NIEÜWSBL AD
VOOR ZEELAND.
CMRISTELIJK-
HISTORISCH
1888. No. 34.
Dinsdag 18 December.
Derde Jaargang,
VERSCHIJNT
G. M. Klemkerk, te Goes
F. P. D'huy, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES;
Buitenland.
Noord-Boveland in 1813,
wen en de moederotter
kwam, zoodat Kroes
nam, moeder en kind
ik
wij niet geweigerd
en hadden, wat aan
bericht, dat het exem-
groot was, dat het
opgezette dieren te
worden,
laand November j. 1.
irt-Maatschappij /(Zee
van Londen naar
van Vlissingen naar
en per nachtdienst
singen 1491 en van
n 1549 passagiers,
giers tegen ,4020 in
dagdienst werden
en 31 en van Vlis-
eederen, terwijl per
stukgoederen naar
naar Londen wer-
goederenvervoer over
gt dus 3138 tegen
1887.
schip «Duricow,» dat
strandde en door
laten gevonden, naar
s, heeft thans een
de lossing van de
lisch door de visschers
ïiard der zaak nog
de bewering van den
londent der Nieuwe
zoowel het Nederl.
lernement een derde
ouden reclameeren, is
el.
tusschen vy f uren en
Kar.aalweg bij Sche-
aanranding van 2 per-
Een heer, vergezeld
huiswaarts naar de
aan het Kanaal en
)0 meter afstand van
zestal Scheveningers
irschijnlijk omdat één
is geworden, omdat de
goeden avond oube-
werd hij door de
Eerst dreigden zij
zullen werpen eu
de weerlooze heer
hij, vermoedelijk met
;en slag op het hoofd,
ond werd veroorzaakt.
wierp de bende hem
lukkig wist hij zich
fabriek te vluchten,
llende jufrouw inmid-
en haar broeder te
lid zette de mannen,
pad gekozen hadden,
hem gelukken een
m, beettepakken en
everen. Ten gevolge
de politie ook de me-
ioor. Ook werd iets
man, werkzaam aan
oor hetzelfde zestal
den werkman werd
wijze twist gezocht
het grindpad. De
ok evenwel zijn mes
laffe «mannen» in
Een lichte mishande-
et ontgaan.
de justitie zich de
rs Jnaar Zuid-Afrika
is men verneemt,
tiehuofden bevelen
te zien naar de perso-
even omtrent de toe-
ij nsche Republiek in
r.) had iemand ver
net een meisje uit
Dit gaf verbittering
ssloten hem Zondag-
e brug op te wachten
)e jonkman kreeg er
n koos een anderen
p terug te keeren.
doch een ander werd
booze belagers. Een
het dorpje kwam op
brug, en de anderen
bewuste jonkman
rde aan en sloegen
d.
merland (Friesland)
200 personen gereed,
ij nsche republiek te
ich de geschiedenis
meisje te Schagen,
een roomsch gesticht,
■otestantschen jonge-
ZEEIIW,
elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p. f0,95
Enkele nommers-0,026
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer iö cent.
Zij, die zich met 1 JANU-
ARI a. s. op dit blad
wenschen te abonneeren, ontvangen de
nog in deze maand verschijnende nummers
v GRATIS.
Een Fransch blad wijdt een artikel aan
de veranderingen, die de Afrikaansche
toestanden in de laatste vijfentwintig jaren
hebben ondergaan. Het blad doet uitkomen
dat de wijze, waarop men het gezag van
den Sultan van Zanzibar heeft ondermijnd,
een even groote fout is als indertijd de
beperking van het gebied en den invloed
van den Khedive was. Beide vorsten kon
den uitstekend diensten doen als tusschen -
personen tusschen Europa en Afrika. Over
den Congo staat zegt de schrijver, Paul
Ceroy-Beaulieu, het volgende
«Langs die groote rivier heeft Stanley,
tot moreel voordeel en materieel nadeel van
den Koning der Belgen, een reusachtigen.
onbepaalden staat gevormd, eene soort van
tegennatuurlijke schepping, een kolonie
zonder moederland, iets als een vondeling,
die geen vader en geen rechtmatigen voogd
hi eft en geen behoorlijken burgerlijken
staat, en omtrent wien men zich afvraagt
wat er wel van hem zal worden, wanneer
vroeger of later zijn heimelijke vader, ver
moeid door onophoudelijke opofferingen,
hem aan de publieke liefdadigheid overlaat.
Wij Franschen zijn de aangewezen perso
nen om ons te ontfermen over dien zooge-
noemden staat, die niet lang in zijn igen
behoeften zal kunnen voorzien, en die weldra
FEULLETON,
Ook het kleine eiland Noord-Beveland
heeft aan de beweging in 1813 deelgenomen.
Als vervolg op wat wij vroeger daarvan
schreven in ons feulleton (Nederland in
1813) nemen wij het volgende over
Met blijde ingenomenheid werden de
eerste tijdingen uit Holland mtvangen.
Doch, terwijl Walcheren met zijne vestingen
nog geheel in de macht der Franschen was;
en ook Zuid Beveland door de bezettingen
van Bath en Borsele in bedwang gehouden
werd, was ook hier een bezetting van deta
chementen kust-artillerie, gendarmes en
douanen, onder commando van een
kapitein, die al even weinig gaf om de
klachten als om de uitingen van weerzin
en wrevel der bevolking, en van vrees dei-
soldaten, die het onweder wilden ontwijken.
Eindelijk evenwel gevoelde ook de com
mandant zelf dat het niet wel langer zoo
vol te houden was, te meer daar eene
l dagelijks verwachte nadering van Engelsche
schepen, zijne positie onhoudbaar maakte.
Met inwendige verbittering, en waar
schijnlijk toen reeds op wraakneming pein
zende, brak hij van Colijnsplaat op, en, in
den avond van den 8sten December kon
digde het rollen van eene halve batterij
twaalfponders en kruitwagens door de
straten van Cortgene, den aftocht aan der
fransche bezetting, welke dan ook met haar
oorlogstuig nog dienselfden nacht en in den
Vroegen morgen het eiland verliet.
een vasten beschermer zal vragen, wanneer
België de persoonlijke aansprakelijkheid van
zijn koning niet wil overnemen. Overigens
geeft een formeel verdrag ons de voorkeur
om dit onmetelijke kind op te voeden,
dat men den Congostaat noemt.»
Zooals men weet is de Congo een rivier
aan welker oevers een Belgsche nederzetting
zich onder bescherming van den Koning
van België heeft gesteld. De Khedive is
de onderkoning van Egypte, indertijd dooi
de Engelschen afgezet.
In het Huis der afgevaardigden te Was
hington is het voorstel gedaan om Canada
bij de republiek der Vereenigde Staten in.
te lijven.
Met het Panama kanaal loopt het mis.
De Kamer heeft aan de Fransche regeering
geweigerd het ontwerp in behandeling te
nemen. Ook hebben de heer De Lesseps
en de administrateurs hun ontslag genomen.
17 December '88.
Yoor den wedstrijd voor den handwerks
man, verbonden aan de Mei—Juni 1889 te
Middelburg te houden Zeeuwsche tentoon
stelling van Nijverheid en van kunst toege
past op nijverheid, zijn de volgende prijzen
uitgeloofd le afdeeling
Yoor timmerlieden, Een prijs van f20 voor
een schoorsteenmantel van blank Ameri-
kaansch grenen hout. Hooge bovenkant dek
stuk 1,05 M. Breedte in den dag 0,95 M.
Een prijs van f7,50 voor een versierd paneel
in regelwerk gevat, ten dienste van een ka-
merlambriseering, deur of dergelijk doel (op
ware grootte), keus van vorm en houtsoort
vrij. Voor schrijnwerkers. Een prijs van
f20 voor een geornamenteerde penanttafel,
breedte 0,60 M. Een prijs van f 7 voor een
Spoedig kon zich nu de vaderlandsche
zucht in het aanvankelijk vrije land open
baren, spoedig werd de oranjekleur (teeken
ten allen dage van bemoediging en hope)
gezien, en waaide de Vaderlandsche vlag
op de torens van alle dorpen. De vreemde
onderdrukkers zoude men voortaan hier
niet meer dulden. Er werd een soort van
algemeene wapening verordend, wachtposten
uitgezet op de meest bedreigde punten, en
renboden gereed gehouden om elkander
wederkeerig van alles te kunnen onderrich
ten. En waarlijk, zoodanige voorzorgen
waren geenszins overbodig, daar toch de
Fransche bezetting van Veere en de aldaar
liggende oorlogschepen, het westelijke ge
deelte van dit eiland bedreigden, terwijl
ook van uit Zuidbeveland strooptochten aan
den zuidkant des eilands konden beproefd
worden.
De bekommering bleek spoedig dan ook
niet ongegrond te wezen.
Op eenen somberen morgen, den 43 len
December, zag men op Oamperland dat
een aantal sloepen kwamen opdagen, en
spoedig landden aldaar een zestigtal mari
niers. aangevoerd door denzelfden comman
dant die, weinige dagen te voren, met
kwalijk verkropten wrevel het eiland had
moeten ontruimen. De kleine wachtpost
van Wissenkerksche en Camperlandsche
burgers aldaar, zond terstond alom bericht
en trok langzaam terug, om zich te voegen
bij de benden, op welker spoedig aansnel
len men rekende. Weldra werd in de
dorpen de alarmklok gehoord. De burgers
verstonden het. Er werd als instinctmatig
hoekétagére. Voor steenhouwers. Een prijs
van f 15 voor een marmeren of hardsteenen
fonteinbankje. Voor schilders. Een prijs
van f 15 voor een tafel, waarvan het blad in
nagebootste marmersoort. Een prijs van f 10
voor een tafel in nagebootste houtsoorten. -
Voor smeden. Een prijs van f20 voor een
gesmeed ijzeren deurpaneel. Een prijs van f 15
voor een gesmeed ijzeren haardstel. Voor
koperslagers. Een prijs van f20 voor een ge
dreven geelkoperen bloemenstandaard op dito
voet. Een pry's van f 7,50 voor een vogel
kooi in koper. Voor blikslagers. Eep. prijs
van f10 voor zes geribde puddingsvormen
met gefigureerde bodems, in verschillende
grootten. Een prijs van f8 voor twee zes
kanten Jacoba-kannen, met twee dito daarbij
behoorende komforen. Voor stoffeerders
en behangers. Een prijs van f15 voor een
capitonneerd kussen. Een prijs van f 10 voor
het beste stopwerk in een beschadigd vloer
kleed. (De monsters worden door de commissie
verstrekt.) Voor boekbinders. Een prijs van
f 10 voor het beste bindwerk, uitmuntende
door soliditeit en sierlijkheid (prachtband).
Een prijs van f 5, voor een kerkboek gebonden
in heel segry'n leeren band, verguld op sneé.
Voor borstelmakers. Een prjjs van 1 5 voor
een koetswissclier. Een pry's van f 5 voor een
kruimveger. Voor mand- of rottingwer
kers. Een prijs van f 10 voor een bloemen-
hanger. Een prijs van f 5 voor een kindermand
Voor lood- en zinkwerkers. Een prijs van
f 5 voor een in zink gedreven of uitgeslagen
palmet. Een pry's van f5 voor een versierden
vangbak. Voor schoen- en laarzenmakers.
Een prijs van f 5 voor een paar laarzen voor
heeren, waarvan de eene geheel afgewerkt
en de andere gereed om in elkaar te worden
gemaakt. Een prijs van f5 voor een paar
bottines voor dames, waarvan de eene geheel
afgewerkt en de andere gereed om in elkaar
te worden gemaakt. Voor zadelmakers.
Een prjjs van f 12 voor een toeristen reis-
aan niets anders gedacht dan aan eene
landing der franschen, en om hen te gaan
verdrijven. De weerbare mannen en jonge
lingen, gewapend zoo goed zij konden,
trokken met haast uit, al wat vechten kon
sloot zich gaandeweg aan, enkele blooden
werden medegesleurd, en zoo naderde men
den Camperlandschen veerweg alwaar
de mannen van Gortgene met die van
Wissenkerke zich vereenigden, allen ver
vuld met het onwrikbaar voornemen den
vijand te verdrijven. Gebrek aan krijgstucht
en orde, werd vergoed door geestdrift voor
éénzelfde doel.
Spoedig maakte men zich meester van
den aanvoerder, die, wellicht vertrouwende
op zijn vroeger ontzag, zich een weinig
voorwaarts had gewaagd, waarna men°
met voortvarenheid op het front en ter zijde
van de flanken van het vijandelijk detache
ment opdringende, ook vervolgens den
luitenant aangreep en van voor zijn troep
gevangen nam. Van de vuurwapenen werd
in het gedrang weinig gebruik gemaakt, 't
welk ook door het regenachtig we Ier veelal
verhinderd werd. De franschen geraakten
aan het wijken en werden al schermutse
lende aehtervdgd tot aan den zeedijk, waar
zij zich overhaast in de sloepen wierpen.
Zeventien van hetaanvals-detachement, deels
ook gekwetst, werden gevangen gemaakt
terwijl dezerzijds een braat burger van
Cortgene, door een bajonetsteek, den dood
vond, een ander eene kogel wonde door het
been kreeg,.en ook drie der mannen van
Wissenkerke gekwetst werden.
Zoo eindigde deze, voor Noord beveland
tasch. Een pry's van f 6 voor een gareel voor
een paard. Voor molenmakers. Een prijs
van f 15 voor een Archimedische schroef voor
een watermolen, met weglating der beklee
ding. Een prys van f 10 voor een wanmolen.
Voor rytuig- en wagenmakers. Een prys van
f7 voor een achterwiel vooreen vrachtwagen.
Een prijs van f7 voor een vrachtwagen.
Voor de leerlingen der hoogste klasse eener
Burgeravondschool, a. Bouwkundig teekenen,
Een prys van f5. Gevel van een winkelhuis
in twee verdiepingen, breed 6 M. op 1/20 der
ware grootte, b. Ornamentaal teekenen. Een
prijs van f 5. Een ornament naar gipsafgietsel
c. Werktuigkundig teekenen. Een prijs van
f 5. Een openliggend dubbel werkend kelder-
wind. (Ware grootteVoor leerlingen eener
Ambachtsschool. Een som van f 15, hiervoor
gezamenlijk te besteden.
Al deze prijzen worden alleen toegekend
wanneer de ingezonden werkstukken eene
bekroning waardig worden geacht.
Tweede Afdeeling.
Voor de tweede afdeeling kan het aantal of
het bedrag der toe te kennen prijzen niet
vooraf bepaald worden, daar dit afhankelijk
is van den aard der in te zenden werkstukken
en van de meer of minder vertegenwoordigd
wordende vakken. De pryzen zullen worden
toegekend aan.de vervaardigers van zoodanige
voorwerpen, welke dit het meest verdienen.
Daarvoor gezamenly'k wordt eene som van
minstens f 100 beschikbaar gesteld.
Bij de beoordeeling der ingezonden werk
stukken zal gelet worden op
lo. de deugdelijkheid van bewerking
2o. de goede en sehoone vormen, alsmede
de praktische bruikbaarheid.
Van de werkstukken kunnen, voor zoover
deze daartoe door de handwerkslieden be
schikbaar worden gesteld, voorwerpen als
pryzen worden aangekocht voor eene even
tueel te houden verloting. Des verlangd
kunnen deze ook voor het publiek verkoop
baar gesteld worden.
steeds gedenkwaardige gebeurtenis, en werd
het land, door den moed der ingezetenen
gewis bevrijd voor wederwraak en plundering
eens verbitterden vijands, wiens welgevulde
patroontasschen en ledige randsels, zooals
een ooggetuige en medestrijder verhaalt,
zoo mede de brandstoffen bij sommigen
gevonden, maar al te zeer de heillooze be
doeling dezer landing verraadden. De ge
vangenen werden naar Colijnsplaat gevoerd,
en van daar aan boord van een Engelsch
oorlogschip gebracht, dat in de Roompot lag.
Terwijl dit aan het Camperlandsche veer
voorviel, was een afdeeling Franschen van
Borsele genaderd tot aan het Wolfertsdijk-
sche veer, om naar Cortgene over te steken,
vermoedelijk in verband met den aanval
uit Veere. Maar door het waaien der
Hollandsche vlag van den toren, en het
luiden der alarmklok, wat zij voor vreugde
blijken hielden wegens de aankomst der
Engelschen zoo zij meenden, in welke
meening zij door den veerman versterkt
werden waagden zjj den overtocht niet,
en zoo bleef het toen juist geheel weerlooze
Cortgene bewaard. Ook verscheen in dien
zelfden nacht een smaldeel Engelsche oorlog-
schepe i, wat alle ongerustheid voor mogelijke
terugkomst der Franschen voor goed
wegnam.
Zoo werd nog, voor het jaar 1813 ten
einde spoedde, Noord-Beveland vrijgemaakt;
eerst eenige maanden daarna kwam Wal
cheren en Zuid-Beveland vrij.
Ook dit is van den Heere geschied, in
Wiens mogendheden de overwinning is, en
niet in de sterkte des mans.