4
CHRISTELIJK-
NÏEÜWSBL AD
HISTORISCH
VOOR ZEELAND.
1887. No. 33. Donderdag 15 December. Tweede Jaargang
VERSCHIJNT
F. P. D'huy, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES
Nieuwe Kiezers.
Onze schuld aan Indië.
in.
Marktberichten,
Overzicht van Verkoopingen.
8,-
8,-
8-
8-
8,-
'g 7.30
7-
6.30
6.30'
7.—
7.30
id.l.—
1
DE ZEEUW,
ELREN MAANDAG- WOENSDAG- EN VRIJDAGAVOND.
Prjjs per drie maanden franco p. p. f0,95
Enkole nommers-0,025
UITGAVE VAN
G. M. Klemkerk, te Goes
EN
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Die zich met 1 Januari a. s. op
„de Zeeuw" abonneert, krijgt de
tot dien datum verschijnende nummers
GRATIS.
Waarschuwing. Tot moewordens toe,
zegt de Standaard, bljjven we de nieuwe
kiezers waarschuwen, om met hun aanvrage
bij den Burgemeester toch niet te laat
te komen. 21 December is de fatale
termijn.
En of ge soms van achteren blijken zult,
toch geen kiezer te zijn, doet er niet toe
en kost u niet». Ga dus in elk geval, en
haal een formulier af, en vul het in, en
bezorg het ten Raadhuize.
Voor drie klassen van personen geldt
ditlo. voor wie op kamers wonen2o.
voor wie in meer dan een gemeente saam
f 10 grondbelasting (met rijksopcenten) be
taalt en 3o voor wie grondbelasting be
taalt in een onverdeelden boedel. Kom
dus niet te laat, en verzuim uw plicht niet.
Voor tweede schatting, als ge niet te
vreden waart met den uitslag van de
eerste schatting, zoudt ge f 4,90 te betalen
hebben. Maar de eerste schatting kost niets.
Niet genoeg dus dat de regeering den
Javaan dwong koffie aan te planten tegen
zijn zin. De regeering gaf ook de dwaaste
bevelen over de wijze waarop die aanplant
zou geschieden. Nog een ander voorbeeld.
Die het gelezen heelt, moet zich verwon-
-vi.Auouu'ui uo jiciceoi uer oevciKing
Een 5-jarig knaapje te Brakel heeft
zijn 6-jarig kameraadje met een pijl zoodanig
in het oog getroffen, dat hij zeer waar
schijnlijk aan dat oog blind zal blijven.
Maandag middag heeft te Haarlem
een «theemeeting» van het Leger des
Heils plaats gehad. Ruim honderd vijftig
personen waren aan tafels gezeten, meestal
vrouwenen jongelieden van beiderlei kunne,
alsmede een dertigtal mannen. Op de tafels
stond de thee gezet, en de disch bestond
uit broodjes >.rnet ham, koek en krentebrood.
Er werd door eenen luitenant medegedeeld,
dat de bijeenkomst zou beginnen, hetgeen
dan ook onmiddellijk na een gezang
geschieddede thee werd door een
tiental zusteren rondgediend. Op de toe
gangskaart stond volgens de cdl. Crt.»
vermeld «En zij aten allen en werden
verzadigd». Matth. XIV30.
Gisteren werd te Amsterdam in het
huis waar Multatuli geboren werd, in de
Koo^jespoortsteeg, een gedenksteen geplaatst
met het opschrift E. Douwes Dekker (Mul
t ituli) werd in dit huis geboren 3 Maart 1820.
Ook te Utrecht hebben zich twee ge
vallen van pokken voorgedaan.
Te Giethoorn is Maandagavond een
van de weekmarkt te Steenwijk huiswaarts
keerend arbeider door eenige personen aan
gevallen en doodelijk verwond. Hij kreeg
onder anderen een steek onder het schou
derblad die doordrong tot de longen. De
dader is in hechtenis.
Een soldaat van het koloniaal werf
depot, die naar Amsterdam met verlo-
kwam, en in 't bezit was van ruim f125,
eldde zich reeds den eersten nacht bij
van die methode warenhet gekapte bosch
zeer schoon branden, doorloopende terrassen
maken en groote plantgaten graven. De
resultaten lieten te wenschen over, en het
eind van de zaak is, dat nu onlangs aan
den inlander vergunning werd gegeven, zyn
eigen manier te volgen, als hij maar zorgt
veel koffie in de pakhuizen te leveren."
Maar is dat nu zoo erg Een fout wordt
toch al eens licht gemaakt.
Met uw verlof, zegt de heer Ottolander.
«Deze voorbeelden zouden op zichzelve
weinig beteekenen, indien de inlanders be
hoorlijk voor hun werk werden betaald.
Immers het gebeurt iederen 1-indbouwer,
dat hij wel eens een fout begaat of dat
hem een cultuurproef mislukt. Maar bij de
gouvernements-koffiecultuur komt al het
probeeren niet ten laste van hem, die de
bevelen geeft, maar van hem, die ze ontvangt.
Alle voordeelen zjjn aan de zijde der re
geering alle nadeelen aan den kant der
inlanders.»
De planters in Indië en de landbouwers
in Zeeland betalen hun arbeiders het loon
van eiken dag. Is de oogst gering, toch
krijgt de arbeider zijn volle daggeld. Krijgt
hij te weinig naar zijn zin, dan gaat hij
naar een ander. Maar de Javaan die voor
het gouvernement koffie plant, is zoo ge
lukkig niet.
De schade, door schrale oogsten veroor
zaakt, wordt daar niet door den baas, dat
is de regeering van Nederland, maar door
den arbeider, den Javaan geleden.
Dit is een goddelooze instelling. Een
stelsel van knevelarij, zoo onrechtvaardig
mogelijk
Het gouvernement al de voordeelen, de
Javaan, de gedwongen arbeider al de na-
hooge mate p^exogeP. -- J- J
Bij een paar varkens te Zaamslag, die
altijd flink hadden gegeten, en waarbij
zich nooit eenig ziekteverschijnsel had ver
toond, en, toen ze geslacht en geopend
waren, bij de ingewanden niets bijzonders
was op te meiken, bleek het vet voor bet
grootste deel verteerd te zijn, terwijl het
overgeblevene een vreemde, hooggele kleur
had; de speklaag was ongemeen dun. Zelfs
een deskundige wist het verschijnsel niet
te verklaren.
Ouk in November van dit jaar is de
verzending van oesters aan het station
Kruimngen weer aanmerkelijk hooger ge
weest dan in die maand van het vorig jaar.
Tegenover 1694 vaten toen staan 2882 vaten
thans.
- Te 's Hagc werd een man door een
dokterskoetsje overreden en hevig gewond.
De omstanders zagen dat het ongeval aan
noodeloos hard rijden te wijten was. Zij
braehten het paard tot staan, sleepten
den voerman von den bok en brachten hem
naar het pohtie-bureau.
Tegen een sjouwer te Delft is proces
verbaal opgemaakt wegens het opzettelijk
verstoren van een geoorloofde begrafenis
plechtigheid.
Te Kralingen werd een doove man door
de tram aangegrepen en een heel eind
meegesleurd. Hij werd inwendig zwaar
gekneusd en verloor daarenboven zijn hor-
logie.
Onlangs hebben te MUeer (Limburg)
de maréchaussée's een kar met wild aan
gehaald die de baron De Loë frauduleus
invoerde. Bij die gelegenheid verzetten de
baron en zijn zoon zich tegen de aanhaling,
waardoor de ambtenaren het aangehaalde
tegen de onverschilligheid der regeering om
trent landbouwonderwijs en proefstations,
terwijl zij zelve landbouw op groote schaal
drijft.
En wat doet de regeering voorde werk
gevers Niets. Er is een slechte wetgeving
op den arbeid, waardoor de werkgevers
schade lijden en aan de inlandsche bevolking
oplichterij wordt geleerd.
De regeering heeft niets over voor hen
die onderzoekingstochten naar de Buiten
bezittingen ondernemen en aan de bescha
ving en ontwikkeling dier tallooze eilanden
bewoners doet zij niets.
De handel tus-chen Java en de Buiten
bezittingen (dat zijn de kleinere eilanden
in Oost.-Indië) kwijnt omdat bij de kustvaart
vreemde schepen zijn uitgesloten.
De verschillende lasten die Nederland
oplegt aan schepen en waren, die uit Indië
naar het moederland en van het moeJerland
naar Indië komen, zijn oorzaak dat de
pr-...!ucten van onze Oost naar andere landen
van Europa gebracht worden, waar men
den invoer dier waren minder bemoeielijkt.
Ook dat het aantal uitvoerartikelen uit
Nederland naar Indië vermindert. Er komen
thans meerdere artikelen uit Engeland en
andere landen van Europa in onze Oostersche
havens binnen. De Nederlandsche invoer
en uitvoerhuizen gaan op de fteschde
vreemde bloeien.
De handel tusschen Nederland en Indië
neemt af; die tusschen vreemdelingen en
Nederl. Indië bloeit. Alles 't gevolg van de
beperkende heffingen en rechten door de
Nederlandsche regeering opgelegd.
Over nog enkele grieven laten wij den
heer Ottolander zeiven spreken. Zij gelden
voornamelijk kerk,, school en zending,
j. man var. F. J. van den Droese.
Van 12 14 Dec.
GOES. Geboren Jacobus z. v. J. Pasman
en A. M. S. Fokke.
AFLOOP VERKOOPINGEN ENZ.
Door het Burgerlijk Armbestuur te Goes
is de levering van brood en vleesch over de
èerste 3 maanden van het jaar 1888 gegund
aan de laagste Inschrijvers, t. w.kropbrood
8 cent per kilo en fijntarwebrood 10l/2 cent
per kilo, aan J. Verdonk. Rundvleesch 55
cent per kilo en kalfsvleesch 68 cent per kilo,
aan E. Sloover, en van Visch en Kruideniers
waren over het geheele jaar 1888: zoutevisch
40 cent per kilo, aan J. Ossewaardestok-
visch 40 cent per kilo, aan C. Duvekot (bij
loting), zeep f8 per V4 ton, aan Johs.,Geen-
sen, Zout f 12,20 per 100 kilo, aan C. Fuik
schot, gort f 11,40 per 100 kilo, aan I'h. Ves
sels, rijst f 12,25 p. 100 kilo, aan N. Emanuel.
Heinkenszaiid, 14 Dec.
Het Woonhuis en Erf, groot 2 A. 20
Centiaren geveild door Notaris de Ronde
Bresser in de herberg van M. Hoondert,
hehoorende aan 0. Bos, is toegewezen aan
J. Polfliet voor f 371 behalve de 12 proc.
onkosten.
GOES, 13 December 1887.
Voor Tarwe was tot ruim vorige prijzen
goede vraag. Gerst in de beide soorten met
weinig aanvoer prijshoudend,overige artikelen
onveranderd, alleen Haver werd per 100 Kilo
verkocht van f 5,75 tot f 5,90.
Oude Tarwe f -,-af Nieuwe Tarwe
f 6,40 a f 6,60. Rogge f 4,70 a f 5.00. Win
ter Gerst f4,90 af 5,10. Zomer Gerst f 4,50
a f4,60. Haver f2,60 a f2,70. Bruine
Boonen f 9,60 a 9,75. Paardenboonen f 5,30
a f5,50. Koolzaad!'-,— a Groene
Erwten f 6.00 a f 7.00,
deed in den lande, dat namelijk de pers
en de gewapende macht, telkens, zonder nog
iets gehoord of gezien te hebben, party
trok tegen de doleerenden, werd nu door
den heer De Sarvornin Lobman bevestigd,
door den minister-president en den heer
Levy niet ontkend. Ernstiger werd het toen
de heer Lobman mede te verstaan gaf, dat
ook de justitie niet altoos zich onpartijdig
toonde, dat een officier van justitie bij
kans weigerde het «hoor ook de wederpartij»
in beoefening te brengen, door tot een
klagenden, eigenlijk een doleerenden doleeren-
de te zeggenuw zaak is op zich zelf reeds
onverdedigbaar of althans iets van dien aard,
al zijn hel nu juist de eigen woorden niet.
«Wat de heer Beelaerts opmerkte, dat
namelijk een deur open of dicht moet zijn
en men, ze op een kier latende, licht tus
schen deur en deurpost beklemd raakt, m.
a. w. dat de doleerenden, volgens zijn anti-
revolutionnaire opinie, beter gedaan hadden
met bedaard in bet kerkverband te blijven
of resoluut zich at scheiden, alles achterlatende
gelijk een die zich redt uit een brandend
huis, deed niets ter zake. Dit is hier, in
de Kamers, de quaestie niet. Dat moet in
een synodale of dergelijke vergadering uit
gemaakt worden. Het doleeren kan den
heer Beelaerts niet bevallenhet moge ook
ons niet aanstaan; daarom kunnen de
doleerenden gerust voortgaan met hun re
formatie.
«Waar het hier op aankomt is of de
politie het recht heeft, in dit geval, en
dan ook van zelf in andere gevallen, om
verder te gaan dan het handhaven van
openbare rust en orde, om te handelen,
voordat de rechter beslist heeft, alsof er
réeds een vonnis geslagen ware. Zoo ook,
1 Stokvisch, Zout, Zeep, Azijn, Soda^'K'offie
en Thee over het eerste semester en versch
Varkensvleesch en Spek over het geheele
jaar 1888, Voorwaarden bij den directeur.
Goes, voor 12 uur: 400 KG. eerste soort
nieuw Amerikaansch Baakspek, waarvan
13 a 14 stuksin één kist gaan; ongeveer
750 K.G. Tarwe-winkelbroodongeveer 150
Hectol. Ruhr-Steenkolen. Inschrijvingen van
minstens 50 K.G. Spek en 100 K.G. Brood
worden aangenomen.
Donderdag 15 December.
Kapelle, 7 uur, herb. Marcusse, voor C.
Felirs' door Not. Merens 1 bouwhoefje,
dubbel Woonhuis, Schuur, Erf en Grond
sectie C. 334, groot 10,67 A.
Goes, half 11, in „de Prins": Panden uit de
bank over Juli, Augustus en Sept. 1886.
Vrijdag 16 December.
Weineldinge, voor de Diaconie, bij Verburg
en Houteman, door Not. MerensEsschen
Canada's, Hakhout, Strobbels, 11 uur.
Gapinge, 10 uur, hofstee Dingemanse, door
Not. TakOlmen en Esschen, Wilgen- en
Olmentronken, 1 vare Koe, 2 jonge Vaarzen,
3 halfjarige, 2 jonge Ossen, Landbouwgereed
schappen, Melkschapen.
Ierseke, 12 uur, door Not. Houwer, voor de
woninh van Habermehl1 mahoniehouten
Tafel, Stoelen, Bed met toebehooren, Karpet,
Kleed, Glas- en Aardewerk.
Maandag 19 December.
Kapelle, 10 uur by Markusse, door Not,
P. Overman1 perceel Bouwland in Weel-
meet 0 244 en 246, samen 136,73 Aren. In
gebruik bij J. Leendertse.
Dinsdag 20 Dec.
Middelburg, in de „Vergenoeging", 11 uur,
(verpachting) der ryks-tollen op Walcheren
door den ontvanger der registratie.
