STELLE,
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
CM RIST ELI JK-
HISTORISCH
A. HOLLESTELLE
enz.,
A. Hollestelle
no 6& 7.
^rjassen en
jasjes,
Uri 1889,
te bekomen
1869. No. 41.
Zaterdag 5 Januari.
Derde Jaargang.
enhaagsche
lekbank
REUZEL,
;r horst serlé,
r horst serlé.
ri 1889.
MEEUWSE,
J. ZEGERS.
VERSCHIJNT
F. P. Dhuy, te Middelburg.
1*RIJS DER ADVERTENTIES;
DE STEMBUS TE TOLEN.
v De Klok.
KERK- EN SCHOOLNIEUWÜ
Chr. Ger. Kerk.
GEMENGDE BERICHTEN.
f
ijscourant gratis
ekende heeft de eer
indel in Ijzerwaren
in, door haar gedre-
n den broeckr
is overgegaan aan
ening onder dezelfde
Ik betuig u mjjnen
en, gedurende zoo-
eschonken, en neem
;r in de voortduring
ri lEM jutting—
i broeoke.
g naar bovenstaande
eer u mede te dee-
IJzerwaren, Land-
)udelijke Artikelen,
Eruit, enz., gedre-
n den broecke
is overgenomen en
;elfde Firma op ge-
oor eigen rekening
Ik neem de vrijheid
tduring beleefdelijk
velen.
lelijk bod opgeruimd.
Kiesvereeniglng voor
ST. PHILIPSLAND,
g op den
ROVINCIALE STA-
volle vrijmoedigheid
Waterstaat te Tholen.
Ie kiezers ook deze
Hen opkomen als op
vinning te bezorgen
tur van voornoemde
eniging
DIJK, Voorz.
t BOONE, Secret.
ZEEUW,
Lerkplein, M iddelburg
een onder eerste hy-
Landerijen en Huizen
te betalen in eens, in
iteiten.
lichtingen te bekomen
GERLACH, te Mid-
,d strekt
Ive kilo, bij
elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p. f0,95
Enkele nommers- 0,025
UITGAVE VAN
G. M. Kleinkerk, te Goes
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Dinsdag aanstaande zullen de kiezers op
de eilanden Tolen en Sint-Philipsland te
beslissen hebben, wie in de provinciale staten
de plaats zal innemen, door het over
lijden van den heer David Bolier openge
vallen. Van liberale zijde zijn twee candidaten
gesteld, twee achtenswaardige mannen, wier
steun in andere aangelegenheden zeer door
ons wordt gewaardeerd, maar die wij, helaas I
bij eene verkiezing voor de provinciale staten
niet mogen stemmen. Geen liberaal kan onze
man zijn. Dit is de schuld van de liberalen in
de vorige kamer, die geen einde hebben
willen maken aan de dwaze wet, dat de
leden der eerste kamer gekozen worden
door de provinciale staten, 'tls altijd een
dwaasheid geweest een staatkundig lichaam
als de eerste kamer te doen verkiezen door
een collegie. dat alleen om gewestelijke en
provinciale belangen diende bijeen te komen.
Zoolang dan ook deze ongerijmdheid niet
opgeheven wordt, kunnen de liberalen geen
man van onze richting steunen, en kunnen
wij ook niet stemmen op een liberaal. En
daarom kan ook nu noch de heer Polder
man, noch de heer v. Staapele onze man
zijn, en stelden wij een der onzen den heer
A. Hollestelle candidatt.
Er bestaat in Zeeland weinig geestdrift
bij onze vrienden, voor 'een Statenverkiezing.
Men meent genoeg gedaan te hebben als
men een man van onze richting naar de
Tweede Kamer heeft geholpen. Het andere
komt er minder op aan. En zoo kon het
gebeuren, dat in de Provinciale Staten van
Zeeland 28 van de 40 leden liberalen zijn
en enkel liberale leden naar de Eerste Kamer
zenden terwijl van de vijf Zeeuwsche leden
van de Tweede Kamer slechts een tot de
liberale partij behoort.
Onze meerderheid in de Tweede Kamer
baat ons daardoor niets; want nu komt
de Eerste Kamer, die vrucht onzer laks
heid en maakt eenvoudig alle verbeterin
gen door de Tweede Kamer aangebracht,
ongedaan.
Ook hebben de gewestelijke Staten tegen
woordig eene groote politieke macht. Zij
hebben een grooten invloed op de provinciale
aangelegenheden en op de gemeentebelangen.
Ook de gedeputeerde staten die in onze
provincie uitsluitend uit liberalen zijn samen
gesteld, kunnen o zooveel wat door de ge
meenteraden nuttig geacht wordt, ongedaan
maken.
En al hebben wij nu tegen de controle
der gedeputeerde staten als zoodanig geen
bezwaar, hara partijdige samenstelling be
treuren wij; en 't is dan ook mede om daarin
verandering te krijgen dat wij den heer
gaarne gekozen zagen.
Onze tegenpartij zal haar best doen. Een
onzalige personenstrijd wakkerde het vuur
aan, en voorspelt ons van hare zijde een
grootere opkomst dan ooit. Daarom is het
noodig dat van onze partij alle man in het
vuur kome. Eigenlijk is ook Tolen in zijn
groote meerderheid voor de christelijke hi
storische beginselen. Indien slechts ieder
man van goeden wil zich opmaakt en den
lauwen broeder wakker schudten den ver-
geetachtigen vriend aan zijn plicht herinnert
en zichzelf en anderen wel doordringt van
het gewicht der zaak die op het spel staat
de bezwaren van weifelende broeders weer
legt en vooral die vrienden uit hun schuil
hoek roept, die nog nooit gestemd hebben,
dewijl zij meenden dat de goddelooze staat
niet strookt met hunne kerkelijke begrippen,
en zij de verkiezingen voor de wereldlijke
dingen slechts hebben over te laten aan
de wereld.
Een geheel onjuiste voorstelling, voor wie
weet, dat onze eeuwige Koning niet alleen
den hemel, maar ook de koninkrijken der
wereld bezit en voor Zich opeis cht; want
elke knie zal eens voor Hem buigen.
Op dan, antirevolutionairen voor onzen
uitnemenden candidaat. Niet om hem
of anderen een pleizier te doen, stem
men wij, maar om het kleine aan
tal onzer vrienden die de heerschappij
van koning Jezus ook in onze provincie
begeeren, mocht het zij» met een te zien
vermeerderen.
Hadt gij liever een heer gewild; een
hooger geplaatsteeen rechtsgeleerde
eenmaar hebben wij het nu al niet
lang genoeg van hooger geplaatsten ver
wacht. Kan onder Gods /egen een minder
hooggeplaatst man, als de heer A. Holle-
stelle niet even goed onze belangen te
Middelburg voordragen
Maakt de omstandigheid dat hij uit den
boezem des volks is voortgekomenen
zich onder den minderen man beweegt
en diens behoeften verstaaten dat hij van
den kagsten rang bij den waterstaat tot
dien van opzichter opklom hem niet juist
het meest verkieselijk dewijl hij daardoor
toont een man te zijn met goeden wil en
energie, op wien men rekenen kan
Niet minder dan dat van de heeren Pol
derman en v. Staapele is zijn oog geopend
voor de behoeften van den boerenstand en
van den nij veren burgerman. Veel meer
dan zij kan hij meespreken over de belan
gen onzers polders. Hij is doorkneed in de
zaken van den waterstaat, meer dan zij.
Aan zijne adviezen mag men hechten als
aan die van een man van het vak.
Hij is bereid, zoo hij gekozen wordt, in
Zeelands Staten zitting te nemen en daar
de beginselen van recht en vrijheid voor
alle Zeeuwen te verdedigen. Hij kan en
durft het woord te voeren; en zulke man
nen moeten wij hebben.
De heer Hollestelle is ook een man van
beginselen. Hij is antirevolutionair; tegen
het drijven der schoolwetpartijvoor recht
vaardige en billijke toepassing van 's lands
algemeene wetten voor een zoo mogelijk
zuinige huishouding onzer provincie; tegen
e.ke onnoodige inmenging der Gedeputeerde
Staten in de zaken der gemeenten; voor
een eerlijker samenstelling der Eerste Kamer.
Dat hij nu niet van uw of mijn kerk is,
dat mag geen reden zijn om hem niet te
stemmen. Het geldt hier niet de keuze
van een ouderling, maar van een lid der
Provinciale Staten. Best mogelijk dat gij
hem voor het lidmaatschap der synode niet
zult durven aanbevelennochtans is hjj in
de Provinciale Staten vriend en vijand
erkent dit zeer beslist op zijn plaats
en kan hjj als practisch man waardig den
zetel van burgemeester Bolier innemen.
Met die wetenschap gaan de kiezers van
Tolen en St. Philipsland D. V. Dinsdag [ter
stern busde uitkomst daarna den Heere
overlatende. Zoo blijft alle onheilig vuur
geweerd. Want bedenkt wel, ook onze
tegenstanders Hebben een overtuiging, daar
voor strijden zij. Ook zij beoogen den triumf
van hun dierbare beginselen. Doch die be
ginselen zijn de onze niet. En daarom
een ieder voor zijn beginsel, voor zijn
candidaat. Onze man kan niemand anders
zijn dan
rijks-opzichter bij den waterstaat.
De Middelburgsche Courant wist onlangs
te vertellen dat in Wolvega een radicaal
blad, de Klok, zou verschijnen, waaraan
mannen van de «volkspartij» en van de
antirevolutionaire richting zouden werk
zaam zijn.
Zulk een bericht was een buitenkansje
zoo voor haar als voor de geheele liberalis
tische pers in onze piovincie. Dat het be
richt van A tot Z verzonnen wasen door
de Amsterdammer in een uitvoerige mede
deeling werd weerlegd dat hinderde niets.
Het bericht kon allicht dienst doen om le
zers die zich uitsluitend aan het Middel-
burgsche blad te goed doen, op nieuw den
noodigen weerzin in te boezemen tegen die
karakterlooze antirevolutionairen en voorts
teg-'n alle man' «met socialistische en anti
revolutionaire tendenzen.
Ook wij hebben herhaaldelijk aan onze
Middelburgsche collega gezegd dat zij zich
vergist had, dat De Klok alleen van radi
cale Friezen zou uitgaan en niet één anti
revolutionair zelfs iets van dat blad afwist.
Toch hield de Middelburger zich van den
domme. Zij draaide om de quaestie heen
en liet ons met ons beleefd verzoek om
wijziging van dit foutieve bericht alleen
staan.
Van het anders zoo royale Middelburgsche
blad spyt dit ons.
Ons rest dus niets anders dan onder de
aandacht onzer lezers te brengen de navol
gende beschouwing, die het radicale blad
De Klok aan de Kamerbesprekingen wijdt
„De nooden en behoeften des volks wor
den geminacht,ja, schandelijk verwaarloosd.
„Heeren der Tweede Kamer met het mi
nisterie incluis, wij klagen u aan bii het sou-
vereine volk, dat op daden wacht en recht
heeft daden van u te eischen
„De twee afgevaardigden uit deze beide
districten„Schoterland" en „Wolvega," vor
men de grootst mogelijke tegenstelling.
„De heer Okma die nog geen mond open
deed dan om te stemmen was meermalen
ontrouw aan zijne beloften. Bezat ons volk
het algemeen kiesrecht en daarbij nog het
algemeen stemrecht, dan riep de Volkspartij
in Wolvega hem ter verantwoording en vroeg
ze het verleende mandaat van hem terug.
„Hierover binnenkort een hartig woordje
„Wat onze vriend Domela Nieuwenhuis
aangaat, wij danken hem bij dezen openlijk
voor wat hij reeds nu heeft gesproken, voor
gesteld en uitgelokt."
Wat dunkt u, lezer?
Is dit weinige al geen bewijs genoeg
dat dit blad niet door antirevolutionairen
kan worden geschreven?
Een antirevolutionair, die zoo ondubbel
zinnig voor de volkssouvereiniteit ijvert, zou
deswege onverbiddelijk uit onze synagoge
worden gezet.
Of liever, hij zou zich zelf onmogelijk
gemaakt hebben.
Waardeerend.
De Wageninger heeft een nieuwen re
dacteur gekregen. Ds. Buijtendjjk heeft zqn
ontslag genomen. Den naam van den nieuwen
redacteur kent men niet, maar zjjn eerste
stukje dat hij aan de Kamerbesprekingen
wijdt, getuigt van waardearing. Wij laten
het hieronder volgen
„De Tweede Kamer", zoo schrijft hét blad,
„heeft haar December-campagne achter den
rug. De begrootingen voor '89 zijn, voor zoo
veel haarbetreft allen aangenomen zonder noe
menswaardige wijzigingen. En ieder onpartij
dige die van de gevoerde discussies nota nam,
zal gaarne erkennen, dat al de ministers zich
uitnemend gehouden hebben en bleken tegen
hun zware taak opgewassen te zijn. Zfj toon
den den korten tijd van hun beheer niet ver
luierd, maar zich degelijk in de zaken inge
werkt te hebben. Mackay, de president, was
waar en waardig, zei niet té veel en niet te
weinig. Wij voor ons zijn dankbaar en voldaan.
En gaat het Ministerie op dezen weg voort,
dan achten we zijn lang leven een zegen'voor
't land en onze hoogste belangen te zullen
zijn. De oppositie is beneden 't peil gebleven,
dat men haar mocht stellen. Ze deed aan
de Ministers en aan de Rechterzij onmogelijke
eischen. Wat te meer gelaakt moet worden
als men zich herinnert, hoe traag zelfs hare
uitnemendste mannen, toen deze 'troer in
handen hadden, zich vaak betoonden. Zelfs
Thorbecke zei indertijd dat men op zijne
daden wachten zou. Billijk voorwaar, want
één mensch gaat maar één weg. Doch waar
toe dan zulke bittere uitvallen over beginsel
loosheid en traagheid, zelfs van een De
Beaufort I"
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Aarlanderveen C. Hengeveld
te Dremt.
Bedankt voor Nisse door W. v. Esveld
te Brakel.
Bedankt voor Zalk door A. M. Donner
te Genemuiden.
In den Haag is een school van de do-
leerende gemeente geopend met 70 leer
lingen. Hoofd der school is de heer J. A,
Wijn veld, ontslagen hoofd der vierde school
van de neder 1. herv. gemeente (Moll-school).
Men meldt uit BiezelingeWoensdag
nacht werd ons dorp alweder door brand
alarm in rep en roer gebracht. Omstreeks
middernacht stond het winkelhuis der wed.
J. Kloosterman in lichtelaaie vlam. Hoewel
de brandspuit van hier spoedig water gaf,
en de brandweer doeltreffende maatregelen
nam, viel er aan blusschen niet te denken.
Het huisraad en de winkelwaren werden
dan ook door de vlammen vernieldalleen
gelukte het de belendende gebouwen te
behouden. De oorzaak is onbekend,
.5
ir:
tt
>e
31
v(
UI
lo
O!
3l
bi