|v, CHRIST ELIJK- NIEUWSBLAD HISTORISCH VOOR ZEELAND- 7 1887. No. 89. Donderdag 30 Juni. Eerste Jaargang. )ster. |f." [kerk. en maat ïder- Imden VERSCHIJNT G. M. Klemkerk, te Goes F. P. D'huy. te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIES Rechtskrenking. Hoe de Reus een „Kind" werd. Binnenland. CEL A ND aarne op fnma's, Rhooging iien het ENE |stumes, Jakjes tricot |n af [3,50. |zee. Goes. Izee 4,- 12- k. 6, 6,30 4— 12- 6- 4,- |en %- 3,- u. m 6.20 6.50 Zat. 6.30 l- 4.30 5.— M EI W, ia,ken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. Prijs per drie maanden franco p. p. f0,95 Enkele nommers-0,02y2 UITGAVE VAN en van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Het radicale blad de Amsterdammer laat gemeenlijk in rechts- en waarheidsgevoel vele zoogenaamde christelijke bladen verre achter zich. Het vertelt met ingenomen heid van den gelukkigen keer, die er in de gezindheid van sommige liberalen gekomen is ten opzichte der doleerenden. Dat deze menschen geen christelijke boe mannen zijn, maar, misschien behoudens enkele ongelukkige uitzonderingen, om des beginsels wille, deden wat geschied is, wordt door dat eerlijke radicale blad onbewimpeld erkend. Wij lezen daar: «In den kerkelijken strijd, die ook door niet kerkelijken met verklaarbare belang stelling wordt gadegeslagen, begint zich een tot voor korten t\jd weinig waarneembare beweging krachtiger te openbaren. Had het tot dusverre den schijn, alsof de dolee renden al wat niet mee doleerde tegenover zich vonden, met de bedoeling om hen dood eenvoudig uit de kerk te werpen, zonder meer, thans worden andere stemmen ver nomen, en gelijk te verwachten was, van vrijzinnige zijde. De Hervorming namelijk, het' orgaan der modernen, deed reeds een poging, om door declassicale vergaderingen in deze week te doen verklaren «dat men geen vrede heeft met de eenvoudige uitban ning der doleerenden» en het uit te spreken «dat men door de maatregelen van orde, die de kerkbesturen nemen, een hoogerc orde, die des rechts, beleèdigd en verstoord acht.» Daarna wijst het blad op de voor stellen van ds. v. Loon en van de moderne predikantenvergadering te Alkmaar en van de classis Franeker en van Haarlem, die alle getuigen van een ontluikend rechtsge voel. Na rechtsgeleerde adviezen als van Farncombe Sanders, v. Bemmelen en den leermeester van die allen, Prof. De Geer, is dit opwaken der moderne theologen niet te verwonderen. De Amsterdammer merkt dan ook zeer terecht op «Dat een dergelijke beweging ontstaan zou, hebben wij bij het uitbreken der ker kelijke troebelen verwacht. Men moet er zich alleen over verbazen dat ze ze zoo lang FEUILLETON. In de kazerne te L. gaat het rumoerig toe. Voor vele oud-gedienden is het de be langrijkste dag van het jaar, waarover reeds vele weken in de verschillende kroegen door hen is gesproken en op «gepot». Tusschen het groot aantal manschappen, die door het dragen van mouwvest en politiemuts bewijzen dat ze reeds soldaat zijn, bewegen zich een bijna even groot aantal jonge mannen, die pas zijn aangekomen en voorloopig met den naam van »bigjes» worden betiteld. Bij na allenmet uitzondering van enkele »du- re» die reels eerder gediend hebben, en zich nu gedragen alsof ze geheel in hun element zijnzien er dan >ok uit alsof ze «bigjes» zijn. Zij hebben daft ook een raren dag achter den rug. Voor ze van morgen onder de trouwe hoede van den gemeente- veldwach ter te zamen zijn gebracht op de ruime binnenplaats van het gebouw waar ze moes ten worden ingedeeld, hebben ze in plaats van een goeden boterham, opeen geduchte heeft kunnen uitblijven. De vrijzinnigen in de Ned. Herv. Kerk zouden hun geheel verleden, hun beginsel moet en verloochenen als zij vrede konden hebben met een ver volging die louter op reglementen van dub- belzinnigen aard berust. «De bitterheid waarin de bestrijding der doleerenden in enkele zoogenaamd liberale biaden blijk gaf, had niets gemeen met de ware vrijzinnigheid, die elk standpunt tracht te begrijpen en te waardeeren, al staat men er zelf zoo ver mo/elijk van verwijderd Dit laatste juist is het, wat de Zeeuw in haar artikel Onze Plichten bedoeld heeft toen zij op wat meer waardeering van an- derer beginsel, dus ook dat der doleerenden, aandrong. Zeker zullen velen instemmen met de wenschen van het radicale blad: «Mogen de liberalen zich niet langer van de wijs liten brengen door het geschetter van een door hartstocht verblinde Pers. En het adres van den heer Van Loon vinde veel bijval opdat er spoedig een eind kome aan deze demoraliseerende kerkelijke troebelen.» V Een nuchter tegenstander. De Nieuwe Rotterdammer is de grootc pleitbezorgster voor het onveranderd behoud, dat wil zeggen de handhaving van het oude artikel in de Grondwet, waarbij den vrienden van het openbaar onderwijs, op onze kosten, goedkoop openbaar onderwijs verzekerd blijft. Zij klaagt steen, en en been over de houding der zeven liberalen, die artikel 194 hiel pen wijzigei en wenscht dat de Eerste Kamer Schaepmans voorstel zal verwerpen. Hoe daar van den Dollart tot de Schelde, door groote en kleine schoolmannen, ge weeklaagd wordt over het wegvallen van dit groote privilegie! Het is niet om te zeggen! De liberale Unie heeft reeds een «verzoek aan de Eerste Kamer» opgemaakt, dat de vereenigingen maar hebben aan te nemen en dan gaat het naar de Eerste Kamer. «Mijne Heeren! past toch op ons plechtanker. Verwerpt toch Schaepmans voorstel, en hergeeft ons den grond wettigen waarborg, dat de cléricalen toch als *t je wijze de jeneverflesch aangesprokenom zich op zulk eeu gewichtvollen dag op een waardige manier voor te bereiden. De maag op zulk eene voorbereiding niet voorbe reid zijnde, heeft zich gevoelig gewroken en hun een hospitaalachtig uiterlijk gegeven. Hier komt nog bij dat velen, voor het eerst van hun leven genoodzaakt zijn ge weest, na in Adams costuum het genees kundig onderzoek te hebben ondergaan, zonder moederlijke of zusterlijke hulp hun toilet te moeten maken, zoodat boordjes en strikjes op de meest onmogelijke en onoogelijke wijze zijn vastgesjord, tot groot vermaak van de L.sche schoenen, waarvan velen hen tot aan de kazerne hadden ver gezeld. In weerwil van dit alles is hun ontvangst in de kazerne allerhartelijkst.. 'Ieder vrij williger de miliciens die reeds een jaar gediend hebben trekken zich eer biedig terug is druk in de weer zijnen man uit te kiezen en hem onder zijne onwaardeerbare hoede te stellen, terwijl sommige korporaals daarin een handje helpen en het uitstekendste getuigenis afleggen blieft onze dierbare openbare scholen blijven betalen.» Vooral de kiesvereenigingen, waarin de openbare onderwijzer, meer nog dan de moderne dominé, den boventoon voert, weeklagen over hun dierbaren afgod die neergeworpen, over het lieve melkkoetje dat onteigend en afgemaakt werd. Zij gaan overal weer kandidaten stellen, voor de gemeenteraden. Knappe mannen moeten de kandidaten zijn, en dat zijn natuurlijk alleen zij, die voor de belangen der openbare school durven waken. Hoe zwak moet toch wel een beginsel, hoe weinig populair een volkszaak zijn, als men zoo angstvallig in de toekomst kan kijken! Daarom doet het ons ook aangenaam aan, als daar nog liberalen zijn, die de nuchter heid des verstands nog niet prijsgaven, en de toekomst nog niet zoo donker inzien. Om een voorbeeld te noemen. In ééne Friesche kiesvereeniging kwam Zaterdag het arme geplukte artikel 194 ter sprake. Een hoofdonderw., de heer Oosterling, zei dat de onderwijskwestie jarenlang alles beheerscht en tot treurige gevolgen geleid had. Het Struikelblok is nu weggenomen en dit juichte hij toe. Hij zei ook nog «De liberale partij heeft steeds beweerd dat goed onderwijs een geneesmiddel is voor alle maatschappelijke kwalen, maar let men op de onderste lagen van ons volk, dan zal men zien, dat in weerwil daarvan ellende en armoede steeds toenemen. De linkerzijde is indertijd meteen zeer demo cratisch beginsel opgetreden, maar zij werd aan dat beginsel ontrouw. Laten wij ons hoeden voor eenzijdige beoordeeling. Ook bij de leden der tegenpartij vindt men waardeering voor goed volksonderwijs alleen het Staatsonderwijs, zooals liet thans wordt gegeven, keuren zjj af. «Bij de invoering van de schoolwet van '78 klaagden zelfs liberalen over te hooge opdrijving van lasten. Als nu de liberalen spreken van dwang, zou er dan voor de tegenpartij ook geen aanleiding zijn tot klagen Is de liberale party in zake van den vrijwilliger die zijn bescherming aan dezen of genen recruut aanbiedt of op dringt. Wijl we toch niet alle gesprekken, die onder de verschillende groepen gevoerd worden, kunnen beluisteren, zullen we ons oor maar leenen aan het gesprek, dat daar, bij de vierde krib van den muur af met het naambordje «korporaal Springer», wordt gevoerd. Korporaal Springer, de beslaper van deze krib, is een klein nietig ventje, die als hij op zijn krib ligt veel minder in het [oog loopt dan het bordje dat er boven hangt; maar die thans voor de krib staande en met zijn hoofdje in den nek tegen een reus van een kerel opziet, die zich op alle mogelijke wijze inspant om gezien en in zijne onbe grensde waardigheid erkend te worden korporaal Springer heeft het woord. »Ja jongmaatje" zegt jhij tot deu reus met een stem. die hij zoo grof indrukwek kend mogelijk tracht te maken. »ja jong maatje, ik kan je den scherpschutter Gros in alle oprechtheid aanbevelen. Voor eenen kleinen drinkpenning krijgt gij alles van hem onderwUs wel vry te pleiten van onver draagzaamheid? Men make in geen geval van de onderwijskwestie een dogma.» Lezers! zoo sprak een liberaal hoofd onderwijzer, met instemming van 18 zijner geestverwanten waaronder de besten uitjhet «denkend deel»: moderne dominé's. En toen daar een ander openbaar onder wijzer voorstelde dat deze liberale kiesver eeniging aan de eerste Kamer zou vragen om toch vooral het nieuwe artikel 194 niet aan te nemen, toen werd dit voorstel verworpen. Dit is een gelukkig verschijnsel, te ge lukkiger, wijl het zoo heel zelden voorkomt. Te gelukkiger ook, waar er zelfs onder onze eigene geestverwanten in Zeeland nog zooveleri zijn, die, door beginsellooze leiders en christellijke neutrale schoolmannen ver schalkt, al onze grieven voor inbeelding houden, en onzen strijd voor de rechten van ons christenvolk,aan niets anders dan aan speculatie-zucht toeschrijven. Krabbendijke, den 29 Juni 1887. In de op 27 dezer gehouden vergadering van den gemeenteraad waren alle leden tegenwoordig. Na lezing en goedkeuring der notulen van de vorige vergadering werd medege deeld: a. dat dhr. van de Liude zijne 'benoeming als onderwijzer heeft aangeno men, op 16 Juni 'n functie is getreden: b. dat op 23 Juni door Burgemeester en Wethouders de boeken en kas van den gemeente-ontvanger zijn onderzocht en in orde bevonden, terwijl aan kasgeld en geldswaardig papier aanwezig was f 1679,85 c. dat van HH. Gedeputeerde Staten goed gekeurd zijn terug ontvangen de raadsbe sluiten van 6 Juni tot wijziging der begrooting en beschikking over den post voor onvoorziene uitgaven dienst 1886 d. dat de Maatschappij voor Gemeente crediet bereid is tot het aangaan eener 4 pets. geld- leening van f 11000; e. dat in overleg met kerkvoogden, het rechtskundig onderzoek naar het eigendomsreeht van toren, uurwerk gedaan. Als gij hem neemt als uw oppoetser, dan zult gij er kranig uitzien." «Vooral daar hij zoo kapitaal gobouwd is," waagt Gros er tusschen te voegen. «Dat doet er niet toe," antwoordt korporaal Springer vinnig. »Als ik spreek van kranig dan denk ik aan zijn knoopen, zijnzijn bajonet en geweer, kortom aan alles wat voortaan aan hem wordt toevertrouwd, ik herhaal het voor een drinkpenning zult u er kranig uitzienToen ik in dienst kwam gaf ik tien gulden aan mijnen oppoetser en nog een goede fooi aan den korporaal, die hem mij recommandeerdemaar", ging hij voort, terwijl hij de strepen van zjjn mouw vest naar voren draaide, »ik verzeker je, dat ik er geen schade bij had en het niet weinig heeft bijgedragen tot bevtrdering van mijne tegenwoordige positie als korpo raal." »Dat verwondert mij niet." ant woordde de reus, die met overgeslagen armen deze rede met belangstelling scheen te volgen, en zich waarschijnlijk wel ver won deiri zou hebben, indien korporaal Springer beweerd had, dat -hij zijn «positie» aan zijn bekwaamheid dankte.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1887 | | pagina 1