'Z
EMUIXG
ier 1887.
Dekens.
CHRISTELIJK-
NIEÜWSBLAD
HISTORISCH
VOOR ZEELAND.
Mr. Th. Heemskerk
Mr. C. Lucasse.
ht."
1887. No. 115. EXTRA-VERKIEZINGSNUMMER. Dinsdag 30 Augustus
Eerste Jaargang.
»K,
•eeniging
Atlassen en
inboeken,
De verkiezing voor de
Tweede Kamer.
Mr. Th. Heemskerk,
Mr. C. Lucasse,
Nieuwe doeken.
iG.
?n, Platen en
Itretten,
Gedenkpenningen,
l. de RUCKE,
VERSCHIJNT
G. M. Klemkerk, te Goes
F. P. Dhuy, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES
)E LIGNY, Goes.
EEDE KAMER DER
a. s., te Middelburg zijn
pet hebben vertegen-
lannen, met alle be-
ïw als afgevaardigden
llen.
|t bestuur,
V o orzitter.
IERS, Secretaris.
roor de Tweede Kamer
idelburg, zijn door de
candidaten gesteld de
ie stembus van alle
Inemende tolken van
tNederland en Oranje
IRHAGE.
)E KRUIJTER.
ILAART.
)E BROEKERT.
de TWEEDE KAMER
pstuur
SSER.
LN DER MEER.
SCH I'ORCELEIN EN
LRDENWERK,
Lustres en Kronen,
GEGRAVEERDE
BOKALEN
oudheden worden door
lie Krommewee'e, L 36
I opgekocht en verkocht,
prijs voor ouderwetsche
ANDEN:
|van F. P. D'HUIJ te
Kymnasia en Hooger
WOLLEN DEKENS
Eewoon goedkoop, van
Middelburg.
ei.ken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p. f0,95
Enkele nommers -0,02y2
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere rege
meer 10 cent.
Over weinige dagen worden de kiezers
reeds opgeroepen om twee leden voor de
Tweede Kamer te kiezen. Nog nimmer
zagen w(j eene zoo kalme stemming als
thans voor zulk eene gewichtige gebeurte
nis. Want ofschoon vele kiezers deze var-
kiezing van niet zooveel gewicht beschouwen,
toch is dat gewicht, naar onze meening, groot.
Het is waar dat de de nu te kiezen leden
hoogstwaarschijnlijk voor slechts een zeer
korten tqd zitting zullen hebben dat be
halve eenige spoedvereischende zaken hun
werkkring zich zal bepalen tot het vóór-of
tegenstemmen over de Grondwetsherziening.
Maarmen vergete niet dat die her
ziening uit verschillende ontwerpen bestaat
en dat over elk dezer ontwerpen afzonderlek
moet gestemd worden. Dat dus het eene kan
aangenomen en het andere verworpen worden
en dat het van zeer groot belang is te weten
aan wien men zijn politiek vertrouwen
schenkt.
Zoo kan het b. v. van groot belang zijn, wie
de afgevaardigde is die zijne stem moet uit
brengen over de uitbreiding van het kiesrecht.
Gelijk bekend is werd die uitbreiding het
eerst aan de orde gesteld door de anti-revolu
tionaire partij. De zich «liberaal» noemende
partij had daar toen niets mede op. Slechts
schoorvoetend ging zij eindelijk die richting
uit. Ja, de liberale partij stemde zelfs een
voorstel der rechterzijde uit de Kamer, om
reeds vroeger het kiesrecht uit te breiden, af
Is het te verwachten, dat de liberalen nu
als één man er vóór zullen stemmen
Men vergete niet, dat, toen Dr. Schaepman
eene poging deed, om waar het beginsel
van enkelvoudige districten in de nieuwe
Grondwet was aangenomen, die ook in toe
passing zou worden gebracht in de groote
steden, de eerste stemming, door de hulp van
eenige liberalen, die toepassing zeker deed
verwachten. Men stelde de eindbeslissing
steeds uit tot de behandeling der «additio-
neele artikelen», waar deze zaak geregeld
werd. En toen deze, nadat al het andere
was afgedaan, in behandeling kwamen,
stemden de «liberalen» de verdeeling der
groote steden in enkele districten af!
Daarom mogen de kiezers wel toezien
wie zjj afvaardigen.
Trouwens er is zeker geen gewichtiger
onderwerp ooit te regelen, dan eene grond
wetsherziening. En zou het dan daarbij
onverschillig zijn, welke beginselen over 't ge
heel de af te vaardigen leden zijn toegedaan?
Niemand, die eenigszins nadenkt, zal dit
kunnen beweren.
Wie dan te kiezen?
De mannen, wier beginselen uwe be
ginselen zijn!
Want vergeet niet, dat wie nu gekozen
wordt, daardoor meerder kans heeft ook de
volgende maal gekozen te worden
Neen, het is niet waar, dat de beginselen
van de nu te verkiezen Kamerleden, eigenlijk
er minder toe afdoen. Van daar dan ook,
dat de zich noemende «liberalen» al hunne
krachten inspannen om hunne candidaten
gekozen te krijgen doortweedracht
te zaaien onder hunne tegenstanders.
Kiezers! wat wij u bidden mogen, Iaat
niet misleiden. Indien gij niet kunt
krijgen den man, dien gij het liefst hadt, den
man, geheel overeenkomstig uwe keuze, kiest
dan wel den man, van wien gij het minst
verwijderd zijt.
Vooral trachten de zich noemende «libe
ralen» tweedracht te stichten, door het tegen
woordig bestaand verschil op kerkelijk
gebied.
Kiezers! laat u daardoor niet misleiden.
Juist dit punt is een der weinige onder
werpen waarvoor de uitslag der verkiezing
hoegenaamd geene beteekenis heeft, omdat
art. 168 der Grondwet, dat alleen daar
op invloed kan uitoefenen, niet aan de
orde is. Dit artikel wordt nu niet behandeld
en daarom heeft deze quaestie thans geen
belang.
Een tweede twistappel in de herziening
was de regeling der Defensie. Bij de nu
voorgestelde wijziging wordt de mogelijk
heid geopend dat de dienstvervangende
stelling van remplacanten wordt afgeschaft.
Wij kunnen er niet genoeg op drukken
nu wordt slechts de mogelijkheid dier af
schaffing overwogen. Maar of zij inderdaad
zal worden afgeschaft, dit zal eerst later
worden beslist.
Met leedwezen hebben wij nu vernomen,
dat onder de Roomsch-Katholieken velen
voornemens zijn alleen op die candidaten
te stemmen die tegen die wijziging zijn.
Kunnen zij geen zoodanigen candidaat krij
gen dan blijven zij «te huis.» Dan stem
men zij niet.
En worden daardoor oorzaak dat
in verschillende districten de «liberale»
candidaten gekozen worden Die zeker vóór
de voorgestelde wijziging zullen stemmen.
Wij kunnen ons zeer goed voorstellen
dat dit onderwerp voor hen van zooveel
belang is. dat zij daarom eigen candidaten
stellen. Maar dat zij daarom van de stem
bus wegblijven, is nooit te verdedigen.
En zij kunnen daardoor niets winnen
Wanneer toch van de wederzijdsche candi
daten gelijkelijk te verwachten is, dat beiden
voor die wijziging stemmen, dan kunnen
zij alleen verkrijgen, dat door hun niet-
stemmen die candidaat gekozen wordt, die
zij ook in andere opzichten het minst
gaarne gekozen zien.
Neen van de stembus wegblijven, dat
mag nooit.
Dat is altijd en onder elke omstandig
heid onverantwoordelijk.
Daardoor kan men alleen verkrijgen, dat
wanneer men toch niet kan krijgen
wat men wil gekozen wordt wien men
het minst gaarne verkozen zietvan wien
men in alles, in hoofd- en grondbeginsel
verschilt.
Daaromdat niemand van de stembus
wegblijve die komen kan.
Nog eens herbalen wij u en het kan
niet dikwijls genoeg herhaald worden, be
denkt, dat gij verantwoording schuldig zijt
voor de stem die gij uitbrengt!
Ook voorde stem, die gij niet uitbrengt
Wie dan te kiezen?
Nog eens; de mannen, wier beginse
len uwe beginselen zijn.
Ot kunt ge dit niet geheel naar wensch
verkrijgen, dan den man, met wiens be
ginselen in hoofdzaak gij nog het meest
overeenkomt.
En kunt gij daartoe niet komen; be
staat er op eenig punt zoo groot bezwaar,
dat gij op geen der candidaten meent te
mogen stemmen, stemt dan den mar. uwer
eigen keuze. Ofschoon uwe stem dan geen
feitelijk gewicht zal hebben. Maar van de
stembus wegblijven', dat nooit. Dat is nooit
te verantwoorden
Daarom, kiezers van het district Goes,
is uwe keuze gemakkelijk. Zijt gij de «libe
rale)) beg'nselen toegedaan, kiest den libera
len candidaat.
Maar kunt gij in gemoede geen heil
verwachten van de zoogenoemde «liberale»
beginselen
acht gij die voor uw vaderland, voor
uwe kinderen gevaarlijk
stemt gij nog in met de leuze onzer
vaderen Met God voor Nederland en
Oranje, stemt dan als één man op
ADVOCAAT TE AMSTERDAM,
en
ADVOCAAT TE MIDDELBURG.
Wie die mannen zijn, behoeven wij u
nietmedetedeelen. Beidenzullen u bekend zijn.
De een, Mr. C. LUCASSE, woont in uw
midden; de ander, Mr. Th. HEEMSKERK
is voldoende uit zijn werken bekend.
Beiden zijn hoogst kundige mannen, bij
voor- en tegenstanders geacht.
Aan wien ieder gaarne zijne persoonlijke
belangen ter behartiging zou toevertrouwen.
Zult gij er dan ook uwe politieke belan
gen niet aan toevertrouwen Waarom niet?
Geeft u daarvan, wat wij u bidden mogen,
ernstig reken schap.
Want bedenkt nogmaals, gij zijt verant
woording schuldig voor uwe stem. Ook voor
de stem die gij niet uitbrengt!
T Eene aanbeveling die niet klopt.
Mr. W. P. K. heeft in de Midde'.burgsche
Courant van Maandag een artikel geschreven
ter aanbeveling van de heeren Smit en
Buteux. Deze kundige rechtsgeleerde heeft
in dit stuk enkele onjuistheden ingelascht,
die hij niet had moeten durven laten drukken.
Zelfs de meest oppervlakkige lezer zal deze
fouten ontdekken.
Het is bekend dat de heeren Heemskerk
en Lucasse, in aansluiting aan het besluit
der Deputaten-vergadénng, pla» hebben in
hoofdzaak de grondwetsherziening bij tweede
lezing aan te nemen.
Aan te nemen, en dat nog wel, niettegen
staande de Eerste Kamer het onrechtvaar
dige staatsschoolartikel, dat nu al bijna
veertig jaren een bron van partijstrijd was,
in eere hersteld heeft.
Nu weet mr. W. P. K. zeer goed, dat
de heeren Smit en Buteux in de Tweede
Kamer geweigerd hebben met het bewijs
van toenadering door enkele radicaler, meer
rechtsgezinde liberalen aan de hand gedaan,
in te stemmen.
Èn Smit èn Buteux hebben verklaard dat
de rechtsongelijkheid op schoolgebied en de
bevoorrechting alleen van hunne partij, dient
te worden bestendigd.
Smit en Buteux zijn tegen de oplossing
van den schoolstrijd.
Zelfs mr. W. P. K. betreurt dit.
Zie, dat hij nu, ondanks dezen rouw over
den dood van dit ongeboren beginsel van
rechtsgelijkheid, toch nog de aanneming
dezer revisie wenscht, mag worden toege
juicht. Op dat punt zijn de hh. Heemskerk
en Lucasse, zeker niet minder knappe advo
caten dan W. P. K., het met hunnen collega
volkomen eens.
Nu zou men zeggen, laat W. P. K. dan
HEEMSKERK en LUCASSE aanbevelen. Im
mers zij betreuren met hen de partijstem-r
ming der Eerste Kamer en keuren dus ook
af de stuitende handelwijs van Smit en
Buteux, die weigerden met de meerderheid
recht te doen.
Integendeel, hij weert ze.
Maar dan zal hij zeker Smit en Buteux
aanbevelen onder protest
Mis, lezer 1 het rechtskundig advies van
dezen rechtsgeleerde is, Buteux en Smit te
kiezen en niet Lucasse en Heemskerk, om
dat omdat zij zich niet onbewimpeld
voor de herziening verklaren, en om
dat de roomschen zoo tegen de herziening zijn II
Dit schrijft mr. W. P. K., die de voorne
mens van onze candidaten kentdie weten
kan, dat de roomschen juist daarom niet
voor hen zijn. Toch, als wist hij van dit
alles niets af, gaat hij voort twee anderen
aan te bevelen, wier optreden in de school
kwestie hij betreurt. En dan nog met
het nog ongeloofbaarder motief er bij
Dat vele liberalen (maar dan toch Smit en
Buteux zeker niet) geneigd zijn ons in school»
zaken straks te zullen rechtdoen 1
Waar mr. K. dit van daan haalde, is ons
een raadsel. Doch zeker is het, dat niemand
aan zulk eene totaal met de feiten strijdende
verzekering, meer eenige waarde toekent.
O, dat men toch waar waar'
Wie het wel meent, stemme
EN
V Wat beteekent eigenlijk die Tweede
Lezing
Zoo vraagt wellicht een onzer lezers. We
antwoorden hun: Verbeeldt u een flinke
vereeniging met een bestuur. Die vereeni-
ging heeft een klein reglement, waaruit
alle andere reglementsartikelen en bepa
lingen voortvloeien. Dat kleine reglement
is de Grondwet. Daarin wordt iéder woord
gewikt en gewogen, omdat dit de grond
slag is van de andere bepalingen. Dit
kleine reglement mag slechts zelden worden
veranderd; en als het veranderd is moeten
de Bestuursleden die het maakten, aftreden
en zich aan een nieuwe Bestuursverkiezing
onderwerpen. Want eerst moet dat kleine
reglement nog voor de tweede maal be
handeld worden eer het kracht van wet
krijgt. En daarom moet het Bestuur af
treden, opdat de leden zelf hun goed- of
afkeuring over het nieuwe Reglement kun
nen uitspreken en ook opdat (de nieuw
gekozen Bestuursleden vrij blijven in hun
stem die zij voor de tweede maal uitbrengen,
en welke tweede stemming geheel onaf
hankelijk moet zijn van de eerste.
Zoo ongeveer is nu ook de tweede Lezing
geweest in de Kamer. Nu moeten onze
kandidaten afwachten of de kiezers goed
keuren wat zij veranderden, en nu kunnen
zij tevens nog eens ernstig beraden, hoe
