ekjes,
m
christelijk-
historisch
nieüwjaarT
1
li Korten te 14
r
che Boot
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
TEN,
f
djnde
Ugsijf
^artikelen
Stoomtjalk
1888. No. 37.
Dinsdag 25 December.
Derde Jaargang,
r
ASUEN.
.JlnSjS*,
en, Vlissingen,
roomatten, Mos-
sche
N NAMEN.
VERSCHIJNT
F. P. D'huy, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES;
Evenals vorige jaren, stellen
wij in het n0., dat op Dinsdag
1 Januari 1889 zal verschijnen,
voor belanghebbenden de ge
legenheid open, tegen den prijs
van 25 CENT (de 6 regels niet
te boven gaande) hun Nieuw
jaarsgroet aan Familie, Vrien
den of Begunstigers uit te
brengen.
Zondagsrust.
Koloniën aangenomen.
rhanden bq
ütgevoerd.
PORRADIGE
ongeheeren-
[NTERJASSEN en
n Meisjes-
MANTELS,
llage prijzen opgeruimd
Ütruüa
IFLI iwj
ELBURG.
a-s-, Driessens- en Korfs-
erchocolade inhoudende
chocolade met vanille en
as. Poederchocolade 20
ikken chocolade 16 cent
>ekjes chocolade vanaf 4
warte babbelaars 8 cent
nt ontvangen van
en
naar ROTTERDAM
>er 's morg. 5.30 u.
TERDAM naar GOES
mber 's morg. 10.u.
naar ROTTERDAM
'smorg. 8,u.
OTTERDAM
!C. 's morg. 9,u.
Rotterdam bij den
LANGE, op 'tHa-
BOUWMAN.
BOS,
[rectie.
otterdam Nieuwe
kenbrug.
schen Middelburg en
ugen
5ende plaatsen.
gevangen I Oct. 1888
tof, 8,-,9,15f,10,-
nm. l,40f,2,30, 3,30f
9,— flO,— ,11.—
■2.30, 3,30, f4,30,6,—,
izen aan waarbij aan
wordt aangelegd,
iggen aan de Keersluis
ZEEUW,
elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p. f0,95
Enkele nommers-0,026
UITGAVE VAN
G. M. Klemkerk, te Goes
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 centl
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Wegens den 2den Kerstdag verschijnt
Woensdag geen nummer van dit blad.
Tevens bestaat gelegenheid tegen be
taling van TIEN CENTS uw uaarn, beroep
en woonplaats te doen zetten onder de
volgende advertentie
Bij den aanvang van het jaar 1889
wenschen ondergeteekenden hunnen ge-
achten Vrienden, bekenden of begunstigers
Gods besten zegen toe.
i
Welk een liefelijk woord voor zoo een
schoone zaak als de zondagsrust. Hoe schoon
is zij bezongen door de dichters, in welke
liefelijke kleuren wordt zjj gemaald door
onze schilders 1 Welke heerlijke tafereelen
weet de kunst u voor te tooveren, tafereelen
van rustige rust en liefelijken vrede 1 Wie
kent niet het schoone liedHet is de dag
des lleeren 1 met zijne betooverende uit
drukking van het »lk ben alleen op 't wijde
veld. Een enkel morgenklokje klinkt 1» En
welk pessimist zal bij den aanblik, die dit
lied hem voortoovert in de ziel, zijn instem
ming weigeren met de vrome uitspraak:
Hoe liefelijk is uw eerste lach, o Godge
wijde dag!
En toch, o nooit genoeg bezongen, nim
mer volprezen zondagsrust! wat wordt gij
nog door weinigen in ernst genoten 1 Wij
zwijgen van zoovelen, die vrijwillig uwe
heerlijkheid den rug toekeeren, die meenen
op hun leger, of in de herberg of bij ver
moeiende vermaken, genoegzaam van u te
kunnen genieten, en die voor zich geen
pauze begeeren in den eeuwigdurenden
kringloop, dien men leven noemt. 'Lij hebben
slechts in de laatste plaats aanspraak op ons
medelijden. Maar wat zegt gij van zoovelen
die, ook in Nederland, dat klassieke land
der vrijheid, waar de eeuwen van het lijf
eigenschap reeds rusten in het graf der
vergetelheiden waar de slavernij tot de
onmogelijkheden gerekend wordt, gedoemd
zijn tot altijd terugkeerenden arbeidvoor
wie het woord zondagsrust een holle klank
mag genoemd worden of nog erger een
bittere ironie, te snijdender naarmate de
zaak zelve langer wordt ontbeerd.
Lezer, er zijn nog tal van menschen in
onze eigene gemeenten, die niet deelen in
de zegeningen van de Zondagsrust.
«In het zweet uws aanschijns zult gij
uw brood eten».
Zoo is het door des menschen val, zoolang
de wereld staat, geweest. En degeloovige
die naast den vloek ook den zegen dezer
Godsspraak ontdekken mocht, aanvaardt
haar met blijdschap, dankende zijn God niet
dat hij moet, maar dat hij mag arbeiden
in het zweet van zijn aanschijnen als
deelgenoot aan het lijden zijns Heeren, als
Hij in de wereld gesteld werd, niet om ge
diend te worden, maar om te mogen dienen.
Doch deze dingen rustelooze arbeid ook
op den zevenden dag zijn van den beginne
t lzoo niet geweest. In de Mozaïsche wet
geving en in de waarschuwingen der profeten
is de rust en de heiliging van den Sabbatdag
uitdrukkelijk geboden en niet alleen voor den
jood, maar ook voor den vreemdeling in
zijn poorten», als van God gewild, vastge
steld. En ook voor den Christen geldt deze
eisch der Zondagsrust, niet meer als een
opgelegd «Doe dat, en gij zult leven» maar
omgekeerd Gij leeft, daarom doe dit.
De afval van den levenden God moet
wel groot zijn, dat zelfs onder christenna-
tiëii deze ook voor den lichamelijken en
geestelijken welstand der menschen zoo
noodzakelijke wet, zoo schandelijk kon ver
broken worden. Daarom juist had de Heere op
Horeb zijne wet in twee steenen tafelen ge
grift, opdat niemand zou meenen, dat de wet
zou kunnen uitgewischt worden. Haar ver
breken, ja dat kan de vermetele wetsschenner,
gelijk de steenen tafelen konden stuk ge
treden wordendoch de wet Gods uit-
wisschen uit de harten, het heeft zelfs het
Heidendom niet mogen gelukken.
Dat toch niemand de oogen sluite voor
de nationale zonde tegen de Zondagsrust
en de heiliging van den Dag des Heeren,
waaraan ook Neerlands volk en Neerlands
oyerheid schuldig staan.
Maar is het getal dan waarlijk zoo groot
van degenen, die den rustdag missen 1
't Is waar, op het platteland wordt men
minder van de zondagquaestie gewaar. Daar
heeft men nog niet zoo brutaal als in de
steden gebroken met de oud-vaderlijke
zeden. En als daar de Zondagsrust geheel
of gedeeltelijk gemist wordt, dan wenschen
wij ook daar ons te plaatsen op het stand
punt door den Heiland aangegeven, dat de
sabbath er is om den mensch, niet omge
keerd.
Wij zijn het eens met de Standaard,
als zij zegt:
Niemand heeft sterker dan de1 Christus,
legen elke mechanische (werktuiglijke) op
vatting an den rythmus des levens getoornd,
en zelf heeft God de Heer in Zijn schepping
elk mechanisch denkbeeld van den sabbath
uitgesloten. De koe geeft melk ook op Zon
dag. Ons verteringsproces staat op Zondag
niet stil en er moet dus gegeten worden.
De koude wordt op Zondag niet gestuit
ook op Zondag wordt het 's avonds donker
de ziekte gaat ook op Zondag doorook
op Zondag kan een schaap in de gracht
vallen en moet er uitgehaald worden».
Toch zuchten ook op de dorpen nog
wel enkelen over het gemis van hun
vrijen dag. Neem de dienstbode, die steeds
om den anderen Zondag haar kerkbeurt
heeft. Neem den tuinman, die door zijn
heer gedwongen wordt in den tuin te zijn.
Neem den postlooper, die de brieven af
haalt aan het station of in de stad, en ze
in en buiten het dorp rondbrengen moet.
Neem den vrachtrijder, die Zondagsavonds
de pakjes ophaalt, die hij 's Maandagsmor
gens medenemen zal naar de stad. Neem
den winkelier, die van wegezijn wispelturige
klanten op Zondag niet sluiten durft.
Neem den herbergier, die op Zondag zich de
trage inkomst der werkdagen vergoed ziet.
Neem den veldwachter, die juist bij de
stilte van den kerktijd, het meest kans
heeft den strooper te betrappen. Neem - -
maar waartoe meerdere voorbeelden aan
gehaald om u te doen zien, dat ook op
onze dorpen wel degelijk een Zondagsquaestie
bestaat.
In de stad is het evenwel erger. Dat
zeggen u de open winkels en kantoren
de werven en fabriekenwaar chefs of
onderbazen den Zondagsdienst gelasten aan
zoovele loontrekkende dienaars en dienaressen.
Denk ook eens aan de groote steden.
Aan hotels, bier- en koffiehuizen, thee
tuinen, etc. en het daarin werkend heirleger;
van bedienden
Aan de stalhouderijen en derzelver koetsiei s
Aan de wedstrijden, en de gedienstige
geesten daarbij werkzaam;
Aan zooveel dienstboden, die het Zondags
dikwijls volhandiger hebben dan in de week
Aan spoor- en tramwpgen, en de daarop
werkende beambten, conducteurs, machi
nisten, lampenisten, portiers en wissel-
wachters
Aan stooinbooten en bqbehoorende ma
chinisten, kapiteins, stuurlieden, dekknech-
ten, conducteurs en kellners;
Aan lantarenopstekers in dienst der ge
meente sluiswachters, havenmeesters en
loodsen
Aan slagers- en banketbakkersknechten,
die op Zondag met welgevulde manden door
de straten onzer steden moeten sjouwen, etc.
Blijft er iets over van Zondagsrust voor al
die staats- en maatschappijam btenaren van
telegraaf kantoren, landsdrukkerij, politie,
oorlog en marine
Neen, wij zullen niet onbillijk zijn en
zwijgen over de goede maatregelen die onze
tegenwoordige regeering reeds nam om
de Zondagsrust voor hare ambtenaren,
ook in de kazernes, ook aan de mi-
nisteriëele bureau's te beperken of af te
schaffen. Maar blijft er ook na deze tege
moetkoming iii de sociale nooden nog niet
veel te wenschen over?
De strijd over de begrooting van Koloniën
is met een sisser afgeloopen. Breed opgezet,
eindigde de oppositie met niets. Slechts 18
liberalen verklaarden zich er tegen. En
waarom Vraag het aan die achttien te
genstemmers, en hun antwoord zal zijn,
niet dat de begrooting niet klopt, of dat er
eenig landsbelang gevaar bij loopt. Ook niet,
dat zij niet goed verdedigd was, of dat de
verdediger te weinig kennis van zaken
heeft om haar uit te voeren. O neen,
daarin zit het hem niet. Meer zaakkennis
dan zij allen te zamen heeft deze minister
en berekend voor zijn taak is niemand meer
dan hij. In Indië verwacht men van hem
alleen de hervormingenen die hem niet
lijden mogen, wenschen hem toch te behou
den, uit vrees dat een behoudend man hem
opvolgt.
Ook is zijn ijver boven elks lofverheven
en het weinige dat hq tot nu toe voor
Indië deed, viel algemeen mee.
Maar wat dreef dan deze tegenstemmers
Den een beviel de benoeming Sol niet
Den ander hinderde 's ministers opiumpoli
tiek, niettegenstaande een liberaal dier
klager nog al aantoonde dat hij ongelqt
had. Weer een ander had het op 's minis
ters redevoeringenof op het kerkelql
standpunt door hem ingenomen, nog al aar
de hand van een adviseerend lid der synode
Allen echter hinderde 's ministers voorop
gestelde vroomheid.
Een drijfjacht tegen Keuchenius I was he
parool. En men vergat hoe men daarb\
het landsbelang, wat zeg ik het be
lang der liberale partq in de weeg°chaa
stelde. Gelukkig is de drijfjacht mislukt
Wat nu de eerste kamer zal doen Mach
tiger man dan Gleichman Fransen v. d
Putte voert daar den kolonialen scepter
Edoch machtiger dan die allen, d*
minister zei het zelf in zijn jongste rede
is de Almachtige, die bij, om en met hem
is, hem kent en voor hem zorgt.
V Laster of verzinsel 1
In sommige bladen kan men het volgend*|
bericht lezen
Het eerste nommer van He Klok, weekblac
der volkspartq in de districten Wolvega er
Schoterland, is verschenen. De hoofdleider:
van het blad zijn: de heeren G. L. v. d
Zwaag, te GorredqkJ. v. d. Wqk, t<
Oldelamer, en L. S. ten Cate, te Bovenknjjpe
Dit zeer gewone alledaagsch verschjjnse
wordt ook door de Middelburgsche Couran
meegedeeld, met de interessante bijvoeging;
van haarzelve
«Niettegenstaande dit heeren zijn mei
socialistische en anti-revolutionaire tendenzenj
beweert de Standaard toch dat zjjne partij
met dit orgaan niets te maken heeft.»
Het Middelburgsche blad insinueert du!
in deze paar regels, dat de Standaard lieg
en dat bovengenoemde heeren ook antire
volutionaire tendenzen hebben. Dit laatst*
zal de redactie wel op haar bureau ter oor
zqn gekomen; had zq hare informatiën t
Wolvega en Schoterland genomen, zij zoi
ten antwoord gekregen hebben, dat ge
noemde heeren bestuurders van radical
kiesvereenigingen zijn die nog volstrekt geei
plan hebben antirevolutionair te worden
Er is zelfs nooit aan gedacht om metd
antirevolutionairen samen een blad op t
richten. Wat daarvan ook in de groot!
liberale pers voorkomt, is verzonnen. Zi!
ook De Amsterdammer van heden.
Het spijt ons dat een anders zoo fatsoenlql|
blad als de Middelburgsche Courant
zich zoo vergaloppeeren kon.
Maar mogelijk geeft zij heden wtj
een erratum.
Kentering.
De schrqver der Haagsche brieven
bovengenoemd blad begint waardeerend t]
worden.
Hij schrijft namelqk
«Vrij zeker toch is het, dat het geheel
Kibinet zich getroffen zou achten door he
votum van wantrouwen tegen den hee
Keuchenius en dus unaniem ontslag aa:
Zijne Majesteit zou hebben verzocht. Wa
dan zou geschied zijn, is niet te voorzien
vermoedelijk zou dan een ander ministeri
uit de rechterzijde zqn opgetreden, en b
