n Dekens
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
Katoenen Dekens,
met randen voor
SAISONS.
Winkel Goes.
X'
OROEN-VLAKE.
L no 6 7.
^(Prijscourant gratis.)
avenhaagsche
theekbank
[Witte Bessenwijn,
Likeuren,
Punch, Cognac,
Catz Elixer,
;ns Elixer,
sells Morgendrank.
1888. No. 151.
Zaterdag 22 September.
Tweede Jaargang.
AAIËH,
K KEN.
LIGNY, Goes.
s Pillen en Zalf.
orbooldienst
gendienst.
cliekle.
VERSCHIJNT
E. P. D'huy, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Exaioen-Dressuur
X-
Over Transvaal.
,er leen onder eerste hy-
i op Landerijen en Huizen
rug te betalen in eens, in
innu'iteiten.
n inlichtingen te bekomen
J. E. GERLACH, te Mid-
f3,50 en hooger.
ROOIE KEUZE:
Gezwollen beenen. De
rten van waterzucht, door
'ater veroorzaakt, komen
t eene opstopping van den
op door de bloedvaten, of
en eenen of anderen ont-
der afzonderingsorganen,
de middelen, welker kracht
ven worden, werken on-
bloed, de zuiverings- en
len, met een kracht, waar-'
erzucht, hoe verouderd'ook
en. Zij regelen het vloeien
elk orgaan, en zuiveren
tijd, zij maken alles wat
elijk is schoon, zij herstel
en toch hoe machtig zij
d te doen; zijn zij geheel
Zij bevatten volsti ekt geen
ig ander schadelijk bestan-
veilig en zeker.
GELIJKS
Vlake vrn. 6, nam. 1,30, 6 u
vm. 8.40, nm. 4,40, 0.5
orden: vm. 4,20 en m. 12u.
n onmiddellijk na aankomst'
r 10 u. vm. en 6 u. nam. 0
al van en naar het Spoor-
ulst rijden.
u. m. u. m. u.m.
nm 12,30 4,— 6,20
i_ 4,30 6,50
ZEEIIW,
ELKEN MAANDAG- WOENSDAG- EN VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p. f0,95
Enkele nommers-0,02«
UITGAVE VAN
G. M. Klemkerk, te Goes
EN
van 1 5 regels 25 cent, iedere rege! meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regeh 50 cent, iedere regel,
meer 10 cent.
Zij, die zich met 1 0CT0-
BER a. s. op dit blad
wenschen te abonneeren, ontvangen de
nog in deze maand verschijnende nummers
GRATIS.
De heer Taco de Beer, leeraar hij het
Middelbaar Onderwijs, vroeger te Goes,
thans te Amsterdam heeft op nieuw den
strijd aangebonden tegen de inpomp-methode
die op vele kostscholen gevolgd wordt,
ten einde onze jongens voor te bereiden
(leeste dresseeren) voor de Militaire
Academie en voor het Koninklijk Instituut
voor de Marine.
Geschikter tijd dan deze heeft hij zeker
wel niet kunnen vinden, nu zoo menig
moedergemoed geroerd, zoo menig vader
hart getroffen werd door de vreesdij ke
feiten en gewoonten, die sinds de onthul-
rnrnnAn
pompstelsel in ons land dreigt te
herstellen. Burgemeesterennacht
wacht zijn op 't oogenblik nog zoo wat
de eenige betrekkingen, waartoe men zon
der examen kan benoemd worden, en het
komt me voor, dat dit overweging verdient-
„Het is dus uitgemaakt dat in Nederland
die paarden het meeste waard zijn, die de
De Staat heeft hierin gezondigd. Maar allen zoo bekwaam, zoo ontwikkeld, zoo
de genootschappen en vereeeégingen niet geleerd of zoo knap?
minder; want die gaan nu ook al exami- <c Overgang en aansluiting dat zij de leus,
neeren. En daarom, hoe spoediger dit an- in strijd met het ongezond beginsel onzer
ders worde, hoe beter. dagen eerst examens uitvinden, en dan
Overgang zonder examens, naar den in- hulpmiddeltjes om er door te komen.
uc druk dien de leerlirg gedurende een geheel «Een nauwlettend onderzoek en aanhou-
meëste prijzen hebben gewonnen. Of het jaar of een zeker tijdsverloop gaf, ware dende waarneming van den aspirant, maar
goede werkpaarden zijn, of zij een goed figuur beter. Dan houdt ook het bestaansrecht niet een examen van weinige uren, afga-
maken voor een staatsiekoets, of ze sierlijk der drilscholen op. a.
De schrijver eindigt zijn geschrift met
de volgende wenken
-v-, -M "B""1
maken voor een staatsiekoets, of ze sierlijk
en bevallig met hun ruiter voortstuwenof
ze met vasten tred en zonder kuren de be
rijdster dragen en desnoods op den rand der
afgronden zouden gaan, zonder éen valschen
tred, daarnaar wordt niet gevraagd. De vraag
is alleen, of ze, hetzij door zweepslagen,
hetzij door een beukenoot onder den zadel,
Pj- 1
noods in de meest onooglijke houding voort
hollende, zonder stilstaan het einddoel berei
ken, het liefst vóór één der andere paarden.'
De verklaring van deze beeldspraak laat
de heer De Beer volgen
m
0_ «>g«-
nomen door een vaak onbekenden examinator
moet doen besluiten over de mate van
kennis doen heslissen dikwijls over de toe
komst van een geheel menschenleven.
«Een strijd tegen de examens en vooral
kunnen doen voor a"chteri'ijke of onwillige tegen de examendressuur is een strijd voor
leerlingen, die ongeschikt zijn voor een de vrije ontwikkeling, voor de karaktervor-
vriipr nncmvoi
«De kostscholen zouden dan nog dienst
A-1
of door woedende kreten aangevuurd des- CXT™ 7 on/™1 zyn voor een ae vrije ontwikkeling, voor de karaktervor-
houding voort- t iike de Z6delljke VerheffinS des ™lks-»
rmo'óriö' """T'-I „Toen men in het begin dezer eeuw de
linger) van «TISZOO» in zijn Photographie noodzakelijkheid inzag, het peil van kennis
of schilderij (Uitgever W. Hnarius te te verhoogen, meende men een middel noo-
A.lmeloo) aan het licht gebracht waren, dig te hebben om den lust tot de studie
Want nu mag een vader de karakterschets kunstmatig op te wekken. Reeds in de oudste
van «'t Is zoo» voor ongeloofelijk houdentijden had men examens voor velerlei be
en een kostschoolhouder ze Knooit gebeurdtrekkingen gehad, ook premiën uitgereikt
noemen. Vriend of vijand mag het werkje onder den naam van „beurzen" voor de meest
U en overdreven, of „Ik on onderhoudend SWSMS, 'gSiS
«inden: een enkele onder onze Nederland- jaariijks toeneemt.
-po
talrijke en aantrekkelijke hulpmiddelen aan
de H. B. wordt gegeven. Zij zouden tevens
de aangewezen plaats zijn voor leerlingen,
wier ouders volstrekt geen tijd hebben
zich met hen te bemoeien, en die dus hun
geheele opvoeding aan anderen moeten
overlaten, op gevaar af, dat de lieve beste
jongens van huis vervreemden, het fami
lieleven
jsche huisvaders zal er toch wel door ge
Hoopt zijn geworden de oogen te openen
Yoor de gevaren aan het kostschoolleven
voor zijn zoon verbondenen bij een enkel
kostschoolhouder zal zeker de vraag wel
tón gerezen, of ook hij niet een heel klein
weinigje schuldig staat aan de door Tiszoo
ceteekende boezemzonden van het instituut
jVVarmer (Lauer?)
Over den weinig opvoedkundigen omgang
met de leerlingen, die op sommige onzer
Nederlandsche kostscholen te bespeuren
[valt, willen wij thans niet spreken. Daar-
'an is genoeg hekend.
Ook over de karakterschaarste, die ook
laar, bewust of onbewust, in de hand ge>
ver kt wordt, voor het oogenblik geen woord
Alleen veroorloven wij ons de opmer-
fing; Als alle dokters en rechtsgeleerden
en wilden, op het gebied van opvoeding
>n onderwas, van orde en tucht, van mo-
aliteit en karakter tijdens hun verblijf op
Ie kostschool door hen opgedaan, of het
nisschien niet blijken zou dat de Warmers-
;eest ook elders dan in Gelderland zich
voning genaakt heeft.
insdnn
rijd.
,45
,5
,30
,50
Woensd. en Zat.
7.30 2,45
7,50 3,5
10,30
6,20 12,50
Een algemeen middel dacht men in
de examens te vindenmen heeft het examen
stelsel ingevoerd, en men heeft alleen misge
tast in het middelte erger misgetast naar
mate het aantal toenam en daarmede de
moeilijkheid om geschikte examinatoren te
vinden.
„We kunnen ons n u niet meer vereenigen
met het privilegie, waarvan de gilden de
incarnatie waren, maar de examens
der gilden, hoezeer ook ontheiligd door listen
en streken, die zelfs onzen tijd tot eer zouden
verstrekt hebben de examens der gil
den hadden in elk geval dit voor, dat men
inderdaad onderzocht of de patient geschikt
was voor het werk, dat hij op zich nam;—
hoezeer het af te keuren is, dat naar ont
wikkeling niet werd gevraagd. Den hoeden
maker liet men een hoed, den laarzemaker
een laars maken; en konden zij de moeilijkste
zaken verrichten, dan veronderstelde men
De heer De Beer spreekt als mau van
ervaring. Menschen uit alle partijen dienen
dus naar hem te luisteren. Het wordt dan
ook algemeen erkend dat de wet van 1863
op het middelbaar onderwijs, dringend ver
betering behoeft.
Ook onze natie dreigt, in deze eeuw van
---- lagere- meer-uitgebreid-lagere-, hoogere- en
i ontwennen en in gez P hoogeschoolgeleerdheid geheel te worden ver-
eenige deugnieten die men naar kostschool examen(L De heer D| Beer heeft ,-k
ZeVTSS vfrX,» "ij.f regeering,
en bederven. Zelfs op eene allervoortreffe- a s nota neemt van z,jne bemerkingen,
üjkste inrichting
D waar ik eenigen tijd
doorbracht 30 jaar geleden), kon niet
verhinderd worden, dat een paar allerliefste
jongens zoo lang geplaagd werden, omdat
zij naar huis verlangden of 's avonds voor
hun stoel geknield hun gebedje deden, dat
de jongens het laatste alleen in 't geheim
(Slot.)
Reeds vele weken geleden brak de Echo
een lans voor zoovelen in ons land, die
door achteruitgang van zaken aan stille
CV.L1VCL ungaiig van zasen aan stille
de jongens het laatste alleen in t geheim armoede ten prooi of der vertwijfeling nabij
of tersluiks deden, het eerste inderdaad gebracht zijn, en wier verstand en °werk-
voor belachelijk gingen houden. 1
«Hier mag naar gelang van het karak
1- -
<J - OO
ter, het gevaar der opvoeding (en hoe vele
gevaren?; grooter of kleiner zijn, voor het
gevaar voor de studie, voor de verstomping
en verdooving, voor het gevaar van toene
mende karakterloosheid is geen redmiddel,
daar, waar de inrichting staat of valt
1 v
met den uitslag der examens, waar het j.lt ook inede zoodanig ingenomen,
bestaan der inrichting geheel en al afhan- j dezen' het verlangen naar staats-
i„ j D,,voinuuxeu, uau veronderstelde nier
in officieren de ervaringen eens mededee- dat zü ook de gemakkelijkste zouden kennen.
6n WlliJpn. nn hpt. rrphioH van nnxrnorlinrr Thfl.ns i« rroar>V»nrfV»/-vi/T A - „i- l.
Thans is geschiktheid geheel op den achter
grond geschoven."
Examens 1 Examens
Wel volbrachte Studiën inhetHebreeuwsch
enz. maken dat iemand predikant wordt,
ook al mist hij welsprekendheid en harte
lijke toewijding.
Kennis van bolvormige-driehoeksmeting,
enz. zi;n voldoende otn krijgsman te worden,
1. „11L1- - - - 1
bestaan der inrichting geheel en al afhan
kelijk is van de aflevering van eene naar
evenredigheid voldoende hoeveelheid indivi
duen, geschikt om met eenig succes examen
af te leggen; onverschillig of dat examen
oordeelkundig afgenomen wordt of niet,
onverschillig of men naar feitenkennis of
naar ontwikkeling vraagt, onverschillig of
V- _x - - i f
o ivxuuvlJU CU W bl'K"
kracht pleiten voor verbetering van hun
bestaan, desnoods op staatskosten.
De Echo is natuurlijk dit beroep op den
staatsarm niet kwalijk te nemen. Zeker
deel der Nederlandsche natie i» aan de
staatsinmenging en staatsbevoorrechting al
zoo gewend, met de praktijk der protectie,
ondanks den naam, zoodanig ingenomen,
dot nrtlr i>v 11 1
7 naai 8UMU.S-
hulp, door het andere deel, dat deze staats
zegeningen derfde of verwierp, best kan
worden gedragen. Immers, zelfs een gezond
mensch, die zich jarenlang achtereen alleen
op krukken voortbewoog, kan zich ten langen
leste zelfs niet meer ontdoen van deze aan
vankelijk onnoodige steunsels.
Toch verdient het denkbeeld van de Echo
i 1HI
«Inderdaad, is het resultaat van al onze
T XXv.ïü,'/T U1 lcllu^asiutanig, onderwijs-wetgevingen van 1806 af, niets
I Doch bij Taco de Beer is dit de hoofd- enz. zijn y°'d°ende >m knjgsman te worden, beterg dan dat men terugkeert tot het
pak niet. Hoofdzaak is de dnlmethode, preken moed eajov<erleg, die eerste verderfelijke steIsei, waartegen in 1857
tut v zoo krachtig werd geprotesteerd?
«Is de inhoud van Ronsseaas Einile en
de waarschuwende taal van Bernardin de
St. Pierre dan geheel vergeten?
«Maar welke examens hebben dan toch
de mannen uit den bloeitijd gedaan?
0-, I iocn vercuent het denkbeeld van de Echo
men het verstand of het geheugen zal flat namelijk de Staat aan zulke ijverige
raadplegen. fatsoenlijke armen reisgeld enz. verstrekke,
tonoinda
...«liIyiqtmruin wn «Ai uixtui CivCll iUUCU Uil 1
v met. nooxazaaK is ae ammeinoae,
africhtingsstelsel, waardoor onze jongens elschen voor den veldheer 1
'Maar «klaar» gemaakt worden voor de ;jMaar zijn de examens onnut" (zoo gaat
pmens. de hr. De B. voort) „omdat ze zich alleen
In zijn eigen schooljaren was het ieder bepalen tot een onderzoek naar de k e n n i
ar ZOO. dat iederen Hn<r van dn T.pnto- wm Am -- 'g
teneinde in Transvaal brood te kunnen
vinden, geen aanbeveling.
Als de Nederlandsche Staat met zijne
geringe middelen de landverhuizing naar
Zuid-Afrika ging bevorderen, dan zou het
machtige Engeland met zijne veel grootere
kapitalen, van zijne zijde al even spoedig
tot staats-landverhuizing overgaan, en de
zaak der landverhuizing werd dan al zeer
D spoedig een politieke zaak, een casus belli:
«Hebben niet de grootste mannen van een geval dat oorlog kan tengevolge hebben,
alle eeuwen, hebben niet de grootste genieën Bovendien gelijk elke Staats-inmenging
der wereld een allertreurigst figuur gemaakt doodt zij het particulier initiatief. Ook
als ze examen deden Swift, die herhaal- js zjj onnoodig, zoolang daar bij de natie
delijk druipt voor logica, Heine, die n0g veerkracht genoeg is, om zelve de
voor geen enkel examen; Goëthe, die voor handen ineen te slaan.
„„„^0 uiGji- geen enkel college deugt, zijn dat geen "Wij hopen dat hel particulier initiatief,
ua, vlio luol ernsu- schenleven,~het schoonste derdedeel, heerlijk bewijzen, dat geen examen de mate van het aanpakken der zaak door de landver-
eVezórgdheid vervultvoor de toekomst van als men vrij is,-een derde van dat korte kennis en ontwikkeling bewjjst? En zijn huizing- en landbouwmaatschappij èn
et jeugdig Nederland, en dat is de steeds menschenleven altijd voortgezweept naar net .nderdaa(j de veelmalen geëxamineerden voor Nederland èn voor Transvaal gezegendt
ienemende examenwoede, die het oude vagevuur der examens."
jaar zoo, dat iederen dag 'van de Lente-
Jpt de Examensmaand van 's morgens half
f tot 's avonds half 11 de patient in het
T'Uw moest; dan werd er gerepeteerd,
teepompt zonder eind van 78, van 9^12,
|an 14t van 57, van 810.
En dan de examens zelt.
Laten wij den heer De Beer zeiven het
^oord geven
„Er is een verschijnsel dat ons met ernsti-
lU-A-.d'U-lJ
- - -- -„u.i «.vy IV U ii 11 i O
van den candidaat, ze zyn evenmin doeltref
fend, waar het er op aankomt den lust voor
de studie op te wekken en levendig te houden.
Yoor dat de examens begonnen was de studie
eene liethebberij-bezigheid; thans nuj men
allerwegen examens vindt voorgeschreven is
de studie een dwangarbeid geworden, waar
toe men van zijn v (j f d e tot zijn v ij f e n-
twintigste jaar veroordeeld wordt.
Ongeveer éen derde van het heerlijke men-