Buitenland.
Kerk- en Schoolnieuws.
Landbouw enz.
Rechtszaken.
Gemengde
'I'll
een radicaal blad in Londen, met den heer
Mathers, journalist in Zuid-A-rlka.
Edward P. Mathers F. G. R. S. is een
zeer bekwam rnan, geruimen tijd, en den
kelijk nog, verbonden aan een te Durban
verschijnend Er.gelsch blad, waarvoor hij in
1884 uitgezonden werd om over Delegoabaai
de goudvelden van Modie te bezoeken, waar
sedert Barberton is gesticht. In het vorige
jaar deed hij nogmaals eene reis naar Trans
vaal, ditmaal ging hij den gewonen, op het
oogenblik nog veel beteren weg, en bezocht
alle goudvelden. Van zijn bevindingen gaf
hij geregeld verslag, en uit de opstellen over
deze beide reizer. is een zeer lezenswaardig
boek vervaardigd, getiteld -.Golden South
É'rika, or the Goldsfields revisited, in het
gin van dit jaar verschenen te Durban
(Natal) en te Londen (W. B. Witting-
ham Co.)
Mathers is een goed opmerker; wat hij
mededeelt werd blijkbaar nauwkeurig door
hem onderzocht en is volkomen te vertrou
wen. Maar hij is niet alleen Engelschman,
doch Engelsch Nataller. Dit doet weinig
afbreuk aan de juistheid zijner waarneming,
maar oefent natuurlijk invloed op zijne
gevolgtrekkingen.
Zóo sterk Engelsch als in het medege
deelde gesprek zijn ze niet in zijn boek.
Hij is onder Afrikaanders voorzichtiger ge
weest, ot de redactie van de Star heeft
aangedikt. Maar ook uit zijn boek b'ijkt
duidelijk genoeg, hoezeer de Engelschen van
Durban de ontwikkeling van Transvaal
vreezen, tenzij die, door Transvaal weer
geheel onder Engelschen invloed te brengen,
dadelijk en reel tstreeks weder te hunnen
bate komt. Of die vrees gegrond is, al
dan niet, kan buiten beschouwing blijven.
Ze bestaat in hooge mate en is moeder van
de hoop, dat Transvaal weer spoedig En
gelsch wordt. Daarvoor ijvert dan ook
Mathers, en zijn ijver brer.gt hem tot het
geloot, dat die gewenschte toekomst heel
gemakkelijk is te bereiken. Transvaal in-
tusschen is nu eenmaal niet zoo licht te
verorberen, vooral niet door Engeland, en
er zou veel kunnen worden aangevoerd om
te doen zien, dat de hoop van Mathers
wezenlijk even hersenschimmig is als de
vrees der Durbanieten.
De meest waarschijnlijke uitkomst is wel
de vorming van een nieuw volk van Afri
kaanders, dat de gansche «Punt» van
Afrika eenmaal gansch onafhankelijk zal
bezitten.
Dit achter ligt nog in de toekomst. Voor
het oogenblik is waar, dat de Engelsch
sprekende bevolking in Transvaal reeds
grooter is dan de oorspronkelijke boeren
bevolking. Daaruit volgt, dat het nieuwe
volk van Afrikaanders gevaar zou kunnen
loopen van overwegend Anglo-Saksisch te
worden. Wat hiertegen te doen is ligt
voor de handversterking van de oor
spronkelijke Nederlandsche bevolking door
nieuwen toevoer. Veel minder voor de hand
echter ligt de toepassing van dit denkbeeld.
Is het niet toevallig, dat de meeste goud-
zoekende immigranten Engelschen zijn,
veelal Australiërs. Zij hebben de wetenschap
en de ervaring, vooral op de Afrikaansche
goudvelden, hoog noodzakelijk. Evenmin
toevallig is. dat de meer dan 120 (honderd
twintig) millioen, in de laatste drie jaren
in de goudondernemingen gestoken, bijna
uitsluitend door Engelsche geldschieters
worden geleverd. Het Engelsche kapitaal
is nu eenmaal gewoon zich ook in die
richting te bewegen. Niet al dit kapitaal
geeft behoorlijke rente, want zelfs onder
dnze Engelschen hebben niet alle goudzoe
kers voldoende wetenschap en ervaring.
Redenen genoeg, waarom anderen, met deze
industrie geheel onbekend, zich niet veel
wagen.
Maar deze aanzienlijke bevolking heeft
behoeften, die juist weer door niet-Engel-
schen beter kunnen worden vervuld.
Bekwame werklieden-landbouwers met eenig
kapitaal, in het algemeen personen die
hoofdzakelijk van hun werkkracht hebben
te leven, kunnen door de Transvaalsche
gouddelvers goud vinden, indien zij niet
naar goud zoeken, maar zich bij hun leest
houden.
Dat vooral, en dat het gemakkelijkst,
zouden Nederlanders kunnen doen. Voor
den landbouwer echter bestaat, het bezwaar,
dat de grond bij 3000 a 4000 morgen tege
lijk wordt verkochtvoor een bekwamen
werkman, dat de k isten van overtocht, in
den regel boven zijn krachten gaan voor
allen dat er te weinig algemeen verspreide
kennis en betrouwbare inlichtingen zijn
voor de hand ligt dus het vestigen eener
landbouw- en emigratiemaatschappij op
goede grondslagen.
Er moeten inlichtingen worden verstrek^
er moet in Transvaal land worden gekocht
en zoo worden verdeeld, dat de hoeven
onder het bereik komen van Nederlandsche
landbouwers op den grondslag eener land-
bouw-emigratie kunnen dan ook tevens de
reeds voor de landbouwers zelve noodige
werkkrachten worden uitgezonden.
Dat is tegen annexatie van dien aard
te doen en hoe eer het gedaan wordt des
te beter, niet slechts voorde Zuid-Afrikaan
sche Republiek, maar ook voor vele Neder
landers, die daar eene betere toekomst en
een voor hen geschikter werkkring zouden
inden dan ze nu hier hebben.
In Berlijnsche bladen wordt verzekerd, dat
het optreden van Boulanger, nu noch ooit de
Duitschers zal verontrusten, daar Boulanger
den vrede wil, en mocht hij eens aan het hoofd
der republiek komen te staan, zich zeker aan
de onzekere kansen van den oorlog niet zal
wagen. Met een Boulangistisch Frankrijk
zal Duitschland evengoed in vrede leven als
met een Bonapartistisch. Men acht het zeker
dat het artikel, waarin dit staat, van Bis
marck alkomstig is, en dat het, in verband
met het bezoek van den Italiaanschen mi-
nister-president Crispy op Friedrichsrnhe,
eene bijzondere beteekenis heeft.
De koning van Denemarken en zijn zoon
Johan zijn Vrijdag te Berlijn aangekomen
en door den Üuitschen Keizer aan het station
allerhartelijkst ontvangen. Eenige personen
wilden fluiten, doch de meer dan tiendui
zend anderen die met den Keizer instemden,
dreigden deze rustverstoorders met een pak
slaag, waarop zij afdropen.
Moge het inderdaad met Duitschland zijn,
wat Napoleon ill eens van Frankrijk zeide
«Het Keizerrijk is de vrede».
De inwendige toestand van Marokko is
zeer slecht. Volgens een gerucht zou de
Sultan in het Atlasgebergte door oproerige
stammen omsingeld zijn.
De Duitschers hebben getracht uit
Bagerdah over het binnenland een gemeen
schap met den Congo te openen maar het
is mislukt.
De kardinaal Lavigerie gaat onvermoeid voort
met de beurzen en de consciënties van Belgen
en Franschen en Engelschen en Nederlan
ders open te rammeien, met het oog op de
gruwelijke slavenjacht in Afrika. Voor den
strijd tegen den slavenhandel heeft hij een
miljoen noodig. Hij heeft thans de eerste
lijst van inschrijvingen openbaar gemaakt.
Zij bedraagt 25000 francs te Brussel inge
zameld. De kardinaal was blijkbaar teleur
gesteld over zulk een kleine bijdrage. Blijkens
den bjjgevoegden brief hebben zich zoovele
vrijwilligers aangeboden voor de bestrijding
der slavernij aan den boven-Corigo, dat er
eene keus zal gedaan worden.
27
Augustus '88.
's GRAVENHAGE, 25 Augustus. De nieuwe
landvoogd van Nederlandsch-Indië, de heer
mr. C. Pfjnacker Hordijk, heeft heden och
tend per Hollandschen spoortrein van 8 u.
46 min., met echtgenoote en kinderen den
vaderlandschen grond verlaten, met het voor
nemen, zich op den 30sten dezer te Marseille
op het stoomschip Sumatra van demaat-
schappij Nederland, in te schepen.
Aan het Hollandsche spoorwegstation ver
drongen zich vele regeeringspersonen en be
langstellenden om 'sKonings vertegenwoor
diger in 's rijks overzeesche bezittingen en
zijne familie een hartelijken afscheidsgroet
te brengen.
De minister van koloniën, de heer Keuche-
nius, onderhield zich druk met den gouver
neur-generaal en z(jne betrekkingen. Ook de
minister van binnenlandsche zaken, buiten-
landsche zaken, marine, financiën en water
staatse secretaris-generaal van het ministerie
van koloniën, hoofdambtenaren van dat de
partement, de commissaris des Konings, de
heer Fock. de oud-minister Van Erp Taalman
Kip, het jongst benoemde lid der Indische
Rekenkamer de heer Sol en verschillende
hoogelndische ambtenaren werden opgemerkt
in den kring, in welken dc heer Pjjnacker
Hordijk voor het vertrek van den trein
vertoefde.
Met allen wisselden de heer en mevr.
Hordijk hartelijke handdrukken tot afscheid,
en tot de hoofdambtenaren van het departe
ment sprak de gouv.-Generaal een woord van
dank voor de hem in den laatsten tijd bewezen
diensten.
De adjudant, de kapitein der Infanterie H.
M. Nepveu zal zich eerst later bij den gou
verneur-generaal vervoegen.
Het jongste bericht omtrent den toe
stand van Z. M. den Koning luidt zeer
gunstig. Diarrhee en koorts zijn over. De
koning heeft zijn bezigheden hervat, doch
gaat at en toe nog wat slapen.
Wegens het overlijden van den heer
O. T. Bosgra is de verkiezing van een lid
der tweede kamer, in het hoofd kiesdistrict
Bergum, bepaald op 18 September, zullende de
herstemming, als die noodig is, geschieden
op Dinsdag 2 October.
Bij kon. besluit is benoemd tot voor
zitter van het bestuur van het waterschap
de Valkenissegeul, C. C. Wellemantot
lid van het bestuur van het waterschap
Stoppeldijk c. a. M. L. M. Fassaert tot
gezworen van den Nieuwe Passageulepolder,
L. J. de Smet; tot gezworen van den Nieuwe-
landepolder, J. Sinke; tot gezworenen van
van den polder de Breede Watering, be
westen Ierseke, P. Hirdes en J. Verniet jr.
De heerjhr. mr. P. J. van Swinderen,
de antirevolutionair, die ten vorigen jare,
ondanks de voordracht van den Iloogen
Raad zelf door de partijdige liberale meer
derheid in de toemalige tweede kamer niet
waardig gekeurd werd, een zetel in den
Hoogen Raad in te nemen, is in de laatste
weken tot tweernden toe door Z. M. den
Koning waardig gekeurd in een hoog col-
legie zitting te nemen.
Eerst benoemde de Koning hem tot Com
missaris des Konings in Drente en thans tot
curator van de Rijks-Universiteit te Gro
ningen. Een van beiden, of de heer v.
Swinderen is sinds verleden jaar knapper
geworden, of onze Koning kan beter de
verdiensten onzer rechtsgeleerden wegen
dan de liberale heeren het verleden jaar
toonden te kunnen.
In ieder geval is het onrecht hersteld en
daarmede wenschen wij den heer v. Swin
deren geluk.
Tot burgemeester zijner geboorte- en
woonplaats is] op dringend verlangen van
den gemeenteraad benoemd de heer M
VAN DIS Jz. tot dusver agent van het
Nederlandsch J ongeli ngs- verbond.
Den algemeen beminden man die de helft
van zijn, leven met voorbeeldeloozen ijver
aan de zaak der Jongelingsvereeniging wijdde,
zij een eervolle, meer rustige werkkring
niet misgund. Het Verbond vit.de een
opvolger, die in deze dagen van gevoeligheid
en strijd op godsdienstig gebied evenzeer de
harten weet te winnen en te leiden voor
en in zijne heilige zaak
Benoemd tot ontvanger der directe-
belasiingen en accijnzen H. W. Houwink
te Aardenburgen te AardenburgX L. de
Vries te Eijsden.
Krniningen. In de Zaterdag gehouden
gemeenteraadsvergadering werd de rekening
over 1887 vastgesteld en in ontvang op
20065,71 gulden en in uitgaaf op 19536,84
gulden alzoo eer. goed slot van 529,22» gul
den. De rekening van het algemeen arm
bestuur werd vastgesteld in ontvang op
2237,18 gld. en in uitgaaf op 2425,46» gil.
alzoo een te kort van 88,28» gulden. Op
de voordracht voor zetters werden geplaa tst
P. A. Ie Clercq, J. C. Bouwens, H. C. Baa-
rens, en J. Wondergem.
Voor de opengevallen betrekking van
commissaris des konings in de provincie Utrecht
worden verscheidene namen genoemd. Men
zegt dat de heer A Baron Schimmelpenninck
v. d. Oye v. Nijenbeek lid der tweede kamer
vroeger voor Goes, thans voor Lochem, het
meestdaarvoor in aanmerking komt. De heer
Sch. is tevens hoofd-administrateur van het
Kroondomein.
Bij den heer W. Cremer, uitgever te
'sGravenhage is een zeer handig boekje
verschenen. Het i« getiteld De raadgever
bij zieke honden, een populaire handlei ding
oin zelf de ziekten bij de honden tijdig te
onderkennen en de noodige behandeling in
het werk te kunnen stellen. Vrij bewerkt
naar het Duitsch onder toezicht van A. J.
de Bruin, gepens. luit. kolonel van den
militairen veterinairen dienst. Dit werkje
kan aanleiding geven dat menig geval, waarbij
de honden door onwetendheid der eigenaars
door kleine oorzaken ernstige en afzichtelijke
kwalen krijgen, worde voorkomen.
Middelburg, 25 Augustus. Heden middag
kwamen met den trein van 12 uren alhier
aan zes leden van The Holland Society uit
New-York. Zij werden aan het station
ontvangen door de heeren F. Ermerins,
oudste wethouder, waarnemend burgemeester
I. W. de Raad, waarnemend gemeente
secretaris en P. Smith, consulair-agent voor
Walcheren van de Vereenigde Staten van
Nojrd-Amerika. In drie open landauers
begaf men zich naar de sociëteit St. Joris
op de Balans, waar hun een lunch werd
aangeboden, waarbij o. a. nog tegenwoordig
waren de leden van het bestuur van het
Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen.
Door den waarnemenden burgemeester
werd een toost ingesteld, waarin hij de
gasten welkom heette. Hij werd beantwoord
door den advocaat Hasebroeck. Vervolgens
sprak de Amerikaansche consul en daarna
de advocaat Van Norden.
Na afloop werd een bezoek gebracht aan
de «Oudheidskamer» ten raauhuizevoorts
werden het museum van het Zeeuwsch
Genootschap der Wetenschappen en andere
merkwaardigheden der stad bezichtigd, waar
na in open rijtuigen de tocht over Koude-
kerke naar Vlissingen werd voortgezet. Bij
terugkomst van daar werdt den Amerikaan-
schen gasten een diner in het hotel Nieuwe
Doelen alhier aangeboden. Zoowel uit dit
hotel, als uit de sociëtëit St. Joris wapperde
de Amerikaansche vlag. N. R. C.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Haren ds. H. J. ter Haar
Romeny te Marrum te Lunteren ds.
S. Sleeswijk Visser te Rijsoord te Gouds
waard ds. E. Loen te Grijpskerke.
Bedankt voor Akkerwoude door E. M. v.
IJsendijk te Laren: voor Zeerijp door6,
v. Kempen te Bruinisse.
Ned. Ger. Kerk (doleerende.)
Aangenomen naar Vlaardingen door W,
Raman te De Bilt.
Gisteren morgen werd te Terneuzen
de nieuwgebouwde kerk der Doleerenden
ingewijd. Ds. Wolfl' van Axel hield voor
een groote schare de openingsrede naar
aanleiding van Ps. Ill vers 9b.
IVaarde. Vrijdagavond is in de vergade
ring van Kerkvoogden en Notabelen besloten
om het herstellen der kerk uit te stellen
tot het volgende jaar, uit hoofde dat het te
laat op het jaar is geworden.
I er neuzen. De (Jnie-collect- alhier gehou
den, heeft opgebricht de so* van t 361,03.
Het vorige jaar was het bedrag f 336,74.
Oostbnrg, 25 Aug. Het bedrag der Unie
collecte is dit jaar voor deze gemeente
f 101,59 zijnde f2,50 minder dan verleden
jaar. Door de [nog te wachten nagiften, ech
ter zal het bedrag van verloopen jaar hoogst
waarschijnlijk overtroffen worden.
Goes. Naar wij vernemen heeft de Unie
collecte gisteren in de Ned. Herv. Kerk f26
minder opgebracht dan ten vorige jare. Toen
bedroeg zij i 87,86» en thans f 61,27 Toen
waren er echter drie godsdienstoefeningen,
nu slechts twee.
Zaamslag. 25 Aug. De Unie-collecte heeft
alhier opgebracht f 340.35.
In 1887 bedroeg zij f 282,55 tegen f 254,35
in 1886.
Te Middelburg is voor de Unie nog
als nagift ingekomen f 25 en een gift
van f 4,20.
Toen de kerkelijke troebelen vóór 2*/«
jaar te Amsterdam uitbraken, weigerde de
directie van het Grootboek de renten uit
te betalen der kapitalen, staande op naam
van de kerkvoogdij der hervormde gemeente
aldaar, totdat de rechter zou beslist hebben,
wie de wettige kerkmeesters waren. Van
daar het bekend proces, waarin de voor- I
malige kerkmeesters begeerden te interve-
nieeren, dat hun echter b(j herhaling gewei- J
gerd werd. Ons docht toen, dat na deze
beslissing de regeering ook zonder nader
uitspraak van den Hoogen Raad, last kon
geven de bedoelde renten aan de tegen
woordige kerkmeesters uit te keeren.Deze
verwachting is dezer dagen bevestigd. De
predikanten ontvangen nu hun tractement,
voor zooveel dit door de kerkvoogdij be
taald wordt, van Januari 1886 tot Juli 1888.
(Wag.)
Uit Oostelijk Zuid-Beveland schrijft men
dat de ziekte in aardappelen hier hand over
hand toeneemtde vroege soorten zijn het
uitspitten niet waard, terwijl de knollen der
late over liet algemeen klein van stuk zijn.
St. Maartensdijk. Als eene bijzonderheid
en in dit jaar vooral, kan van hier gemel"
worden, dat zich -mder deze gemeente een
veld met paardenboonen bevindt, ter grootte
van ruim 2 Hectaren en toebehoorende aan
den landbouwer A. Gakeer, waarvan
struiken gemiddeld meer dan 2 meters lang
zijn. Vele hebben een lengte van ongev.
2,70 M en er zijn er ook onder, die lje
voor die vrucht buitengewone lengte heb
ben van 2,30 M.
Op Vrijdag 7 Srptember 1888 zal vuof
de openbare terechtzitting der arrond. rech -
bank worden behandeld de zaak tegen
Ie C. de R.. 21 j., 2e L. de R., 36 I-
karoters te Middelburg en 3e W. de v-i
33 j., karoter te Koudekerke (buitenplaa s
Torenvliet),
t
ter zake dat z^j op
avonds tusschen halt
op den openbaren w<
de gemeente Koudeke
vereeniging Adriaan
Simonse, die zich alda
bespannen voertuig be
handeld door hem mo<
schoppen, waar zij ms
eerste beklaagde bover
omstreeks dienzelfden
den sergeant Cuipers
hem moedwillig vast
den grond te werpen.
In deze zaak zijn va
negen getuigen gedag
Goes. Toen de voerm
op het Katscheveer, he
viel z(jn oog, op den
de peiroleumbewaarpla
op een voorwerp dat zi
voorttebewegen.
Nieuwsgierig keek h
hem dat hij een (ver
voor zich had. Daar h(
pen werd het door he
het dier, het is in zijn
emplaar van 9 decime
n deze streken zelden
Zondagmiddag
onder kerktijd hier et
plaats gehad. De vrou»
jaard wonende in de
Zoute» aan den grintv
station Kruiningen kon
een hooivork of een ri
het leven gebracht. Al d
zoon, twee dochters en i
ren ter kerk, alleen de r
moeder was thuis. De
in, gaat uit de kerk
koeien uit de wei, naa
aan zijn moeder het h
krijgt geen gehoor, we
opendoet, en door een r
ziet, of zijn moeder da
op zijn roepen geen
en daar ziet hij het
moeder op den grom
heeft zeker na de mistl
losgelaten, om een sch
de vrouw door dat dier
en vermoord. Hij heet
opengebroken en, behi
waarde nog de gouden
ophad, medegenomen,
k witantiën, die op
teruggevonden. Als ve
gevat een zekere P. D
van de verslagene die
is gezien,'dewelke ook d
Nog worden de vermo
de politie bij hem von
zijn doen tn hij ook zij
betaald had in den mid
Bij 't afzenden van
gerecht van Middelburg
gekomen om de zaak vt
Een verbazende volksi
tot laat in den avond
Geheel de bevolking is
neming in dit ontzetten'
Waarde. Als een bij
melden dat door den
ling op de Schelde alhie:
met de letters er op
letters aan beide kant
De bot had het gewicl
Zaterdag had eer
zaam aan de tweede sj
ongeluk een der rails op
waardoor deze geheel
Zonderlinge wedd
dagen werd te Hamme,
eene weddingschap gev
enhouder, die tevens
wedde namelijk dat bij
op een uur afstands v
met postduiven op deze
vroeger aan den hijenk
de duiven aan haar di
uur nammidds
en 12 duiven, aan der
rende, op een Uur al
losgelaten. Om goed d<
had men ze in bloem
Al de wedders stonci
van den wedder M. R
he' duivenkot konden
De eerste bij, nog
kwam een kwart min
eerste duifdrie andere
de tweede duif, en het
treepen luchtreizigers
dezelfde seconde ter be
