uw.
I -
CHRIST ELI JK-
HISTORISCH
1887. No. 2.
Dinsdag 4 October.
Delft.
mtjalk
sa"
I
NIEUWSBLAD
I
VOOR ZEELAND.
Beleefd Verzoek.
1'i
1
f 2,50.
f 3,00.
f 4,00.
|n f 2.50.
n.
VERSCHIJNT
G. M. Klemkerk, te Goes
F. P. D'huy. te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES
Jf
Afschuimen of niet
VV
bnderd 's Zon-r
terwijl voor
brieksmerk.
("den die zich
omgekomen.
I terstond ge-
rook.
ept. 1887.
as niet zoo
i art. ruim-
goed op.
hoornvee
,e noemen.
,70, Nieuwe
4,70 a f4,90,
Zomer Gerst
'2,60 Bruine
lardenboonen
af 0,
DO a fl.10.
iter fl.20 a
iet' 104 stuks,
imber 1887.'
iet algemeen
vraag grif
aar genoegen
verd weinig
,n f6.50 tot
ten niet te
10. Winter-
40 a f 4,50.
ïen barde f 6
'5.Bruine
ke kwaliteit
zeer ruim
voor betaald
«■ten werden
etaald, doch
er zeldzaam
en dringend
eveild. Kool-
0 per Kilo.
ber 1887.
rwe (nieuwe)
ve) f5.— it
5,00. Zomer
6,50 a f 6,75
,25 a f5.70
f5,75.
te. u.
OTTERDAM
12,30 u.
M
5,30 u.
un bij den
ÏMMVoi
DE JC VI
DË
ure
I OP
:de
het
fclvEN
MAANDAG- WOENSDAG- en
VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco jp. p. f0,95
Ukele nommers- 0.C2
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 cent, j iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
ite
5
len
bij
en
te
to
rn-
Onzen abonné's m Zuid- en
Noordboveland. Staats-vlaande-
fren en elders, behalve op WALCHEREN
Ijwordt beleefd verzocht het abonnementsgeld
van dit blad over te maken, hetwelk
(bedraagt
Voor hen die in April abonneerden, sinds
'niets betaalden, en 3 maal per week een
nr. ontvangenfl,90,
Wie 2 maal een nr. ontvangen f 1,30.
Wie in Juli begonnen, en 3 maal ont
vingen f 0,95, wie 2 maal ontvangen f 0.65.
En voor hen die in October '86 zijn be
gonnen, en per jaar betalen
Wie 3 nrs. ontvangen f3,20.
Wie 2 ontvangen 12,60.
Den 15en October zal bjj degenen die
f 1,30, f 1,90, of f3,20 verschuldigd zijn en
niet per jaar wenschen te betalen, over
het bedrag worden beschikt.
Zjj die advertentiën plaatsten, en nog
niet betaalden, kunnen deze Dinsdag 4 Oct.
a. s. aan het bureau te GOES voldoen. Na
Dinsdag wordt over 't bedrag per post
beschikt.
Dit alles geldt niet den abonnés in Wal
cheren dezen gelieven alle opgaven en
betalingen te doen aan den Uitgever F.
P. D'ilUY te Middelburg, doch alle
overige abonnés aan den Uitgever
G. M. KLEMKERK.
Goes, 1 October 1887.
We vragen een oogenblik de aandacht
voor een zaak van huishoudelijk belang.
Wel geldt het slechts de stijl, de wijze
van opdienen van het door ons toebereide
volksvoedselmaar deze oefent grooten
invloed uit op ons geheele zijn.
Tot nu toe verkeerden we in de meening,
dat het afschuimen in het algemeen ver
oordeeld moest worden. Let wel, niet bij
bier enz., dit is eene alcoholische dranki
waarbij het schuim even dient weggeblazen.
Nu ja, dat doet men bij de eerste proef,
dat is werk van den proever, dat schuim
rekent ten slotte niet meê. Trouwens zoo'n
schuimend glas bier dient niet zoozeer tot
voeding als tot opscherping van den geeste
lijken levenstoonen helaas ook tot prikke
ling van den nadorst.
Maar wij bedoelen de volkssoep.
Ziet u, dat is een lastige zaak.
Op de kookschool leerde mejuffrouw Oor
ver, dat de soep niet mocht worden ge
schuimd. Want dan gaat veel van het
eiwit verloren. En daar zit toch maar de
voeding in.
Juffr. Alting Mees daarentegen heeft, naar
we vernemen, op den kookcursus van de
plein-tentoonstelling aan haar leerlingen
verteld, dat het zorgvuldig en herhaaldelijk
afschuimen noodwendig is.
Eene dezer leerlingen, een jonge hooge-
reburgeres, wist er zelfs bij te voegen
«Juist dit afschuimen drukt op deze spijs
bereiding het stempel der wetenschappelijk
heid. Eigenlijk moet men neerzien op die
zoogenaamde volkssoep. Daar zit van alles
in, dat wel geeft smaak en maagvulling; en
inderdaad schijnt de ondervinding te leer en,
dat sommige magen het eiwit slechts kunnen
verdragen voorzoover al die soep het slikken
en verteren gemakkelijk maakt. Maar in
wetenschappelijken zin kennen we slechts
cousommé. Die wordt langzaam heel
langzaam getrokkenal wat onzuiver
is moet verwijderd; de schuimvorming zoo
veel mogelijk voorkomen. En ten slotte
moet de bouillon door een zeef kunnen
loopen, zoo dun, en helder zijn als glas.»
Och, vrienden, wie geeft een afdoenden
raad in deze?
Hoe moet onze soep bereid
Wel te verstaan: onze volkssoep. En
deze niet berekend naar den smaak van
de beste stuurlui, die aan wal staan. Die
maken tóch geen deel uit van de equipage,
als het werkelijk aankomt op zee kiezen.
We hebben nog eens geïnformeerd bij
een ouden scheepskok, een man die zijn
volkje van langen datum kent, die voorwaar
zijn weetje óók wel heeften wiens prac-
tische levenswijsheid hem in staat stelt óm
te gaan met hoog- en laaggeplaatsten.
«Och, 't mocht wat,» zei hij «die kleine
feeks met haar gebazel van cousommé.
Als 't er op aankomt kan ze 't nog niet
eens klaar spelen. Is 't niet om de meid
een klap om de ooren te geven met het
schoolschrift, waar ze haar geleerdheid uit
haalt
«Laten we mekaar goed verstaan.
«Heldere bouillon is heel goed op zijn
tijd. Maar je moet hem 24 urn- van te
voren opzetten, met koud water; en je
moet nog kunnen beschikken over fijn
vleesch, bij voorkeur kippen vleesch zonder
kluifjes. Bovendien staat hij op den duur
aan iedereen tegen, behalve aan kamerge
leerden of zieken, die door gebrek aan
stofwisseling de dagelijksche scheepskost
niet kunnen verdragen.
«Wat wij moeten hebben is een hartige
snert. Die stijgt niet naar 't hoofd, maar
staat in de maag. Dat geeft vastigheid
■wanneer de schuit stoot en stampt op de
ankers, als je door de mistige lucht niet
zeilen durft. Dat houdt 't hart je warm
als het spookt bij stormweer. En warm
moet je blijven van binnen.
«Begin daar nu eens met een koud op
gezet kopje bouillon zonder zout er in ge
kookt, liefst nog met wat citroen voorge-
diend 9
«Neen, een goede kok moet zijn volkje
kennen. En dat deed ik ook. Als de ka
pitein van 'tdek riep: Jongens er komt
zwaar weêr. Dan wist ik het wel.
«Met den ouden hugenoten-admiraal zeg
'k«Als je een flinke bemanning wilt heb
ben, moet je beginnen met te zorgen voor
goede teerkost.» En dan zet ik mijn pot
direct flink aan de kook, tot het schik en
aard heeft, Is 't vuur soms wat warm, dat
hindert zooveel niet, als de boel maar niet
droog wordt.
«Neen niet enkel bouillon. Ik smijt er
nog uien en knoflook bij, al zijn sommige
[uidjes daar vies van. En soms nog duchtig
peper ookals de luidjes wat dof worden.
«Onze dokter zegt, dat peper niet deugt.
Maar dat is een landrotdie ligt in zijn
kooi zoo gauw er wat deining gaat.
«Och, hoofdzaak is dat de luidjes en ik
elkander verstaan. Ze moeten hunkeren
naar de kombuis, alleen om te eten en
weer aan 't werk te gaan. Ik let maar op
of ze flink er in happen.
«En gezond? Ge moest ze 'zien toen we
laatst «op expedities zijn geweest.
«Maar afschuimen neen hoor. Daar
voor is geen tijd, en 't haalt zoo licht
de pit er uit."
Een volksmaag is niet wetenschappelijk.
Maar toch proeft ze zoo juist.
Oranjevaan.
Horoskoop.
In enkele bladen heeft men op kaartleg
sterswijs getracht zich te overtuigen in
hoever de drie groote staatspartijen in ons
land, bij de toekomstige werking der nieu
we kiestabel zullen winnen of achteruitgaan.
Wat Zeeland betreft, voorspelden enkele
waarzegsters, dat vier van de vijf districten
voor de antiliberalen zullen zijn. Anderen
daarentegen wisten te profeteeren dat Goes
en Middelburg zeker elk een liberalist ter
Tweede Kamer zullen afvaardigen. Het
beste is, lezer dat wij ons vertrouwen op
de horoskoop r«iet te vast stellen.
Werken en waken en voorlichten, waar
het kan, geeft veel zekerder uitkomsten, dan
acht te geven op de onzekere voorzeggingen
van zoogenaamde goed-ingelichten.
Wel mag toegestemd worden, dat Zeeland
in zijne overgroote meerderheid tegen het
liberalisme kiest. Althans wanneer geen
vei keerde invloeden in wei king treden. Maar
om nu al vast de districten reeds van Jan
of Piet te aaan wegschenken, komt ons
voor Zeeland juist daarom zoo onpractisch
voor, wijl daar onder de Zeeuwsche kiezers
adres aan Middelburg nog zoovelen
gevonden worden, die, bij vergissingin het
liberale corps mee optrekken.
Een gematigd liberaal, dien men te Mid
delburg wel eens in de kerk ziet, heeft daar
rneèr kans, dan vrienden van elders, met
wie men het eigenlijk op den diepsten bodem
van het christenhart, veel meer eens is.
Voor wie dit weten, is dit een waarschu
wing, ernstig op het geven van goeden raad
en trouwe, oprechte, gestadige voorlichting
bedacht te zijn.
De besturen der kiesvereenigingen zullen
wél doen, daarin voor te gaan.
Misschien weten zij dan, eer het nieuw
jaar is, wel meer.
Nu echter is het nog een tasten in den
donker.
Een wassen neus.
De 30 pet. vergoeding door het rijk aan
de gemeenten, voor de kosten van het lager
onderwijs, worden voor 1888 geraamd op
drie millioen gulden.
Zooals men weet heeft indertijd de heer
Kappeijne deze 30 pet. uitkeering als lokaas
gebruikt, om de zwakken te winnen, er.
als zwachtel om de ontzaglijke, diepe wonden
die de nieuwe schoolwet in de buidéls der
meeste gemeenten aanbrengen zou, te om
winden.
Argelooze gemeentebesturenwien dit
lokaas der 30 pcts.-Rijks-uitkeering toe
lachte, lieten zich door dit uitzicht
jaarlij ksche tegemqet.kqjsn-..
voo- v.;- v. hiiik.
zoo nzen re
schol en kro g :uw
onder"., dat veei
verhouding tot de draagVrat
tingschul
En d.c Ju percent?
Och, hoe spoedig zag men in dat men
beetgenomen was
Want die 30 percent tegemoetkoming
door het Rijk uitgekeerd, dat wil zegge?
die f3,000,000 moeten toch gevonden wor
den uit de belastingpenningen dier bevoor
rechte gemeentenaren. Dat spreekt immers
van zelf. Het rijk kan die 30 pet. niet zoo
maar maken. En uit Indië komt niets.
Integendeel, daar moet jaarlijks veel bij.
Dus moeten wij het betalen. Is nu] .die
heele vergoedingsgeschiedenis, lezer niet een
wassen neus 9
k
'K
T
'v
Ix
Dr. Smit.
Deze heer is thans, zonder vei
zelfs tegen zijn zin, eervol ontslagen
aan de hoogere burgerschool te A
Na hetgeen de hr. Hartman i
ons vorig nummer opgenomen refe
aanleiding van een' soortgelijk fei
fertsdijk terecht heeft aangemerk
wij over de bespottelijkheid van
lijk ontslag zwijgen.
Een eervolle naakt-aan den-d
oordetlt zichzelve.
Wij vermelden dan ook het f jciej
om de aandacht te vestigen op
praatje, dat ter elfder ure aan
voor liet ontslag werd toegevoe;
Namelijk dat dr. Smit «gebre
dewerking toonde tot bevorderii
goeden gang van het onderwijs
Met andere woordenhij hai
genoeg in zijn klasse Met de M
vragen wijWaarom dit dan mei eerder
gezegd
Voor de liberale pers is dit overigens een
uitkomst. Zij kan weer ruimer ademen
Want, ziet u als dr. Smit geen orde kan
houden, dan houdt alle praten op. Dar>
heeft immers de commissie gelijk.
En zoo wordt dan de aandacht afgeleid
van de groote zonde dezer liberale behouds-
mannen: de zonde tegen de eens zoo fier
door li en verdedigde en bewierookte gewe
tensvrijheid
O, fierheid van beginselen 1
r\ mt i -
O, Thorbeckehoe gij toornen zoudt op