SJ
Lgent
hten
CHRISTELIJK-
NIEUWSBL AD
HISTORISCH
VOOft ZEELAND.
OES.
en-f 1,75.
en,
en Kousen
- no 6 7
per Boone.
nhaagsche
ekbank
eerling,
LN-VLAKE.
1888. No. 127.
Zaterdag 28 Juli.
Tweede Jaargang.
i
3r p^rceelen
■ieciaren
3oekh. D'HUIJ,
otdienst
ienst.
VERSCHIJNT
;lken MAANDAG- WOENSDAG- EN VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p. f 0,9.5
Enkele nommers -0,025
G. M. Klemkerk, te Goes
EN
F. P. D'huy, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Transvaal.
t&s&VÊ&umêsmsm&t)
ÏN
Bissee»»e$iae$$sct«i®
ijscourant gratis.)
n P. VERBURG Jr.
oor de Brnsselsche
appij (A. G.) aange-
teekenen van Polis-
den enz.
1888.
en onder eerste hy-
Lnndcrijen en Hnizen
e betalen in eens, in
;eiten.
chtingen te bekomen
GERLACH, te Mid-
m terstond in dienst
behandeling zal meer,
let worden.
N. Boekh. D. VOGEL
aan den Munster weg.
LIEBERT, Goes.
K AANKOMEND
den boerenstand.
Middelburg.
IJ K S
m. 6, nam. t,30, 6 u
8 40, nm. 4,-40, (5.5
vm. 4,20 en m. 12 u.
iddellijk na aankomst
vm. en 6 u. nam. 0.
en naar het Spoor-
iden.
UITGAVE VAN
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
Gedenkdagen.
Toen in de jongste raadsvergadering te
erseke de wethouder Lemson en zijn vrien-
en voor afschaffing der kermis pleitten,
leden zij dit in het ware belang van het
volk, dat door dergelijke volksfeesten ver-
.agd, in plaats van opgeheven, eer verdier
lijkt dan veredeld wordt.
Een zeer practische wenk voegde even
wel de heer Lemson er aan toe, toen hij
op de mogelijkheid van samenwerking wees,
voor het geval er eens een echt volksfeest
viel te organiseeren, dat verband hield met
de zoo sehoone historie van het Nederland-
sche volk.
Tegen de viering van een natio ïalen ge
denkdag heeft een oprecht antirevolutionair
zich nooit verzet.
I Bij goede leiding van den volksgeest, kan
een nationale gedenkdag, zoo hier als elders
krachtig bjdragen tot opwekking van echt
christelijk, staatkundig leven. Vooral in
onze dagen, nu de heldengeest nog slechts
in de herinnering aan een roemrijk voor
geslacht schijnt te leven, en het aantal kleine
mannen legio is, terwijl men naar groote
mannen bijna te vergeefs zoekt, is eene
Verinnering aan Nederlands groote daden
van groot belang.
«Wij zullen» zoo zong David reeds,
«het niet verberger, voor onze kinderen.»
Een volk dat zijn nationalen roem vergeet,
is opgeschreven ten doode.
Gelukkig dan ook, dat er nog hulpmid
delen zijn om bij het tegenwoordige, van de
vastigheid der vaderen uitgevallen, nage
slacht, de herinnering aan de groote daden
i van een roemrijk voorgeslacht levendig te
houden.
Terwijl de staatsschool zich helaas 1 ver
liest in te sver gedreven objectiviteit; dat
wil zeggen, de feiten eenvoudig tracht
meê te deelen, zonder rekening te houden
met oorzaak en gevolg, met den God van
Nederland of met de zonde en den vloek
der afgoderij, die de nationale kracht in
zinken en den Nederlandschen vrijheidsgeest
sterven deed; heeft de christelijke
school, van staatsbonden en wetsartikelen
vrij, al meer gepoogd de vaderlandsche
geschiedenis onverwaterd en onverleugend
tot onze kinderen te brengen; en in het
opkomend geslacht kon het zijn den
fleren geest der voorvaderen te doen her
leven. Op die wijze kon jhet gebeuren,
dat een kern overbleef, waarin de liefde
tot God en daardoor ook de vaderlandslielde
bewaard bleef, ën» om met hoogere geest
drift te doen uitzien naar onze nationale
gedenkdagen.
Een hoogere geestdrift.
'/,,eg mij, wie heeft er ooit, op onze
jaarlijks terugkeereride kermissen, [ook maar
iets van bespeurd
Dit kan dan ook niet.
Immers op een volksfeest, dient het volk
A een aanrakingspunt te hebben. Er dient
een daarom aanwezig te zijn op de vraag:
Waarom nu dit feest
Dit daarom
aanwezig.
Onze volksfeesten moeten worden afhan
kelijk gesteld van gedenk-, van herinne-
ringsdagen.
nu dit feest?
is op onze kermissen
niet
Ook Israel had zijne volksfeesten, ter
herinnering aan de groote daden des Heeren.
De gedenksteener. den Heere opgericht, dien
den tevens om in den volksgeest en in het
volksgeheugen en niet het minst ir. de
\o\ksconscientie de herinnering aan die daden
levendig te houden.
Niet de zucht om nu eens een pretje,
een uitgaansdag, een uitspanning, een uit
spattinkje zelfs te hebben, onder oogluikend
toezien der overheid, maar de lust om den
Heere te prijzen, de daden der vaderen te
e eren en den echten volkgeest op te wek
ken in de kinderen, leidde de overheid bij
de uitschrijving dezer volksfeesten.
Ook koning David gaf wel eens een
bolle broods en een flesch wijn aan den
armen onderdaan, en ging in betooning
van feestvreugde zijnen dienaren voor.
De opmerking in Ierseke's raadsvergade
ring gehoord, dat samenwerking tot zult
een doel in onzen tijd bezwaarlijk gaan
zal, pleit dus niet tegen het karakter, ook
niet tegen het nut van dergelijke volks
feesten, maar integendeel tegen den geest
onzer hedendaagsche maatschappij, die de
hoogere wijding al|ijst, om met beide
handen te grijpen naar het pretje.
Was Nederland niet vervreemd van de
zeden der vaderen en afgevallen van den
levenden God, het zou voor dergelijke
samenwerking best te vinden zijn. En op
voot waarde van terugkeer der Overheid
tot de historische lijn der Oranje's er. Mar-
nixen, der De Ruijters en Trompen, der
Bilderdijks en da Costa's, der Luthers en
C. lvjjns, komt er van een frisscher levens
beschouwing,en dies van een degelijker leiding
van den volksgeest ook bij onze volksfeesten,
niets. Wordt vervolgd.)
Hoe onze tegenpartij over Minister
Keuchenis denkt.
De Haagsche correspondent der Zaa-i-
landsche Cour. merkt in zake de aange
kondigde interpellatie over Atjeh op
«Nu de heer Keuchenius niet meer op
de groene banken zit, zal hij waarschijn
lijk veel korter van stof worden en met het
oog op de uitzending van een nieuwen
Gouverneur-Generaal, en het overleg, dat
nog, vóór diens vertrek naar Indië, met den
uit Atjeh terugkeerenden heer Van Assen
moet plaats hebben, zal hij vermoedelijk
den interpellant met enkele feitelijke mede-
deelingen en algemeene verzekeringen trach
ten tevreden te stellen.
Men kan overigens den heer Keuchenius
op dat gebied met vertrouwen aan het werk
laten. Het is bekend dat hij naar een paci
ficatie op Sumatra streeft en van niemand
meer kan worden aangenomen dat hij recht
op zijn doel afgaat en voet bij stuk houdt.
Vandaar dan ook, dat ik werkelijk geloof
hecht aan de verzekering der Middelb. Ct.,
dat weldra het verbanningsbesluit van de
heeren Sol en de Sturler zal worden her
roepen. En ik kan u nog een ander feit
meedeelen, dat voor de standvastigheid van
den Minister van Koloniën getuigt. Hij heeft
als Minister, in Indië de stukken in de
veelbesproken zaak van den heer Willink
Ketjen, ook na 't minder opwekkend einde
van diens «parlementair proces,» nog opge
vraagd, om te onderzoeken of er nog aan
leiding bestaat om in .deze het onrecht te
herstellen. Mij dunkt dat zulk een daad
voor 's mans karakter en rechtsgevoel ge
tuigt.»
We merken hierbij alleen op, dat tot nog
toe deze coi respondent van alle verdenking
van sympathie voor de rechterzijde volko
men vrij bleef.
27 Juli 1888.
Bankoclrooi.
De Tweede Kamer is thans genaderd aan
artikel 6.
De minister verklaarde dat de bank be
reid was om in weekstaten op te nemen
de eventueele obligo's met 't oog op de te
verkrijgen bevoegdheid tot het aanleggen
van een buitenlandsche portefeuille. Toen
werd verworpen met 84 tegen 4 stemmen
het amendement-Nieuwenhuis om onder de
operatiën der bank op te nemen het ont
vangen van gelden in deposito. Voorts met
77 tegen 11 stemmen het amendement-
Clercx (om de bevoegdheid tot het aan
leggen van een buitenlandsche portefeuille
te doen vervallen) en eveneens met 84 tegen
5 stemmen het amend. -A. van Dedem (om
den staat de bevoegdheid te geven de bank
te verplichten muntmetaal tegen muntprijs
te koopen). Het amendement-Clerx om het
verbod voor de bank tot het schieten van
geld op hypotheek en ander verband op
schepen op te heffen werd verworpen met
68 tegen 16 stemmen.
Bij art. 5, bevoegdheid der bank om
behalve het reservefonds ook Va van het
waarborgkapitaal in effecten te beleggen,
stelde de heer Schimmelpenninck v. d. Oye
v. Nyenhuis voor die bevoegdheid te be-
pei ken tot het reservefonds en de heer
Gleichman om slechts behalve het reserve
fonds 1/5 van het kapitaal in effecten te
doen beleggen. Beide sprekers betoogden
dat realiseeren van effecten in tijden van
crisis onmogelijk is en dus de waarborg van
het kapitaal vervalt. Het amendement-
Schimmelpenninck werd verworpen met 60
tegen 29- stemmen, en dat van Gleichman
aangenomen met 61 tegen 30.
Daarna werd met 86 tegen 4 stemmen
verworpen het amendement Domela Nieu-
wenhuis om het aantal directeuren met 2
te verminderen. En met 82 tegen 8 stem
men een amendement van dat zelfde lid
om de leden der Bank te doen benoemen
door den Koning.
Weldra is aan de orde eene interpellatie,
welke den heer Levyssohn Norman vergund
werd tot den Minister van Koloniën over
den toestand en de vooruitzichten in Atjeh,
waaromtrent de openbaar gemaakte berich
ten volgens den interpellant maar al te
schraal zijn.
Na een beraadslaging, die tot gisteren
aanhield, werd het ontwerp goedgekeurd
met 59 tegen 30 stemmen. Onder de tegen
stemmers waren er drie van de rechterzijde.
Vooraf was het amendement-Haffmans, om de
vier miljoen, die thans meer gestort worden
niet zooals het ontwerp zegt voor een
miljoen door den Staat van de aandeelhou
ders te doen overnemen, na bestrijding door
den heer Lohman, verworpen met 49 tegen
40 stemmen.
Thans gaat het ontwerp naar de Eerste
Kamer.
Vervolgens werden eenige kleinere ont
werpen behandeld, en dat tot verbod van
drankverkoop op schepen op de Noordzee,
welk ontwerp door den heer Patijn bestre
den, doch door den heer Borgesius warm
verdedigd werd.
De staatssecretaris Bok, die dezer dagen
aftreden moest, doch terstond herkiesbaar
was, is door den Volksraad niet herkozen. Hij-
erlangde slechts 12 van de 32 stemmen.
Er waren 18 stemmen op dr. W. Leyds;
deze is dus gekozen. Hij was tot nog toe
staats-procureur.
De staatspresident Kruger, heeft bij den
Volksraad een schema ingediend voor de
bewerking van een wetsontwerp der thans
bestaande Volksvertegenwoordiging.
Het ontwerp is bij de behandeling van
sommige punten, in practischen zin, Ne
der! id vooruit.
Hij wil den Volksraad of Volksvertegen
woordiging voortaan doen bestaan uit twee
lichamen (Eerste en Tweede Kamer) de i
leden der beide kamers doen verkiezen uit
en door de burgers der republieken de
mogelijkheid openen om het burgerrecht
der republiek te verkrijgen na twee jaren
verblijf in dezen Staat. De kiezers voor
leden der eerste kamer moeten dezelfde
zijn als die voor de tweede kamer. Het
burgerschap der republiek achtj hij voldoende
om kiezer of [gekozene te zijn voor de
tweede kamer.
Aan belanghebbenden maken wij be
kend dat inlichtingen omtrent de kosten
enz., der reis naar Transvaal gratis ver
strekt worden door de hh. Cornelder& Zn.,
Cargadoors te Rotterdam, of de Vries
Co. te Amsterdam, of W. Dull, directeur
der maatschappij van vaste goederen in
Z. Afrika. (Warmoestraat 144) Amsterdam.
De minister van justitie heeft aan de
procureurs-generaal bij de gerechtshoven
geschreven, daf Jhij opgemerkt heeft, dat
in de rijks-werkinrichting te Hoorn telkens
personen als verpleegden worden opgenomen
die op grond van art. 453. W. v. S. door
verschillende kantonrechters zij n veroordeeld
tot een plaatsing in een rijks-werkinrichting
voor korteren tijd dan drie maanden, en
derhalve in lijnrechten strijd met artikel
32 W. v. S. Om dergelijke onregelmatig
heden te voorkomen, moeten zij voortaan
in hooger beroep komen zegt de minis
ter van alle vonnissen, waarbij de ter
mijnsbepaling van laatstgenoemd artikel is
uit het oog verloren.
Axel. Gekozen tot raadslid de hr. P.
Koster (lib.) met 126 stemmen. De hr. K.
de Feijter (a) had 102. Van de 304 kiezers
stemden en 260.
Mr. J. Heemskerk Az., viert D. V.
Maandag zijn 70sten verjaardag.
Op last van den minister van justitie
worden door commissarissen deskonings de
volgende vragen aan de gemeentebesturen
gedaan
I. Worden in uwe gemeente aan werk
lieden toekomende loonen somtijds geheel
of gedeeltelijk op andere wijze dan in Ne-
derlandsche geldspecie of munt- of bankpa
pier uitbetaald
II. Ten aanzien van welke bedrijven en
sedert wanneer is dit het geval, en waarin
bestaat die uitkeering van het loon
