CMRISTELIJK-
NIEUWSBLAD
HISTORISCH
VOOR ZEELAND.
1889. No. 126.
Zaterdag 27 Juli.
Derde Jaargang,
VERSCHIJNT
G. M. Klemkerk, te Goes
F. P. D'liuy. te Middelburg.
l'RIJS DER ADVERTENTIES:
KERK- EN SCHOOLNIEÜWS.
LANDBOUW, enz.
GEMENGDE BERICHTEN
ZEEUW,
elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
f 0,95
- 0,025
Prijs per drie maanden franco p. p.
Enkele nommers
UITGAVE VAN
em
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel mier O cent.
Familieberichten van 1 5 regek 50 eent, iedere regel,
meer 40 cent.
Voorbereiding der Augustus-collecte
Door de Unie is het volgende Blaadje
(no. 23) verspreid.
«Tot hiertoe heeft ons de Heere ge
holpen.»
De zegenende ziel zal vet
gemaakt worden. SprXI25 a.
Tot hiertoe heeft ons de Heere geholpen
Met dit wcord van lof en dank aan
onzen God komen we tot u, waar we u
herinneren, dat weldra weèr de Augustus-
Collecte staat gehouden te wordende
Unie-Collecte voor de School met den Bijbel.
Die collecte heelt de Heere tot heden
willen zegenen. Menige Christelijke School
ontving door de Unie-Collecte verlichting
in geldelijken nood.
Den Heere de dank
Hij heeft geholpen. Hij heeft de zwakke
pogingen der Unie gezegend. Hij heeft u
liefde en lust gegeven om meê te werken
tot het oprichten of instandhouden ,van
Scholen, waar Jezus wordt geëerd, waar
naar Zijn Woord wordt geleerd; Scholen,
die elk geloovige voor zijne kinderen en
de kinderen zijns Volks begeert.
Eevenals andere jaren komt de Unie
«Een School met den Bijbel» ook thans
uwe medewerking inroepen, even ernstig,
ja, met nog meer drang dan vroeger.
Ziehier waarom.
Meer en meer wordt het openbaar, /lat
tal van ouders zeer gaarne hunne kinderen
naar de School met den B(jbel zouden
zenden, als zij het schoolgeld maar |betalen
konden. Duizenden kinderen blijven van
de Christelijke Scholen verwijderd, om lat
het vader en moeder aan middelen ont
breekt. Deze allen gaan naar de Openbare
School. Andere duizenden, jevenzeer be
hoeftig, hebben reeds op de bestaande
Christelijke Scholen een toevluchtsoord ge
vonden, maar kunnen onmogelijk blijven,
als niet jaarlijks de milde hand der ont
fermende liefde zich ontsluit, om voor hen
het schoolgeld te betalen. Vraagt ge
«Maar kunnen de Ouders dier kinderen
zeiven niet wat;b^jdragen wij antwoor
den «Vele ouders dragen iets bij, maar
lang niet genoeg, omdat zjj niet kunnen.»
VVjj zouden u treffende voorbeelden van
zelfopofferende liefde van arme ouders kunnen
verhalen, voorbeelden, dat er onder lien zijn,
die van hun gering inkomen nog weten
uit te sparen, om zoo veel mogelijk voor
het onderwjjs hunner kinderen bij te dragen;
die zich opofferingen getroosten, liever dan
hunne kinderen te zenden naar de school,
waar Jezus Christus niet mag worden be
leden en aangebeden. Dezulken betalen niet
zelden boven vermogen, maar blijven toch
meestal zeer verre beneden liet volle bedrag
van het schoolgeld, ja bereiken dikwijls de
helft niet. De reden hiervan is, dat uit
sparen des te moeielijker gaat, naarmate
men minder ontvangt, en bjj volslagen
armoede wordt dit uitsparen geheel on
mogelijk.
Wat moeten de schoolbesturen nu doen?
Die arme kinderen wegzenden en hen, om
dat zij arm zijn, maar prijsgeven aan de
Openbare School Maar heeft de Heere
Jezus dan niet gezegd, dat Hij den arme,
dus ook het kind van den arme, in Zijne
plaats heeft nagelaten, om hem wel te
doen en te zegenen
Ook gij, die dit blaadje leest, stemt toe, 1
dat zoo iets niet mag. Waar uw hart in
waarachtige liefde tot God en uwen naaste
is ontstoken, daar zegt gij met ons: «Neen,
neen, dat moet, dat mag, dat zal niet ge
beuren. Het Chr. Onderwijs moet ook den
arme ten deel vallen. Waar ik mijne kin
deren zoo zielsgraag aan de voeten van Jezus,
den Heere, zie, daar gun ik van harte het
kind van den minder bedeelde er ook eene
plaats.»
Welnu, om dat mogelijk temaken en te
houden, dient ook de Unie-Collecte. Zij
biedt een welkome en schoone gelegenheid
aan, om menig arm kind den toegang tot
de Scholen met den Bijbel te ontsluiten.
Zij is tevens een protest tegen den tijd
geest, tegen de goden dezer eeuw, tegen
hen, die het ongeloof prijzen, den Bijbel
verachten en Jezus den Christus, lasteren.
Daarom komt de Unie in de week van
'17 Augustus e.k. weer bij u aankloppen.
Zij komt beleefd uwe giften vragen niet
voor hen, die het volle schoolgeld betalen.
Deze betalen daarmede uit eigen zak wat
het Onderwijs hunner kinderen kost.
De Unie vraagt het zij nog eens met
nadruk herhaald voor die kinderen, wier
ouders slechts een gedeelte van het vuile
schoolgeld of zelfs niets kunnen betalen.
Zij doet dit met vrijmoedigheid in Jezus
naam.
Misschien rijst een bedenking op, nu de
Schoolwet van 1878 door het Ontwerp van
Zjjne Exc. den Minister Mackay staat ge
wijzigd te worden en vraagt ge, of dan.
indien dat Ontwerp Wet wordt, de bijdra-
dragen aan de Christelijke Scholen welzoo
noodig zijn
«Even noodig,» antwoorden wij. «Eigen
lijk nog noodiger.»
Wie eenigermate bekend is met den
strijd, dien het Christelijk Onderwijs meer
dan veertig jaren lang te strijden had en
nog heeft, kan het geen verwondering geveri,
dat menige school gedrukt wordt door een
schuldenlast, die afgedaan behoort te worden,
en dat het onderwijzend personeel in vele
Christelijke Scholen niet zoo talrijk is, als
het ontwerp van den Minister eischt. Twee
redenen, waarom bij de geldelijke baten,
welke de Christelijke Scholen kunnen te-
vloeien, indien het Ontwerp van Wet wer
kelijk Wet wordt, de particuliere offervaar
digheid voor de Christelijke Scholen minstens
even noodig blijft.
Schulddelging en vermeerdering van
onderwijzend personeel zullen 'de vermoede
lijke Rijksbijdrage gemakkelijk aan kunnen,
zonder dat er voor vele Scholen althans,
overschiet om het tekort, door onvoldoend
schoolgeld ontstaan, aan te vullen. En ver
geet niet het aantal plaatsen, waar de
gelegenheid voor echt Christelijk onderwijs
ontbreekt.
Ja, nu vooral roept de Christelijke School
hare vrienden en begunstigers op tot toe
wijding en gewillig overvloedig offer.
Dit Wetsontwerp toch is eene eerste
schrede op den weg, die de Christelijke
School, onder Gods zegen leiden kan tot
uie plaats, die zij in Nederland behoort in
te nemen.
Daarbij, hoe meer zij op dien weg voort
schrijdt en vooruitgang is noodig wil zij
zich staande houden des te scherper wordt
ook de concurrentie.
Hoe meer zij in de achting der eertijds
bevoordeelden rijst, des te grooter wordt
bare verplichting, om den zegen, die haar
daarin geschonken werd, niet te verliezen,
door verflauwing in de lielde en de barm
hartigheid.
Door de goede gunst van onzen God is
zij gewassen tegen de verdrukking in.
Behaagt het God, dan zal zjj voortgaan,
zegevierende over allen tegenstand.
Laat dit uw hart verblijden, maar tevens
uwe hand vaardig en gewillig maken, om,
krachtiger dan ooit, de Christelijke School
te steunen; zoo te steunen, dat hare deuren
wijd geopend kunnen worden, om ook de
kinderen van de armen te ontvangen.
Wat gjj voor den arme geeft, leent gij
den Heere
De Heere volbrenge ook in dezen Zijn
welbehagen en' bewege uwe harten, oin door
eene milde Unie-gift het Christelijk Onderwijs
te bevorderen
tot verheerlijking van Zijnen Naam
tot zegen voor de kinderen;
tot zegen ook voor uw eigen hart.
»De zegenende ziel zal vet gemaakt worden.»
26 Juli 1889.
Op de tweede algemeene vergadering
van het 42e NederLndsch landhuishoud-
kundig congres zijn als bestuursleden voor
het 43e congres te Goes benoemd de h.h.:
G. J. v. d. Bosch, voorzitterJ. M. Kake-
beeke, vice-voorzitterE. v. d. Bosch, le
secretarisI. D. Fransen v. d. Putte, 2e
id.; Z. D. v. d. Bilt Lamotthe, penning
meester; J. J. Ochtman, J. J. v. Gorsel.
dr. Leo de Leeuw, C. J. Labrijn en C.
Zuid weg, leden.
Bij de in het gebouw van het gewes
telijk bestuur plaats gehad hebbende uit
loting van obligatiën in provinciale geld-
leeningen zijn uitgelootVan de geldleening
(4878) ad 1470000, de nommers: 44, 45,
80, 62, 69, 75, 86, 106, 409, 439 en 461,
ad f 1000 ieder.
Van de geldleening (1881) ad f567000,
de nommers5, 41, 45, 47, 48, 52, 57,
77, 81. 131, 442, 149, 152, 154, 460,
163, 179, 232, 239, 257, 291, 297, 299,
359, 374, 385, 411, 415, 419, 428, 430,
467, 480, 491, ad flOOO ieder, en de nrs.
556a en 556b. ad f 500 ieder. M. C.
Jhr. Mr. J. W. C. de Jonge van Elle-
meet is gisteren voor het gerechtshof te
's Gravenhage beëedigd al i rechter in de
arrond. rechtbank te Zierikzee.
Op verzoek is ingetrokken de aan
stelling tot Rijksveldwachter der 3e klasse
(jachtopziener) te Oudvosmeer F. Boone te
lerseke en aangesteld tot rijks-veldwachter
in zijn plaats J. Poulusse te Tolen.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Veere J. v. d. Bergen te
Gelselaar.
Chr. Ger. Kerk.
Ds. Kouwenhoven van Zaamslag hoopt
Zondag te Boisele te prediken.
De uitslag van de eindexamens der
hoogere burgerscholen in Zeeland is dat het
diploma is uitgereikt aan cle leerlingen C.
K. Elout, J. C. Altorffer en mejuffrouw T.
A. Toelstra, van de Rijks H, B. school te Mid
delburg; P. Van de Polder, E. Verbeke, J. Hoo-
genboomen J. H. Van Welij van de H. B. school
te Zierikzee en A. Van Altena, J. J. Vermet, M.
A. Vermet, P. W. Joncquière, L. J. C.Pompe
van Meerdervoort, G. Sauer en J.K. Dominicus
van de H. B. school te Goes. Afgewezen zijn
twee leerlingen.
Te Breda slaagde voor de hoofdacle
de heer J. Fokkinga, onderwijzer aan de
chr. burgerschool te Middelburg. Voor 't
Fransch slaagde te Utrecht mej. C. C. O. Bethe
van Zierikzee
De 21e Alg. Verg. der Vereen, voor
Geref. Schoolonderw. is deze week te Zwolle
gehouden, onder voorzitterschap van prof.
Noordtzij. De secretaris de heer A. W. v.
Kluijve bracht verslag uitwaaruit bleek
dat er thans 133 hulpvereenigingen zjjn.
Dit jaar trad ook lerseke toe. Het aantal
scholen door de vereeniging gesubsi-
diëerd bleef 41. Deze werden door 5419
kinderen bezocht, terwijl 41 hoofd- en 57
hulponderwijzers benevens 27 kweekelingen,
aan de/e scholen verbonden zijn in verge
lijking met het vorige jaar een vermeerde
ring van 300 kinderen en 3 onderwijzers.
Voor deze scholen werd in het verloopen jaar
uitgegeven de som van f69,521, terwijl de
ontvangsten f 64,440 bedroegen.
'De opleiding van kweekelingen verkeert
in een tjjdperk van overgang. De normaal
lessen te Leens hebben opgehouden, die te
Dordrecht werd door 3 en die te Loppersum
door 7 kweekelingen van de scholen der
vereeniging bezocht. Dejaurlijksche subsidie
moest men voor enkele scholen inkrimpen,
terwijl er vrees bestaat, dat men spoedig
tot een algemeene vermindering zal moeten
overgaan.
De penningmeester, de heer J. Nederhoed
te Middelstum deelde meê, dat het ledental
thans 2037 bedraagt. De geldelijke toestand
is niet rooskleurig. De vaste uitgaven over
treffen dit jaar de gewone jaarlijksche uit
gaven met f 2350.82Vsde balans, die in
ontvangst en uitgaaf een bedrag aanwees
van f 8007,63Vs, sluit met een nadeelig saldo
van f 18.
Op bet landhuishoudkundig Congres
te Bergen op Zoom werd ook de wensche -
lijkheid van een ministerie van landbouw
besproken. Een dergelijk ministerie in
Belgie bewees aan den landbouw reeds groote
diensten. Het bracht tot stand een wet
boek van landbouw in de eerste plaats,
verschillende reglementen tec bate der vee
fokkerij; de aanstelling van wandelleeraren,
het aanleggen van proefvelden enz. Over
het algemeen zag men de noodzakelijkheid
van de oprichting van een dergelijk minis
terie niet in. Een onderafdeelirig landbouw
van het ministerie van waterstaat is vol
doende, met benoeming van vakmannen aan
die afdeeling. Ook werd hulde gebracht
aan ons ministerie, dat veel «oor den land
bouw doet, bewijs ook de instelling eener
staatscommissie.
-Te Vlissingen werd gisteren morgen
drijvend gevonden het lijk van den 26 jarigen
ongehuwden sjouwerman N. aie sedert Za
terdagnacht is vermist geworden en waar
schijnlijk ii. de schutkolk der voormalige
marinesluis was le water geraakt en ver
dronken.