CHRISTELIJK-
NIEUWSBL AD
HISTORISCH
VOOR ZEELAND.
behoorende bij „DE ZEEUW" van Zaterdag 17 November 1888.
1888. No. 22.
Dinsdag 20 November.
Derde Jaargang.
Landbouw enz.
Gemengde Berichten
J i ii(u JC
u.
ja/"
ZEEUW,
Gladstone en de Dissenters afge
scheidenen.)
Naar aanleiding van Dr. Bronsvelds zeg
gen dat de afgescheidenen in Schotland libe-
raai zijn, merkt de Nieuwe Groninger
y welks redacteur jarenlang in Schotland ge
woond heeft en dus mee kan praten
het volgende aan
Waarom zijn de Engelsche Dissenters in
de politiek liberaal Omdat liberaal daar
te lande vrijwel overeenkomt met wat hier
antirevolutionair, en in Duitsohland conser
vatief heet. En indien zij hoog loopen met
Gladstone, wat ontegenzeggelijk waar is,
dan is dit omdat zij van dezen krachtvollen
Staatsman vertrouwen, dat hij de staat
kunde van zijn land steeds verder sturen
wil in de echie liberale richting.
Het sterkst bewijs voor wat we hier
zeiden is wel dit, dat zij, indien van iemand,
van Gladstone, verwachten dat hij de Staats
kerk opheffen zal, en omdat Gladstone in
woord en daad hun zelf daartoe het recht
heeft gegeven.
Of heeft Gladstone niet in Ierland het
regium donum, de bijdrage uit de schatkist,
opgeheven en daarmee de Iersche Staatskerk
als zoodanig afgeschaft
Heeft hij niet meer dan eenmaal gezegd,
dat ook in het prinsdom Wales de Staats
kerk diende opgeheven te worden, omdat
zij een onrecht is tegenover de meerderheid
der bevolking aldaar, die uit. Dissenters
bestaat
Heeft hij van Schotland niet verklaard,
dat het ook daar slechts wacht op het
oogenblik waarop het Schotsche volk het
zal vragen
Zou de geestdrift der Dissenters voor
Gladstone in geheel geen verband staan met
dit alles
En bewjjst het niet tevens, dat het geloof
-en de politiek der Engelsche Dissenters heel
wat meer met elkaar uit te staan hebben,
-dan Dr. Bronsveld schijnt te willen toegeven
Een landbouwer uit Walcheren schrijft
onsAls zeer merkwaardig mag de week
van 10 tot 17 Nov. '88 voorden landbou
wenden stand in Walcheren aangemerkt
worden.
Terwijl de jeugd zich vermaakte met
schaatsenrijden, was men overal druk bezig
met witte en zelfs ook nog paardenboonen
te mennen, en waar de hard bevroren grond
het toeliet aardappelen te rooien. Ook dorsch-
ten twee landbouwers onder Grijpskerke
nog zomerzaad. hetwelk een flink beschot
opbracht, van 11 tot 15 heet. per gemet,
en weder werd, zooals reals bericht is, onder
genoemde gemeente nog klaverhooi gemend.
Ouden van dagen zelfs herinneren zich zulk
een jaar niet, dat zoo laat nog zoo veel op
het veld was. Mangels en peen waren in
die week nog meestal in den grond. Som
mige landbouwers, waaronder twee te Big-
gekerke en een te Grijpskerke hebben hun
zomerzaad, om 't voor weèr, wind en vinken
te beveiligen in den hoop gezet om het niet
voor het volgend jaar bij droog of vriezend
weer te dorschen, en nog een landbouwer
onder Oostkapelle, heeft het niet gehoopt,
maar zet er een paar vinkew.'chters op en
hoopt het eerstdaags met mooi weêr te
dorschen, en zal ons wellicht den uitslag
wel .eens melden. Verder zijn hier en daar
nog wat wittehoonen te trekken, maar door
de vorst zoo beschadigd dat zij bijna alle
waarde verloren hebben.
Dat de opbrengst van de suikerbieten
op sommige gronden nogal uiteenloopt bleek
deze week weder te Waarde. Er werden
onder anderen van een perceel groot 150
roeden 460 kilo suikerbieten vervoerd dat
is 920 kilo per gemet terwijl van een
ander perceel de oogst 10,000 kilo per gemet
bedroeg.
's Gravenpolder. Tot gemeente-veldwach
ter alhier is benoemd dhr. A. de Kraker,
thans bewaarder in de gevangenis te Goes.
Een weerproteet, prof. Rudolf Falb.
voorspelt in zijn kalender voor 1889 de
volgende dagen als zeer gevaarlijk. Aard
bevingen worden verwacht op 17 Maart,
15 April, 15 Mei, 11 Augustus, 9 Septem
ber, 25 October en 23 N ivember. Minder
ongunstig, maar toch onrustig, zat de
weersgesteldheid zijn op 1 e» 31 Jan., 15
Febr., 1 en 31 Maart, 13 Juni, 12 Sept.,
9 Oct. en in geringere mate met een zwarte
kool geteekend zijn '17 Jan., 30 April, 29
Mei 28 Juni, 28 Juli, 26 Aug., 7 Nov. en
7 Dec.
Toch blijft het waar, dat de Heer regeert!
Met de standbeelden- en gedenk-
teekenswoede wordt het al akeliger. Thans
worden pogingen aangewend om een
gedenkteeken op te richten voor de publieke
vrouw, die onlangs als het zevende slacht
offer van den moord in het Oosteinde te
Londen gevallen is. Zou hiermee de stand-
beekleiizucht niet genoegzaam bespottelijk
gemaakt zijn
De dichter Jan van Beers is Woens
dagmiddag, na eeu ziekte van weinige dagen
in den ouderdom van 67 jaar, te Antwer
pen zijn geboortestad, overleden.
Hij werd den 22sten Februari 1821
geboren, bezocht het klein seminarium te
Mechelen en werd door het lezen van Cons
cience 's Leeuw van Vlaanderen opgewekt
tot de beoefening der vaderlandsche letteren.
Gedurende een jaar was hij professor aan
het stadseollegie te Mechelen, later te Lier
en in 1860 aan het athenaeum te Ant
werpen, waar hij ook het lidmaat
schap van den gemeenteraad bekleedde.
Toen in '85 de Koninklijke Vlaamsche
Academie tot stand kwam, benoemde de
koning van België hem tot lid der taai
en letterkundige afdeeling. Hij was o. a.
kommandeur der Léopoldsorde.
De bekende schilder Van Beers is een
zoon des dichters.
Voor eenigen tijd werd te Pretoria
plotseling het gerucht verspreid, dat presi
dent Krüger was overleden. Dï president
is echter volkomen gezond en is zelfs naar
Pies-Retief vertrokken, om den gevangen
kafferhoofdman Dinizoeloe zijn woonplaats
aantewijzen. Deze woonplaats zal worden
aangewezen in het district Lijdenburg.
De heer Selous, een welbekend jager
en reiziger in de binn»nlanden van Afrika
is, volgens een telegram van Mafeking te
ruggekomen aan de Zambesi-rivier, na al 1
zijn goederen en al zijn volk verloren te
hebben. Hij liet zijne wagens achter aan
de Zambesi-rivier en trok landwaarts in met
zijne Matabele-volgelingen om te jagen, maar
schijnt gestuit te zijn op dezelfde n itie, die
dr. Holuh dwong, om, van alles beroofd,
terugtekeeren. Al de volgelingen van den
heer Selaus werden gedood of gevangen
genomen, doch het gelukte hem te ontsnap
pen en weer bij zijn wagens terugtekomen.
Het Britsche vaartuig Algerine heeft
op de noordkust van Madagascar een groot
slavenschip met 100 slaven aan boord aan
gevallen. De beide booten der Engelschen
sloegen om, doch men richtte ze weer op
en zette de jacht met een geweer en 4
revolvers vooit. De Arabieren slaagden er
echter in zich met al de slaven op 27 na
uit de voeten te maken.
Te Dadier en Leer (Limburg) in
de nabijheid der roomsch-katholieke kerk
staat eene e;uwenoude linde, welke een om
vang van 6 meter heeft. Volgens de o vei le
vering werd de stam daar geplaatst door
de Romeinen, die destijds in de naburige
sterkte «Attuatica» (thans het gehucht Hor-
stens! legerden. In het jaar 1868, den 27 Juli,
had zij een geduchten strijd tegen een zwaren
is gescnetsi r uok op ue aorpen zen tuncu
wij werkkrachten vinden om mede te werken
aan het streven naar het doel, dat wij naar
onze innige overtuiging moeten trachten te
bereiken, n. 1. het vormen van een christen
volk dat op elk gebied zijn moderne tegen
standers, in de kracht Gods, weet te weer
staan men vergete toch niet dat de nieuwe
Grondwet ook aan ons nieuwe verplichtingen
oplegt tegenover »de kleyne luyden.»
Als men altijd in de stad heeft gewoond
en gewerkt, weet men het niet hoe moei
lijk het tegenwoordig b. v. op het platteland
in Zeeland gaat om eenige theoretische
vorming voor een vak op te doenals wij
daar direct of indirect het onze toe bijdragen
handelen wij naar plicht en geweten, omdat
wij daardoor vooral aan den nij veren ar
beidersstand een grooten dienst be wij en.
In Zeeuwsch-Vlaanderen zijn er verscheidene
jongelieden uit den ambachtsstand, die
's Zondags naar de Belgische steden, zooals
Gent en a. trekken, om eenig theoretisch
u'c» vcv.iiuioi.iic aiueiueis. jl;i wie zij n
die spotters in den regel? Mannen, die
iets van talen kennen, iets aan de wiskunde
deden, of wel eens iets gehoord hebben
van schei- of natuurkunde.
Waarlijk het heeft vrij wat meer om
het lijf, de kennis te bezitten om een werk
goed te leiden en uit te voeren, dan uit
een of anderen schrijver wat aan te halen,
vrij wat meer om een goede zeewering
te bouwen, of een goede sluis, een goed
werktuig, een goed schip of een goed ge
bouw van eenigen omvang, dan boeken
kennis aan den man te brengen.
De schrijver zegt:
«Voor het eerste is een veelomvattende
kennis en ervaring noodighet worstelen
met de elementen die bij zoo'n sloedam
of dergelijk werk den arbeid van velen
soms in een oogenblik kunnen vernielen is
geen spelen, daarbij komt nog, dat van
het welslagen van het werk soms zeer
groote sommen afhangen; voor het laatste
zoo ouwerwetsch willen zijn om er een
bededag op na te houden 1
Dat men dit echter zoo hard niet zegge.
Immers in de republiek der vereenigde
staten van Noord-Amerika viert men jaarlijks
een nationalen gedenkdag. Deze is thans
ook weer bepaald op den 29en aanstaande.
De president Cleveland heeft daartoe de
volgende proclamatie uitgevaardigd
Aanhoudende dankbetuigingen is het
Amerikaansche volk verschuldigd aan den
almachtigen God voor de goedheid en barm
hartigheid, welke Hij het altijd heeft betoond,
sinds den dag, waarop H(j er een natie van
heeft gemaakt en het een vrij gouvernement
gegeven heeft. Hij heeft ons met liefde en
goedertierenheid geleid op den weg van
voorspoed en grootheid. Hij heeft ons niet
met strenge straffen getroffen voor onze
feilen. Hij heeft ons geleerd, dat de voort
during van Zjjn kostbare weldaden de be
looning moet zijn voor onze gehoorzaamheid
aan Zijn heilige wet.
Uit dankbaarheid voor hetgeen God voor
gcvcotigu. fcurtfr van ucu i^cuci iuuuöuucu
soldaat verre van ingenomen, en toonde
dat in den aanhef van een brief aan de
verschillende garnizoenscommandanten.
In dien brief zegt hij onder anderen
«dat hier te lande door sommige lui, voor
namelijk in provinciale blaadjes, alles wordt
gedaan om het zedelijk gehalte van het
Indische leger in verdenking te brengen en
dat dit bij de plattelandsbevolking maar al
te wel gelukt is. Tot zijne groote verbazing
heeft een van 's Konings Ministers zich nu
lot tolk dezer lui gemaakt en daarom is
het noodig de waarheid aan het licht te
brengen.»
Op een aantal vragen hebben nu de garni-
zoenskommandanten te antwoorden. Deze
vragen zijn evenwel zoo iDgericht dat de
antwoorden reeds vooraf kunnen worden
geraden.
Dit bedrijf heeft terecht de verontwaar
diging van menig rechtgeaard officier gaande
gemaakt en de Tijd geeft daarom als haofd-
