NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
r
GEDACHTENIS
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
de Kazerne
J. RIEMENS.
1888. No. 105.
Donderdag 7 Juni.
Tweede Jaargang.
Onschuld en Misdaad.
D. RIJHDERS.
OMBOOTDIENST
oot „TELEGRAAF.
VERSCHIJNT
G. M. Klemkerk, te Goes
F. P. D'huy, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES
De Tentoonstelling.
per Kilo. Op Duitsche wijs
24, bruine 22. grove Rijst 7,
i, Stijfsel 11, Vermicellie 15,
Lampolie 29, Zoete Olie 60
de Kop. Geurige grove Thee
Ham 11 ct. per ons.
D'HUIJ te Middelburg is
AAN
13den Mei 1888 in de Oo tkerk
uitgesproken
DOOR
Prijs 0,25.
ten voordeele van deChriste-
school in de Bogardstraat.
ijgbaar het portret van -wij-
lEw. heer Ds. D. RIJNDERS,*?
[gave uit het gunstig bekende
len heer BADER.
'OOMBOOTDIENST
Middelburg en Zierikzee.
itie Zierikzee Spoorweg Goes.
1 u n i.
ilburg
>rg.41.30
6,45
8.—
8.—
8,-
7-
8,-
idd. 5,—
Van
Dinsd.
Dinsd.
Woen.
Dond.
Vrijd.
Zaterd.
Zond.
Zierikzee
5'smorg. 7.—
5 'smidd. 3.30
6
7
8
9
10
Maan. 11
3,30
3,30
3,30
12.-
6-
12,—
Vlissingen, Middelburg en
Rotterdam.
li van vertrek in Juni.
Van
Van
Van
Rotterd.
Vlissingen
Middelb.
naar
naar
naar
Middelb,
Rotterd.
Rotterd.
en
Vlissingen
5
V.
V.
V. 9,45
6
8,30
9,45
7
9,45
8
8,30
9,45
9
8,30
9,45
9,45
11
8,30
9,45
9,45
Juni.
rdam van Antwerpen
iorg. 2.30
3,30
5-
6,30
Dinsd. 5'smorg.2.30
Dond. 7 5.—
Zater. 9 6.30
Dinsd. 12 8,—
t 5,17
9.35
2,3
9.45
2,14
5 26
9,52
2,2 L
10,5
2,34
10,14
2,43
5,45
10,22
2,51
10,29
2,58
10,34
34
10,43
3,13
10,49
3,19
11,2
3,32
11,12
3,45
6,21
11,23
3,54
11,32
4,3
6,34
11,50
4,40
6,40
12,40
5,36
7.26
1,8
6,2
7,48
1,18
6,12
7,56
5.52
6,22
6,31
6,39
6,46
6,51
7,—
7.6
7,19
7,29
(7,40
'7,49
8.7
9,17
&42
9(61
d, en wacht daartoe de
gers op en te Vlissingen
DE ZEEIIW,
ELKEN MAANDAG- WOENSDAG- EN VRIJDAGAVOND.
Prjj3 per drie maanden franco p. p. f0,95
Enkele nommers-0,025
UITGAVE VAN
EN
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Er worden zoo hier en daar wel
eens klachten gehoord over de verbastering
onzer tentoonstellingen.
Die het programma voor de aanstaande
tentoonstelling heeft ingezien, zal moeten
erkennen dat deze klacht niet geheel zon
der grond is. Een tentoonstelling, mits
zij aan haar doel beantwoorde, is uitstekend.
Zij bevordert persoonlijke toenadering en
verbroedering tusschen verschillende con
currenten op landbouwgebied en verheft
den landbouwersstand zij geeft gelegenheid,
in een gemakkelijk overzicht, door per
soonlijke waarneming, kennis te nemen van
alles wat tot verhooging der rassen en tot
veredeling der plantenwereld door men-
schenvernuft bedacht en door menschenvlijt
bewerkstelligd werd. Zij opent de oogen
voor de gebreken in eigen arbeid en voor
de meerdere voortreffelijkheid van dien des
anderen; en noodigt uit tot nadoen en
overdoen en beter doen, alles tot voordeel
van den landbouwer en tot bevordering
van kennis en ondervinding.
En wie nu in dat tentoongestelde vee
en in die granen nog iets meer ziet dan
het belichaamde vernuft; wie er den
Schepper in ziet, wiens stem zelfs bij het
lispelen van het kleinste blaadje gehoord
wordt, die kan op eene Gode verheerlijkende
wjjzeaan zulk eene ten toonstelling deelnemen.
Tot zoo ver hebben wij dus allen, lof
over voor de commissie die zulk eene ten-
FEUILLËTON.
(ïi.
VIII.
WROEGING.
Hét was reeds laat in den nacht toen
Bella Westerly aan de deur van haar huis
afscheid nam van haar geleider.
Zooals Aleida gedacht had, had het ge-
voellojze meisje gesproken over den diefstal
en het tooneel, dat daarop volgde, op een
zoo lichtzinnige wijze dat zelfs de meest
onnadenkende harer toehoorders er door
geschokt was.
«Hoe, Bellahebt gij uw eigen nichtje
naar de gevangenis laten brengen riepen
sommigen.
«Ik ik heb er mij natuurlijk niet
mêe bemoeidmama wilde het recht zijn
loop laten hebben. Gjj kunt u niet begrij
pen hoeveel dingen van waarde wij missen;
daarbij was het mijne nicht niet.»
«Was zij niet verloofd met de Wilt?» vroeg
een ander.
Een blos van schaamte bedekte Bella's
gelaat, zij leunde over den rand van het
bootje en stak hare hand in het water,
terwijl zij uitriepO, ja, dat zou zij ten
minste wel graag willen
«Zoo is zij dan niet wezenlijk
«Weineen, natuurlijk niet. De Witt zou
er niet aan kunnen denken. Zij is van
lage afkomst, geslepen, listig en gemeen
en buitendien, zij was de dochter van papa's
stiefzuster en geen druppel van ons bloed
roopt door have aderen.»
Maar toen zij weer thuis was, huiverde
zg van de sombere stilte, die er in huis
heerschte. Aleida kwam anders altijd achter
de meid aan, om haar te helpen aan haar
hoed of in het ontdoen van een of ander
toonstelling in het leven roept; en durven
wij haar, als loon voor haren veel om-
vattenden arbeid een ruime inzending, een
vriendelijk onthaal, een goeden afloop en
een dankbare herinnering toewenschen.
Mogen wij evenwel ook de keerzijde van
de medaille even bekijken
En dan is het grootste bezwaar dat wij
tegen deze, als tegen elke, tentoonstelling
hebben, dat zij namelqk niet beantwoordt
aan haar naamniet getrouw bljjlt aan
de pretenties, waarmede zjj is opgetreden.
Een tentoonstelling moet een tentoonstel
ling zijn. Eene feestelijke stemming mag
er heerschen. Op het terrein der viije
mededinging behoeft ons geen kerkhof-
lucht tegen te waaien. Zal het goed zijn,
dan moet op de weide van den heer Ka-
kebeeke op Vrijdag 15 Juni de polsslag
van Zeelands welvaart gevoeld worden.
Een Fransch spreekwoord zegt«Als
Parijs verkouden is niest geheel Europa.»
Eveneens kan gezegd worden, als de ten
toonstelling mager is, dat het met de voor
treffelijkheid van onzen veestapel niet zoo
geheel gunstig staat.
Tenzij slechts een deel der landbouwende
bevolking aan de tentoonstelling heeft deel
genomen.
Zal nu deze deelneming algemeen kunnen
zijn, dan dient het hoofdbestuur der maat
schappij er voor te zorgen dat de tentoon
stelling haar doel niet voorbij streve. Voor
dit laatste bestaat gevaar. Volgens bet
kleedingstuk. Toen hare kamenier Laura
haar met hare groote zwarte oogen aan
zag, sloeg zg de oogen plotseling neer. Het
meisje scheen hare gedachten te raden.
«Praat nu alsjeblieft niet over zulke ake
lige dingen, nu ik naar bed ga,» riep Bella
gejaagd, bijna toornig uitwaar is mama
«Op haar kamer. Zij had van avond
hoofdpijn en ging liggen; na dien tijd heb
ik haar niet meer gezien.»
«Nu maak haar dan maar niet wakker.
Dan zal ik maar dadelijk naar mijne kamer
gaanik ben erg moe, zulke feesten breken
iemand altijd op.» Zoo sprekende, volgde
zij haar kamenier naar hare kamer.
«Waar is de courant van dezen avond
vroeg zij, nadat zij haar nachtrok had aan
getrokken. Laura stond reeds met het blad
in de handen, en toen Bella het opnam,
begon haar kamenier haar weelderig, gitzwart
haar uit te kammen.
Na de eerste bladzijde vlug doorgelezen
te hebben, sloeg zij de scheepslijst op.
Deze las zij aandachtig, eerst driftig, waar
na z\j blijkbaar den naam van elk schip
nog eens afzonderlijk las.
Laura s oog volgde dat van hare meeste
res, en een veel beteekenende glimlach speelde
om hare lippen, toen Bella het blad blijk
baar onvoldaan ter zijde legde.
«Waar denkt gij dat juffrouw Aleida nu
zit vroeg het meisje, geheel bezig met
haar werk.
«Waar zij thuis hoort,» hernam Bella,
op haar lip bijtende en ondanks zichzelven
beefde zij.
«Zij zag er anders niet naar uit», hernam
Laura behoedzaam.
Aleida was altijd vriendelijk voor haar
geweest.
«De menschen zien er dikwijls beter uit
dan zg zijn,» antwoordde Bella ongeduldig.
programma zal de tentoonstelling twee dagen
duren, voor eene heusche tentoonstelling
al kort genoeg; doch lettend op den tjjd
van het jaar, kan ieder daarin berustsn.
Maar wat heeft men nu in die dagen
aan de tentoonstelling?
I.ees liet hier.
Donderdagmorgen vergadering op het
«Slot». Daarna des middags een rijtoer.
Daarna des avonds een muziekuitvoering,
en eindelijk des nachts een luisterrijk ball
Het is inderdaad gelu ;kig dat de heer
G. J. v. d. Bosch op dien dag den stoom
ploeg in werking zal doen zien; anders
werden onze goede landbouwers van eene
tentoonstelling op Donderdag niet veel
gewaar.
Vrijdag is het echter beter. Dan is er
om 10 uur opening voor de leden; en om
12 uur voor het publiek. Voor het publiek,
ja, mits het 25 cents entree betaalt.
Den census ook zelfs op de tentoonstelling
Gelukkig dat de socialist het niet hoort.
Hij zou anders reden hebben te vragen,
of de arme landbouwer dan ook niet ge
nieten mag van de vruchten mede van zijn
arbeid. En nu geven wij terstond toe, dat
aan de organisatie eener tentoonstelling
ontzaglijke kosten verbonden zijn, die dezen
maatregel volkomen rechtvaardigenmaar
ontneemt dit den socialist het recht van
klagen, vooral als hg zoo iets gehoord heeft
van het «luisterrijk» bal
Tegen het overige van het programma
«Gelooft ge, dat zij die dingen gestolen
heeft vroeg Laura.
«Wat wilt ge daarmee zeggen, hé
vroeg Bella. Zij ging tegenover haar staan
en zag haar met starre oogen en bleek
gelaat aan.
«Wel, jufrouw Bella!» riep Laura uit.
verbijsterd over haar (vreemden, schul
digen blik«ik dacht zoo, dat als een der
dienstboden van plan was geweest, om er
zich meê uit de voeten te maken, en dan
bemerkende, dat gij er zooveel drukte van
maaktet, de schuld wel op haar had kun
nen laten vallen.»
«Gij hebt werkelijk een opmerkens-
waardigen vluggen geest.» zeide Bella,
zichzelven geweld aandoende, maar nog
zichtbaar bevende, «zorg maar, dat ge u
zelve niet in moeite helpt.»
«Kom, ik weet immers dat ik onschul
dig ben en vrees dus niets ter wereld.
Onschuldige menschen komen altijd het
verst,» zeide zij, met een blik op Bella,
en de schuldigen worden vroeg of laat
gestraft; hoe het zij, ik [houd juffrouw
Aleida tot zulk eene verschrikkelijke slechte
daad niet in staat.»
«Aleida was een listig meisje,» hernam
Bella, die trachtte haar ontroering te
verbergen. «Gij kunt nu we! heengaan
de rest zal ik zelve wel doen. Ik moet
nog een briefje schrijven.»
Toen Bella alleen was, viél zij op den
kant van haar bed neer; zij lag «nbe-
weegelijk, met open oogen en ontdaan
gelaat. Zij kon niet slapen, want schuld
gevoel had een ijzeren hand op hoar ge
legd, en deed haar steeds aan haar mis
daad deuken. Hoe komt Laura er toe om
zoo te spreken, dacht zij, terwijl zij zich
haar zonderling gedrag herinnerde, «zij
zal toch niet Zij sprong plotseling
hebben wij minder bezwaar. Dat de muziek
van Kruininge 's fanfarengezelschap de
feestelijke wijding der tentoonstelling ver
hoogt, wie zal het afkeuren?
Het eenige waarop wij de aandacht ves
tigen, is dit
De tentoonstelling duurt slechts vijf uren,
al het overige is gewijd aan vermaak.
Wil men volksvermaken organiseeren,
met een tentoonstelling er bjj, ons is het
wel. Maar dan spreke, men niet van eene
tentoonstellingmaar van een uitspanning.
Wordt echter de tentoonstelling als de
hoofdzaak aangediend, dan behandele inen
haar niet als iets bijkomstigs. Ontwikkeling,
vermeerdering van kennis en belangstelling
worden bij eene gezonde evenredige indeeling
van werkzaamheden het meest gebaat.
Gaarne hadden wij ons nu eens onverdeeld
bij deze echt nationale zaak aangesloten.
Op het terrein eener tentoonstelling kan de
partijtwist zwijgen. Het paard van den
«liberaal» eet daar vroolijk uit eenzeltden
bak met het rgdier van den «antirevoluti
onair». En ook hunne meesters kunnen
daar, als ware er geen verscheidenheid van
inzichten, broederlijk met elkander omgaan.
Of echter het Bestuur bij de samen
stelling van haar programma voor deze
tentoonstelling zich door dit ideaal heeft
doen leiden, meenen wij te mogen betwijfelen.
Ons dunkt dat althans het «luisterrijk
bal» niet zonder protest van anti-revolutio-
op en wierp een angstigen blik om zich
heen, gekweld door de vreeselijke gedachte,
dat haai misdaad ontdekt was; maar zich
zelve moed insprekende, werd zij weder
kalmer, en poogde in slaap te vallen. Doch
de slaap week van haar bed het bleek ge
zicht van haar beleedigde nicht kwam haar
voor den geest, de gevangenis, de eenzame
cel, Aleida klagend, weenend, gillend, ster
vend, dit alles verjoeg den slaap van haar
kussen, en met angstigen, onhoorbaren tred
ging zij naar de tatel, om de lamp op te
draaien, zoodat de kamer helder verlicht
was. Zij zette zich in een gemakkelijken
schommelstoel, in de hoop dat de schom
melende beweging haar in slaap zou doen
vallen. Maar neen, zij kon hare oogen niet
gesloten houden, alle voorwerpen in de
kamer zag zij met verwilderden blik aan.
«'t Is verschrikkelijkriep zij eindeljjk
uitzij ging naar haar lessenaar, nam
«enige droppels van een drank en beproefde
toen in slaap', te vallen. Voor een korte
poos gelukte haar ditdoch plotseling schrikte
zij wakker, doordat zij hevig bij haar arm
werd geschud.
Laura stond over haar heen gebogen en
schudde haar wakker.
«Ik ben het juffrouw Bella, gij gildet in
uw slaap. Ik dacht dat er dieven in huis
waren, en dorst nauwelijks komen. Word
eens wakker, jufvrouw, ge zijt ziek. Zoo'n
buitenpartijtje deugt niet voor u.»
«Hé, wat een akelige droom, ik dacht
dat ik in de gevangenis zat.»
«Arme juffrouw Aleida,» zuchtte Laura.
«Kom ga nu maar weer weg,» riep Bella
ongeduldig, «de droom zal nu wel over zijn.»
Op hetzelfde oogenblik stond Aleida
voor haar tralievenster in de gevangenis
het was middernacht.
Wordt vervolgd.
I
