NIEUWSBLAD
YOOR ZEELAND,
T
CHRIST ELI JK-
HISTORISCH
rE, Groes.
6. GOES.
ksteek,)
EEP,
korsetten.
elde.
euwe doeken.
Ss»
IJLDEN,
30 cents.
LM, Goes.
L no 6 7.
rijscourant gratis.)
)tdienst
IEN-VLAKE.
dienst.
1887. No. 117.
Zaterdag 3 September.
Eerste Jaargang.
VERSCHIJNT
G. M. Klemkerk, te Goes
F. P. D'huy, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES
r
v
tm
tgen, bij het aangaan
tement van Koloniën
ïobbelpaarden, Emmer-
ongekleede Poppen,
en Zuurstellen, Brift
feuilles, Sigarenkokers,
IJ K S
r.6nam. 1.30 en 6 u.
J.40, nam. 4.40 en 6.50.
vin. 4,30ennnx 12.—,
niddeiljjk na aankomst
-li. vm. en 6u. nam.
en naar het Spoor-
jden.
jchen Middelburg en
singen.
30f 8,00 9,15-}-10,00
nm .1,35-}- 2,30 3,30
8,30 Zondags boven-
1+ 9,00 10,00+ 1100
[230-j- 3,30 430f 5.30
Zondag bovendien
zen aan waarbij aan
de Keersluis wordt
u. m. u. m. u. m
12,30 3,45 6.20
1,— 4,15 6.50
Woensd. en Zat.
7,30 2,20 6.30
8,— 2,50 7,-
10,30
6,— 12',30 4.30
6,30 1,— 5.—
DE ZEEUW,
Et.ken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p. f0,95
l 'r.kele nommers- 0,02y2
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere rege
meer 10 cent.
Wegens den Zondag kunnen wij geen
Bulletin verzenden.
Een woord van dank.
Bij de gesloten stembus brengen wij een
woord van hulde aan de kiezers van Goes,
die bij de vele drukke verkiezingsdagen van
de maand Augustus, het op den dag van
gisteren in het belang des vaderlands geacht
hebben, nogmaals Hun kiezersplicht te komen
vervullen. Die het verst af woonden, hebben
velen, die als in de schaduw van de stem
bus zaten, beschaamd. In vele dorpen
kwamen iets meer, in enkele zelfs minder
kiezers op dan bij de verkiezing voor de
Provinciale Staten.
Zoo zij het eens wisten, hoeveel schade
aan de goede zaak kan worden toegebracht,
wanneer men van de stembus wegblijft.
Men speelt zoodoende de kaart der
tegenpartij.
Toch worde door deze opmerking het
woord van hulde niet verduisterd, waarop
onze vrienden, voorzoover zjj ter stembus
gingen, aanspraak hebben.
Er zijn op Zuid-Beveland mannen, die
met het kerkbegrip van den heer Lobman
niet ingenomen zjjn, en met hart en ziel
het beginsel der doleerenden weerstaan.
Onder hen waren er die de candidatuur
Lohman hebben bestreden, tegengewerkt
zelfs.
Zij mogen dit verantwoorden.
Doch onder hen waren ook mannen, wie
hooger beginsel dreef. Die onder biddend
opzien tot God hun weerzin konden en
wilden overwinnen en, zich nog één voelend
met den doleerenden broeder, met beslist
heid op Lohman, zoowel als op Schim-
melpenninck hunne stem uitbrachten.
Wij danken God voor dien zegen.
Er is ook op Zuid-Beveland nog eene
hoogere eenheid die de antirevolutionairen,
ondanks kerkelijke geschillen, bijeenhoudt.
Moge de nieuwe kieswet (reformbill),
nieuwe toestanden kunnen scheppen, opdat
bijeenblijve, wat bjjeenhoort, maar ook het
ongelijksoortige gescheiden worde.
Vooral voegt ons een woord van dank
aan onze beide geachte oud-vertegenwoordi
gers, de heeren mr. Saaymans Vader en
Jhr. mr. Pompe van Meerdervoort.
De heer Vader ontzag nogmaals zyn
hoogen leeftijd niet, doch bepleitte
met steeds jeugdig vuur de candidatuur
van onzen Lohman en Schimmelpenninck.
Een daad, waardoor hij velen heeft verkwikt.
De heer Pompe heeft, toen scheuring dreigde,
en men hem zelfs in die scheuring wilde
betrekken, den moed van zijn beginsel ge
had en ruiterlijk tot de kiezers gezegd:
Stemt mij niet. Ik ben dezelfde beginselen
als Lohman toegedaan.
De heer Lohman heeft, door een candi
datuur tegenover een zijner christelijk his
torische vrienden af te wijzen, zooveel mo
gelijk stem verbrokkeling voorkomen en de
eere en den zegen van den eendracht tijdelijk
gered. Aan die allen en aan onze vrienden
in de verschillende gemeenten, die ijverden
voor het ons zoo dierbaar beginsel en voor
de herkiezing onzer geliefde vertegenwoor
digers, onzen hartelijken dank
Hoe de uitslag morgen ook zijn moge, wij
meenden toch nu reeds deze opmerkingen
verschuldigd te rijn.
GOES, 2 September 1887.
Goes. Door het telegraafkantoor alhier
zijn gedurende de maand Augustus ver
zonden 982 telegrammen, ontvangen 886
opgenomen en verder gezonken 536. Samen
2404. Van Wolfertsdijk wei-den verzonden
17 en ontvangen 29 telegrammen. Samen
46.
Door ingelanden van het Waterschap
Brninisse is herkozen de heer M van der Bijl
gekozen de heeren A. van Popering Mz,
en Jan van Vessem Jz. allen te Bruinisse.
Kruiuingen. Aan het telegraafkantoor
met telefoondienst zijn, gedurende de maand
Augustus, verzonden 27 telegrammen, ont
vangen 41 telegrammen. Totaal behandeld
68 telegrammen.
Hoek. Bij de herstemming voor een lid
van den gemeenteraad tusschen de heeren
M. Verbrugge en J. C. de Jonge, die ieder
23 stemmen bekwamen, is laatstgenoemde,
als zijnde de oudste in jaren, verkozen
verklaard.
Rilland-Batli. In de Woensdag gehouden
vergadering van den gemeenteraad is de
rekening over 1886 vastgesteld, in ontvangst
op f12098,76s en in uitgaaf op f 11449,316
derhalve met een goed slot van f 649,45-
De uitgaven voor het onderwijs bedragen
f 4010,10.
De majoor der infanterie v. Nouhuis te
Middelburg zal de manoeuvres nabij Bergen
op Zoom, onder leiding van kolonel Har-
denberg bijwonen.
Vlissingen. Voor kosten van onderwijs
is op de begrooting een benrag van
f 50.600.145 uitgetrokken
In de groote steden is slecht gestemd
Te Amsterdam stemden van de 6001 kie
zers 1295. Te Rotterdam van de 3755,
1635. Te Den Haag van de 3000, 1943.
Woensdag zijn in de schuur ran Jan
van Koeveringe te Schore ontvreemd een
paar kleine manslaarzen. Van dien diefstal
worden verdacht een man en eene vrouw,
die in de schuur hadden geslapen. Beiden
zijn van middelbaren leeftijd en vrij wel
gekleed, de man herstelt parapluie's en de
vrouw verkoopt liedjes. Indien zij in het
bezit van de laarzen werden gevonden, ver
zoekt de officier van justitie te Middel
burg hen aan te houden en naar Middel
burg over te brengen. M. C.
Over de ongesteldheid van de soldaten
te Middelburg meldt de Midd. Crt. het
volgende
Ofschoon de toestand der (gisteren) ziek
geworden soldaten in dit garnizoen aan
merkelijk beter is geworden, doet zich
voortdurend het onverklaarbare verschijnsel
voor, dat velen ongesteld worden; het getal
verpleegden bedraagt thans 150. Meeren-
deels openbaart zich de ongesteldheid door
braking en hoofdpijn, gepaard met hevige
koorts. Met ijver en nauwgezetheid wordt
door den commandant en den geneeskundigen
dienst steeds het onderzoek naar de oorzaak
van deze onverklaarbare ziekte voortgezet.
Naar wij vernemen, werden niet alleen
personen aangetast, die Maandag soep ge
bruikten, maar ook militairen die daarvan
niet aten, terwijl onder degenen, die niet
ongesteld geworden zijn, er velen voorkomen
die wel soep en vleesch gebruikt hebben.
Ook in het gezin van een gehuwd korporaal
waar van het overgebleven eten is genut
tigd, komen bij vijl personen dezelfde ver
schijnselen voor. De generaal-majoor deelt
als zijne vaste overtuiging mede, dat ge
bruik van vleesch oorzaak der ziekte was.
De huisgenooten, die er niets van nuttigden,
zijn nl. gezond. Ook het gezin van den
slager J. Keijnse, Seisstraat, leverancier van
het vleesch, moet ongesteld zijn, hetgeen
een bewijs kan leveren, dat de slager zelf
onbewust was van de kwaliteit van het
vleesch.
Acht hospitaalsoldaten uit Breda zijn ter
versterking van het personeel om de zieken
te verplegen aangekomen.
Volgens later bericht is de toestand der
zieken momenteel beterde koortsen zijn
minder hevig en de bijkomende gevallen
na gisterenmorgen zeer gering. Volgens
gèneeskundig oordeel is de crisis voorbij.
Uit Wissenkerke meldt men, dat de
zevende jaardag van onze geliefde prinses
op eene bijzondere wijze is gevierd geworden.
Bij gelegenheid van den jaardag van onzen
geliefden Koning op 19 Febr.'87 heerschten
in deze gemeente onder de kinderen de
mazelen. Eene regelingscommissie destijds
had gelden verzameld, om dien jaardag
luisterrijk te vieren, maar doordat de ma
zelen heerschten, kon aan het oogmerk geen
gevolg worden gegeven om de schoolgaande
kinderen te doen deelen in de vreugd van
het Nederl. volk, en werd toen besloten
daarmede te wachten, tctdat onze geliefde
prinses haar jaardag zou vieren. Al de
landlieden uit deze gemeente ten getale van
meer dan 60 hadden hunne wagens en
rijtuigen beschikbaar gesteld, om met al de
schoolgaande kinderen ten getale van 600,
een rijtoer te maken van Wissenkerke naar
Kamperland en Geersdijk, en zoo terug.
Het was een genot voor de ouderen van
dagen, de feestvreugde verhoogd te zien
door het prettige gezicht, om al die kinderen
geplaatst te zien op die boerenwagens.
Alles is zonder eenig ongeluk naar genoegen
afgeloopen. Na de terugkomst der kinderen
werden deze allen onthaald in de verschillende,
netjes met groen versierde scholen, op
chocolade, melk en koekjes. Wat vooral
de feestvreugde nog luister bijzette, was,
dat het dochtertje van den landbouwer
G. Hoveijn ook haar zevenden jaardag mocht
vieren, die in het midden van al die wagens
heel statig als prinses fungeerde, in een
daartoe afzonderlijk bestemd rijtuigje, waar
van per telegram kennis werd gegeven aan
H. K. H., en met antwoord werd vereerd.
Ook de regelingscomnjissie verzond een
telegram, waarin uitgebreide feestviering
aan II. K. H. werd meegedeeld.
De regelingscommissie verdient allen lof
voor de wijze waarop zij deze feestviering
heeft geleid.
Niet licht zal uit het geheugen worden
gewisclit het feest van 31 Augs. 1887, dat
in waarheid een echt Oranjefeest mag wor
den genoemd.
Men schrijft uit Nisse aan de VI. Ctr.
De prikkelbaarheid der vrouwelijke harts
tochten is een ieder bekend. Menige ach
terbuurt onzer steden en dorpen is vaak
de plaats waar kampveehtsters in lange
jakken optreden. Niet zelden hebben
laatstgenoemde straattooneelen een zeer
onaangenaam slotbedrijf voor de speel
sters, wanneer de politie als wreekster der
gerechtigheid en handhaafster der orde op
treedt. Het weinige bedwang over zich/elven
moeten zij bezuren met eene geldboete of
eenige dagen brommens, soms met beiden.
In den ouden tijd ging de justitie ook hierin
anders te werk. Lieten zich toen vrouwen
door hare driften tot gekijf, gevloek of
gevecht vervoeren, zoo werden ze tot eene
geldboete veroordeeld. Waren de mannen
ongenegen of onmachtig deze te betalen,
dan werden hunne vrouwen of dochters
veroordeeld den steen te dragen. Wat dit
beteekende, willen wij even duidelijk maken.
Te Baarland in Zuid-Beveland ziet men
tegen den muur van het gemeentehuis een
paar platte fleschvormige steenen hangen
van tamelijken omvang, door kettingen aan
elkander verbonden. Het zijn de oude
steenen der wet of sehandsteenen, geljjk
ze in aloude tijden op de meeste plaatsen
aanwezig waren en hier bij toeval gespaard
zijn. Den veroordeelden werd de ketting,
waarmede de steenen verbonden waren om
den hals geslagen, zoodat zij in elke hand
een der steenen konden dragen. Daarna
werden zij door gerechtsdienaren voortge
dreven en gedwongen onder de bespotting
en beschimping der kijkende menigte een
vastgesteld eindweegs rond te kuieren.
Waarlijk ook niet alles voor de betrokken
personen. Eeuwen lang heeft deze straf
oefening stand gehouden. Volgens een
betrouwbaar schrijven werd nog op den 17
October 1521 zekere Jeanne te Middelburg
veroordeeld tot steendragen. Voor honderd
jaren werden de slechte vrouwlieden in
sommige der noordelijke provinciën op die
wijze de gemeente uitgeleid.
Of het echter hielp, melden helaas de
kroniekschrijvers er niet bij.
Vlissingen. Waarschijnlijk door de on
stuimige zee, is de terugreis van den
kroonprins van Duitschland enkele dagen
uitgesteld.
Rilland-Bath. In onze gemeente worden
pogingen in het werk gesteld tot het op
richten van een muziekgezelschap.
Uit Domburg schrijft men aan de
M. C.
Wanneer de zee kalm en het weer
goed is, wordt wel eens met het sleepnet
in zee gevischt. Zoo ook dezer dagen.
Onder de verschalkte zeebewoners waren
ook een paar zalmen. Salmo salar. Een
er van is bewaard om onderzocht te wor
den ten opzichte der kuit rijpheid. De zalm, die
door de ïust en het voedsel, welke de diepte
iler zee hem aanbiedt, een vette visch met
vleesch is geworden, zwemt tegen den tijd
der voortplanting de rivier op en wordt dan
op hoogen prijs geschat. Na het schieten
der kuit en door een langer verblijf in zoet
wafer zijn zij sterk vermagerd, en is het
vleesch in lange na zoo rood niet meer.
Daarom vangt men op onze Nederlandsche
rivieren de lekkerste exemplaren dier visschen
en blijven die, welke stroomopwaarts in
Duitschland gevangen worden, van veel
mindere qualiteit. Onze naburen mogen
door het zoogenaamd zalmtractaat al eens
grootere quantileit bemachtigen, toch zal
het hun niet gelukken de vette visch in
het net te krijgen. Een zalm laat zich de
wet niet stellen omtrent den graad van
welgedaanheid, waarmee hij hier of daar
zou moeten aankomen,
