IjpotMknk
CMRISTELIJK-
NIEÜWSBL AD
HISTORISCH
VOOR ZEELAND.
-Naaimachine,
1889. No. 64.
Donderdag 28 Februari.
Derde Jaargang.
\NDER, Goes.
rOEDEREN,
ia! Goes.
or namaak.
K00MA1T,
MATTEN,
Paul Rabaut
iming
nd als het merk
VERSCHIJNT
G. M. Klemkerk, te Goes
F. P. ü'huy, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES
DE ONTVANGST
z
stel ik mij voor dit
keuze voorhanden een
veling
ets., vroeger 15 en 16
ets., zware Oogjes en
ig onopgemaakte witte
14 ets., 8/4 houdend
ets. nu 17 ets. en
raslinnen nu 30 ets.,
ienbont nu 35, 40 en
rvetten G 13 ct°. en
epaste Tafellakens van
ge afgepaste damasten
ïepen van af 10 ets.
erKinder-Zakdoekjes
Katoen dozijn ƒ1,30;
lsche linnen Zakdoeken
el nu 20 ets.zuiver
:t nu 10, 12, 15 en
hooger: peluche Tafel-
■arte Thibets van af
ken enz. worden aan
j?
PEELAND.
lijk kapitaal
inzend Gulden.
d ter leen onder
op gebouwde en on-
en, tegen matige inte-
jke aflossing,
g g i n g uitgifte van
in toonder of op naam,
100 en f 50 tegen eene
"diger voor Zeeland,
TE GOES
TE KOOP AANGE-
med als NIEUW
pjs van f35.
v. d. BERGE,
[naker Wemeldinge.
worden door heel
1st /an Postwissel a
liden:
loermatten, ruim
:ante matten 65 cm.
Deurmatten (bonte.)
>,15 verhooging.
DE ZEEUW,
elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prjjs per drie maanden franco p. p. f0,95
Enkele nommers-0,026
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regol
meer 40 cent.
der nieuwe kiestabel in de verschillende
provinciale staten wa» over het algemeen
alles behalve hartelijk.
Weinig wordt door de tegenpartij be
grepen dat het onbillijk is de meerderheid
te doen tegenwerken door de minderheid
de regeering uit den boezem der nieuwe
kiezer» voortgekomen te laten sukkelen met
een eerste kamer die nog dagteekent uit
den tijd der oude kiezers. Roepend 5 over
partijbelang, heeft de liberale partjj in alle
provinciën getoond het belang harer, partij
te begeeren boven het landsbelang.
Omtrent Zeeland schrjjft men ons
Jl. Dinsdagavond werden de Staten van
Zeeland in jbuitengewone zittting geopend.
De voorzitter stelde voor om het regeerings-
voorstel betreffende de indeeling der provin
cie in kiesdistricten te zenden aan de af-
deelingen. Toen stond de heer Fokker uit
Zierikzee van zjjne zitplaats op, om schijn
baar in naam van alle liberale leden der
Staten voor te stellen een commissie te
benoemen van 5 leden ten einde de aan
hangige zaak te onderzoeken en verslag uit
te brengen. Er ^heerschte te dier zake
onder dAliberalen eene bijzondere eenstem-
Oe prediker der Woestijn, of Getrouw
tot in den dood.
XIV.
Ik ben 83 jaar oud, kinderen zoo
verhaalde Reboul verder maar al leefde
ik nog eens zoo lang, ik zou dien avond
niet vergeten. Het was in de maand Juli.
De nacht kwam laat, de lucht was zwart,
de wind zwoel en de dampkring verstikkend.
Er broeide in die loodzware atmosfeer een
dier onweders, die reeds van te voren
lichaam en geest onrustig makenhet
scheen te wachten met losbreken tot wjj
gereed waren voor onze daad. De geheim
zinnige, vrees aanjagende en benauwende
stilte des nachts, bij het ongewone der
onderneming, alles werkte mede om onze
ontroering te vermeerderen. Wij baden en
gingen toen op weg. Het was middernacht.
Het onweder kwam nader. De bliksemstralen
wezen ons den weg. Honderd schreden
van het dorp hielden wij stil om nog eens
te bidden en daar hoort plotse
ling onze vijand een onheilspellend gezang
zich vermengen met het rollen van den
donder in de verte.
Wjj zijn het die het dorp langzaam, maar
in uitstekende orde binnentrekken, «nder
het zingen van den psalm, sinds dien tijd
ons krijgslied geworden:
De Heer zal opstaan tot den strjjd,
Hij zal zijn haters wijd en zijd
Verjaagd, verstrooid, doen vluchten.
Wjj omsingelen het hui', en eischen de
uitlevering der gevangenen. Alles blijft stil
en duister. Wjj treden nader. «Vuur» I ge
biedt daarbinnen eene stem, die des patere.
Verscheidene schoten vallen uit het venster,
dooden een, en verwonden twee of drie der
onzen. Wjj stormen nu op de deur los,
slaan ze open, en jjlen tot de gevangenen.
Maar groote God! welk een aanblik.
Verscheidene gevangenen lagen met de han
den op den rug gebonden, ter aarde; en
naast deze ongelukkigen die samengekromd
migheid. De heer Mr. Pompe van Meer-
dervoort bestreed dit commissori tal onder
zoek, namens de anti liberale leden. Hij
achtte het wel een belangrijke zaak maar
voor hem die zich de moeite heelt willen
getroosten die te onderzoeken niet moeiehjk
om in deze beslissing te nemen. Het be
trof toch geen onbekende toestanden, een
ieder kon er zijn oordeel over uitspreken.
Om het voorstel in de sectiën te onderzoe
ken vond hij goed.
De heer Fokker was in zijn antwoord niet
gelukkig. Hij achtte een meer dan gewoon
onderzoek noodig en daarom noemde hij
verzending naar de afdeelingen onaanne
melijk; de afdeelingen waren geen waar
borg voor goede behandeling en nu de
regeering eenmaal Gedeputeerde Staten
buiten de zaak gehouden hebben, wil hij
ook beginnen dit college er buiten te houden.
Fraaie redeneering 1
De heer Pompe verklaarde na het ge
sprokene er nu nog meer voor te zijn om
de tabel te ren voyeeren naar de afdeelingen
zoo ingewikkeld is de zaak niet, hjj noemde
de verklaring dat de behandeling door een
commissie beter waarborg zou bieden dan
de afdeelingen gezocht. De afdeelingen
hadden toch, steeds getoond de zaken met
moesten blijven liggen, waren er anderen
met de armen aan den zolder vastge
maakt en die dus altijd door moesten blijven
staan, en allen waren zonder onderscheid
ten doode afgemat, en uitgeput. Wij sneden
hun banden Tos, de arme slachtoffers zonken
ter aarde. Wij weenden, en waren buiten
ons zelve. Plotseling riepen we allen als
uit éen mond en het was of een booze geest
in ons gevaren was«Waar is de pater,
waar is hjj Hjj werd gegrepen, ofschoon
hjj vluchten wildewij sleurden hem voor
het aangezicht zijner slachtoffers. Wjj vallen
op hem aan. Heb ik hem neergeschoten?
Ik weet het niet. Men zeide mij later
dat^ hij om zijn leven heeft gesmeekt.
«Wanneer ik veroordeeld ben wijl ik u
vervolgde zoo moet hjj gezegd hebben
moet gijlieden u dan ook een oordeel op
den hals halen door mij te dooden
Maar ik hoorde noch zag iets meer. Het
was, als zag ik voor mijn geest al deze
broederen, die wjj nu van hun pijnen
hadden verlost; en met hen, allen die op
de galeien smachten, die op galg of rad
hun leven lieten, benevens allen wier levens
licht was uitgebluscht, dooden en levenden,
om mij heen dringen, terwijl zij met hun
vinger op hem wezen en, zjjn voorhoofd
met bloed teekenende uitriepen Geen mede
lijden met hem, die geen medelijden ge
kend heeft 1
En toch, te midden in het rumoer van
den krjjg heeft ons deze moord menigmaal
het geweten bezwaard. Als het ons tegenliep,
hebben we dikwijls weemoedig tot elkander
gezegd: «Waarom hebben wij ook den pater
gedood? Dat was een boos begin. God
straft er ons voor». Zelfs in onze over
winningen, als wij met rustiger blik de
verwoestingen konden overschouwen die wij
hadden aangericht, klonk het altjjd weer
in ons binnenste: «Waarom hebben wij
ook den pater gedood?»
Het is een bezoeking voor zijn dood dat
God ons zooveel anderen laat dooden. Omdat
onze voeten snel waren *ot bloedvergieten
moeten wjj nu ia bloed waden, ja, zjjn wjj
de noodige ernst te behandelen. Nu heel
vleiend waren dan ook de woorden van den
heer Fokker niet voor de leden der Sta ten
doch of de liberalen het gevoelden, betwij
felen wij. De liberalen dreven hun com
missie door. Eerst werd in stemming ge
bracht het voorstel van den voorzitter om
naar de afdeelingen te verzenden. Dit werd
verworpen met 26 tegen 11 stemmen.
Voor stemden alle antir. rev. en katholie
ken alleen de heer v. d. Beke Callenfels
stemde met de liberalen meê.
Toen kwam het voorstel van den heer
Fokker instemming dat in gelijke verhou
ding werd aangenomen. De liberalen heb
ben dus hun zin. De zaak wordt gesteld
in handen van een commissie. Tot die com
missie werden gekozen 3 liberalen de hh.
Dronkers, Fokker en Hammacher, en bjj
de gratie der liberalen, de heeren Pompe
van Meerdervoort anti-rev. en van Waes-
berghe Janssen R. Katholiek.
Het verslag der commissie zal worden
gedrukt en rondgezonden. De voortzetting
der behandeling is bepaald op Dinsdag den
12 Maart a. s. voorm. 10 uur.
Bjj den aanvang der zitting waren de
geloofsbrieven van den heer A. Hollestelle
onderzocht en goedgekeurd, en had deze
veroordeeld in bloed te «zwemmen».
O neen I neen mjjne kinderen 1 geen bloed.
Geen ander dan, wat als 't moet in een
eerljjken strjjd wordt vergoten. Vjjftig jaren
van onafgebroken dulden hebben we ons
vaandel weder schoon gewasschen. Het is
onbevlekt. Bewaart het rein, opdat alle
vrienden des Evangelies, tot welk volk zij
ook behooreu, u met hun innige belang
stelling, met hun vurige gebeden mogen
kunnen volgen.
Onderwijl de oude Reboul zoo den stroom
zjjner herinnering van de lippen deed vloeien,
waren allen, die verwacht werden, gekomen
en hadden met de meeste aandacht zit
ten luisteren.
Eindelijk keerde Reboul zjjn stoel naar
de vergaderden, zonder den haard te ver
laten. Allen namen plaats. De tafel op welke
de bjj bel lag, werd voor hem geplaatst. Hij
zette zich neder, en sloeg het boek open.
Het waren de eerste hoofdstukken van
Nehemia. Dit eenvoudige welsprekende ver
haal van den treurigen toestand des volks
had voor de protestanten zoo ongemeen
veel aantrekkelijks. "Wat werden die klach
ten, wenschen, vertroostingen, beloften door
hen verstaan I Met hoeveel deelneming
volgden zij de gevangen Joden aan de on
herbergzame boorden van den Euphraat.
Hoe verlangden zij met hun gansche hart
naar den terugkeer dier zelfde Joden naar
het land hunner vaderen. Die gevangen
schap die terugkeer, die wederopbouw
des tempels alles was voor hen symbool
en voorzegging. Zij aanschouwden zicli-
zelven in deze schilderjjzij lazen daarin
met onuitwischbare letteren de ook hun
toegezegde glorierijker toekomst. Wanneer
zouden deze beloften vervuld worden
Wanneer zouden zij in hunne bergen het
eerste morgenrood der vrijheid en des
vredes begroeten Wanneer zouden hunne
tempels uit het puin verrijzen Ach I
na zoo veel ijdel hopen waagden zij het
niet meer op hun lot vooruit te loopen.
Stemmen, welke velen als van Godswege
tot hen gekomen hadden beschouwd,
zitting genomen.
In Zuid Holland waren eveneens twee t
partjjen doch daar was de regeeringspartjj
beduidend grooter dan in Zeeland. Daar
waren 22 antiliberalen gezind het voorstel
der regeering terstond te behandelen.
De heeren Borret en Beelaerts voerden
liet woord, namens hen. Eerstgenoemde ,j
wees ei op dat de tabel bekend is, want
het is dezelfde als die voor de tweede kamer.
Het is alleen de vraag Is het wenscheljjk
voor de Staten een andere tabel te doen
werken als voor de tweede kamer in de
vraag ligt reeds het antwoord. Immers de
keuze voor de prov. Staten is evenzeer een
keuze met een politiek doel. Spreker beriep f
zich daarbij op prof. Buijs in zjjn bekend
werk, op mr. Heemskerks Fraktijk der t'
Grondwet en op der liberalen woordvoerder,
den grootmeester der vrijmetselaars, mr.
Lenting. Wie dit ontkent, veert een struis-
vogelpolitiek. Gedeputeerde staten zijn reeds i
door de regeering gehoord't is dus tjjd
verspillen het ontwerp eerst weer eens naar
Gedeputeerde Staten te zenden. De liberalen ji
echter, bij monde van den heer Bujjs, oor- J
deelden dat terugzending naar Gedep. Staten
noodig was, dewjjl dit collegie zich wel had 1
uitgesproken over de tabèl der twee-1/
hadden in het begin der eeuw het naderend
einde van hun jjjden voorzegd. De eeuw
snelde heen en hun lijden duurde nog
steeds voort. Hun zoogenaamde profeten
waren gebleken leugenaars of dwazen te zjjn.
Nu begeerden zjj zich alleen vastteklemmen
aan den Heere hun God en aan Hem alleen. Hjj
die de beloften gaf zoo zeiden zjj zal ook
te Zijner tjjd de middelen aan wjj zen om hun
vervulling in werking te doen treden. En zij
troostten elkander, terwjjl zjj ze lazen en von
den ze altijd weer heerljjker, troostrijker,
Goddel jjker.
Langzaam, met heldere ofschoon bewogen
stem, las de oude Rabout Nehemia I.
De terugkeer en steeds weder die terug
keer, was altijd weer de lievelingsgedachte
dezer te midden van hun vaderland als
bannelingen levende, in het stof getreden
protestanten. Maar wat hun verwachting
nog aangrijpender maakte was de diepe
ootmoed, met welken zjj alle vanwege de
menschen hun overkomende gruwelen als
tuchtigingen des Heeren aanmerkten. Hun
gebeden, hun liturgie, hun gezangen, de
vermaningen hunner predikers -- alles is
ten diepste doordrongen van deze gedachte.
Nergens een vergelijking tusschen hunne
strenge zeden en den afval der eeuw. Ner
gens een zweem der gedachte als zouden
zjj voor den driemaal heiligen God minder
schuldig zijn dan hun vijanden, of als zou
den ook zjj van hunne zonden niet moeten
worden gereinigd door het bloed des Ge-
kruisten. Wordt vervólgd.)
ai
ic|
e
u;(|
li
a
i
:r
n
t"
Eene wonderlijke met allerlei buiten-
gewone verschijningen, ingevingen, bovenna-
natuurljjke waarnemingen enz. vergezeld
gaande bezieling heeft zich in de jaren 1702— ;g
1709 van de Cevennalen meester gemaakt,
gelijk zulks dikwjjls in zeer bewogen tijden,
vooral bij geestelijke oorzaken, gezien wordt.
Er is dan dubbele reden ter behartiging Kt
van bet Woord: Zijt nuchteren en waakt! e:
en om zulke verschijnselen, die even goed re
van beneden als van boven kunnen komen,
streng en zorgvuldig aan de Heilige Schrift
te toetsen. Anders kunnen gevaarlijke en
scbadeljjke dwalingen niet uitblijven,
