CH RIST ELI JK-
NÏEUW SBLAD
HISTORISCH
VOOR ZEELAND.
1887. No. 3.
Donderdag 6 October.
Tweede ^-.yang.
VERSCHUW
G. M. Klemkeik, te Goes
F. P. D'huy. te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES
„Plucky Dutchman."
Kerk- en Schoolnieuws.
Rechtszaken.
Landbouw, enz.
hl
Gemengde Berichten.
I
I
DE
LKEN MAANDAG- WOENSDAG- EN VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p. f0,95
Ekele nommers- 0,02
UITGAVE VAN
EN
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Door het waagstukdrie maanden in
Mekka, het hart van den Islam, te ver
toeven, gelukkig te hebben uitgevoerd, heeft
de heer Snouck Hurgronje zich zeker jegens
de wetenschap verdienstelijk gemaaktwaar
schijnlijk ook jegens koning en vaderland,
omdat grondige kennis van den godsdienst,
beleden door raillioenen Indische onderdanen
van Z. M,, vooral in deze dagen van gisting
en gevaar in onze buitenlandsche bezittingen,
van groot belang kan zijn.
Hij mag er wel een Nederlandsch leeuwtje
voor hebben, en niet een Luxemburgsch
eikenkroontje.
Krijgt hij er geen, dan mag hij trotsch
zijn op den titel van «plucky Dutchman»
(kloeke Hollander), hem door Engelsche
bladen geschonken.
Kluchtig, eenigszir.s kinderachtig, klinkt
het, als tal van Hollandsche couranten
dadelijk in de weer zijn om den heer S.
H. en ook diens titel als het ware tot
nationaal eigendom te verklaren.
Onze minister van marine heeft het daarom
wellicht noodig geoordeeld ons tot wat
nederigheid te stemmen.
Hij wil vier groote oorlogschepen doen
houwen van 2'/2 millioen elk. Geen schepen
van bijzondere constructie voor bijzondere
doeleinden, maar flinke zeeschepen, die in
alle zeeën met eere onze vlag kunnen toonen,
schepen naar de eischen van den tijd.
Natuurlijk niet alle vier te gelijk. Tien
millioen in eens, dat kan niet. 't Zal in
vieren, wellicht in achten, moeten betaald
worden.
De minister durft echter den bouw van
MÊ/éf .«hepen, althans van het eerste der
vier, hier te lande niet wagen. Een buiten
landsche firma van naam, zal dat eerste
moeten leveren, en danmogen
onze ingenieurs het mannetje naar mannetje
namaken.
Aan de Polytechnische school te Delft,
zoo lezen wij, zal het scheepsbouwkundig
onderwijs (tot dusver door een hoofdinge
nieur der marine gegeven) aan een afzon
derlijken hoogleeraar worden opgedragen.
Waarom
Heeft zoo'n ingenieur het te druk
Maar hem wordt het ontwerpen der vier
nieuwe schepen niet opgedragen.
Kan hij die niet ontwerpen, dan is hij den
kelijk ook niet waardig leermeester onder
toekomstige ingenieurs te zijn.
Maar waar moet de nieuwe hoogleeraar
in den scheepsbouw dan vandaan komen
Zal er dan voor die betrekking een bui
tenlander worden geroepen
Zijn onze dubbel en dwars geëxamineerde
ingenieurs dan zóó onbruikbaar?
Ziedaar vragen, tot welke de minister
ons dringt.
En tevens vermaant hij ons niet te haastig
te zijn met het aanvaarden van den titel
«plucky Dutchman.»
GOES, 5 October 1887.
Gedurende het verblijf van Z. M.schroef-
stoomschip «Koningin Emma der Neder
landen» in Augustus te New-York zijn 19
schepelingen aldaar van boord gedeserteerd.
Zooals men weet, was dit oorlogschip op
reis naar de West.
In den Raad van Zwolle is het voorstel,
om den gasprijs van 7 op 6 cent de M3 te
brengen, met 12 tegen 6 stemmen verworpen.
Kruiningen. Aan het telegraafkantoor met
telefoondienst, zijn, gedurende de maand
September, verzonden 49 telegrammen, en
ontvangen 39 telegramm :n. Totaal behan
deld 88 telegrammen.
De afüeelingen van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal hebben benoemd tot
rapporteurs over de Staatsbegrooting voor
1888, over de algemeene beschouwingen,
de hoofdstukken 1,11, Vila, XI en de wet
op de middelen, de heeren Donner, bisser
van Hazerswoude, Gleichman, Van Delden
en Mees over het hoofdstuk Buitenl. Zaken,
de heeren Van Pallandt, Rengers, Sanders,
Van Bylandt en Zijlker en over het hoofdstuk
Justitie, de heeren Greeve, Lohman, Huber,
Van der Feltz en Van dei- Kaay.
De oud- Minister van Koloniën Van
Bloemen Waanders slaakt »een noodkreet»^
bij den uitgever te 's Hage in druk versche
nen. Onder den indruk der berichten van
den slechten koffie-oogst en van den hoogst
onbeduidenden suikeruitvoer naar Nederland
voorziet hij den ondergang van ons land.
In enkele trekken tracht hij legen elkander
over te stellen den bloei van onzen handel
onder 't beschermend stelsel en zijn verval
onder het vrijgevig stelsel.
Het hoofdbestuur der Vereeniging voor
Volksonderwijs heeft een adres verzonden
aan den Min. van Oorlog met verzoek de
noodige maatregelen te willen nemen, opdat
het lager onderwijs in de kazerne voortaan
uitsluitend gegeven worde door hiertoe
volgens de wet bevoegde onderwijzers. Een
en ander met het oog op de vele miliciens
die aan het einde van hun diensttijd, ondanks
hun onderricht in de kazerne, toch nog niet
lezen of schrijven kunnen.
Bij de verkiezing van een lid der
Tweede Kamer in het hoofdkiesdistaict Win
schoten, werden 1018 geldige stembriefjes
ingeleverd. Gekozen de heer mr. J. W. J.
baron De Vos van Steenwijk, met 547 stem
men. De heerdr. A. Winkler Prins erlangde
303, dr. Smit 90,jhr. mr. O. Q. Van Swin-
deren 67 stemmen.
O. en W Souburg. Wegens het bedanken
als lid van den gemeenteraad door J. Outer-
mans, is gekozen A. Willemse met 38 van
de 68 stemmen. J. de Witte Pz. bekwam
21 stemmen.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Biggekerke dhr. O. Plug
cand.te 's Heer Hendrikskinderen J. Z.
Schuurmans Stekhoven candte Gouda,
J. Th. de Visser te Almeloo.
Bedankt voor Waarde, Rilland-Bath
en 's Heer Hendrikskinderen en Wissekerke
door J. Z. Schuurmans Stekhoven cand. te
Groningen.
Chr. Gerei Kerk.
Drietal (alphab.) te Zaamslag P. Biester-
veld te Gorinchem, A. den Hart ogh te Gees
teren en H. J. Kouwenhoven te Schoonebeek.
Ev. Luth. kerk.
Bedankt voor Vlissingen door H. R. Snij
der te Medenblik.
De nestor der dienstdoende predikanten
in de Ned. herv. kerk, ds J. Moll Jz. te
's Gravenhage, hoopt 13 Oct. a. s. zijn 65
jarige evangeliebediening te herdenken.
Hansweert 4 Oct. Ook de scho-l alhier
werd gisteren door den nieuwbenoemden
Burgemeester bezocht en de kinderen van
wege zijn WEachtb. onthaald. Met een
optocht, voorafgegaan door het muziekge
zelschap «Scheldegalm» en gevolgd door
den Burgemeester en andere autoriteiten
werd dit feest (voor de jeugd) besloten.
Dr. B. H. Steringa Kuyper. te Middel
burg heeft met herroeping van een vroe
ger schrijven, waarbij hij zijn benoeming
tet conorector aan het gymnasium te Zwolle
aannam, thans voor die benoeming bedankt.
Art ondissements-rechtbank te Middelburg.
Ter openbare terechtzitting van Dinsdag
4 October zijn veroordeeld wegens:
mishandeling: B. C., 28 j.dienst
knecht Axel, tot 2 maanden gev.; A. P.,
17 j., kweekeling Middelburg, tot fl2b. s.
8 d. h; A. d. 1. R., 24 j., landbouwersknecht,
Zuiddorpe, tot 3 d. gev.; F. J. V. 17 j.
werkman, Sluis, tut 2 j. gov. en D. L. K.,
33 j., commies bij de dir. belastingen, Sluis,
tot f 12 b. s. 6 d. h;
beleediging: S. G. 50 jleurster,
Hoofdplaat tot 7 d. gev.; H. de R. 22 j.,
arbeider, Hoedekenskerke tot f12 b. s. 10
d. h. en H S. 30 jarbeider, Hoedekens
kerke tot f 12 b. s. 10 h.;
beleediging beambte: J. F. B. 31 j.,
meubelmaker, Vlissingen tot f 16 b. s. 16 d h.
weerspannigheid N. E. T. 23 j., ar
beider Westdorpe, tot 7 d. gev.; en
beschadiging Van een anders
goed A. v. G. 13 j., Vrouwenpolder, tot
7 d. gev.
Allen in de kosten.
Vrijdag over 8 dagen(14 October) wordt
voor de Arrondissements-rechtbank te Mid
delburg in hooger beroep behandeld, de zaak
tegen den heer B. Quist te Goes, beklaagd
van onbevoegd uitoefenen der geneeskunde
(homoeopathie).
Men schrijft uit Rilland-Bath aan de
N. R C.
Het rooien der aardappelen is hier zoo
goed als geëindigd. De opbrengst is ruim,
ja zelfs overvloedig, gemiddeld 4 a 500 H.A.
terwijl de knol over het algemeen uitmun
tend van smaak is. Met den doorgroei is
het op enkele uitzonderingen na boven
verwachting goed afgeloopen. Evenwel is
het nog niet raadzaam winterprovisie in
te knopen, daar de ziekte zich voordoet,
vooral in de blauwe.
Ook met het rooien der suikerpoen is
men begonnen. De grootte is middelmatig
en was het niet met het oog op mogelijke
vorst, dan deed men zeker beter, het rooien
nog een maand uit te stellen.
Een theoreticus zei onlangs aan een
landbouwer
«B.j den tegenwoordigen vooruitgang der
wetenschap kan inen weldra den mest, be-
noodigd voor een ganschen akker, in een
vestzak bergen.»
I
1
m
«Wel zeker,» antwoordde de boer, «en
in den volgenden zomer den oogst in den
anderen vestzak.»
Ierseke 4 Oct. Evenals ten vnrigen jare
werd bij gelegenheid der kermis alhier
gisteren met de kinderen der chr. school
een uitstapje gemaakt met het doel hen
van de kermis verwijderd te houden en
hun een meer onschuldig genoegen te be
zorgen. Thans was het tochtje per stoom
boot «Neeltje» van de Oestermaatschappij
«Nederland» naar Tolen. Ofschoon het we
der zich niet gunstig liet aanzien bij het
vertrekken is dit boven verwachting meê-
gevallen. Ruim 3 uren werd in Tolen
doorgebracht en omstreeks 5 uur waren
allen weder te Ierseke aan wal. De kin
deren hebben zich goed gehouden en uit
stekend vermaakt, zoodat het tochtje ook
nu als uitmuntend gavlaagi mag. beschouwd -
worden.
Kolijnsplaat Het kind dat Vrijdag zulke
hevige brandwonden bekwam, is Maandag
overleden.
Naar de Middelb. Ct. verneemtis
Chr. J. v. 25 j. zonder beroep, wonende
te Middelburg, verdacht van het te vonde
ling leggen van een kind op de stoep eener
woning te Veere, weder in vrijheid gesteld]
Iïrulnisse. De mosselhandel is thans
hier niet onvoordeelig. Reeds werden de
vorige week meer dan 3000 balen afgeleverd.
De prijzen zijn gemiddeld fl.80 per
baal. Met den oesterhandel gaat het niet
zoo vlug.
Te Heinkenzand is in een huisgezin
besmettelijke ziekte (typhus) uitgebroken.
Toen de landbouwer Tichelaar van
Kattcndijke gisteren met zijn vrouw, zoon
en dochter uit Goes huiswaarts keerde,
trof hem het ongeluk dat zijn paard -op
den grindweg naar Kattendijke schichtig
werd, zoodat paard en rijtuig in de sloot
terecht kwamen. Gelukkig was de slooU
droog eu kwamen allen met den schrik
vrij.
Biezelinge. De landbouwer J. d. R, die
zondag zijn paarden naar de weide bracht
had het ongeluk dat een 3jarig paard dat
losliep, in oen sloot sprong en een poot
brak. Het dier moest worden afgemaakt.
Toen dezer dagen twee jongens te
Alkmaar druk aan het spelen waren, had
een hunner het ongeluk zich eventjes te
snijden aan een scherp voorwerp. Een voor
bijganger legde er een pruim tabak op
met het ongelukkig gevolg dat de arme
jongen, '14 j oir oud, aan bloedvergiftiging
is gestorven.
De werklieden'vereeniging te 't Za d
heeft een goede daad verricht. Zij koe'
namelijk een hoeveelheid van 66.000 U
ven. De led. -n der vereeniging kunnen d,
turven inkoopen en dan bedraagt de in
koopsprijs f3 de duizend. Zoo komen de
leden dezen winter goedkoop aan brandstofj
Een rjtuigverveiduurder te Helmond-
is Woensdag ivond onder zijn vrachtkar
geraakt en overreden. Hij stierf aan de
gevolgen.