NIEUWSBLAD VOOR ZEELAN1). ERK CHRISTELIJK- HISTORISCH SE Goes HIJSEN, no 6 7 M GEN ;n, Appelen, en enz. YICAT. A T. IER no ES Lz., 1888. No. 148. Zaterdag 15 September. Tweede Jaargang, VERSCHIJNT G. M. Klemkerk, te Goes F. P. D huy, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIES: R WERELD, Co., Christelijke armenzorg. icourant gratis.) 3lflss!A\. 9W9?na 9.11^013.1 s^siSeg IWseg ienbi^g preqinfr que^ey; iqsaipy qA\noy qeïiSiA sjAnojj. lM.no.ii renSojg 'tuejSey 3A\J[0Og OBJ^UOQ rejnojiQ inqooig imoidiQ iSeisjOA 0SS9JPY fi S^Otf to a r" c~5 X» CD N m S O £rü m Q 3 S m 1 IM S "JjJ 1^ - m W >- pj M oo Ji °toK m 9° rn 3d i*1 *r» ÜT 5 VERZENDING 5CHTHEID staat tenpoeder de hand- lijk middel om het zuiverenhet ver bis het niet voldoet ïgeven. JIS GOES. JOER, Middelburg. Wissenkerke Sluis. renMiddelburg. iren 5, Zeilm. 6.30, 8, ,30, 5. 6.30 8. 10.15. 7,15, 8,45, 10,15 15,5,45,7,15, 9, 11, lieu Middelburg en ingen. if,8,-,9,15f,10,7 m 1,404-,'2,30, 3,30f 8.30. f,9,-10,-+,11.-, Of, 3,30, 4,30f,5,30, en aan waarbij aan wordt aangelegd. ;gen aan de Keersluis ZEEUW, elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. Prijs per drie maanden franco p. p. f0,95 Enkele nommers-0,02» UITGAVE VAN EN van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent. Familieberichten van 1 5 regeh 50 cent, iedere regeL meer 10 cent. Zij, die zich met 1 0CT0- BER a. s. op dit blad wenschen te abonneeren, ontvangen de nog in deze maand verschijnende nummers GRATIS. verkrijgbaar bij PLBURG. (Slot.) De heer V. Reijn gaat voort: Ik heb, naar ik hoop, myn standpunt duidelijk genoeg uiteengezet om te mogen terugkeeren tot het bewijzen der beschul diging, die ik uitsprak; dat nl.de diaconie der nederd. herv. gemeente, in bijna alle plaatsen van ons land, te weinig uitdeelt. Dit voor alle plaatsen met cijfers aan te geven, zou mij niet ondoenlijk, maar zeer tijdroovend zijn, en ik heb niet veel tijd over. Het zij mij echter gegund, Utrecht, waar ik vier jaar het diakenschap waarnam, als voorbeeld te nemen. Ik moet daartoe, om bij het begin te beginnen, een enkel woord zeggen over de diaconiëen in t alge meen en de regeling harer financiën. Dat dit niet onnoodig is, wordt dunkt mij, door het volgende voorbeeld bewezen. Een der meest gevierde predikanten ver heugde zich, vooral in den winter, steeds hartelyk, indien er een buitengewone groote som by hem gecollecteerd was, in de blijde hoop, dat dit den armen in die dagen van strenge koude zou ten goede komen door «en ruimer bedealing. Eilacy. Tenzij er eens iemand was, die den gang der zaken heter kende en een grootere of kleinere som tot extra uitdeeling bepaald aanwees, Dam de steeds gapende schatkist de groote som gretig op, om o zulke kleine af te geven aan allen, voor wie zij bestemd was. Men zij eerlijk in zijn oordeelen, en zegge mj dan ronduit of een toestand, als dien 'h nu teekenen ga, recht is voor God. In 1871 ging ik na als lid der ge rente, met al mijn mede-lidmaten, jaren aphtereen te hebben gehoord, dat de reke- ning en verantwoording der diaconie ge durende eenige dagen voor belanghebbenden 2ou ter inzage liggen in de kerkekamer der Domkerk -• ging ik, zeg ik, die rekening eens inzien, 't Was, dit durf ik verzekeren, zulk een bijzondere gebeurtenis, dat de hos ter er over versteld stond. Uitgezonderd dén éénig persoon, van geheel tegenover gestelde beginselen als ik, die steeds kwam zien, of een zeker legaat nog wel in wezen en vooral niet gebruikt was, kwam er nooit iemand. En wat was nu het resultaat van ®i)n inzien dier rekening? Dat er f 456.060 onbezwaard kapitaal was. Kapitaal, dat door diakenen zonder eenige tegenspraak, wanneer er welbewezen behoefte aan be stond, na verkregen machtiging kon gebruikt worden. 1) Vierhonderd zes en vijftig duizend gulden vraag eens aan Van 't Lindenhout, of hij izou durven wagen, met zulk een som v'oor zijn honderden weezen één cent te Vragen. Al het bloed zou hem naar 't aangezicht vliegen. En toch, met zulk een Ik spreek van het bij testamentaire be pakking bezwaarde met voordacht niet, om- ik de som niet juist meer opgeven kan, en vwo dezer beschikkingen grooter bewijs geven van fen lust tot heersehen na den dood, dan au de begeerte om armen wel te doen. Meer oen millioen is het echter zeker. som in de handdurft men de gemeente des Heerer. van den predikstoel met de leugen aankomen, dat er gebrek isdat men te kort komt. Durft men het wagen, aan de eene zijde (ware het mogelijk) God en de menschen te bedriegen, aan den anderen kant zijn armen in [het allercritiek- ste geval met 12 in de week (vaste be deeling van f 15 in de drie maanden, en een extra van hoogstens f6 per drie maanden bovendien) te bedeelen. Is er niet in 't hart van elk, die de armen om Jezus' wil lief heeft, een snaar, die bij deze mededeeling trilt, en waarvan het ge luid in deze woorden te vertolken is: Mannen broeders, zet uw kleingeloot ter zijde. Laat niet het geld uw God, maar God uw eenige rentmeester zijn. De renten, die Hij betaalt zijn hooger dan die, welke de meest winst gevende instelling op aarde uitkeert. In Zijn handen klimmen kapitaal en renten voortdurend en ondanks de grootere be hoeften. Er zijn afgescheiden gemeenten (in het zelfde Utrecht is er een), waar de diakenen, van den dag in den dag levend, haar armen vorstelijk bedeelenmaar geldgebrek kennen zij niet. En zou Hy, die de nooden der tijden kent, Zijn naam niet gestand doen Zou Jesaia XL liegen? Neen immers. Als gij de leden der gemeente uitnoodigen kondet om eens met u te gaan naar uw bedeelden! Als gij hen eens kondet laten zien, wat de vruchten waren hunner gaven, geofferd op het altaar der christelijke liefde, en uitvloeisel van die eerdere liefde, door Christus aan hen bewezen 1 Als gij, trotsch op zoo rijk een Heer, die door u mildelijk onderhouden en niet armoediglijk onder steunde armen aan ieder kondet aanwijzen ten levend bewijs, dat Zijns het goud en het zilver is, maar ook het hart van hen, die het bezitten, zoudt ge dan niet in de volle beteekenis des woords, maar dan ook eerst in waarheid, diakeneD zijn Ik meen ja. En nu De nood is mij opgelegd te zeggen wat ik weet. Daar komt ge als armenver zorger bij een oude van dagen. Zij heeft haar kinderen trachten op te voeden in de vréeze des Heeren, en met eere en deugd bracht zij haar zevental tot den leeftijd, waarin deze voor zich zeiven te zorgen hadden en dit ook deden. Nu is zy oud, de krach ten hebben haar begeven. Voorziet haar kroost, op zijn beurt weder gehuwd en met een talrijk gezin gezegend, in eigen onder houd niet dan met spaarzaam overleg óók de moeder van het noodige te voorzien is hun onmogelijk. Wél doen zij wat zij kunnen, zij verleenen haar huisvesting en een hoekje aan den haard. Maar voor haar onderhoud spreekt men u aan. Dat dit haar rechtmatig toekomt, betwist gij mij toch niet En nu, wat doet gij Gij geeft haar een aalmoes, waarmede zij, indien zij geen nabestaanden had (en ook dit komt o zoo menigmaal voor), haar huishuur amper betalen kan. Een gulden vijf en twintig cent is het allermeeste wat gij geeft. Doemt gij daarmee uw bedeelden dat wil immers zeggende u van God toebetrouwde aan uw zorg bevolen armen niet tot bedelen En wat moeten zy al bedelend zeggen Dat hun God ontrouw ie geworden aan Zijn woord Of zou uw kapitaal tegen u op treden, ook al houden zy de beschuldiging van uw kleingelgof terug, en zou de eeuwige God, die van geen sterven weet, in dit onrechtmatig bezit niet een oordeel over de gemeente zien Verkoop uw Nardus dat zijn hier uw effecten en geef hef geld den armen, dan zult gij 's Heeren voeten op uw beurt zalven. Nu als toen, is het sparen dier welriekende zalve zonde en het uitstor ten van de in het oog der wereld kostelijke stof uw plicht. Zou ik,'als diaken, persoonlijk onvoorwaar delijk elk legaat afwijzen waarover de diaconie in geval van nood niet vrijelijk beschikken kon, omdat ik die voorwaarden en bepalingen beschouw 'niet als door God maar door menschelyke heerschzucht ingegeven beper kingen van zijn ambttoch neem ik de gegrondheid van een ander gevoelen hier over nog aan. Maar nooit zullen de Ana- niassen of Safiras onzen God bedriegen door gedeeltelijke giften. Eerst bij vólkomen vertrouwen op Zijn almacht, eeuwige trouw en onuitputtelijken rijkdom, ja zelfs niet zonder dat, kan niemand christelijk arm- verzorger zijn. Ziet, in den naam van zijn ambt ligt zijn krachtniet armoe te lenigen is zyn taak, niet armen bij te springen zijn roeping. Arm verzorger is zijn naam en kan zijn eeretitel zyn. En dit moet bij wezen naar de roeping en bij de gratie Gods. Daarom mag er tusschen hem en zyn God geen scheidsmuur staan. En de brandkast met haar inhoud en soms drievoudig sleuteltalis niet een van de kleinste. Hoeveel zwaarder beteekenis verkrijgt echter dit wederrechtelijk kapitaliseeren van geld, wanneer wy op de nooden van onzen tijd acht geven. Dat er een wanverhouding is als zelden te voren, tusschen den steeds toenemenden rijkdom des eenen en den werk- en geldnood des anderen, wie zal het ontkennen Dat ieder het kapitaal eert in een eeuw waarin dit by uitnemend heid blijkt op te wegen tegen eerlijkheid, ontwikkeling, bekwaamheid en zooveel meer, is van de zijde der maatschappij niet te verwonderen. Maar mag de dienaar Gods dit beginsel huldigen Mag hij den sociaal democraten een gegronde grieve te meer geven tegen de onbarmhartigheid van het kapitaal Want het geld is als het graf. Het vraagt steeds meer. Indien men dit nu weet en daarbij tevens overtuigd is, dat ditzelfde geld, gebruikt in den dienst van den Almachtigen God van hemel en aarde, een ijverig bevorderaar Zijner eere en van de glorie Zijns naams wezen kan en moet, bereidt hij daar zichzelven geen oordeel bij God en menschen, indien hy zich ook gevangen geeft onder de macht van het kapitaal Waar ik, naar aanleiding van het ge sprokene in een vergadering der doleerenden mij gedrongen gevoelde mede te protestee ren' tegen de inrichting en werkzaamheid onzer tegenwoordige diaconiëen, terwijl ik geloof, dat tot den ban, die op de Neder- duitsch Hervormde kerk rust, en die hoe eer zoo beter uit haar midden moet wor den weggedaan, dit geroofde (immers den armen onthoudene) behoort zie ik mij echter evenzeer verplicht te protesteeren tegen het in die vergadering beweerde, als zou dat wezenlijk onchristelijke in de diaco nie een uitvloeisel zyn van de inrichting onzer kerk na 1816. Voor hem, die de geschiedenis en lotge vallen der christelijke armverzorging een weinig jheeft nagegaan, klimmen de ver schillende misbruiken, die daar ingeslopen zijn, tot den aanvang der 17e eeuw op. Of mag ik het niet als gebrek aan geloof aanmerken, wanneer ik de diaconie eener hervormde gemeente hier te lande reeds toen, bij tijdelijk gebrek aan gelden ter bedeeling harer armen, als met beide handen het aanbod zie aangrijpen van dezen of genen kleinen burger, die, tegen een altijd te hoogen intrest, een sommetje van f1000 of f 2000 op lijfrente geeft En als zij reeds in dien tijd de toch niet hooge be deeling vermindert en haar armen heen zendt met bijna ledige handen, toont zij dan te zyn een armenverzorging bij de gratie Gods O, hoeveel is er in den laatsten tijd ge streden op politiek gebied. Heeveel onedele hartstochten zyn er in beweging gesteld uit partijbelang en ter verovering van het ge stoelte der eere I En de werkman en de arme, profiteert hy er bij Hoe lang zal het duren, eer de resultaten der hoogge roemde enquête-commissie hen ten goede zullen komen indien er ooit eenig resul taat van te wachten is? En foch, er is gevaar in het dralen. Dat wist, dat kon ten minste ieder arm- verzorger weten, en wat mij het meest in die enquête-commissie verwonderde, was haar verwondering over zooveel nieuws als zy hoorde. Dat zou haar niet zoo vreemd in het oor hebben geklonken, als de nooden des volks haar leden, toch ook regeerings- personen, steeds waren ter harte gegaan. Want het waren geen nieuwe of pas ont stane toestanden. Integendeel, zij waren meerendeels zoo oud, dat ze voor velen onder de arbeiders een gewone zaak ge worden waren. Maar f 100.000 te ge bruiken van het kapitaal der diaconieën om luchtige, frissche, nette woningen te bouwen, en die te verhuren voor den minst mogelijken prijs, dat ware om maar even iets te noemen ondanks de vele wezenlijke voordeelen, die daaruit voor den werkman zouden voortvloeien, een roekeloos heid zonder wedergade, al zijn er in iedere gemeente geheele wijken aan te wijzen, die door de enquête-commissie onmiddellijk zou den moeten worden afgekeurd. Het weg geborgen [en saamgehoopte kapitaal (mil- lioenen schats over het geheele land) dienstbaar te maken aan het welzyn der arbeidersklasse en der armen van onzen tyd, wie denkt daar aan? Wie spreekt er voor? Indien geen ander het doet, dan doe ik het. Mannen broeders, diakenen der her vormde kerk vooral, let op den nood der tijden; en vindt gij daarin vrijmoedigheid om den strijd aan te binden tegen het kapitaal, dat, door u niet gebruikt, twee maal dood is, grijpt dan diep in uw kassen en zegt het der regeering, dat reeds lang de tijd aangebroken is, die u dwingt mach tiging te vragen tot losmaking van kapitaal ten behoeve van het lijdende volk. Zegen zult gij verspreiden in de woningen der armoede en blijdschap by den nederigen werkman, indien gij maar hun nood lenigt of hen den strijd om het bestaan helpt voeren. Meer nog dan dit zult gy bere' kenmen zal moeten erkennen, dat t

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1888 | | pagina 1