CMRISTELIJK-
NIEUWSBL AD
HISTORISCH
V OOE ZEELAxND.
1889. No. 83.
Zaterdag 13 April
Derde Jaargang.
VERSCHIJNT
G. M. Klemkerk, te Goes
F. P. D'huy, Ie Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
HE KR- EN SCHOOLN1EIIWS.
GEMENGDE BERICHTEN.
ZEEUW,
elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p.
Enkele nommers
UITGAVE VAN
f0,95
- 0,026
EN
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 40 cent.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
V Beschaving en godsdienstzin in de
kazerne.
Waarde Vriend, nu hebt gij het fijne
puntje aangeraakt. Dat is het juist, wat
mij doet aarzelen met het vraagstuk over
den persoonlijken dienstplicht mee te gaan.
Laten jas en broek en brood en ligging
in de kazerne zoo goed zijn als het maar
kan, en de mogelijkheid dat ik mijn zoon
spoedig terug zie en dikwijls bij mij heb,
nog zoo groot, waar blijft gij dan met
mijne bezwaren tegen den ongodritischen
en onzedelijken geest, die er heerscht
Tijdens ik a's milicien in dienst was, is
mijn ondervinding geweest, dat er onder
het kader van het garnizoen, waarin ik ge
plaatst was, nog al enkele onbeschaafde en
goddelooze korporaals en onderofficieren wa
ren. Ook heb ik vele officieren tegen minderen
hooren vloeken en onder de miliciens, der
oudere en der jongere lichting, een openbare
Godsverzaking waargenomen, die aanstekelijk
werkte. Ik zelf werd in dat ongodistisch
stelsel zoo ingesleurd, dat ik menigmaal
geen gevoel had voor den Dag des Heeren,
en waar het de eere Gods gold, het ge
meenlijk liet bij een zeer zwak protest.
Mij is het ook zoo gegaan, en ik heb
steeds een groot verschil, een tegenstelling
zelfs gevonden tusschen het huiselijk- en
het kazerneleven. Ja, en voeg daarbij nu
nog het kwaad dat door plaatsvervangers
gesticht werdt.
Het is drankhet is dobbelspelhet is
ontuchthet is ongehoorzaamheid en on
verschilligheid voor opgelegde straffen het
is gevloek en gezwets, wat gij mede door
hun aanwezigheid in de kazerne, in daden
of gesprekken waarneemt.
Beste vriend, ik neem aan, dat gjj niet
overdrijft, en dat dit alles nu nog waar is,
maar vergun m(j dan toch dat ik u wat
vrage.
Gij beroemt u immers op uwe christe
lijke opvoeding?
Hebt gij dan wel veel gebeden voor die
ongelukkigen
In het openbaar heb ik in de kazerne
nooit durven bidden. Ik erken het met
schaamte.
Dan zijt gij ook medeplichtig geweest
aan de Godverzaking, en wie weet hoevelen
gij hebt afgetrokken door uw veinzen,
wie zal ze tellen de slachtoffers der
valsche schaamte 1
Indien ten allen tijde de miliciens van
christelijken huize, de leden onzer chr.
jongelingsvereenigingen, de oud-leerlingen
onzer christelijke scholen, de nog niet aan
christelijke indrukken gespeende jongelieden
hoe gebrekkig dan ook in de kazerne
hadden 1 illen uitkomen voor wat zij waren,
het zou er nooit zoo heidensch uitgezien
hebben. Want het evangelie is een zuur
deeg dat het geheele deeg doorzuurt, een
kracht Gods tot zaligheid En waar zijn
de dienstplichtige jongelingen, die, het
kleed des aardschen Konings dragende,
tevens getuigen durfden van den Koning
der Koningen Als men een kazerne bin
nen treedt, wordt men bijna niet gewaar,
dat daar gedoopte christenen wonen. Zoo
wreekt zich de valsche schaamte 1
Wijt dus dezen betreurenswaardigen toe
stand niet in de eerste plaats aan de
plaatsvervangers, wijt hem aan de christe
lijke jongelingen, die te lui en te klein
moedig zijn om daar van hun Heer te
getuigen.
12 April '89.
Middelburg. Slot raadsverslag, dat wij
wegens plaatsgebrek moesten afbreken.
De overgelegde staat voor af- en over
schrijving gemeentebegrooting van 1888
werd goedgekeurd.
Ook kwam ter tafel een voorstel van
Burg. er, Weth. lot het aangaan eener
geldleening, groot 178000, tot bestrijding
tier kosten, noodig voor de uitbreiding en
verbetering der gasfabriek, tegen eene rente
van 33A p. Ct. De aflossing zal zoo geregeld
zijn dat in hoogstens 20 jaar alles is afge
lost, terwijl de bevoegdheid tot vervoegde
aflossing blijft voorbehouden. De aandeelen
zullen f'1000 bedragen en van een door-
lcopend nummer voorzien zjjn, te beginnen
mei no. 1zij zullen splitsbaar zijn in 2
deelen van f 500 dragende hetzelfde num-
met en gemerkt A. B. Tot deelneming in
deze geldleening, die bij inschrijving
pari wordt opengesteld, zal gelegenheid zijn
ten Km tore van den gemeente-ontvanger
op 1 ei 2 Mei a. s. van 101 uur.
De riad besloot alzoo.
Vervdgens kwam in behandeling het
voorstel van Burg. en Weth. om de f 5000
uitmakerde de verkoopsom van het handels
terrein bj het kanaal door Walcheren te
bestemmen tot aflossing van de 4 p.Ct.
leening vaa 1881. Vereenigt de Raad zich
met dit voirstel en met dat der bestemming,
van het bttig slot der gasfabriek, dan zal
bedoelde leening op 1 Januari a. s. geheel
zjjn afgelost.
De cornmisie van finantiën had ook tegen
dit voorstel le(zelfde bezwaar als in zake
het batig slot der gasfabriek.
Het voorste, van Burg. en Weth. werd
ingetrokken.
Tot lid der tommissie voor de conversie
van de oude gevestigde schuld der gemeente,
werd benoemd te heer F. G. Sprenger.
Niets meer tei behandeling zijnde, sluit
de voorzitter de 'ergadeiing.
Bij kon. heruit zijn benoemd tot bur
gemeester: van Vestkapelle J. de Troye
van Arnemuiden f. J. Crucq, secr. dier
gemeente; van Nieiw- en St. Joosland C.
J. J. A. van Teijlingn van Oostburg I. van
Houtevan 's Heer Abtskerke Z. D. van
der Bilt la Motthe, secr. dier gemeente
van Zuiddorpe A. A.van Haelts.
Verder is benoemd bjj de dd. schutterij
te Goes tot auditeur Ijj den schuttersraad
W. van Dijk, met beioeming tevens tot
auditeur bij dien raad vin het 3e batt. rust.
schutterij in Zeeland.
De minister van bhn. zaken heeft be
paald wat betreft het hoffdkiesdistrict Hon-
tenisse dat dit gesplitst zd zijn in le. on
derkiesdistrict Hontenisse, (hoofdpl. Kloos-
terzande) de dorpen Kloostezande. Groenen
dijk, gehucht Walsoorden, wijk A. B. en
C.D (Wilhelmuspolder enKruisdorp) en
S. Schaperspolder.
2e. onderkiesdistrict Honlenisse (hoofd
plaats Lamswaardei het dor; Lamswaarde
met de gehuchten Ter Hole en Kuitaart,
wijken E. F. G. en H.van wijk D. de
Kruispolder, en van wqk S. Kuitaart de
Baudeloodijk en Rozenburg.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Groningen ds. J. C. Montjjn
te Schiedam.
Aangenomen naar Tjerkgaast door ds.
W. A. Mac Pherson te Westkapelle.
Middelburg. Geëxamineerd 8, toegelaten
6, de h.h. C. Schults van Goes; en C.
Sanderse, J. Schotsman, A. v. Telburg, W.
de Veij en J. Visser, allen van Middelburg.
De min. van binnen], zaken bericht
dat op 1 September e.k. bij de rijkskweek
scholen voor onderwijzers te 's Bosch, Haar
lem, Middelburg, Deventer, Groningen en
Maasstricht kweekelingen kunnen worden
geplaatst. Omtrent de voorwaarden en het
toelatingsexamen zie men de Staatscourant
van 11 April.
RECHTSZAKEN.
De rechtbank te Heerenveen heeft den
socialist v. d. Stadt die in zgne redevoerin
gen gezegd had dat Domela Nieuwenhuis
in de 2e kamer staat tegenover 99 schoel
jes deswege veroordeeld tot twee maanden
gevangenisstraf.
Dinsdag a. s. vertrekken D. V. een
zestal jongelieden, van welke vier uit Goes,
naar Canada.
De trein die 's avonds 9 uur 15 te
Vlissingen aankomt, heeft Donderdagavond
eene vertraging in hare reis ondervonden,
tengevolge van het derailleeren der locomo
tief, die juist bij het afrijden van het station
Vlake ontspoorde. De meeste passagiers wer
den door den sneltrein van half tien opge
nomen, welke trein door dit ongeval een
uur te laat te Vlissingen aankwam.
Persoonlijke ongelukken hadden niet plaats.
Alleen kwamen de passagiers van den ge
wonen trein door dit ongeval een paar uren
te laat te huis.
Een hulptrein (no 32) uit Vlissingen
werd afgezonden.
Op de veetentoonstelling te Schiedam
is aan den heer Jan Klompe te Serooskerke,
de eerste prijs ad f75 toegekend voor vet
veede vierde prijs ad f 20 aan J. Koop
inan in 't Gouwe Veer en de 5e prijs ad
f 10 aan P. Klompe te Dreischor.
Prof. Noordtzjj, lid van den gemeente
raad te Kampen, heeft onder anderen
voorgesteld om in de algemeene politie
verordening dier gemeente een nieuw ar
tikel op te nemen, luidendeHet is ver
boden, binnen de gemeente op te richten
of te houden openbare huizen van ontucht.
Dit verbod ziet ook op de thans bestaande
inrichtingen van dien aard».
In Recht voor Allen werd dezer dagen
een ernstige aanklacht ingebracht.
Dr. Le Rütte zou nl., volgens dat blad
onlangs van eene zieke vrouw hare geheele
bezitting f 6500, hebben overgenomen tegen
eene levenslange wekelijksche uitkeering
van f20 en vrije geneeskundige behande
ling. Tien dagen later overiecd de vrouw.
Haar zoon meende toen dat de doctor nu
ten minste de begraafniskosten kon betalen,
maar dat werd geweigerd.
Toen sloeg de zoon den weg van rechten
in. Voor den rechter legde dr. L. R, nu
een briefje over, waarin de zieke vrouw
hare bezitting afstond. Maar de rechter
achtte dit niet geldig en legde den dokter
op, aan den zoon dadelijk f 1000 en verder
gedurende 11 kwartalen telkens f 500 terug
te betalen.
«De rechters beloofden den dokter stipte
geheimhouding», voegt Recht voor Allen
hierbij, tevens er op aandringende dat het
lijk der vrouw zal worden opgegraven en
geschouwd en dat men de zaak zal onder
zoeken.
Te Alfen (N. Br.) is Maandag een
man door een geweerschot levensgevaarlijk
getroffen.
De zoon wilde namelijk op een kat schie
ten doch de vader belette hem dit. H et
schot ging daarop af en het schot wondde
den vader doodelijk.
Een bediende uit een danshuis te
Haarlem die belast was met de intreegelden
te ontvangen heeft zich daarmede uit de
voeten gemaakt, doch werd 's anderen daags
in dronken toestand gearresteerd toen was
echter alles op.
De hertog van Nassau is te Luxem
burg aangekomen. Hij werd aan de grens
opgewacht door de leden van jhet gouver
nement. Morgen hoopt hij bij de Kamer
den eed af te leggen en vervolgens den
afgevaardigden ten paleize een diner aan
le bieden.
Zondagavond werd te Leiden een po
ging gedaan om het kantoor van den rijks
ontvanger binnen te komen. De dader
werd door de politie ingerekend. Toen deze
hem wegleidde, wierp hij onderweg iets in
het water, dat later bleek een bos sleutels
te zijn. De aangehoudene is een oud be
kende, die reeds 40 jaren wegens verschil
lende diefstallen gevangen gezeten had.
De Haagsche correspondent van het
Utr. Dbl. maakt melding van een schit
terend wetenschappelijk feit door Prof. Van
Iterson te Leiden bedreven. Genoemde
hoogleeraar moet nl. met volkomen succes
een patient een stuk uit de maag hebben
weggesneden. Geheel hersteld moet de ge
opereerde het academisch ziekenhuis hebben
verlaten.
Als iets bijzonders meldt men, dat de
geit van Bokkelman te Kloosterburen zeven
springlevende jongen ter wereld heeft ge
bracht. Uit Borgereompagnie wordt eene
andere bijzonderheid gemeld uit de dieren
wereld. Een schaap van den landbouwer
Luiding wierp Donderdag 2 volkomen wel
geschapen lammeren. Den volgenden dag
bracht het dier weer twee lammeren ter
wereld, doch deze schepsels waren met de
ruggen aan elkaar gegroeid. Zaterdag daarop
kwam nog een vijfde lam, doch ook dit
was een misgeboorte.
Een Duitscher van goeden huize, op
een handelskantoor te Londen geplaatst, be
zocht zijn familie in zijn vaderland, en keerde
de vorige week naar Rotterdam terug om
plaats te nemen aan boord van de boot,
die des namiddags te zes uren naar Harwich
vertrok. Zijn koffer had hij rechtstreeks
gezonden. In Rotterdam kende hij den
weg niethij nam een wegwijzer aan,
maar deze verlangde bij het scheiden twee
mark. De üuitsche jonge man achtte
vijftig cent voldoende; een twist volgde
en de gids riep de politie er bij en verteld#
den agent, dat de Duitscher een kwart;
