■ill m—ui
I
Grondwetsherziening.
Kerk- en Sclioolnieuws.
Rechtszaken.
Gemengde Berichten.
T
3 elpenninck van der Ove, vroeger 2e luite-
I iant a la suite bij de dienstdoende schutterij
c ,e 's Gravenhagetot 2e-luitenant d la
juite A. S. Fransen van de Putte.
Benoemd tot kantonrechter-plaatsver-
/anger in het kanton Tholen jhr. E. A. O.
le Casembroot, wonende te Tholen.
Met ingang van 15 Oct. a. s. is be
noemd tot Postbode van Kuts op Kolijns-
plaat de gepasporteerde vrijwilliger der
Nederl. Marine P. Boer Jz. geboren te Goes,
thans te Amsterdam.
Voor het examen van leerling con
ducteur bij de staatsspoorwegen slaagden
o. a. A. Provo te Grocde, J. J. Oosterhuis
en S. de Regt te Vlissingen, C. v. Zuijen
te Renesse en J. Priem te St. Maartensdijk.
In de St. Crt. komen voor de sta
tuten der vereeniging De kerkelijke kas
te Vrouwepolder. Als bestuurders tredeD
op de heeren P. Geerse Pz., A. Maas, M.
Lous, A. Volmer en L. Meijers. Alsmede
de statuten der kerkelijke kas te koude -
kerke. Als bestuurders daarvan treden op
de heeren K. Wielemaker Azn. D. lvraaije,
A. Wielemaker, M. Leijnse en E. Wisse.
Nieuwdorp 10 Oct.
Er circuleert alhier en in de gemeenten
's lleerenhoek en Borsele een adres aan de
Maatschappij tot exploitatie van Staatsspoor
wegen, waarin adressanten aan genoemde
Maatschappij verzoeken
Dat de Halte Noord-Ivraayert niet worde
opgeheven doch bestendigd.
Den prijs der billetten Noord-Kraaijertte
verlagen en in evenredigheid te brengen
met den afstand.
Tot heden moet men, wanneer men aan
genoemde Halte een kaartje neemt naar
Goes, evenveel bet den als van Arueinuiden;
en naar Middelburg, evenveel ais van 's
Heerarendskerke.
3. Niet slechts des Dins lags en 's Don
derdags; doch ook op de andere dagen ge
legenheid te geven, om van de halte ge
bruik te maken, en niet zooals tot heden
één maal in een bepaalde richting des
Dinsdags in de richting Goes en s Donder
dags in de richting Middelburg maar
minstens twee liefst drie maal in
ieder der beide richtingen.
4. Dat er teg- lijker tijd gelegenheid zij
tot opnemen en uitlaten van reizigers.
Tot heden is het alzoowanneer de trein
aan de halte stopt om reizigers op te nemen
worden er geen reizigers uitgelaten.
5. Niet slechts kaartjes af te geven voor
Goes en Middelburg, doch voor alle stations
op het traject VhssingenRoozendaal.
's-Graveiiliage12 üct. (Per tel) De
Tweede Kamer heeft het eerste hoofdstuk
der Grondwet (van het Rijk en zijne inwo
ners) aangenomen met (39 tegen 13 stemmen.
Geslaagd voor het eerste natuurkun
dig examen de heer P. Johannessen uit Goes.
De Tweede Kamer heeft haar arbeid
hervat en de tweede lezing der grondwet
ter hand genomen. De heeren Vermeulen,
v. Baar en Ruijs (roomsche leden) bleven
hun standpunt tegen de herziening hand
haven. Daarna sprak de heer v. Wassenaar.
Hij betreurde het dat hoofdstuk X niet tot
de onderwerpelijke voorstellen behoort, wijl
de Eerste Kamer artikel 192 (hel nieuwe 1
onderwijsartikel) verwierp. Door dit te doen,
maakte zij de taak der antirevolutionairen
bij tweede lezing niet gemakkelijk. Toch
gaan zij geen stap terug in hunne eischen
dat het onderwijs zoo ingericht zij, dat de
openbare school niet langer boven de
bijzondere worde bevoorrecht. Het hoofd
stuk over kiesrecht (Hoofdstuk 111) inetde
additioneele artikelen, samen ook wel
Reform-bill genoemd, zal de heer v. W.
helpen aannemen. Over de andere hoofd
stukken, wier belang slechts in de tweede
hand geldt, zal hij zich beraden.
De heer v. d. Feltz (liberaal lid voor
Assen) hield eene rede, waarbij hel aapje
reeds gedeeltelijk uit de mouw kwam. Hij
dreigde namelijk dat zoo de rechterzijde
niet alle hoofdstukken dezer grondwet aan
neemt, de liberale partij ook de additioneele
artikelen (dat is het neusje van den zalm,
het onderwerp waarjp duizenden wachten
en rekenen) zullen afstemmen.
Toen stond de hr. Donner ^p het nieuwe-,
tevens het oude-lid voor Leiden. Hij achtte
zich verplicht tot spreken, wijl hij bij de
eerste lezing niet tegenwoordig was. Hij
betreurt de verwerping van hoofdstuk X
niet; wel dat inen ten opzichte van hoofd
stuk VI (godsdienst en financiën) is over
gegaan tot de orde van den dag. Dit
i i tot <ip L*pi'1c
de andere. Hij betreurde het gebrek aan
levenskracht der Kamer, die artikel 168
ter zijde stelde; al is het ook, dat het
regeeringsvoorstel weinig aannemelijk was,
wijl het bestaande onrechtvaardigheden
bevestigde.
Spreker vroeg wat de toekomstige regee
ring zal kunnen uitrichten tegenover de
toenemende woelingen in de Kerk, en tegen
de tienduizende processen, die kunnen ge
voeld worden. Nu er iets te doeu valt
zitten wij stil en houden ons, echt conser
vatief, blind voor de geschiedenis der kerken,
zonder zelfs een enkelen voorzorgsmaatregel
te nemen. En dat doen nu juist onze libe
ralen en antirevolutionairen, die hetjdooden»
feest vierden over den laatsten conservatief
en nu, vreemd genoeg, die conservatieven
vervangen.
Spreker is niet gerust bij al dit stilzitten.
Tenzij er godsdienstig leven, de ware vrij
heid in Nederland ontwakeof wel dat de
revolutie ons klinken zal in haar ijzeren
boeien. Daarom had de Kamer bij eerste
lezing voor de vrijheid van Christus' Kerk
in de toekomst hare maatregelen moeten
nemen.
Toen kwam de heer Lohman aan het
woord. Hij gat uitvoeriger het standpunt
aan dat de meerderheid zijner partij, vooral
na liet dreigement der liberaler., bij monde
van v. d. Feltz, wenscht in te nemen. Het
schijnt wel dat de liberale partij meent dat
de rechterzijde, belust ais zij is op de addi
tioneele artikelen, maar alles moet aanne
men. Daartoe toch heeft de rechterzijde zich
niet verbonden. De liberalen integendeel
hadden beloofd de additioneele artikelen
te zullen aannemen, en nu wil men zijn
gegeven woord breken
Vele antirevolutionairen zullen (echter niet
ter wille van het dreigement) toch voor
verschillende hoofdstukken stemmen. Zij zul
len elk ontwerp naar recht en plicht be-
oordeelen. Als voorstander eener algeineene
grondswetsherziening heeft spreker daar
steeds op aangedrongen, omdat wij een groot
onrecht wilden wegnemen, het koninklijk
gezag bevestigen en den volksinvloed ver
sterken. Zoodanige herziening, ook door de
hh Beelaerts en De Geer aanbevolen, ware
een nationaal werk geweest. De regeering
gaf dit echter niet. De algemeene herzie
ning, ofschoon gewenscht, heeft zij niet
verkregen. Alleen is het gezag der minis
ters niet geschokt, maar aan den Koning is
niet dat zelfstandige gezag verzekerd, dat
hij noodig heeft tegenover een meerderheid.
Wat alles zegt, de minister heeft, ter wille
der liberalen, niet durven uitdrukken, dat
onze koning is een vorst bij de gratie Gods.
Wel zijn er verbeteringen, maar als de
nieuwe grondwet is tot stand gekompn, zal
er een grondslag ontbreken, waarop is voort
te bouwen.
Hulde brengende aan minister Heemskerk,
die op voortreffelijke wijze dit werk tot
stand bracht, zonder zich te laten dringen,
waar hij niet wilde wijken, betreurde spre
ker het niettemin, dat de minister niet iets
anders wilde, meer tot heil vac het volk.
Spreker zou best tegen alle wetsontwerpen
kunnen stemmen, doch zal dit niet doen,
ook om de onbeduidendheid der ontwerpen
zeiven. Waar de natie zoo onverschillig is
voor grondwetsherziening, kunnen wij deze
ontwerpen aannemen. Waartoe ook dit
ministerie deze overwinning te misgunnen?
Gok de verwerping van de reformbill zou
verkeerd zijnals de liberalen er zoo op
gesteld zijn, dan ware het in hun kaart
spelen om die te verwerpen, want dan zou
men daarvan weder een wapen maken.
Bovendien is deze kamer volgens den heer v. d.
Kaay, niet in staat art. 168 en 194 te wijzigen.
Waarom verbaast de heer Donner zich zoo
over het niet herzien van art. 168 Hoe
kan hij van deze Kamer een recht
vaardige. rechtmatige oplossing ver
wachten Spreker dankt intusschen de
te nemen en de politieke karakters niet
langer te bederven.
Spreker beschouwt de nieuwe grondwet
als een baken dat te verzetten is, naarmate
de natie het verlangt. Elke vier jaar is
herz'ening mogelijk. Dit is een voordeel.
Daarbij hel verband eischt dat wij alle
hoofdstukken aannemen. Wij hebben dus
de dreigementen der overzijde niet noodig,
om er ons toe te brengen de ontwerpen
naar hun waarde te beoordeelen. Ook hoofd
stuk II waarvan spr. ook bij de eerste lezing
de aanneming had aangeraden.
De heer v. Houten zeide daarop dat hij
voor zich, getrouw aan zijn vroeger uitge
brachte stem, tegen dat hoofdstuk zou stem
men en al de andere aannemen.
De Minister beantwoordde de sprekers,
en wees op de noodzakelijkheid der
aanneming van al de herzieningsontwerpen.
Ned. Herv. Kerk.
Bedankt voor Utrecht door C. B. Oorthuijs
te Katwijk.
Te Amsterdam is het 2e natuurkundig
examen met goed gevolg afgelegd door den
lieer P. W. Schippei
- Naar men ons meldt, zij o 11. Zaterdag
8 October Zendeling Delfos en Echtge-
noote behouden in 't vaderland terugge
keerd. Den 22sten Augustus vertrok hij
van Soerabaja, zijne standplaats, met het
stoomschip «Sumatra».
Op zijn reis Batavia bezoekende, woonde
hij aldaar enkele vergaderingen der Zen
dingsconferentie met genoegen bij. Ten huize
van Zendeling Huising, ontmoette hij van
Alphen, die zich daar bevond, om te her
stellen van eene ziekte. Den 3den September
verliet bij Batavia. Tengevolge van het
onstuimige, regenachtige weder leed hij, doch
vooral zijne Ech'.genoote, aan zeeziekte. Tot
straat Bonifacius hadden zij een gunstige
reis, doch daarna 12 uren lang storm. 6
October landde hij te Marseille aan en be
gaf zich vandaar per spoor naar hier.
Het viel de gemeente te Soerabaja hard van
zendeling Delfos en zijne gade afscheid te
nemen, en als bewijs daarvan dient dat
meer dan veertig leden hen in sloepen uit
geleide deden.
Moge de Heere hun beiden de gezond
heid en verloren krachten teruggeven en
zij nog een tal van jaren arbeiden in Zijn
Koninkrijk.
Art ondissements Rechtbank te Middelburg
Dinsdag zijn veroordeeld wegens
overtreding van art. 424 w. b.
v. s. (s t r a a t s c h e n d e r ij) W. M. W.
11 j. en G. J. L. 11 j. beiden Terneuzen,
ieder tot f 1 b. s. 1 d. h.
oplichting: L. de F. 25 j. land
bouwerszoon Terneuzen, tot 6 maand. gev.
en P. C. van 0. 16 j. Vlissingen, tot 4
maanden gev.
beleediging en mishandeling:
A. M. M. 22 j. molenaar Hulst, tot f 16 b.
s. 8 d. h.
beleediging vanbeambtenin-
functie: W. A. F. 54 j. scheepstimmer
man Middelburg tot 14 d. gev.
m i s h a n d e 1 i n g J. P. J. 23 j. dijk
werker Westkapelle, tot 2 dagen gev.;
P. de B. 24 j., klompenmaker Grauw, tot
1 maand gev.; P. J. de L. 20j. voerman
Sluis, tot f 5 b. s. 3 d. h. en L. H. 41 j.,
werkman Terneuzen, tot f16 b. s. 8 d. h.
Allen in de kosten.
Vrijgesproken is J. L. 38 j., slager Mid
delburg, beklaagd van dierenmishandeling
r
zeven liberalen die art 194 wijzigden. De
Eerste Kamer, waar een der voornaamste
leden velleden jaar nog zoo voor die wijzi
ging gepleit had, heeft 't echter anders
gewild. Prof. Buijs verlaag'le de quaestie
tot een koopwaar. Waar men zoo weinig
bekend blijkt met de wensehen en rechten
des volks, daar is het noodig dat een andere
Kamer optrede.
Reeds alleen om de 7 liberalen, die niet
het kruideniers argument van den Leidschen
hoogleeraar toepasten, in het gelijk te stellen,
wil spr. deze ontwerpen aannemen, onder
voorwaarde dat de additioneele artikelen
worden aangenomen. Waarom is de anti
revolutionaire partij daar zoo op gesteld
Niet wijl zij winnen zal. De roornschen
zullen winnen, de liberalen kunnen verlie
zen. Maar alleen om den tegenwoordigen
voortaan des avonds en zoo noodig ook des
nachts met electrisch licht gewerkt worden.
De werkzaamheden aan de Wandzaken
liepen in drie dagen af. Werk en onkosten
waren ze -r naar genoegen van den gezag
voerder.
Onder de geschenken die het Zeeuwsche
Genootschap der Wetenschappen voor zijn
museum ontving, komt voor een geschenk
van dr. Mezger, onder de zorgen van dr.
De Man in orde gemaakt, en wel een jonge
boerin van omstreeks 1800
Heinkeuszand. In den tuin van den Bur
gemeester alhier is een aardappel gegroeid
die met evenals 2 uitstekende hoornen
een lengte heeft van 30 cM. (30 duim) en
1 kilogr. 2 oude ponden) weegt.
Als een bijzonderheid deelt.de Midd.
Crt. mee, dat de jager J. Geell.oedt te
Zaamslag dezer dagen het geluk had uit
eene vlucht patrijzen er vijf in èen schot
te dooden. Dezelfde jager, die trouwens een
goed schutter is, maakte dezer dagen in een
half uur tijds achtereenvolgens buit: een
wilde gans, een haas, een boschsnip, een
watersnip en een patrijs.
Zalerdagmiddag werd te Zandvoort eene
oefening met de reddingsboot gehouden. Bjj
deze gelegenheid werden ook proeven ge
komen, om de werking na te gaan van olie,
in eene woelige zee uitgestort Toen de boot
in het midden d branding bij eene bank
gekomen was, liet men eenige olie vóór den
boeg der boot uitvloeien. Hei gevolg was
vei rassend, de olie verspreidde zich over
het water en slechtte dadelijk de wildste
golven. Later in den middag werd ook de
vuurpijlen toestel beproefd. Eene afgekeurde
schuit op het strand, op 259 M. afstand,
werd als doel gebruikt. De eerste pijl, tegen
den wind in afgeschoten, ging wat hoog
en werd daardoor eenigszins afgedreven
deze bracht het tot een afstand van 360
M. De tweede pijl met een iets zwaardere
lijn ging 329 M. ver en bracht de lijn op
de schuit. In beide gevallen is de lijn heel
gebleven.
Toen de rijksveldwachter V. in het
Speulderbosch bij Ermeloo op de stroopers
paste, betrapte hij op heeterdaad
den onbézoldigden jachtopziener H.. die een
haas schoot en dezen dadelijk wilde gaan
ophalen.
Maandag middag is te Dordrecht een
verver, die bezig was van een aan de Wol-
wevershaven uitkomend pand den achterge
vel te verven, uit de dakgoot in de droog
geloopen gracht gevallen. Bij zijn val langs
den muur schijnt hij daar met het hoofd
tegen gekomen zijn, waardoor dit gekwetst
werd, terwijl hij verder ernstige inwendige
kneuzing bekwam.
Een dienstbode te Dordrecht wier
verkeering was afgebroken, ontmoette Za
terdagavond haren vroegeren minnaar, waar
door zij zoozeer ontstelde, dat zij hare wo
ning voorbijliep, den Spuiweg opsnelde en
daar in een sloot sprong, die gelukkig slechts
eenige centimeters water bevatte. Toch
was deze vertooning genoeg voor den voor-
maligen vrijer, die haar gevolgd was, om
ook in dé sloot te springen ten einde het
meisje zijner keuze te redden. Nauwelijks
op den kant gebracht, wilde zij den sprong
in de modder herhalen, hetgeen haar echter
belet werd. Het eenige wat toen overbleef,
was met haren redder huiswaarts te keeren.
Als een bijzonderheid wordt gemeld
dat te Monster van 1 Jan. tot 31 Oct. j.l.
69 menschen als overleden zijn aangegeven
terwijl er van 1 Jan. tot 31 Oct. van het
vorige jaar 119 stiervendat is 59 personen
minder.
's Gravenpolder. In de geldleening gro"t
f 3699, uitgeschreven door het gemeentebe
stuur alhier tegen 4% 'tjaars ter conver
teering harer 5 proct. schuld is ingeschreven
voor ruim 111999 terwijl schuldeischers van
f 1599 aan de conversie hebben deelgenomen.
Ni uwdorp 10 Oct. Verleden week over
kwam een der kleinzoons van den vracht
rijder M. alhier een ernstig ongeval. Hij was
met den wagen aan de kade alhier om steen
kolen te laden. Vermoeid van het dragen
wilde hij een oogenblik uitrusten, en leunde
daartoe tegen den paal der sluis, toen deze
plotseling afbrak, en genoemde persoon
achterover viel, er. op een der dwarspalen
in de sluis terecht kwam. Hij bezeerde zich
ernstig doch is thans gelukkig aan de be
terhand.
Vlissingen. Aan het stoomschip Broma
In een gehucht bij Denekamp had
een landbouwersknecht de aardigheid, terwijl
de baas afwezig was een geweer van den
muu te nemen. Daar hij meende dat het
niet geladen was, legde hij op de meid aan,
zeggende: «Wil ik je eens doodschieten?»
Onverwacht ging het schot af en de meid
viel dood neer. Het geweer bleek geladen
te zijn. Wie is hier het meest strafbaar?
In een vergadering van den socia-
listischen bond te 's Hage, onder medewer
king van vele vakvereenigingen, werd de
heerschende werkloosheid besproken en
besloten eene motie aan den gemeenteraad
te zenden, met daarin vervat verzoek,
maatregelen te willen nemen, om deD
werkloozen gedurende dezen winter werk
te verschaffen.
Bij het vertrek der tram van Katwijk
aan Zee is eergisteren avond een tienjarig
jongentje op de treeplank van het voorlaatste
rijtuig gaan staan. Een eindje meegereden
J -M l uial Dn
•*-"
de vier wielen van het aahters
gingen over zijne beide beenen.
terbeen werd vreeselijk verwond
daarna is het kind overleden.
Te Zwolle is het water seder
ren zoodanig gewassen, dat vele 1
zijn ondergeloopen.
Gisteren middag waren verschi
gezetenen druk in de weer met hi
var. damplanken voor hunne wo
het stoppen van riolen. Ook van
werden de damplanken voorloop
voerd.
Wegens den hevigen storn
het noordwesten zijn de buitenlar
Zwartsluis geheel ondergeloopen,
het water aan vele pachters L
schade bezorgd. Evenzoo aan de
belast niet het droogmaken van
doordien de daaraan reeds uitgevoi
zaamheden aan de dammen en de
te vergeefs zijn gedaan.
Gister middag is door de
's Gravenhage aangehouden zekei
die reeds verscheidene maten tui
had ondergaan en die verdacht
dader te zijn van de jongste brc
ken in de woning van jhr. Q. v
S. in het lang;e Voorhout. Indt
deze persoon in het bezit gev
kleedingstukkeri van jhr. Q. en
toebehooreude aan de dienstbod)
De lltrechtsche rechtbank
vrouw die op de botermarkt te
kunstboter voor natuurboter ve
oordeeld tot 19 dagen gevange
De heer B. H. Heldt hei
atief genomen voor de oprichtii
coöperatieve meubelfabi iek te
Zaterdagmiddag vervoegde
bovenhuis naast de kerk op h
Amsterdam een man, die, in n
pastoor verzocht even naar bo
gen gaan, om langs dezen w
van het kerkgebouw te bereik'
hij, loodgieter, «iets te doen 1
Toen het dienstmeisje, dooi
wegblijven ongerust, naar der
gaan was, bleek hij hiermedt
hebben eenig lood van het da
Dit werd althans later gevondt
dien hij toen bezig was dicht
dien hij daarna in angst achtei
de meid naar beneden gevolgi
buitendeur gesloten vond.
Bij onderzoek aan de kerk 1
men geen loodgieter gezonden hi
terstond naar het bovenhuis
de vogel was gevlogen 1 In de
zou zij hem hebben kunnen i
namelijk, op welke wqze wei
de binnenplaats van het hu
weten te bereikenaldaar di
weder als loodgieter, door een
meisje de deur openen en onl
zonder dat men er aan dacht hi
halen.
Bjj hel on weder van ee
Leiden de bliksem geslagen in d'
Een werkman werd met g
geworpen en bleef eenigen tiji
Maandag vertrokken ve
landsche werklieden naar Eo
van Frankrijk, om polder- ei
verrichteii voor de «Compai
du desséchement des marais
zullen daar met vooruitgezond
sche paarden en werktuigen
sche polderbewerking toepass
zicht van den heer C. Legui
hoorn.
Op het natuurvorsch
Wiesbaden, heeft prof. Vircl
katjes zonder staart vertooi
lichaamsgebrek geërfd hadi
moeder, die door een ongeh
verloren had. Zullen nu ook
deze katten zonder staart gi
Om deze voor de kennis val
der soorten zeer belangrijke
woorden, zal dr. Hermes de
aquarium te Berlijn verplt
treffende proeven met hen
Het Rijksgerechtshol
den anarchist Neve veroor
ren tuchthuisstraf, wegens
voorbereidende handelingen
tot hoogverraad, wegens 1
strijd met de wet np de o
fen, wegens het verspreidei
geschriften en wegens meii
Een bediende in e
Wichita (Amerika) is veroon
tuchthuisstraf en een hoi
dollars, omdat hij in 29,f
wet, waarbij de verkoop va
wordt verboden, overtre
der apotheek, wie