CHRISTELIJK-
NIEUWSBL AD
HISTORISCH
VOOR ZEELAND.
1889. No. 93.
Donderdag 9 Mei.
Derde Jaargang
VERSCHIJNT
G. M. Klemkerk, te Goes
F. P. D'huy, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIEN;
Vóór de Regeering.
GEMENGDE BERICHTEN."
ZEEUW,
3LKEN MAANDAG- WOENSDAG- EN VRIJDAGAVOND.
f0,95
- 0,026
Prijs per drie maanden franco p. p.
Enkele nommers
UITGAVE VAN
EN
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel mser 5 cent
familieberichten van
meer 10 cent.
1 5 regeh 50 cent, iedere regel.
De leuze der anti-liberalen moet zijnVoor
de huidige Regeering Er moeten dus van
de zijde der anti-liberalen candidaten ge
steld worden, waarvan verwacht kan worden
dat zij de Regeering niet zullen bemoeie-
1 ijken. Het zal niet moeilijk zijn de keuze
te bepalen, waar het aftredende leden geldt,
die getoond hebben der Regeering goed
gezind te zijn. Ook zal het weinig bezwa
ren opleveren mannen te vinden om tegen
over altredende leden te stellen, die bewezen
hebben de Regeering niet in de hand te
willen werken. De Regeering moet door de
kiezers gesteund worden, ook in het verkiezen
van leden der Provinciale Staten. Zij is
waardig dat de kiezers dat doen. Zij heeft
getoond dit waardig te zijn. De Bankwet
toonde dat ze op de fmanciëele voordeelen
des lands bedacht is. De Arbeidswet, al is
zij de Eerste Kamer nog niet gepasseerd,
openbaarde dat de Regeering een open oog
voor de behoeften en belangen der arbeiders
heeft en kon daarom, hoewel niet geheel
naar den zin der liberalen, omdat deze den
veldarbeid ook wilden beperken, de goed
keuring der geheele Tweede Kamer weg
dragen. De aanhangige Boterwet, die hoogst
waarschijnlijk onder de liberalen geen warme
verdedigers zal vinden, bewijst dat de Re
geering de belangen der landbouwers inziet
en wil bedrog in den boterhandel voor
komen, zoo dat er geen kunstboter voor
natuurboter mag doorgaan.
Niet het minst toont de ingediende onder
wijswet, dat de Regeering den steun van het
volk waardig is. Zij heeft in haar ontwerp tot
wijziging der bestaande Schoolwet de begin
selen van rechtsgelijkheid van alle burgers
neergelegd en wil geen enkele groep van
't volk verheffen met onderdrukking van een
anderen. Zij wil, zooals ze zelf in de Memo
rie van Toelichting zegt, op den weg van
bezuiniging voortgaan.
De Regeering heeft, voor zoover ze kon,
reeds goede daden gedaan. Ook door libe
ralen is dat erkend.
Kerdijk zei o.a. van de arbeiderswet
«Dankbaar ben ik, omdat eindelijk uitbrei-
«ding van de wet van 1874 in deze kamer
«in behandeling kon tdankbaar zal ik ook
«zijn, indien dit wetsontwerp, al is het on-
«veranderd, wet wordt en invloed zal uit-
«oefenen op de toestanden der samenleving.
«Want wie beweert, dat hetgeen nu ge-
«schieden zal, indien de wensch der Regee-
«ring wordt bevredigd, is onbeteekenend,
«gelijk aan nul, eigenlijk misdruk, enz.
dit had Domela Nieuwenhuis gedaan
«wie beweert dat het is eene onbeteekenende
«stap voorwaarts ik zeg dat hij der
«waarheid een slag in het aangezicht geeft.»
De Regeering heeft niet alleen goede en
nuttige zaken verricht, zij wil daarmede
voortgaan, getuige de ingediende, daar straks
genoemde Wetsontwerpen. En zij zou zeker
al mi er gedaan hebben, ware het niet. dat
zij juist van het zoogenaamde denkende deel
der natie tegenwerking ondervonden had.
Die tegenwerking, zich openbarende in
ellenlange redevoeringen om de Regeering
af te matten, begon zich liet meest bij de
begrooting te vertoonen, en wel voorna
melijk bij de Indische begrooting. Zij open
baarde zich eenigszins ten minste de
discussiën werden onnoodig gerekt, bij
de arbeiderswet. Doch zij steeg op voor
ons oog tot nu toe den hoogsten top bij
de behandeling der ontworpen kiestabel in
de vergaderingen der Provinciale Staten.
Dit moeielijk maken, deze tegenwerking
heeft de tegenwoordige Regeering niet ver
diend. Zij heeft gedaan wat zij kou en is
den goeden weg ingeslagen om nog meer
tot heil van 't vaderland werkzaam te zijn.
Zoolang echter de liberalen tegen kunnen
werken, is de Regeering in fiare werking
belemmerd. En zoolang in de Provinciale
Staten de liberalen de meerderheid hebben,
kunnen zij tegenwerken, doordien de Staten
de leden der Eerste kamer kiezen. Daarom
de Provinciale Si aten moeten omgezet wor
den. Er moeten mannen in komen, die
verstand van de provinciale belangen hebben
en tegenover de Regeering minstens on
partijdig staan. Dat kunnen de aftredende
leden, voor zoover zij zich tegen de ont
worpen kiestabel der Regeering verklaard
hebben, niet zijn. Dat kunnen evenmin
mannen wezen, die door woord en daa l
tonnen er geen been in te vinden de
huidige Regeering te bemoeielijken. Dat
moeten mannen zijn die der zake kundig
wat de provincie betreft, de landsbelangen
naar recht en billijkheid betrachten willen
en dus voor de huidige Regeering zijn, wijl
die hetzelfde wil. Van anti-revolutionnairen
is dit te verwachten, evenzeer van room-
schen; van het gros der liberalen echter
niet. Een enkele liberaal hier of daar
maakt daarop eene uitzondering, zooals bijv.
dhr. Van der Poel lid van de Staten van
Utrecht. Er zou echter niets in steken,
zoo'n liberaal tot candidaat der anti liberalen
aan te nemen, zooals reeds met dhr. Van
der Poel geschied is.
Jhr. mr. J. H. J. Quarles v. Ufford.
De candidaten voor de provinciale Staten
van onze zijde gesteld, zijn of aftredenden
of nieuwelingen, doch bevelen zich niette
min aan door hunne overgroote bekendheid
in het district waar men hen met de can-
didatuur vereerde. In hun district zijn zij
geen onbekenden. Op Noord-Beveland kent
ieder W issenkerke's weihouder J. v. Schou
wen, evengoed als in Tolen zich niemand
vergissen zal in den persoon van G. Bolier Gz.
Zoo ook kennen onze Duivelandsche boe
ren overgoed den vromen kundigen notaris
Way als in Sluis en omstreken niemand
twijfelt aan de bekwaamheid van den
ingenieur J. H. Hennequin.
En zoo zouden wij kunnen voortgaan,
en de gelukkige keuzen roemen, die in
alle districten met bijna zeldzame eenparig
heid gedaan zijn.
Alleen voor den uitnemenden candidaat
dien men op Zuid- en Noord-Beveland schier
eenparig tegenover den liberalen heer v. d.
Bilt plaatste is een weinig meer toelichting
noodig.
Men lette vooral op den naam
Jhr. mr. J. H. J. Quarles van Ufford.
Deze candidaat was, toen hij voor eenige
jaren tot burgemeester van Axel benoemd
werd, advocaat te 's Gravenhage.
Die de eer hodden, met dezen kundigen
rechtsgeleerde reeds in zijn studietijd kennis
te maken, herkenden reeds toen in hem
den beslisten belijder der christelijke his
torische beginselen, een verwachting die,
ook na zijne loffelijke promotie te Leiden
in 1880, niet is beschaamd.
Dat hij als burgemeester in zijne ge
meente Axel de achting van alle partjjen
geniet, pleit zeker voor zijne bezadigde, on
partijdige behandeling van zaken.
Daarbij is hij een man met veel rechts- en
wetskennis, bekwaam om ook als rechts
geleerd raadsman in polderzaken, schoolza-
ken enz. op te treden. Kortom, een candi
daat, die een gang naar de stembus waard is.
Waar wij dan ook om des beginsels, om
des landsbelangs wille de candidatuur van
den bekwamen mr. van der Bilt moeten
bestrijden, daar maakt de candidatuur van
Jhr. mr. J. H. J. Quarles vm Ufford ons
deze daad zeer gemakkelijk. Trouwens wij
stemmen geen candidaat om zijn persoon
plezier te doen, of uit dankbaarheid dat hij
zooveel voor ons deed of om wat dan ook,
inaai alleen ter wille van het beginsel.
8 Mei 1889.
Bij K. B. benoemd bij de d.d. schut
terij te Goes tot 'len luit. dhr. D. Stigter;
tot 2en de heer J. G. Talen.
Middelburg. Bij de heden plaats gehad
hebbende stemming voor een lid van den
Raad dezer gemeente werden uitgebracht
831 stemmen. Na afrekening van blanco brief
jes enz. was de volstr. meerderheid 409 stem
men. Hiervan verkreeg de heer J. v. Dunné
368, J. P. Fokker 328, W. A. de Rijcke 74,
H. G. de Bruijn 28, terwijl nog andere
personen een enkele stem verkregen. Er
moet dus eene herstemming plaats hebben
tusschen de bh. J. v. Dunné en J. P. Fokker.
De 2e kamer benoemde tot voorzitters
der afdeelingen de hh. Schimmelpenninck
fc), A. v. Dedem aW. Cremers en Sohaep-
man (r) en Viruly (l).
Oostburg. De antirev. kiesver. «Luctor
et Emergo» heeft tot tweeden candidaat
definitief vastgesteld dhr. J. B. Temmerman
te Hoofdplaat. De candidaten van genoemde
kiesver. zijn nu J F. Hennequin, ingenieur
ie Sluis, J. B. Temmerman, te Hoofdplaat
en J. G. Gerritsen, Burgemeester van .Groede,
Breskens en Nieuwvliet.
Op de algemeene vergadering van het
Nederlandsch Jongelingsverbond die op He
melvaartsdag te Leiden wordt gehouden,
zal o. a. worden besproken,
Wat nut geeft het Nederl. jongelings
verbond
Is het wenschelijk, dat de jongelingsver-
eeningen geldelijken steun geven aan cor-
poratiën, die buiten het gebied van haar
arbeid liggen? Utrecht.
Ligt het op den weg van de J. V. de
bestrijding van den sterken drank te be
vorderen en naar vermogen te steunen
Zoo ja, welke is dan daartoe de weg?
's Gravenhage {Bidt en werkt)
In welke betrekking staat de J. V. tot
de kerk Dokkum.
Te 6 ure is er openbare vergadering in
de Pieterskerk.
Door de heeren Lieftink, Reekers
Rutgers van Rozenburg, Visser van Hazers-
woude en Borret is als amendement voor
gesteld artikel 1 van het wetsontwerp, hou
dende bepalingen tot voorkoming van bedrog
in den boterhandel, zoo te wijzigen dat dit
zal luiden «In den zin dezer wet is boter
het vetartikel. waarin behalve zout en kleur
sel geen andere bestanddeelen voorkomen,
dan die van melk afkomstig zijn, en is
surrogaat van boter het vetartikel dat geen
boter is, maar daarop geljjkt en dienen ,kan
om haar te vervangen.»
Goes. Donderdag 9 Mei te 2 uur ver
gadert de gemeenteraad ter behandeling
der navolgende punten
1. Notulen, 2 Mededeelingen, 3 Inge
komen stukken, 4 Voorstel van B. en W.
naar aanleiding van een schrijven van den
Voorzitter der Vereeniging voor Volksver
maken. 5 Wijziging gemeentebegrooting
88 wegens verleenen eener bijdrage in de
verplegingskosten krankzinnige. 6 Ikem 89
wegens de verhoogde jaarwedde van den
commissaris van politie, 7 Aanvragen om
remissie van aanslag in de belastingen 88,
8. Benoeming 2 leden in de commissie
ter naziening rekening Blauwbeenbeurs, 9
Wijziging begrooting Burgerl. Armbestuur
1888. 10 Idem voor 89. 11. Verordeningen
a. op het houden van tijdelijke [verzamelingen
van minderjarigenb. op het houden van
mestraalten enz.c. opbet bouwen van
particuliere eigendommen; d. op de be
graafplaatsen en het begraven.
Vlissingen. Het bericht omtrent den
passagier die ter hoogte van Blanken Derghe
over boord sprong is op een punt onjuist.
De man heeft voor zijn treurige daad geen
raampje van de privaat gebruikt.
De meesterknecht der gasfabriek te
Oudenbosch, is Zoudagochtend op noodlot
tige wijze om het leven genomen. Een lek
willende stoppen is hij gestikt. Hij laat een
vrouw met vier kinderen na.
De tolmeesters langs het Stadskanaal
vinden het en ze hebben nu juist niet
zooveel schuld daarin niet plezierig, dat
ze dagelijks den tolboom moeten afdraaien
voor de huzarenpaardjes, zonder daarvoor
een cent te mogen vorderen. «Nu, dacht
er een, ik wil er dan toch m'n aardigheid
van hebben. In mijn reglement staat dat
ik den tolboom niet behoef te openen, eer er
driemaal geroepen is.» Den volgenden dag
zat de tolmeester in huis en de huzaren
kwamen er aan.
De tolmeester grinnikte van plezier, toen
er «hei!» werd geroepen en dacht«schreeuw
maar toe 1» Maar het tweede hei 1 bleef
hem wat lang weg, hij keek eens 't venster
uit en zag hoe de huzaren wip 1wip 1
de een na den ander alle twintig op
hun paardjes over den tolboom heen sprongen.
Na dien tijd heeft, naar men verneemt, de
tolmeester niet meer op driemaal hei 1 ge
wacht.
Zondag had te Velp een treurig ongeluk
plaats. Jonge dames waren aan het schieten
met een Flaubert-geweer. De schijf was
omgevallen en een der jonge dames loopt
met het geladen geweer onder den arm heen
om de schijf weder op te zetten. Plotseling
gaat het geweer af en de kogel treft een
jongetje van zes jaar dat stond te kijken,
zoodanig in den rug, dat het onmiddelijk
dood was. De kogel was tot in het hart
doorgedrongen.
Daar weten ze er weg mede 1
Een Nederlandsch landverhuizer naar de
Argentijnsche Republiek schrijft, dat'them
niet bekend is of aldaar een drankwet be
staat maar wel was 't hem reeds opgeval
len dat men er met personen, die beschon
ken langs de straat liepen, geen gekheil
maakte. Zij worden dadelijk opgepakt en
veroordeeld tot f100 boete. Kon dat niet
