen» verzoeten alles!
V\ ij kunnen de beide verloofden met huri
voorgenomen huwelijk niet feliciteeren.
Het huis van barmhartigheid te
VI agenborgen.
Gaarne geven wij enkele medeJeelingen
uit het verslag ter kennismaking.
Ziet ge daar, dien jongeling uit de eetzaal
komen Zijn gezicht ziet er frisch uitzijn
gelaat is zelfs vol en blozende. Zfjn oogop
slag maakt ook een gunstigen indruk niet
waar? Zijn eerste kinderjaren waren geluk
kig en gingen kalm om onder het ouderlijk
dak. Dit duurde helaas! slechts kort. De
dood ontrukte hem al vroeg zijne ouders en
hij. zelf werd aangetast door hevige stuipen,
't Scheen, dat de ziekte spotte met de ge
neesmiddelen der kunstze nam in kracht
en hardnekkigheid toe, met het treurige
gevolg, dat hij thans aan de eene zijde let
terlijk verlamd en machteloos is. Hy kan
nog gaan, maar 't is o zoo gebrekkig. Voor
't leven is hij totaal ongeschikt en onbruik
baar en zjjn familie heeft zich zijner aange
trokken en hem ons ter verzorging toever
trouwd.
Hebt ge daar dat 40jarige meisje wel
bespeurd, die u voorbijging? Zij groette
u niet, althans niet met woorden, deed
ze wel? Het arme mensch! Ze kan ook
niet. Ze is doof en stom, hoewel overigens
goed van leden. Zeer lastig van humeur
is ze wel, doch in huiselijke werkzaam
heden tamelijk vaardig. Zie daar schrijft
ze iets op een leitje, dat zij bij zich draagt.
De verpleegde, die zij het nu lezen laat,
heeft een treurig verleden achter zich Zë
was een ontuchtig meisje. Vroeger was
hare plaats op het asyl Steenbeek. Daaruit
ontslagen, kwam zij, door bemiddeling van
anderen, tot ons over. Ze ziet weer tame
lijk donker, naar ik meenNu, haar ka
rakter is grillig en wrevelig. Er kan zelfs
geen vriendelijk woord af voor die idiote
van 14 jaar, die haar op heur nieuwe
jurk wijst eu op de pop met één arm,
die zij in de hand houdt, zoo'n groote
schat voor dit ongelukkig meisje.
Dat kind daar, hetwelk door onze doof
stomme zooeven op den arm genomen wordt
en dat zij zoo liefkoost, is het jongste
van het 39tal. Het is nu 3 jaar oud.
Flink en ferm heeft dit kind zich ontwik
keld. Het ziet. er ook zoo gezond en frisch
uiteen bloeiende rozenknop gelijk. Voor
2i/3 jaar kwam het tot ons als een tenger
meisje, slecht verzorgd en lijdende. Op een
Overyselsch dorp zag ze het levenslicht. Al
dadelijk bij hare geboorte werd ze onbewust,
de oorzaak van huiselijk krakeel, dat tot de
vreeselfjkste tooneelen oversloeg. De man
der moeder wilde het kind niet als zijn kind
erkennen en man en vrouw samen
zochten zich nu van de kleine te om
doen. De echtgenoote van den Leeraar dier
plaats ontfermde zich over dat kind, dat al
zooveel had geleden. Ze verpleegde het een
paar weken liefderijk in de dorpspastorie en
heeft het toen zelve naar hier gebracht.
Het voorwerp, dat -ge daar in dien hoek
ziet zitten, doet u schrikken? 't Verwon
dert mij niet. Het lijkt meer een
ten minste, het lijkt niet veel op een mensch.
In elkander gedoken, met stof van grove
en sterke kwaliteit gekleed (omdat ze graag
wat vernielt) met dien woesten oogopslag,
dat verwilderde gezicht, waaruit gevoel
loosheid en stompzinnigheid spreekt, ver
toont ze in niets het evenbeeld van het
pronkstuk van Gods schepping. Wasschen
doet zij zich uit haar zelve nooit of zeer
zelden en de welvoegelijkheid gedoogt niet
te zeggen hoe zij zich in hare slaapstede
toetakelt. We willen geene kiesche ooren
kwetsen. Ge zegt misschien dat zii in
onze Inrichting niet thuis hoort Maar
indien wij haar nu uitstooten, wat dan?
Wie zal zich liarer ontfermen Wie haar
bijstaan, haar, die alle liefdejmet ondank, en
alle toewijding met een grijnsbeantwoordt?
0, 't is niet te begrijpen, welk een mate
van geduld, meegaandheid en liefde er gevor
derd wordt, om zoo'n schepsel te behandelen.
Toch is het een schepsel Gods, een derge-
nen, die de Heere in Zijn plaats nagelaten
heeft, die om barmhartigheid roepen.
In die kamer naast Engelina (hoe is die
naam hier een bespotting) vinden wij twee
zusters. Ze zijn al tamelijk op jaren en voor
werpen van het diepste medelijden. Uit N.
Holland kwamen ze tot ons. Vroeger, d. w. z.
voor veie jaren waren zy tamelijk gezond.
Haar vader was helaas een dronkaard. Daar
door ontstonden allertreuiigste huiselijke
tooneelen. De vrede week en twist er. gekijf
waren aan de orde van den dag. Ons tweetal
verkeerde voortdurend in angst en spanning.
Nu greep de ontroering dan de schrik haar
aan. En de invloed van dezen verpes
tenden levenskring deed zich helaas maar al
tedroef gevoelen. Haar geestkracht werd lang
zamerhand uitgedoofd. Haar spierkracht ver
flauwde allengskens. Eindelijk werden zij
geheel verlamd, zoodat zij zich nu zelfs alleen
niet-kunnen aankleeden of maar eenig voed
sel gfehruiken. 's Morgens worden zij van het
bed jineert.' leuningstoel gedragen, die heel
dicht aan de tafel moet geschoven worden en
's avonds worden ze weer naar haar leger
stede gebracht. Overdag heliben ze natuurlijk
alle hulp noodig. Het spraakvermogen van
de eene is geheel onbruikbaar gewordende
andere kan nog iets zeggen, maar ondui
delijk Voordat ze tot ons kwimen, werden
ze bi ïrticulieren besteed dooihet burgerlijk
armbestuur harer woonplaats. Door dit Be
stuur dat natuurlijk de verpleggelden voor
zijne rekening neemt zijn ze nt in de inrich
ting geplaatst. O, badt ge eetige dagen na
haar aankomst de gezichten va dit zustren-
paar eens kunnen zien, hoe zoüt ge daarop
dankbaarheid en tevredenheid gtezen hebben
Zjj dit weinige genoeg om mnig weldadig
lezer tot mededeelzaamI eid oc voor Wa
genborgen te bewegen.
Koningin Natalie heeft ;ich niet ge
houden aan de eischen, die h* regentschap
haar heeft gesteld. Zij miht namelijk
tweemaal 'sjsars -voet srhïy .v.'sk.cr - iess.-A,*
Belgrado komen, en had da vrijen toe- r:n„
gang tot het paleis, mits et vooraf bij /er.
de regenten verlof te vragen, aaraan heeft ej^
zij zich niet gehouden. Zij km zoo maar oor_
en nu zullen Milan en zijn dicale hand- ten^
langers wel zorgen dat zij oi weer been- ;,^n
gaat zonder haar zoon gezii te hebben. ja
De jonge vorst heeft thans bist geweigerd
met zijn moeder te spreker
De Engelsche volksvertmwoordiging u ue
heeft een wet aangenomenivaarbij het (jat
den slagers vergund wordt jrden,- ezels- jekte
en muildierenvleesch te veiopendoch <je
onder de ware benaming, lie bepaling ^en
geldt ook voor saucijzen enndere paar- ue]jjk
denvlees:h-combinatiën, veredelijk co' ratten
vojr «bouillon» uit paardecesch. Oi mogeiiji[
duiking dezer wet zal streng gcaft wordif r q
De keizer van Duitschlanheeft wi
eens zijn neus in de politic zaken v het
zijn land gestoken. Hij hetnamelijk gereed
('en der oud-liberale bladen di weten, fl'audhuize
bij niet met de conservatievartij wil Oct. des
doen hebbendat alle parti die li-re week
Staatsbelang dienen zijn sym.hie hebbi
en elkander verschoonend moa bestrijdenf°kozen
Deze idealistische uitlating zuiet zonder 59
invloed zijn op de verkiezingenDe midden
partijen (Kartell partijen) zjn er wol
uit spinnen.
4 Octir '89.
Aagtekorke. Alhier is doonn raad der
gemeente tot geneesheer aangeld de beer
Bergheije arts te Domburg.
Het raadsbesluit tot niettoeng van G.
v. d. Meulen als lid v. d. raas door ged
staten goedgekeurd, dientengegé zal n'
den loop dezer maand eene nweverkie
zi;ig plaatshebben ter vervulli dier va
cature.
Zaamslag. Bij herstemming tot lid van
den gemeenteraad gekozen de la' J. van de
Ree (a) met 127 van de 225 <4ige stem
men. De heer M. de Jonge (lhad er 98
Er stemden 236 van de 262 azers. Er
waren 11 stemmen in blanco.
Tot rapporteurs voor de idische be
grooting zijn in de afdeelingenier tweede
kamer benoemd de leden Dunnr, Cremei.
Bahlmann, W. K. v. Dedem en'. Nunen.
Over enkele andere wel.sontvv.rpen, onder
anderen verandering van de grenzen tus-
scheri Biervliet en IJzendijke eide heeren
Engelberts, Bever Geertsemaj' Znaijor et)
G li luierman.
i
fs-
az.
iet
2e-
an
14,
as
lp
