Lohman
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
1888,
CHRIST ELI J.K-
HISTORISCH
Mr. C. Lueasse.
Mr. LUCASSE.
GOES.
LOHMAN.
prulming.
aat GOES.
Extra Verkiezingsnummer van Vrijdag 2 Maart
ian dsche
lederen,
lermansaffaire,
RSKNECHT
n in het district
id voor de Tweede
Istenstaatsinan
1888.
^eede Kamer het Dl-
mstander eerbied, en
fijn post, heeft hij steeds
lone inspanning voor de
mgen van VORST
Izich op 6 MAART
jachtig mede tot
iesvereenigingen
GOES.
hkt
VERSCHIJNT
F. P. D'huy, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Ikeuze
(l- of WINTERROKKEN
angekend lage prijzen
|and te koop
Kiezers, denkt er om dat de
stembus in den winter slechts
van 9 tot 4 ure open is. Zij,
die hun stembriefje soms ver
loren hebben, halen een ander
op het Stads- of dorpshuis
Men moet u dat geven.
Hebt Gij door pressie te
Vlissingen, of elders een can-
didaat tegen uwe overtuiging
op uw briefje, haalt dan dien
naam door, en schrijft den man
uwer keuze er onder. i)e
stemming is een geheim. Alleen
de Heere God weet het. En
doorhalen mag.
Aan de Kiezers.
Beschermende rechten.
Wet op den Arbeid.
Hoe werd Mr. C. Lucasse
candidaat
Het recht zich te vereenigen
tegen het onrecht der liberalen.
Quist, Voorz.
j de Jonge Jz. Secr.
jüonner, Perin.
Mr. J. J. Pompe van
Meerdervoort.
IC. Wirtz Cz.
1 van den Bosch.
i Zoeter.
bekwame
DE MMW,
elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p. f0,95
Enkele nommers-0,025
UITGAVE VAN
G. M. Klemkerk, te Goes
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
[ENE
25 ct. nu voor 7 en 8 ct.
|l vroeger !2'/2 nu 8 ct
10 en 12 ct. Prachtig
I ct. 7/4 Sloopenka-
I 22 ets.
27
I 29
35
40
45
10
ct. en 45 ct.
irk., 13 ets. en hooger
'afellakens 30 cents
.innen Damaste stellen
ophef zoo in de groote
m nu 13 en '15 ets.
patroontjes, 4 cents
dozijn tl,30; zuiver
wart Thibet nu voor
in Z. Beveland. Een
koopsom kan op het
blijven. Adres uitgever
[ikwaam is de bakkerij
doen, liefst van de ge-
enis, bij K. VERSPUIJ
L"EN te Krabbendijke.
.•^trryie;~ir-tff.-rsïaa a—m
Is het wel noodig dat nog eenmaal op
de beteekenis van den aanstaanden verkie
zingsdag gewezen wordt De lezers van
de Zeeuw hebben uitvoerig kunnen lezen
wat twee der welsprekendste tolken der
antirevolutionaire beginselen mr. de
Savornin Lohman te Middelburg en mr.
Heemskerk te Zierikzee hebben gezegd. De
lezers van de Middelb. Courant hebben,
voor zoover zij belangstelden, kunnen lezen
wat de heeren Wicherlinck en Goeman
Borgesius ter aanprijzing der liberale be
ginselen in ons Staatsbestuur, of ter bespot
ting der antirevolutionaire beginselen te
zeggen hadden.
Bovendien de lezers die wij ons voorstellen,
ook de nieuwe kiezers, zijn geen eerstbe-
ginnenden. Deze toch zullen door een enkel
artikel niet te onderrichten zijn.
Gaarne willen we bekennen, dat het
openen van het zondenregister der liberale
partij ons even weinig aantrekt als het
termeiden van veel voortreffelijks dcor de
intirevolutionairen gedaan of nog te doen.
Wil men op fouten wijzen, o, ze zijn er
in menigte aan beide zijden en daar zullen
«'nog veel meer gemaakt worden. Wil men de
wijze waarop menigmaal gestreefd wordt
laar het doel dat men zich voorstelt, be
spottelijk maken, met een weinig geest en
jjernuft behoeft men niet lang te zoeken.
Wil men woorden en daden der partijge-
looten op rekening der partij schrijven,
«en kan dan elkander als zwarte boos
wichten afschilderen, wier bestaan liet dier
bar vaderland ten vloek is.
«Wij struikelen allen in velen,is een
'oord van eenige waarheid ook geschreven
'«or alle partijen en voor alle tijden.
Liever, veel liever willen we aannemen
flat onze tegenstanders niet minder dan wij
hoogste ideaal de meest mogelijke orde
vrijheid in den staat wenschen gevestigd
[e zien. Zij zoomin als wij, wenschen los-
Fodigheid de plaats van zedelijkheid te zien
(«emen. Wie zou verlangen vrijheid door
Tastbaarheid vervangen te zien
Jfe beschuldiging dat wij domheid en
ïgeloof zouden kiezen boven het licht der
aarheid is een valsche.
«aar de groote vraag die ons van onze
tegenstanders scheidt is deze langs welken
weg, door welke middelen komen wij tot
het ideaal dat we gezamenlijk najagen, d. i.
de meest mogelijke vrijheid en orde.
Ons antwoord op deze vraag is zonder
aarzelen het Woord Gods en dat alleen
wijst ons den weg om het hoogste ideaal
van ons streven te bereiken. Gerechtigheid
verhoogt een volk, is de les des Bijbels, zoo
wel als der geschiedenis.
Gerechtigheid, die grondslag van den
staat, die voorwaarde voor een gelukkig
samenleven, wordt gestadig door de macht
der zonde belemmerd in haar gang. En
zult ge nu tegen deze macht der zonde,
die ongerechtigheid schept, geweld plaatsen.
Zult gij de ongerechtigheid kunnen over
winnen door wetten of door soldaten, door
politie-verordeningen, of door gevangenisstraf?
Immers neen. Alleen het Evangelie is mach
tig de ongerechtigheid te overwinnen. Dat
land zal altijd het gezegendste zijn waar
Gods Woord het meest >n eere is. Dat
Woord plaatst zelfopoffering tegenover het
ons aangeboren eigenbelang dat woord
leert onderwerping en geen revolutie
dat Woord leert ons leven niet alleen tot
zegen van ons zelf maar ook van anderen.
Kon ooit dit ideaal, op deze wijze te
verwezenlijken, vermenging van godsdienst
met staatkunde geheeten worden Zeker,
op den bodem aller vragen ligt de gods
dienstige. De godsdienst dringt door tot
het diepste van ons wezen en zou hij dan
kunnen geweerd worden uit de wetten en
regelen die ons maatschappelijk leven be-
heerschen Het leven van den enkele zoo
wel als van den Staat geeft iederen dag
onoplosbare raadselen te] aanschouwen, die
zonder de kennis van de macht van den
godsdienst nimmer te ontraadselen zijn.
Godsdienst vermengd met staatkunde 1
Maar mogen onze tegenstanders ons
dit verwijten Behoorde ieder weldenkende
ons juist daarom niet te eeren Is dan hij
die waarde aan zijn godsdienst hecht, min
der goed burger dan hij die daarmee
schijnbaar gebroken heeft? Zijn de wen
schen van den belijder dan niet in 't belang
van den staat Lijdt dan het stoffelijke
leven der natie waar het geestelijke hooger
rijst Toont hij die een hemelsch vaderland
wacht, minder hart voor het aardsche?
Wij zijn zoo vrij het tegendeel te ge-
looven.
Daarom strekken onze wenschen zich uit
tot vrijmaking van Kerk en School
daarom hopen we te doen wat in ons ver
mogen is om de Zondagsrust te bevorderen
en om ons leger te hervormen daarom
laat de regeering van onze koloniën in
christeiijken geest en de verhouding tot
andere rijken ons niet koud.
Daarom zochten wij een tolk voor onze
wenschen in de Tweede Kamer, en gelooven
dien gevonden te hebben in
Advocaat te Middelburg.
Hij leefde sinds jaren met ons, toonde
zich een man met ons in hoofdzaak éen,
kent het district dat hij, zoo ge in groot
aantal uwe stemmen op hem uitbrengt,-ver
tegenwoordigen zal. Om die stem komen
we nu, zoo ge het in hoofdzaak met ons
eens zijt, dringend en ernstig vragen.
Verzuimt op 6 Maart uw plicht niet,
maar stemt eenparig op
Inkomende rechten wil de anti-revolutio
naire partij, en wil ook mr. C. Lucasse,
dat geheven zullen worden, van de granen
die uit het buitenland in Nederland worden
ingevoerd.
De handel in ons land is in vele op
zichten beschermd, maar het landbouwbe-
diijf niet. Tegen het laatste verzet zich
al wat liberaal heet. (Immers ook de heer
Snijders En toch het is zoo noodig onze
landbouwersstand gaat anders ten onder.
Honderden zijn verarmd of moeten jaar
p jaar bijpassen en mitsdien arm worden.
Een mud tarwe kost een boer van zaaien,
bearbeiden en dorschen f4.als hij nu
i 6.50 maakt, is het onmogelijk daarvan
de pacht te betalen en er dan nog zelf
uit te leven. In Duitschland, België en
andere landen is men door het heffen van
inkomende rechten deu landbouwer en
grondeigenaar te gemoet gekomen; maar
in Nederland wil dat de liberale partij niet!
'tis of de ambtenaren, moderne onder
wijzers en handelsmannen," die in deze
partij heerschen en dies den toon aangeven
bang zijn, dat wanneer voor de granen
uit Amerika, uit Rusland enz. een weinig
invoerrecht moet worden betaald, het brood
hun een cent duurder zal komen. Er is
geen medelijden. De onderwijsquaestie
houden zij aan, al gaat het land er door
te gronde, en beschermende rechten willen
zij niet heffen, al moet de landbouwers
stand er onder, want hun zeggen- «dan
worden de pachten liooger» gaat gansch
niet op tegenover de duizenden die zeiven
wat land hebbenen zelfs niet tegenover
de pachters, want toen dezen hoogere
pachten moesten betalen maar het graan
duurder was, konden zij er komen, -ja
hielden over. Zij, die den landbouwersstand
niet te gronde willen zien gaan, kunnen
geen liberaal stemmen; maar moeten,
zullen ze wijs doen, hunne stemmen ver
eenigen op den candidaat der antirevolutio
nairen, den met den landbouw zoo goed
bekenden lieer,
En dan, let oolc daarop, willen zij veler
inkomsten daarenboven verminderen. Ja
ook veler rechten. Het recht der ouders.
«Hoe zoo?
Vraagt gij dat, lezer?
Wel, west gij dan niet, dat de wet al
gereed ligt op den kinderarbeid en dat bij
die wet ook de veldarbeid verboden wordt
van kinderen, totdat zij groote jongens en
meisjes zijn.
Uw burgemeester moet u consent geven
wanneer gij hen in den druksten tij I eens
even noodig hebt en gebruiken wilt op
het veld of in het hof!
Zij, die een burgemeester in de stad heb
ben. kunnen dan eerst daarheen. En daar
gekomen is hel de vraag, of Zijn Edel Acht
bare, vooral als hij liberaal is, zoo gemakkelijk
consent geven zal.
Ziet, daardoor worden uwe inkomsten
en uwe rechten verkort. En welk doel hebben
de heeren liberalen daar mee? Zjj zeggen,
uwe kinderen beschermen. Uwe rechten
willen zjj niet, maar uwe kinderen, willen
zij wel beschermen. Beschermen tegenover
U, die ze wel eens te veel in de gezonde
lucht zoudt kunnen latenc, ep eenigen
arbeid doen verrichten.
Ziet, voor fabrikanten enz. is zulk eene
wet met het oog op de gezondheid noodig
doch voor den landbouwer en zijne kinderen
onzin.
Maar toch komt die wetindien de
«liberalen» de meerderheid hebben in de
Tweede Kamer. Dat burger noch boer
mee helpe om den druk en het onrecht
van boer er. arbeider U vermeerderen.
Stemt allen Mr. Lucasse, die nimmer zjjne
stem daaraan geven zal.
De voorzitter der anti-revolutionaire Kies-
vereeniging Ds. de Veer, kwam vóór de
verkiezing in 1886 bij hem, en zeide: wees
gij onze candidaat, dan zijn we een heel
eind op weg. Daarover dacht hjj na, nam
het tou slotte aan, en bleef het sinds aanne
men, indien men hem begeerde. Dat deden nu
de anti-revolutionaire kiesvereenigingen bij
groote meerderheid van stemmen, en wij
beloofden elkaar houw en trouw te zyn.
Doch eenige leden van de Middelburgsche
Kiesvereeniging die stelselmatig wegbleven,
gaan nu van achteren het spel breken, ook
al van dezen onzen strijd tegen het ongeloof,
een kerkelijken maken.
Hun candidaat bracht onze kiesvereeni
ging in de prov. Staten, en blijft hij anti
revolutionair, dan willen wij dat nog doen.
Komt hjj in herstemming dan gaat hij
bij ons vóór de candidaten der liberalen
voor den heer Arie Smit te Vlissingen,
vóór den heer Smit van algemeen stemrecht
en voor den heer Snijders. Groen v. Prin-
sterers beschouwing is de onze-wij strijden
den strijd Christi, voor het geloof tégen
het ongeloof. Daarom vragen wij niet tot
welke kerk behoort de candidaat, maar wel
strijdt hijonzen hangen en grootenstrjjdmede.
Over alles stappen wij daarom bij eventu-
eele herstemming henen, en sluiten, daar
het niet kan, dan de gelederen doch laten
dat dan ook onze oude medestrijders doen.
Gelooft ons, de liberalen zullen het ook
doen, al zijn zij nu verbeten op den heer
Snijders.
Bij gelegenheid der grondwetshèHiening
hebben de «liberalen» bij vernieuwing een
zeer schreiend onrecht gepleegd. In strijd
met hst aangenomen beginsel hebben zjj
de vijf grootste steden in ons land niet in
kiesdistricten willen verdeelen, maar die
steden voor zich behouden.