CMRISTELIJK-
NIEUWSBLAD
HISTORISCH
YOOR ZEELAND-
1887. No. 68.
Dinsdag 10 Mei.
Eerste Jaargang.
VERSCHIJNT
F. P. D'huy, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES
Waarheen?
Binnenland
DE ZEEUW,
en MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p. f0,95
Enkele nommers-0,02Yj,
UITGAVE VAN
G. M. Klemkerk, te Goes
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
De tegenwoordige grondwetsherziening is
genoeg bespotis zij echter gtnoeg betreurd
Zeer waarschijnlijk niet.
En dit is te begrijpen. Ons volk is moede
van het laffe spel, dat de liberale partij in
onze Tweede Kamer opvoert.
Heemskerk, de man van 1866, heeft over
haar getriomfeerd.
Twintig jaar geleden worstelden twee par
tijen tegen hem; vóór de vrijheid; tegen
willekeur der macht.
En ééne dier twee staat daar nóg on
verzwakt kampend met klimmende kracht!
Het is die partij, die zich laven kon aan
het levend water van haar beginsel, en
dus steeds nieuwe krachten gaarde. Het
is onze partij, de anti-revolutionaire.
Maar de andere partij, die der liberalen,
heeft geen beginsel, dat de vrijheid in zich
draagt.
Voor haar dus afmatting, wankelen en
bezwijken. Zij is overmacht.
En nu ligt zjj voor haren overwinnaar
in het stof en ontvangt zwijgend zijne
geeselslagen. Wel gevoelt zij pijn, die zij
wreekt ann de antirev. partij met te meer
haat, naar mate elke daad van kloek verzet
van onze partij een helderder licht werpt
op hare lafheid. Maar voor de natie houdt
zij hare eere op.
Die slagen, zoo verhaalt zij, zijn slechts
een gezondheidskuur ter bevordering der
circulatie in de bloedvaten van haren rug
Van dat kruipen en huichelenvan dat
krommen en kronkelen in duizend bochten,
is ons volk afgemat geraakt tot walgens
toe, en met weerzin heeft het den blik af
gewend van zoodanig een tooneel.
Heemskerk heeft dus de leeuwen van 1866
getemd en voor zijn kar gespannen, en doet
ze alzoo eene grondwet er door halen, door
niemand gewild, dan door hem.
Er dient echter scherp opgelet.
Die nieuwe grondwet wijst de richting
aan, in welke onze natie zich, minstens 25
jaren, staatsrechtelijk ontwikkelen zal.
Die richting nu voert van Christus af.
Art. 116 der grondwet van 1848 (die
thans herzien wordt) zegt, dat elke wet zal
aanvangen met deze woorden:
«Wij, enzKoning dei- Neder
landen, enz.
Achter het woordje «Wij» [.kwamen tot
dusverre, bij de afkondiging van elke wet,
de woorden «Bij de Gratie Gods.»
Elke wet begon dus tot nu toe met een
belijden, dat onze Koning alleen Koning
was door de gratie Gods.
Een buigen dus voor het Oppergezag des
Heeren. Dit nu is uit.
Want toen onze afgevaardigde, De Geer
van Jutphaas, voorsloeg de woorden «Bij
de Gratie Gods» thans in de grondwet op
te nemen, werd dit door Heemskerk en de
liberalen verworpen. Dat mag elke Koning
doen, zooals het hem goeddunkt, zeiden zij.
Als hij eene wet afkondigt, mag hij die
woorden ook weglaten.
En toen De Geer antwoordde, dat de
erkenning des Heeren niet achterwege mocht
blijven; dat het drievoudig snoer altijd ge
weest is: God, Oranje en Nederland; zeide
onze Minister«Gij vergist u. God is te veel.
Het is slechts geweest Oranje en Nederland,
dus tweevoudig.»
Vreeselyk!
De oude zonde. De mensch boven God.
Onze regeering wil voor God den Heer
niet buigen op staatkundig terrein.
Wel een God nog erkennen misschien
maar opgesloten in Zijne kerk als de god
Dagon der Filistijnen in den tempel.
Er, dan krijgt de koning den sleutel van
dien tempel, om hem te ontsluiten, als hij
het goed vindt, maar ook om hem gesloten
te houden als hij het verkiest.
Is dit niet verloochening van den levenden
God, die de hemelen heeft uitgespannen ais
eene gordijn? D. Mulder.
Y Accijnzen.
Weder heeft de anders zoo fiere v. Hou
ten ten genoegen van minister Heemskerk
een voorstel, dat hij zelf natuurlijk deugde
lijk vond, ingetrokken. De periode van
ingezonken beid en schroomvalligheid is dus
voor de liberalen nog niet over.
Toch is het zachtjes aan weer aan het
komen. Enkele liberalen, de hh. Zylker,
Schepel, Buma en v. Diggelen hebben een
afschaffing voorgesteld der Accijnzen op de
eerste levensbehoeften. Dit voorstel zal
wel met hardnekkigheid verdedigd worden.
Deze vier uitgezochte heeren hebben steeds
een warme liefde aan den dag gelegd voor
de schoolwet van Kappeijne en voor de
zoo duur mogelijke inrichting der staats
school.
De beide eersten hielpen in 1878 Kap-
peijne's partij wet aannemen. No. 3 legde
voor het eerst zijne politieke wijsheid bloot,
toen hij verklaarde dat er aan de hem zoo
dierbare schoolwet niet mocht getornd wor
den; terwijl van no. 4 als man van de
«teekenplank» en van het «onveranderd
behoud» al niet veel beters te verwachten
is. Deze vier helden hebben het mede op
hun politiek gewet :n dat daar jaarlijks eene
meerderheid in Nederland hare belasting
penningen naar het kantoor brengt, tot
onderhoud van eene school waarvan zij
niet gediend is.
Maar zie, die heeren zullen nu het volk
eens redden en door opheffing an eenige
accijnzen de aandacht van die jaarlijks klim
mende schooluitgaven aftrekken. De man
nen van de dure schoolwet, die tegen het
doen leven op een anders kosten nooit op
zagen, gaan dan staan voor het oog dei-
natie, als de redders van den geldbundel.
Mogelijk verwerven zij daarmede een pluimpje.
Menschenvrienden dus 1
Ieder begrijpt, de heeren zullen dit voor
stel niet te gauw loslaten 1
De Middelburgsche Courant is er dan
ook zoo verliefd op dat zij den liberalen
aanraadt eens term door te tasten. En zij
doet dat in woorden die duidelijk verraden,
hoe verlegen de liberale partij eens met
haar eigen figuur, hoe bevreesd zij voor
minister Heemskerk is geweest. Aanmoe
digend voor de vier heeren is dan ook haar
laatste zeggen«Het dreigen is voorbij en
de zucht o-n heen te gaan is, hoe meer
het werk der herziening opschiet,zeker wel
voorbijgaande.»
Wy willen maar hopen dat door zulk
fier optreden de grondwetsherziening met
mislukke; de liberalen zouden er bij de
aanstaande verkiezingen maar moeielijk
mee zitten.
Y Artikel 158.
Gelijk bij het voorstel van Kerkwijk ston
den ook bij het voorstel Greeve enkele an
tirevolutionairen op om dat voorstel te
steunen.
En terecht. Wat v. Kerkwijk wilde, zou
gemeenten met een antirevolutionairen ge
meenteraad ten goede zijn gekomenter
wijl Greeve's voorstel een eind maakt aan
de zeer ergerlijke mogelijkheid dat de Tweede
Kamer uit partijzucht een niet geestverwant
uit den Hoogen Raad weert, omdat hij niet
van de hunnen is.
Wij zeggen ergerlijke mogelijkheid. Maar
in den lande weet men maar al te goed,
dat de antirevolutionair v. Swinderen, in
September jongstleden door den Hoogen Raa I
op no. 1 gebracht, door de liberalen in de
Tweede Kamer zonder aanleiding op no. 3
gebracht werd en dus niet benoemd werd.
Veel meer dan een persoonlijke benadee
ling in het salaris van den heer v. Swinderen
heeft dit ergerlijk partij bedrijf de antirevo
lutionairen, in Zeeland zoowel als in Gronin
gen, zoo in de Graafschap als in de Residentie,
geërgerd en bedroefd.
Sinds dien tijd hebben wij dat ongelukkige
artikel 158 niet goed meer kunnen zetten.
Greeve de eer voor zijn onpartijdig voor
stel. Beter dat de Hooge Raad de voordracht
rechtstreeks naar den Koning zendt, dan
door het kanaal eener Kamer, waarin de
helft één beslist. Zoo voorkomt men de
menschelijke zwakheid van iedere party,
die het weldoen »het meest aan de huhge-
nooten des geloofs», mede op kosten van de
nief-huisgenooten, zoo gaarne in beoefening
brengt.
Y Vit de pers.
Met den heilgroet van A. L. aan het
adres van de Maas- en Merwébode, ia ons
vorig nummer stemmen wij in. Een blad
dat voor Jezus onzen Koning party kiest,
kan een aanwinst voor de antirevolutionaire
pers, en een zegen voor onze beginselen zijn.
Mits en hierop zal onze vriend M„ de
nieuwe redacteur van de Bode wel willen
letten, uit de daad ook blijke, dat dit
merkwaardige woord ons ernst is. Immers
het voorbarig, niet-noodzakelijk, persoonlijk
optreden van ons zusterblad tegen de Oran
jevaan was met de vreezo voor Koning Je
zus, die zachtmoedigheid van; zyne volgelin
gen eischt, niet wel te rijmen.
Een soldaat die in de gelederen plaats
neemt, en terstond begint met zyn sabel te
trekken tegen den wapenbroeder die naast
hem slaat doet meer kwaad dan tien vij
anden. Vooral wanneer die soldaat, gelijk
de heer M., zijne sporen reeds elders ver
diend heeft.
En waar nu, voornamelyk door de hulp
van een tegenstander in te roepen, en de
Zeeuw in de ho -gte te steken, de Oranje
vaan nog meer moest aan de kaak gesteld,
daar zij het ons vergund op te merken, dat
wij het met deze tactiek niet eens zijn. Moge
de Maas- en Merwébode niet alleen door
vastheid van beginsel, want dat zal zij wel,
maar vooral ook door. een verstandige be
handeling van zaken, zich even verdienstelijk
maken, als hare onverdiend gesmade zuster 1
OPENING VAN DEN DIENST MET DE
STOOMTRAM
BRESKENS-MALDEGHEM.
Stoomen, stoomen stoomen 1
Heel de wereld door 1
'k Heb een plaats genomen
Op het langste spoor.
'k Wil in zeven dagen
Even naar Japan,
Met dien houten wagen
Voerman kookt je span
Stoomen, stoomen, stoomen
Vliegen langs de baan 1
Die wil zitten droomen,
Mag met paarden gaan.
Moffen, Polen, Russen,
Zie ik in een week
Zeil jij ondertusschen
Heen en weer naar Sneek.
Wijf! zit niet te pruilen!
Wees toch niet zoo dom 1
Voor dat je kunt huilen,
Ben ik al weerom.
Eer de kousen klaar zijn,
Daar je nu aan breidt,
Zal ik al weer daar zijn
Met mijn dierbaarheid.
Stoomen, «toornen, stoomen
Snel door veld en boscti,
Over diepe stroomen,
Midden door de( rots
Aangevuld de dalen
Bergen omgehakt 1
'k Ga een theeblad halen
Van Chineesch verlakt.
Gloeit het vuurtje, lekker?
Raast je water, maat?
Voort maar met den trekker,
Die me vliegen laat 1
Stoomen, stoomen,; «toornen
Kerel 1 ben je gek
'kBen al aangekomen,
Eer ik nog vertrek.
Dit gedieht van N. Beets komt ook nu
niet ten onpas, waar heden de opening
van den stoomtram Breskens-Maldeghem
plaats heeft.
Want het gedurende zoovele jaren van
een behoorlijke gemeenschap met Holland
en Belgie verstoken land van Cadzand (lie
ver gezegd Ze iuwsch-Vlaanderen Westelyk
deel) ondergaat door dezen stoomtram een aan
merkelijke verbetering,
Wordt daardoor het personenverkeer
vergemakkelijkt ook het goederenvervoer
kan eene belangrijkeen snellere verbetering
ondergaan wanneer de vrachtprijzen van
den tram niet te hoog zijn.
Evenzoo roepen ook wij den tram by zijn
intrede en vestiging in deze landouwen een
hartelijk welkom toe.
En daar, waar de regeering dit plan
heeft doen verwezenlijken door het aanzien
lijk bedrag van twee ton gouds te geven;
en polder en gemeentebesturen mede zich
gedurende tien jaar verbonden hebben dezen
tram door hunne bijdragen te steunen, ja
zelfs de provincie de stoombootvaart op de
Wester-Schelde zoodanig geregeld heeft, dat
men hierdoor eene betere verbinding met
Holland erlangt; daar wenschen wij niet
alleen de maatschappij maar ook de inwo
ners van dit district met deze nu reeds
van vele zyden ondervonden medewerking
geluk en hopen dat de tram mede een mid
del moge worden waardoor niet alleen ge
mak maar ook de bloei van dit land be
vorderd worde.
Wy gelooveri hier ook een woord van
dank te mogen uitspreken aan onze voor
malige kamerleden 't Hooft en Keuchenius
die door hunne vele bemoeienissen den aan-
