NIEUWSBL AD
VOOR ZEELAND.
CHRIST ELIJK-
HISTORISCH
dienstbode
rfjbeer
L no 6 7 1888. No. 139. Zaterdag 25 Augustus. Tweede Jaargang.
helde.
RMADA. 1888.
Pillen en Zalf.
DAGEVOS Jr.,
VERSCHIJNT
G. M. Klemkerk, te Goes
PRIJS DER ADVERTENTIES:
F. P. D'huy, Ie Middelburg.
De Collecte.
Op roer in lndië.
Kerk- en Schoolnieuws.
f.(Prijscourant gratis.)
ICTOBER EEN
it den boerenstand. Adres
tiddelburg.
del \an G. M. KLEMKERK
bestellingen aangenomen
erkjes
uil. De onoverwinnelijke
v. Schelt erna. Wat er
chied is. 40 cent.
wee Gedenkwaardige ge-
Vaderl. Geschiedenis 30 ct.
onoverwinnelijke Vloot, of
25 ct.
Door Gods Adem ver-
onoverwinnelijke Vloot
overwinnelijke Vloot 10 ct.
Ai made verstrooid, ge-
00 ex. f 1,40.
c douloureux. De kwalen
gerwijze zeer dikwijls in
en meestentijds zijn zij
ijl zij soms jaren lang alle
lekwaamheid trotseeren,
icht het lijden te vermin-
eval hebben Holloway 's
t geslaagd in het bewerk-
;enezing. De Zalf oefent
erzachtenden invloed op de
n, daar zij de krampen
pijn vermindert. De aan-
edig zachter en de tijden
er, totdat zij geheel en al
len genezen het lichaam
en verzwakten toestand, en
en staat van gezondheid
Personen, die maanden
.iek en gezwellen te kam-
zijn na het gebruik der
wflijk korten tijd genezen.
is ingen—Middelburg.
trekuren
Rem. 5, Zeilm. 6.30, 8,
2, 3,30, 5. 6.30 8. 10.15.
5,30, 7.15, 8.45, 10.15
3,4.15,5,45,7,15, 9, 11,
cende maakt aan het
t bij hem een
WEMELDINGE.
tusscheu Middelburg en
flissingen.
6.20+8,-, 9,15+10,-
nin 1,40-1-,2,30, 3,30+
7,30+, 8.30.
8.-,+9,-10,-f,11.-,
-,2.30k 3,30, 4,30+ 5,30,
9,30.
reizen aan waarbij aan
irg wordt aangelegd,
n leggen aan de Keersluis
niïi
lag,
1.
.30
>,50
,30
4,5Q
u. m. u. m. i"*
12,30 4,— 6,20
l'_ 4,30 6,50
Woensd. en Zat.
7.30 2,20 6,30
7,50 2,40 6,50
10,30
Vi!— 12,30 4^30
6,20 12,50 4,
BH ZEEUW
elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p. f0,95
Enkele nommers- 0,02»
UITGAVE VAN
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
en
Familieberichten van 1
meer 10 cent.
5 regel» 50 cent, iedere regeL
Morgen zal te Goes, in de Ned. Hervormde
Kerk. in de Chr. Gereformeerde en in de
Chr. Evangelische kerken gecollecteerd wor
den voor de school met den bijbel. Op
een hartelijke aanbeveling van de geachte
voorgangers op dien dag kan gerekend wor
den. De nieuwe leerrar ds. v. Griethuizen
en ds. Mantz die in de Ned. Herv. kerk
wenschen op te treden, staan bekend als
voorstanders van christelijk onderwijs. Ds.
de Pree niet minder en ds. Loggers niet
het minst.
Maar ook op eene ruime bijdrage mag
gehoopt worden. De school is het terrein
waar kerkelijke geschillen zwijgen en waar
het kind alleen gewezen wordt op den
Heiland van verloren zondaren, bij Wien
geen aanneming des persoons is.
Van welke kerkelijke indeeling men ook
zij, het doet niets ter zake men geeft even
vrij- en blijmoedig als ware het voor zijn
eigen.
De School met den. bijbel is het protest
tegen de staatsschool waar het evangelie
niet wordt toegelaten.
Het christelijk onderwijs mag niet ge
steund ot tegengewerkt worden als partij-
zaak want dan let men te veel op de per
sonen. Deze is te wettisch, gene te evan
gelisch. Waar men echter in eenvoud en
oprechtheid zijn eigen weg gaat, daar ligt
de weg ook anders. Daar acht men den
ander uitnemender dan zichzelfdaar belijdt
men zelf onbekwaam te zijn voor het werk
der opvoeding; daar eischt men ook van
den meester niet dat hij de kinderen tot
vrome christentjes make. Men verwacht het
van Gods WoordIn dat Woord, dat niet
ledig wederkeert, ligt de zegen, en de scholen
waar dat Woord gelezen wordt, deelen
daarin. Dat is de vloek der staatsschool
dat Christus er is uitgebannen, want, Hij
is in het Woord; Hij zelf is het Woord.
Gods woord is het eenige wapen waar
mede wij de wereld door komen. Onze
kinderen gaan misschien zware tijden te
gemoet. Christenouders, die met zulk een
vrij geweten hunne kinderen naar de open
bare school kunnen zenden, hebben wel
toe te zien. Gods Woord eischt opvoeding
in de vreeze en vermaninge des Heeren.
Wie dat Woord verwerpt, zal door dat
Woord geoordeeld worden.
Hebt gij uwe gave reeds klaar gelegd
voor de collecte
De christelijke school, de engelen in den
hemel danken u er voor. Maar uw hart,
uw gebed, uw belangstelling, uwe toewijding
zijn meer waard.
«Red althans mijne kinderen» smeekt
de drenkeling of wie zich met de zijnen in ge
vaar bevindt.
«.Red althans mijne kinderen» I zij
morgen in Goes' bedehuizen de bede der
ouders en van allen die de school met den
Bijbel liefhebben. In hqt maatschappelijke
is groote nood, doch de Heer heeft meer
dan eenen zegen 1
24 Augustus '88.
(roes. Donderdagavond werd de vergade
ring dei coöperatieve voorschot- en spaar-
bankvereeniging in de «Prins van Oranje»
gehouuen. Het dnemaandelijkschverslag werd
uifge lacht, In de vacature in de commissie
van toezicht, tengevolge van het genomen
ontslag door den heer E. Besuijen, werd
met 15 stemmen gekozen de heer Ph. M.
van der Mandere. De heeren M. G. van
den Ende en A. A. van Dellen verkregen
ieder een stem.
De heer Z. D: v. d. Bilt La Motthe vroeg
liet woord en zeide dat het l.em leed deed dat
de heer Besuijen door ziekelijken toestand
niet langer die functie kon waarnemen,
te meer daar hij altijd met den meesten ijver
voor de vereeciging werkzaam was geweest.
Hij vroeg het oordeel der leden- om namens
de vereeniging het bestuur te machtigen
den heer Besuijen haar erkentelijkheid
daarvoor te betuigen. De voorzitter de
heer M. A. Ramondt meende uit de bijvals
betuigingen te kunnen opmaken dat de
leden met den spreker instemden om den
heer Besuijen die vele jaren voorbeeldig
zijn betrekking waarnam, daarvoor den
dank der vereeniging te brengen.
Terlies veroorzaakt door sterken drank.
Kunt gij nog al goel rekenen Ik wil u
eenige schadeposten of verliezen geven tel
gij die nu eens samen om de som ervan
te bepalen.
Bedoelde verliezen worden geleden dour
iedereen, die gebruik maakt van bedwel
menden drank
Verlies van Geld;
Verlies van Tijd
Verlies van Gezondheid
Verlies van Klandisie
Verlies van Achting
Verlies van Vrienden
Verlies van een Goed Geweten
Verlies van Humaniteit
Verlies van helderheid des oordeels
Verlies van het leven
Verlies van de ONSTERFELIJKE ZIEL.
Het is een lange en vreeseiijke weg om
ten einde te brengen maar een zeer ge
makkelijke om te beginnen. Knapen zelfs
zien wij er rr,ede aanvangen in de bierknijp;
jongelingen zien wij er mede voortzetten in
het koffiehuis en bij het biljard
Houd eens op, en denk eens na, eer gij
verder gaat.
Kunt gij zulke schadeposten lijden op
uwe rekening? Kunt gij zoodanige verlie
zen goed maken voor den langen duur dei-
eeuwigheid lie Roeper.
Betreffende het vroeger dóór ons medege
deelde oproer op Java, wordt thans het vol
gende gemeld door een correspondent
„Ik. ben hedenmorgen naar Tjilegon ver
trokken. De toestand op die plaats is on
beschrijfelijk; overal plundering en overal
vernieling der huizen.
„Ik heb verschillende deerlyk verminkte
lijken gezien.
„De assistent-resident was gevlucht in het
huis van den patih, en twee groote bloed
vlekken naast de schrijftafel duidden het
lot aan, dat den man had getroffen. Zijn
stoel was tevens met bloed bevlekt, terwijl
verschillende bloedplassen in de binnengalerij
en eenige kamers bewezen, dat de opstan
delingen het lichaam van dien ambtenaar
over den grond tot op het achtererf gesleept
hadden.
„Het lijk zijner vrouw is mede gevonden,
vreeselijk verminkt en geheel ontkleedhet
kind lag naast de moeder en beiden adem
den nogevenwel was het kindje een handje
afgekapt en had men het twee wonden over
de linkerwang toegebracht.
„De aspirant-controleur is gered.
„Op mfin treurigen tocht heb ik tevens
de verwoestingen aan de telegraaf kunnen
zien."
Aan een later geschreven brief ontleenen
wij tot recht begrip van den aard der on
lusten nog de volgende bijzonderheden
„Intusschen, het treurigste van de geheele
geschiedenis is nog wel de wreedheid, waar
mee de opstandelingen bfi hun bloedig optre
den zijn te werk gegaan en dat getuigt voor
den gloeienden haat, die hunne handelingen
moet hebben bestuurdeen haat, zeker lang
verkropt, maar in zijne uitbarsting zooveel te
verschrikkelijker, naarmate zij langer be
dwongen is geweest. Uit de telegrammen
zullen de lezers het uiteinde van den assistent
resident van Tjilegon en diens echtgenoote
hebben gezien, maar wat ik slechts noode
in telegram-stijl kan zeggen, moet mij hier
van het hart; de gedweeë Bantammer is
Aziaat genoeg om te midden van het zieden
zijner opgewekte hartstochten alle mensche-
lijkheid te verzaken en het verscheurend
woudgedierte in bloeddorst gelijk te worden.
Knarsetandende van overkropte woede staat
men, versuft tevens over zooveel wreedheid,
bij het lijk der vermoorde vrouw van den
assistent-resident en roept wrake in over
zooveel ongetemde met wellust uitgevoerde
moordzucht. Men stelle zich voor de arme
vrouw door hare moordenaars besprongen,
die eerst na haar de kleeren van het lijf te
hebben gereten, hunne dierlijke lusten koel
den en vervolgens hun slachtoffer langzaam
martelden door het toebrengen van houw na
houw, steek na steek. Uit den stand, waarin
het lijk gevonden werd, kan men van het
een tot het andere besluiten en maar
werpen wjj een sluier over deze afzichtelijke
gebeurtenis.
Haar man, de adsistent-resident is blijk
baar naar het huis van den patih gevlucht
en vermoord.
Hjj schfint te zijn overvallen, terwijl hij
bezig was misschien aan het schrijven van
eenig bericht omtrent het gebeurdealthans,
zooais ik u reeds meldde, de schrijftafel,
waaraan hij gezeten heeft, was met bloed
bevlekt. Doch, hoe fel misschien ook be
sprongen en met welk een overmacht ook
aangevallen, de ass.-res. heeft zjjn leveri
manhaftig verdedigd. Al vechtende schijnt
hij zich naar de binnengalerij van het huis
te hebben teruggetrokken, en dat daar de
kamp hevig is geweest bewees de in stukken
geslagen marmeren tafel, die met groote
bloedvlekken was bespat. Misschien, neen
zeker, heeft de met wonden overdekte amb
tenaar zich nog trachten te redden in een
der achterkamers, althans dit is op te ma
ken uit het daar verscheurde en overal met
bloed bemorste bed. Doch deze kamer is
's mans laatste en onvoldoende schuilplaats
geweest; immers van daar loopt, een dik
bloedspoor naar het achtererf op den tuin,
waar men het lijk heeft gevonden.
Een ander lijk, dat van den heer B., heeft
men in de kampong gevonden, doch in naam
der menschelfikheid verzoek ik u mij te ont
slaan var. den plicht de geconstateerde li,;k-
verminking ook maar met êen enkel woord
nader aan te duiden.
Doch niet alleen op menschen, maar ook
op dieren heeft zich de volkswoede gekooid;
vooral paarden zijn onder de messen der
muitelingen gevallen en beiden, de cadavi rs
van menschen en dieren, die hier en daar
ter verrotting liggen, maken dat de atmos
feer bezwangerd is met voor de gezondheid
allerschadelijkste uitwasemingen.
Omtrent het treurige lot van mevrouw
Dumas en haar kind, een zuigeling, zond
ik u reeds uitgebreide telegrafische mede-
deelingen. Het deerlijk verminkte tweeL.l
kwam gisteravond, voorzichtig in een wagen
gepakt, onder geleide van Dr. J. alhier aan
Moeder en kind keeren langzaam tot het
leven terug.
In een kras artikel wijt het Bat- Hbl.
de schuld van het gebeurde aan de fiscaliteit,
het louter schrapend régime door den vori-
gen Minister van Koloniën, den 'heer Spren-
ger van Ejjk, „in zijne kortzichtigheid toe
gepast en ondanks de onophoudelijke waar
schuwing der Indische pers tot het uiterste
volgehouden."
Het blad herinnert er aan, dat reeds Mul-
tatuli voorspelde, dat Bantam eenmaal der
regeering groote zorg zou baren. Dat het
zoover is gekomen, zegt het verder, dat in
Bantam eindelijk bloedige troebelen zijn ont
staan, kan niemand verwonderen.
l'e oud-minister S. Vissering is in
den ouderdom van 70 jaren te El'.ekom
overleden.
Van het Loo werden gisteren te
's Hage gunstiger berichten ontvangen om
trent den gezondheidstoestand van Z. M.
den Koning.
Tot lid van de Provinciale Staten van
Noord-Brabant, in het kiesdistrict Bergen
op Zoom, is gekozen de heer C. P. Rogier
met 984 stemmen. Uitgebracht werden
1122 stemmen.
Te Zierikzee is tot lid van den gemeen
teraad, vacature wijlen den heer H. G. Mu-
lock Houwer, gekozen de heer M. C. Mulock
Houwer H. Gz. met 146 van de 285 stem
men. Op de heeren J. Boot, A Buijze en Jhr.
A. C. Roell waren resp. 41, 40, en 38
stemmen uitgebracht.
Sluis, 20 Aug. 1888. De heer I. A. Dor-
renhoom, sedert 1869 directeur van het
vereenigd post- en telegraafkantoor alhier,
herdacht gisteren, Zondag,den dag waarop hij
vóór25 jaren in 'srijks dienst trad. Hoezeer de
geachte jubilaris daaraan geene bekendheid
had gegeven, mocht het hem toch aan
menig bewijs van belangstelling en waar
deering, zoo van de zijde zijner chefs als
van vele zijner vrienden en bekenden niet
ontbreken.
Benoemd tot brievengaarder te Sluis
kil de heer A C. Risseeuw. (M. C.)
Heden (Zaterdag)morgen vertrekt de
gouverneur-generaal naar lndië.
Domburg 22 Aug. Bij de gisteren ge
houden herstemming tusschen de h.h. J.
de Visser en H. J. Boogaert is eerstgenoemde
met 62 van de 101 geld'ge stemmen tot
lid van den Gemeenteraad gekozen.
Te Wissenkerke is een huis aange
kocht, dat ingericht zal worden tot evan
gelisatie-lokaal, niet tot bedehuis voor de
Ned, Gereformeerde kerk aldaar.
Benoemd tot onderwijzeres te Brou
wershaven mej. L. M. van der Weele te
Kolijnsplaat.
De le lijst van de 10e jaarcollecte
voor de scholen met den Bijbel wijst een
totaal van f 3975. Hierop komt voor
Koudekerke met Dishoek f 26,46,
Volgens het jaarverslag van de Ver
eeniging Johannes, gevestigd te Utrecht,
tot steun van bejaarde, zieke en hulpbe
hoevende onderwijzers en onderwijzeressen,
moesten over 1887 vier leden worden
afgeschreven, terwijl men ook cenoodzaakt
was, aan een oud-onderwijzer, die, geen
