I
ÜiifE SMIT
V
vei
Nt
B
ai
d(
b(
w
IJ
er
b«
Wl
W
er
ke
lie
er
BI
ei
K
M
sc
fe
O
st
SJ
T
BI
le
T
m
H
le
M,
n£
ge
ge
va
D<
ge
vaart te vragen P Heeft men in die klasse niet
recht op onderwijs,ontwikkeling,bclit,lucht,wo
ning, goed drinkwater en overvloedig brood als
dat er is? Is daarnaar te streven, langs billij
ken, wettigen, redelijken weg, niet het
beste middel om menschcn als Domela Nieu-
wenhuis, die kwaad zaad strooien in der
werklieden hart, voor goed tot zwijgen te
brengen Wat is in deze schuldige, christelijke
pTcht?
Bij al wat U heilig en lief is, Kiezers be
denkt U nog. Overweegt nog eens wat wij
U voorstelden. Bezint eer gij begint. Laat
u niet door valsche leuzen medeslepen.
Bedenkt dat groote belangen in ons district
tc behartigen zijn, welke ten nauwste niet de
welvaart samenhangen. Vlissingeu is door
AIHE SMIT opgeheven uit zijn vervalde
omgeving van Vlissingen voelt er den welda-
digen terugslag van. Wie zal voor uw dis-
tricts-belangen beter kunnen zorgen dan AI1IE
SMIT? Of verwacht hij waarlijk ten deze meer
van den anderen candidaat SMIT heelt
oudere en betere brieven dan de candidaat
van de Standaardpartij en van de Roomsch
Kathol eke kiesvereenigingen.
Stemt na rijp beraad, als land en volk u
lief zijn, en wanneer gij prijs stelt op het
behoud en den bloei der Nedcrdnitsche her
vormde kerk, stemt alsnog
Burgemeester van Vlissingen, Aftredend lid.
„De liberalen willen afschaffing van den
/accijns op zout en zeep; maar daarentegen
„invoering van eene inkomstenbelasting. De
yanti-revolutionairen willen ook afschaffing
yvan patent- en zont- en zeep-belasting;
„maar wat het land dan minder ontvangt
ywillen zij niet verkrijgen door het invoeren
«van een nieuwe, van een rijksinkomsten-be-
ylasting. Zij willen en kunnen dat vin-
yden door bezuiniging."
Aldus yde Zeeuw".
Men oordeele
De patentbelasting bracht op
in 1885-86 4,413,000
y Z/outaccijns bracht op in 1886 3,803,000
Zeepaccijns y y 1886 1,926,000
10,142,000
Die 10 millioen en 142,000 wil „de Zeeuw"
door bezuiniging (en dan wordt het onder
wijs genoemd!) vinden. Het lager onderwijs
kostte in 1885 aan het Rijk j 3,706,106.
Een ieder make de rekening.
Het verkiezingsblad had beter gedaan met
te zeggen: die 10 millioen zullen wij vinden
door het brood van armen en rijken te be
lasten. Zoo kin het althans gevonden worden.
Doch dan zou blijken dat die beschermende
rechten het volk toch op heel wat te staan
komen!
De liberalen willen niet het brood van den
minderen man belasten, maar ieder laten
betalen naar zijn inkomen in verband met
aijn draagkraoht.
„Er is geen medelijden (bij de liberalen)
„De onderwijs quaestie houden zij aan, al
„gaat het >land er door te gronde en be
schermende rechten willen zij niet heffen, al
„moet de landbouwersstand er onder."
Aldus wederom „de Zeeuw."
Kan het brutaler
De liberalen zouden de onderwijs-quaestie
aanhouden Aanhouden, al gaat het land er
door te gronde
„Het eenige uu dat door de
voorstanders der bijzoudere
s tbool wordt gevraagd is ge
lijke behandel'Ug van alle in
gezets Geil, opheffing vau be
voorrechting."
En aan het slot:
„liet is om deze redenen
„dat oudergeteekenden Uwe
„Majesteit eerbiedig advisecren
„art. 184- in dien zin te wij-
„z'g n dat de vrijheid van
„het geven van t nderwijs ge
waarborgd blijve en dat de
„regeling van het openbaar
„ouderwijs zonder eenige be
merking aau den gewon en
„wetgever worde overgelaten."
Wie heeft den strijd over het onderwijs
a,ange v angeu
De clericalen.
Wie hebben den strijd willen doen eindigen
De liberalen.
Weet „de Zeeuw" dan niet, dat het amen
dement de Beaufort in April 1886 door al
de clericalen is verworpen, terwijl er 22
liberalen voor stemden?
Weet yde Zeeuw" dan niet, dat dit amen
dement de eischen bevredigde die 24 Jan.
1884 door de heeren de Geer en Lobman in
hun nota aau den Koning waren geformuleerd?
Tot opscherping van het geheugen volgt
hier de tekst van het amendementde Beau
fort en daarnaast wat de Geer en 1.oilman
schreven.
Art. 194 wordt ge'ezsu als
voU t
„Het geven van onderwijs
„is vrij, behoudens het toezicht
„der overheid en boven-deD,
„voor zoo ver het middelbaar
„en lager onderwijs betreft,
„behoudens het onderzoek naar
„de bekwaamheid en zedelijk-
„lieid der onderwijzersliet
een en au-Ier naar de wet
„te regelen. De inrichting
„van bet opei baar onderwijs
„wordt door de wet geregeld,
Het laner onderwijs wordt
„zo'danig ingericht, dat voor
„ouders, voogden en verzor-
„gers de gel genhe'd niet ont
„breke, om de kinderen, die
„onder hunne macht zijn of
„aan hunne zprg zijn toever
trouwd, in h t genot te
„slellen van voldoend lager
„onderwijg, waarbij hunue
„godsdienstige overln gingGn
„niet worden gekrenkt
„De Koning doet van den
„«taat der ho^ge-, middelbsrc-
„en lagere scholen jaarlijks
„een verslag aan de Staten-
„Generaal geven."
Pe leikelijke partijen wilden blijkbaar den
strijd doorgezet hebben.
Op 24 Febr. 87 zeide de Minister van Binnen-
landsche Zaken
yWenscht de rechterzijde der Kamer dat
ythans art. 194 wordt herzien Ik betwijfel h»t.
„Het kan zijn dat eenigen liet wensclien, enkele
„stemmen zijn in dien zin gehoord, maar het
„kwam mij zoo voor, ook uit het advies van die
„geachte afgevaardigden, die tot mijn leedwe-
„zen tegen herziening van de Grondwet in haar
„geheel gesproken hebben, dat het verlangen
„lang niet algemeen is."
De heer Lohman zeide dan ook tijdens de
beraadslagingen over hetamendement-Mackay:
„Dit kan ik u verzekeren, wanneer gij onze
„eischen verwerpt, zal onze partij toenemen in
„kracht."
Men kent de fameuze woorden van den heer
Lobman die in 1886 zoo groote beroering
brachten
„Wij willen den strijd niet opgeven, al voert
„deze ook, wat God verhoede, het land ten
„verderve."
En nu durft „de Zeeuw" het voorstellen
alsof de liberalen den schoolstrijd „aanhouden"
„al gaat het land er door te gronde". Men moet
toch maar durven
Er is geen medelijden!
Zult gij „Zeeuw", dan medelijden toonen
wanneer door uw toedoen het brood voor den
minderen man (4 millioen in getal) met j van
den prijs is verhoogd door belasting ten behoeve
van eeoige duizeude grondeigenaren
Het verkiezingsnummer van „de Zeeuw"
van 2 Maart bevat ouder vele onjuistheden
en valsche voorstellingen nog bet volgende
„En als ge dan verneemt datal deze grootsche
„aanleg (der havenwerken te Vlissingen) dus-
„ver tot niets anders beeft gediend dan om
„leeg te liggen en in de zon te verweeren, d»t
„roeibootjes in plaats van driemasters, piukja»
„in plaats van Oost-Indievaarders aan die du»
„d'alven en havenpalen zijn vastgesjord en list
„arme Vlissingen zijn levende werf verloor ona
„er een doodsche haven voor in de plaats t»
„krijgen; voelt ge dan niet, dat bier rijksgeld
„vermorst is
Twee vliegen moesten hier in een klap ga-
vangen worden de liberalen moesten van geld-
verspillen beschuldigd worden en Vlissingen
moest ook onder liet burgemeesterschap van den
lieer Smit als een doode plaats afgeschilderd
worden.
Onze lezers weten beter. Zij hebben èaar
vaak de booten van de „Zeeland" zien liggen;
zij weten dat tegenwoordig hooien in
vaart zijn op Engeland v oor het schapen vervoer
zij weten dat ongeveer 800 werklieden b >od
vinden op Smit's schepping, de groote lalriek
„de Schelde",gevestigd op de terreinen der roe-
gere werf.
Ieder die liet wèl meent met Vlissingen, be
seft dat liet om vele redenen niet onverschillig
is of die groote fal riek kan blijven bestaan oï
gesloten zal moeten worden. Het is bekent. lat
Amsterdam, Feijenoord en „de Scln-lde" elk
gaarne een zoo groot mogelijk aandeel ontvan
gen van het werk dat de regeering heeft te t sen
verrichten, en dat die gouvernemeiitsbestellin-
gen in deze slechte tijden onmisba r zijn om d#
zaken op die 3 fabrieken gaande te hou !en.
Zal mr. Lucasse met meer zaakkennis de belan
gen van Vlissingen's nijverheid kunnen beplei
ten dan de heer Smit? Gok deze zijde vau het
vra tgstuk wien moet ik kiezen mag v. ei ern
stig overwogen worden.
Hoe vaak heeft men door de anti-revoluti
onairen hooren tegenspreken en als een onjuist»
beschuldiging zien ontkennen, dat zij ee*
kerkelijke partij zouden zijn?
De grief, dat zij godsdienst vermengen mat
staatkunde, dat zij daarom clericalen zijn, di»
den godsdienst ontheiligen en misbruiken door
dien in den staatkundigen strijd te betrekken
en hun kerkelijke leer als richtsnoer voor
allen door den Staat willen zien gehuldigd
en toegepast, die grief is steeds voor valsch
en ongegrond uitgekreten.
Leest nu wat „de Zeeuw" schrijft in zijn
verkiezingsnummer van 2 Maart „Godsdienst
„vermengd met staatkundel Maar mogen onz»
„tegenstanders ons dit verwijten? Behoord»
„ieder weldenkende ons juist daarom niet t»
„eeren"?
Thans dus volmondig erkend en als eeretitel
aanvaard, wat zoo vaak een valsche beschul
diging is genoemd!
V erneemt dan lezers wat geloovige mannen,
streng orthodoxe predikanten u waarschuwend
toevoegen. Mannen als Bronsvtkl, Buitendijk,
Valeton, Gunning, van Leeuwen, Wildeboer
zijn opgestaan om te protesteeren tegen de
taktiek om „de" liberalen als vijanden van
den godsdienst voor te stellen en te bestrijden.
Zij waarschuwen u veeleer tegen de Standaard
partij, al» de Nederlandsch Hervormde kerk
vijandig; zij betreuren liet bovenal dat d»
Calvinistische partij zich niet ontziet zich
met de radicalen te verbinden, dat zij dakr
met hun en met de Uitramontanen samen
optrekt, liièr zich den steun van de Roomsch
Katholieken laat welgevallen.
„Weet gij dan niet vraagt men in liet ver
kiezingsnummer van „deZeeuw"van2Maart
„dat de wet al gereed ligt op den kinderarbeid
„en dat bij die wet ook de veldarbeid verboden
„wordt aan kinderen, totdat zij groote jongena
„en meisjes zijn.
„Uw burgemeester moet u consent geven
„wanneer gij ben in den drukken tijd eens even
op
te
ve
ni
W'
VLKtAUurnuio uum.
Verrijgbaar bij
F. B. DEN BOER. Middelburg.
J. DE NETE, Wissenkerke
JL li X 1X X 7
van goede kwaliteit. Te bevragen bij
BE SMIT, Landbouwer te Kolijnsplaat.
y> notjue&eiisiveiK.t; 11. ïci iicutcu,
Ter-Neuzen n. Borsele,
d Borsele n. Vlissinggen
6,— 10,30
0,20 10,50
6,— 12,30
6,20 12,50
