NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
1888. No. 66.
Zaterdag 3 Maart
Tweede Jaargang
VERSCHIJNT
G. M. Klemkerk, te Goes
F. P. D'huy, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
K.erk- en Schoolnienw s.
Gemengde Berichten.
DE
E l W,
elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p. f0,95
Enkele nommers-0,025
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichxen van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
2 Maart 1888.
Als de vos de passie preekt,
Boer pas op je ganzen
Groote aanplakbiljetten in Goes
en zeker op alle dorpen in dit dis
trict verkondigen den volke, den
kiezers dat candidaat is der liberalen
iiu dit district J h r. m r. W. S i x
'een man van streng «godsdienstige
beginselen, doleert niet, maar bleet
zijn kerk getrouw; en diens candi-
datuur zal ieeer moeten overtuigen
van de onwaarheid door de tegen
partij zoo vaak en ook thans weder
verkondigd, als zoude de liberale
partij den godsdienstvijandig zijn.»
Wie zeggen dit nu Want daarop
komt het natuurlijk aan. De onder
teekenaars zullen zeker mannen zijn
van streng (let wel streng)
^Godsdienstige beginselen,
'die niet doleeren, maar ge
trouw bleven aan hun kerk.
I Aan hun kerk? Welke is die kerk?
I De Ned. Herv. Kerk, de kerk der
vaderen, met hare geloofsbelijdenis
van Guido De Brés tot grondslag,
wordt zeker bedoeld Dus deze
mannen zijn broeders in het ge
loof, broeders van die mannen
die in de kerk blijven als Prof. Gun
ning Ds. Theesing, ds. Roozemeijer,
de Creutzbergen, ds. Felix, ds. Me-
rens, Höveker, van der Valk, om van
de breede rij van geloovige mannen
in de Herv. Kerk te zwijgen. En
de onderteekenaars zijn alleen uit
Goes noemen wij ze J. J. Ocht-
mari, C. L. M. La m brecht sen
D. Stigter, J. P. S. Jonquière,
J J. Ramondt. Deze mannen,
lezers bevelen iemand aan, d i e
z ij n kerk getrouw b 1 ij f t.
Ook hunne kerk bedoelen ze zeker.
Wélke is die kerk vragen wij nog
eens? De kerk der vaderen? Of de
vrijmetselaarsloge? Of de sociëteit?
Of de vereeniging «de Dageraad.»
O, het bloed moet dien mannen
toch wel naar het aangezicht vliegen
als ze de aankondiging lezen. Do
leert nietDat wordt gezegd door
deze mannen. Ook door Mr. Bybau,
die waarlijk niet doleertDat wist
zeker nog niemand, dat deze heeren
zelve niet doleeren. O neen, zij
onderwerpen zich aan de Chr. tucht,
volhardon in de gemeenschap, in de
breking des broods en de gebeden.
Heeft men dan geen greintje gevoel
meer voor de heiligschennis, die men
op zich neemt Begrijpt men dan
niet, hoe ontelbaar velen die deze
dingen lezen, uitbarsten in een scha
terlach, ot verontwaardigd vragen
van waar deze heeren den brutalen
moed hebben om zoo met het heilige
den draak te steken
We wenschen niets af te dingen
op de bekwaamheid en rechtschapen
heid dezer heeren in het burger-
1 ij k leven; zullen het hun ook
niet kwalijk nemen dat zij vrij
metselaars, dageraads - of
sociëteits mannen zijn, we went
schen op dit punt nietverkeerd verstaan
te worden. Dat is hun zaak niet de
onze. Zij moeten zelve verantwoor
ding doen. Maar, wij protestee-
ren uit alle macht tegen deze
c ha r 1 a 11 a n n e r i ekwakzal
verij, en roepen hun met veront
waardiging toe: Maskers af, mijne
Heeren
Gesteld toch eens dat Six gekozen
wordt,wat wij niethopen en nietgeloo-
ven, dan gaat hij, als getrouwezoon
der kerk, niet doleeren de,
naar de Tweede Kamer der Staten-
Generaal, tot aan de deur van deze
Synode of raadzaal, wat is het?
begeleid, rechts door een bestuurslid
der vrijmetselaarsloge, links door
een Dageraadsmq,ri, met achteraan
een s/„ radicaal-athëist, die zijn kin
deren zelis niet laat doopen, hou
dende een vaandel, waarop met
groote lettersGetrouwe zonen
der kerk, nietdoleerende!
Ziedaar dan nu het armzalig over
schot van de eens zoo fiere liberale
paitij die in Thorbecke's goede
dagen voor een Christendom boven
geloofsverdeeldheid partij koos en
thans ter aanprijzing harer beginse
len niet anders weet, dan dat haar
candidaat niet doleert
"Wij vernemen dat de heer H. J. E.
Gerlach te Middelburg zich niet kunnende
vereeniiren met het principe, neergelegd in
de Statuten van de Ned. Protectionistische
Landbouw-Vereeniging, namelijk dat de
leden verplicht zouden zijn bij verkiezingen
die candidaten te steunen,die protectionistisch
gezind zijn, onverschillig welke gevoelens zij
op politiek terrein belijden, voor het lidmaat
schap dier Vereeniging heeft bedankt.
Axel. (Per Tel). Benoemd tot ontvanger
griffier van den polder «Willem III» de heer
P. Dregmans, Notaris te Axel.
Ellewoutsdijk. Gisteren was de zoon van
den landbouwer J. de D. uit Driewegen
met zijn vrouw te visite geweest. Toen zij
huiswaarts keerden, sloeg het paard door
schrik op hol, zoodat gerij en paard in de
sloot terecht kwamen. Door spoedig aange
brachte hulp hadden geen verdere onge
lukken plaats zoodat zij met den schrik
vrij kwamen.
Als een staaltje van vlugheid in het
behandelen van gemeentezaken en wat
daarmede in verband staat kan dienen, dat
te Kapelle op heden nog geen stembureau
is aangewezen voor de verkiezing van 6
Maart, en zal dit met het oog op artikel
42 der Gemeentewet eerst Maandag 5 Maart
kunnen geschieden.
Door de stoomvaartmaatschappij Zee
land zijn bij de regeering en bij de Exploi
tatie-maatschappij pogingen aangewend, om
ten behoeve van liet internationale verke er,
hettegenwoordige havenstation te Vlissingente
herscheppen in een railway-1 ótel, op de wijze
als men die in Londen aantreft.
Ierseke. Door het burgerlijk Armbestuur
is benoemd tot voorzitter de heer Lemson.
Heden middag trad in de herberg van
J. Harthoorn als spreker voor de kiezers
op Jhr. Mr. J. J. Pompe van Meerdervoort.
Hij begon met te zeggen dat er eene groote
verplichting op de kiezers rustvan hunne
stem hangt het af, hoe de Staat bestuurd
wordt. Hethoofdverschil in staatkundige
richting is tweeërlei. De eene richting
meent dat in de staatkunde geen rekening
moet gehouden worden metden godsdienst;
de andere richting is van omgekeerd gevoe
len. De antirevolutionaire partij is de
meening toegedaan dat de Zondag moet
geheiligd worden, dus dat er niet gearbeid,
wordt; de andere partij meent van niet,
vandaar twee hoofdrichtingen. De antir.
partij streeft naar vrijheid, gelijkheid en
broederschap, maar geen vrijheid zooals in
Frankrijk. De oud-Hollandsche vrijheid met
de hand op den bijbel wil men hulde bren
gen. Spreker vraagt aan de kiezers over
welk onderwerp hij zal spreken. Men noemt
protectie en belasting. Spreker is voor
protectie, wanneer in den vreemde onze
in dustrie gefnuikt wordt. Nog beter was
het nergens invoerrechten te heffen, maar
dat is nog niet bereikbaat. In het belas
tingstelsel wil hij ook gelijkheid. Naarmate
iemand bezit, heeft iemand meer belang,
en naarmate iemand meer belang heeft,
moet hij ook betalen. Eene inkomsten
belasting werkt nadeelig niet wanneer z(j
naar vaste grondslagen geheven wordt, b. v.
op dienstboden, paarden, enz. Ook wordt
door een kiezer de couponbelasting genoemd.
Spreker zegt, dat hij geen voorstander
is van nieuwe belastingen, omdat de oude
bezwaren hebben en de nieuwe doorgaans
nog meer drukken. Hij heeft evenwel min
der bezwaar tegen een couponbelasting dan
tegen eene inkomstenbelasting. De patenten
vindt hij ook niet rechtvaardighij wil
daarom niet zeggen, dat hij voor afschaffing
is, het hangt er van af, wat er in de plaats
gesteldt wordt. De heer Koeleman verzoekt
hem uir te leggen, wat inkomsten belasting
is, omdat velen het niet begrijpenvolgens
hen is de persooneele belasting onbillijker
velen verwarren hem met verteersbelasting.
Spreker verklaart die belasting en zegt
waarom hij er tegen isbillijker ls de
verteeringbelasting, maar dan moet men
in aanmerking nemen de groote van 't
gezin en meer andere zaken" Nog worden
de consenten ter sprake gebracht door
den hoer Koeleman. Met de wensch dat
deze verkiezing moge uitvallen tot heil
van 't Vaderland besloot spreker zijne
rede. De heer M. de Korte, hoofd eener
school te Ierseke dankte den heer Pompe
Van Meerdervoort voor zijne moeite het
deed hem plezier dat hij uit den mond van
des Heeren Pompe Van Meerdervoort geen
onkele uitdrukking gehoord had, dat maar
eenigszins geleek op schelden of smalen op
de tegenpartij. Zeer eikwijls gebeurde het
toch dat sprekers meer de partij van hurnen
vijand bespraken dan hun eigen partij. Een
daverend applaus bewees, dat men met de
woorden van den heerM. De Korte instemde.
Heinkens/and. Door twee geachte inge
zetenen dezer gemeente de Wel.Ed. h.h.
Vermande en I. R. C. van der Bilt is aan
de drie verschillende diaconieën een extra
gift gegeven tei bizondere uitdeeling aan
de armen.
Gisterenmiddag is te Schoondijke een
kind bijna verbrand. De ouders hadden
geschrood en eenige overblijfselen schroo-
lingen waren blijven liggen. Het kind wilde
een vuurtje maken, viel ea voorover in en
brandde zich deerlijk. Men wanhoopt voor
deszelfs behoud.
Beroepen te Middelburg ds. P. J. Roscam
Abbing te Silvolde.
Bij de Ned. Herv. Kerk zijn 43 ge
meenten sedert 5 jaren vacant., 16 sedert
6, 16 sedert 7, 12 sedert 8 en 4 sedert
9 jaar, terwijl Appelscha en en Standaard
buiten reeds sedert 10 jaar vacant zijn,
Klevenskerke sedert 11, Kage sedert 12,
Spijk en Meliskerke sedett 13, Arnemuiden
sedert 14, Biggekerke sedert 15, Noorden
sedert 16, Ottoland sedert 17, Waverveen
en Vrouwen Parochie sedert 18, Zoutelande
sedert 19, Kootwijk sedert 20 en St-Anna-
Paroehie reeds sedert 24 jaar.
Goes. Gisteren avond vergaderde het
kieskollegie der Ned. Herv. Gemeente alhier,
tot het formeeren van een grostal in de
vacature Ds: Laan waaruit over 14 dagen
een drietal zal geformeerd worden, en dan
tevens een grostal in de vacature Dr
S. Piccardt.
Ger. Kerk.
Beroepen te Kampen. D. Wijting te
Goes.
Axel 1 Maart. In de heden gehouden
Raadsvergadering is tot onderwijzer benoemd
aan de openbare school alhier, de heer
H. Crausberg alhier.
Uit Almeloo wordt van 29 Febru
ari gemeld: De dezen middag gehouden
vergadering onder leiding van den lieer Van
Marken leverde weinig succes op, daar de
arbeiders (ongeveer 250 waren er opgeko
men; eenjarig weigerden het werk tegen
het verlaagde tarief te hervatten.
In de vergadering der werkstakers, waar-
utt de heer Van Marken de aanwezige soci
alisten weerde, zeide een werkman, dat de
belofte om de afgewerkte stukken te mogen
nameten niets beteekende, aangezien de
fabrikanten den vrager spoedig als te lastig
zouden 'ontslaan.
Een ander verlangde het oude loon en
den winkel geheel voor de arbeiders.
De socialist Bennink, inmiddels binnen
gekomen, wilde spreken, doch dit werd
hem door den burgemeester belet. Des
middags had er eene uitdeeling van steen
kolen plaats, door den heer Van Marken
geschonken. A. R. C
Middelburg 2. Maart. Naar aanleiding
van liet onderzoek der Justitie omtrent de
oorzaken van den plotselingen dood van een
schippersknecht, waarvan wij reeds vroeger
melding maakten, vernemen wij dat H. V.
schippersknecht en J. V. schipper beiden
wonende te Wemeldinge zijn gevangen ge
nomen en naar het huis van bewaring alhier
overgebracht.
De rechtbank te Parijs heelt uitspraak
gedaan in het proces tegen Wilson. Zij
heeft hem veroordeeld tot twee jaren ge
vangenisstraf, tot eene boete van 3000 fr.
en tot verlies van zijne burgerschapsrechten
voor den tijd van vijf jaren.