CHRISTELIJK-
NÏEUWSBLAD
HISTORISCH
VOOR ZEELAND-
1887. No. 58.
Zaterdag 16 April.
Eerste Jaargang.
VERSCHIJNT
G. M. Klemkerk, te Goes
F. P. D'huy. te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES;
Comedie gespeeld
Binnenland.
HetKoningsfeest te Amsterdam.
ZEEUW,
elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p. f0,95
Enkele nommers0,02'/,
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel mear 5 cent
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Klaas. U zou ons de rest van de comedie
vertellen uit de Tweede Kamer. Het laatste
wat je zeide was, dat Heemskerk niet meer
met de liberalen wou meewerken om de
grondwet te herzien.
Willem. Juist. En daar zaten de libe
ralen mee in. Je begrijpt ook wel, de
liberalen hebben verleden jaar zoo'n drukte
gemaakt dat wjj de liberalen kiezen zouden
en dat hebben ae kiezers nu gedaan en nu
hebben de liberalen een meerderheid van
8 stemmen in de Tweede Kamer en zij
hebben alle macht in de Eerste Kanier, en
zjj hebben wel gezorgd dat in de liberale
blaadjes, die door groote liberale heeren
met geld gesteund worden, aan Heemskerk
gezegd werd: Man, maak nu dat je liberaal
regeert, en anders wegl Wij hebben
de meerderheid, en kunnen nu best regeeren.
En zie, die verwaandheid is nu eens ter
dege gestraft, door den minister Heemskerk.
Verbeeld u, daar zaten zij nu. Heems
kerk wou niet meer, zoo 't scheenen de
liberalen zijn te verdeeld, zij konden niet
meer regeeren. Wat nu te doen? Zij
hielden weer partij vergadering en besloten
aan Heemskerk te vragen, of hij alsjeblieft
blijven wilde. En de minister, die dit ver
wacht had, wou niets liever. Hjj had er
reeds spijt genoeg van dat hij zoo ver ge
gaan was. Maar hoe zouden zij het nu
ongedaan maken? Hoe zouden zij nu het
gemakkelijkst terugkrabbelen, zonder dat
de natie eigenlijk het gekke van de zaak
vatte. Want dat was toch maar waar:
De liberalen hadden de hoogstaangeslagenen
aan de politieke deur gezet en minister
Heemskerk had gezegd dat hij dit niet wilde.
Twee dagen lang hebben zjj daarover
gepractizeerd. Eindelijk kwam men overeen
dat De Beaufort zou zeggen dat de minister
hem niet goed begrepen had. Dat hij niet
bedoeld had dat de Eerste Kamer nu in
het geheel niet meer uit de hoogst aange-
slagenen mocht gekozen worden. O, neen
dat mocht nog wel, maar hij had bedoeld
dat, ziet u, anderen, al waren zij nu niet
zoo hoog aangeslagen, ook in de Eerste
Kamer mochten komen, als de minister of
de provinciale Staten dat soms verkozen.
K. Wel verbazend, wat een gedraai.
W. Ja. En de minister zou dan zeggen
dat hij dat inderdaad dan niet begrepen had
en tegen zulk een voorstel geen bezwaar
had, en dus niet zou aftreden. En dan zou
de Beaufort voorstellen om 19 April weer
met de Grondwetsherziening voort te gaan.
Hjj had wel duidelijk gezegd dat er in de
Eerste Kamer geen hoogst aangeslagenen
meer mochten zitten en dat hij niet be
doeld had dat er èn hoogstaangeslagenen èn
anderen in zouden zitten, maar dat gaf niet.
K. Zij speelden dan ook maar comedietje
W. Zeker, en het was niet de eerste
keer dat deze heer eens in het openbaar
onoprecht moest zijn. Want verleden jaar
deed hij een voorstel om artikel 194, het
schoolartikel uit de Grondwet te veranderen.
Dat was nu nog eens een lief voorstel, zei
hjj. Het gaf ons alles, ons, de voorstanders
der christelijke school. Maar wat zei on
langs De Beaufort's eigen liberale vriend
Rutgers? Dat hij dit voorstel enkel gedaan
had om onze vrienden te misleiden.
Maar ik ga verder. Woensdag 30 Maart,
het was al drie uur in den middag, daar
kwam de minister binnen, gevolgd door de
heeren Gleichman, v. cL Loeft' en de Beau
fort. Zij hadden den geheelen Woensdag
samen zitten te overleggen, wat zij doen
zouden. En toen vroeg de heer de Beau
fort het woord. Men kon het hem aanzien,
dat hij een stap deed, dien hij liever nage
laten had. Het overige weet ge. De rech
terzijde stemde met hem in, wijl zij de
grondwetsherziening niet wilde vertragen.
Maar de heer Lohraan wees er terecht op
dat het niet mooi was van den minister
om wel de liberale partij in deze front
verandering' te kennen, maar de leden der
rechterzijde er buiten te houden.
K. Dat vind ik ook stuitend. Verleden
jaar, toen de minister onze vrienden niet
in zijn schuitje kreeg, ontbond hij de Ka
mer, en nu, nu de liberale partij uit zijn
schuitje geloopen was, stak hij hun de
hand toe. Een edele trek, zoo gij wilt,
maar dan toch niet vrij van meten met
twee maten. Is het te verwonderen, dat
de lezers der nieuwsbladen de praatjes over
de Tweede Kamer maar overslaan.
W. Daar zullen wjj later wel eens over
praten.
V Onmacht.
De Goesche Courant schrijft een hartig
woordje aan het adres van de kerk, over
hare machtelo isheid in het tegengaan van
lichtzinnigheid op zon- en feestdagen. Wie
die kerk is die hier bedoeld wordt, is niet
met zekerheid te zeggen.
De kerken toch, waarin de tucht zooveelmoge-
ljjk gehandhaafd wordt, waar vermaand, be
straft en afgesneden worden die een ergerlijk
leven leiden, zal de Goesche Courant wel niet
bedoelen. Volgens haar toch moest de kerk
een maatschappij zijn, waarin de verschillen
de richtingen en levensuitingen tot haar
recht mogen komenwaar geloovigen en
ongeloovigen broederlijk kunnen samenwo
nen waar de man die des zondagsavonds,
lang niet nuchter uit de sociëteit komt even
veel recht heeft te wonen als de godzalige
moeder, die op dien dag haar bijbel leest.
De Goesche Courant bedoelt dus zeker
het nederl. herv. kerkgenootschap. Maar dan
vragen wijIs het wel aardig van haar
om die kerk nu een verwijt te maken van
datgene, wat zij kort geleden zoo in haar
prees
En als nu de Goesche Courant zegt dat
zij meer heil verwaeht van beschaving en
veredeling, dan zij haar gevraagd, of dan
waarlijk uit de kringen waar men het met
haar eens is, zoo veel vruchten van die hoog
geroemde beschaving openbaar worden Is
het ook haar niet opgevallen, hoe velen, niet
alleen uit het volkdat de wet niet kent,
maar ook uit den beschaafden stand, de zon
dagavonden op straat slenterend doorbren
gen, in plaats van in een mooi boek of bij
de piano genot te zoeken. Zulken, die de
kerk nooit bereikt, wijl zij haar ontloopen
en minachtenmaar van wier zooveel uit-
nemender standpunt dan dat der kerkelijken
vaak o, zoo weinig blijkt.
Gezwegen dan nog van de niet te ont
kennen «daadzaak» dat de openbare school
met hare leer van neutraliteit, nu reeds
dertig jaren bezig is met der natie verlich
ting en veredeling aan te brengen en toch
de steeds vergroote en verfraaide ge
vangenissen, zoo hier als in Indië, meer dan
overvol zijn.
De leus:» Wat wij meer uitgeven aan open
baar onderwijs, zullen wij uitsparen aan de
gevangenissen», is gebleken een valsche
leus te zijn geweest.
Goes, 14 April. Een zestigtal belangstel
lenden vergaderden gisteren avond in het
«Slot Ostende» onder voorzitterschap van
den heer M. Salberg, teneinde maatregelen
te bespreken tot behoud van de tegenwoor
dige dienstregeling op de Staatsspoorwegen,
voor zoover Goes en omliggende plaatsen
daarbjj betrokken zijn. De voorzitter wees
korteljjk op het groote gemis dat door de aan
staande wijzigingen zal ontstaan. Door
verschillende sprekers werd dit erkend. Er
werd gewezen op de leemten die ontstaan
zullen in het postverkeerop het ongerief voor
de oester- industrie en het vervoer op Engeland,
op de belangen van [de normaalschool en
van het onderwjjsop het personenvervoer
en den handel voor Goes in het bijzonder.
Vooral werd de nadruk gelegd op de eischen
van het nationaal belang dat bjj de inter
nationale belangen niet mag achterstaan
en op de onbillijkheid dat men aan den
staat veel betalen kan zonder daarvoor veel
te kunnen genieten. Werd geadviseerd
verzoekschriften te richten aan verschillen
de corporatiën en autoriteiten, o. a. den
hoofd-directeur der posterijen, aan den di
recteur-generaal der staatsspoorwegen, aan
het gemeentebestuur, aan gedeputeerde
staten, aan de afgevaardigden der Tweede
ne Eerste Kamer, aan den raad van Toe
zicht die weldra vergadert, en aan den
Minister van Waterstaat. Besloten werd
een commissie te benoemen die zooveel ver
zoekschriften zal richten, als zij zal noodig
achten. De commissie bestaat uit de hee
ren Salberg, Lambrechtsen, Quist, de Vos
en Van Gorcum.
Met genoegen kunnen wij melden dat
het aan de ijverige bemoeiingen van den
heer Quist, lid van den gemeenteraad en
voorvechter voor de homoeopatische genees
wijze alhier, gelukt is, een afdeeling Goes
te stichten. Het compleet van 20 leden is
thans gevonden. Zooals men weet kan een
afdeeling als gevestigd beschouwd, wanneer
20 leden ieder tegen een jaarlijksche bijdrage
van vijf gulden zijn toegetreden. Langzaam
maar zeker wint de homoeopathie hier veld.
Wij hebben hier niet te doen met een kwak
zalversbeweging op kleine schaal; de homoeo
pathie steunt op gegevens die aan weten
schap en ervaring ontleend zijn.
Goes. Tot den Herijk der Maten en Ge"
wichten vervoege men zich in de waag
onder het stadhuis, en wel voor de Maten
en Gewichten in de magazijnen en winkels
ten verkoop voorhanden, den 18 April. Voor
wijk A en B 19, 20 en 21 Apr., voor wijk
C 22, 23, 25 en 26 April. Voor wijk D
27 en voor wijk E 28 en 29 April. Telkens
van 8 tot 12 en van 1 tot 4 uren. Onder-
deelen van het gram kunnen uitsluitend
aan het ijkkantoor te Middelburg worden
geverifiëerd. Na 1 October is het gebruik
van niet voldoende geijkte maten en ge
wichten verboden en strafbaar.
Goes. Tot agent van politie le klas, in
plaats van nu wijlen W. Wolfert, is benoemd
M. van Waarde, thans 2e klas. En tot
agent 2e klas is aangesteld Desiré Everaarte
oud 28 jaar, gepasporteerd maréchaussé
te Hulst.
Hebben wij over den te verwachten
zomerdienst op de lijn Vlissingen—Roosen
daal ernstig reden van klagen, de regeling
van den stoombootdienst op de Wester-
Schelde gedurende Mei en Juni a. s., geeft
daarentegen alle stof tot tevredenheid. In
die maanden zal men dagelijks zesmaal van
Vlissingen naar Breskens en omgekeerd
kunnen varen, wat, in verband met de stoom
tram BreskensMaldeghem, een uitstekende
regeling mag heeten.
Daarbij zijn tegen dien tijd de passagiers
vrachten met 20 percent verlaagd. Ook de
communicatie met het voormalig 5e district
is verbeterd, daar er een late avondboot
bij komt. M. C.
De jj Regeering heeft bij de Tweede
Kamer een nieuw artikel ingediend over de
verkiesbaarheid voor de Eerste Ka
mer. Volgens dit voorstel zal men, om
verkiesbaar te zijn, moeten behooren tot de
hoogstaangeslagenen of een of meer hoóge
en gewichtige openbare betrekkingen, nader
door de wet aan te wijzen, moeten beklee-
den of hebben bekleed.
Arnemniden. Van hier werden volgens
de Middelb. Crt. in het vorige jaar 560000
kilo gezouten garnalen naar het buitenland
gezonden.
Terneuzen. De gemeenteraad heeft met
algemeene stemmen een subsidie van f 450
'sjaars, 20 jaar lang, toegestaan, voor den
aanleg van een straatweg van Philippine
naar den grintweg langs het kanaal. De
post voor een tweeden toegangsweg (rijweg)
naar het -spoorwegstation alhier werd met
5 tegen 4 stemmen verworpen, wijl de
onteigeningssom te hoog was.
De heer J. L. v. IJselstein, rijks-haven
meester te Ter Neuzen heeft Woensdag
zijn 50jarige dienstvervulling gevierd. Eerst
werkzaam als opzichter bij 's rijks-waterstaat
in Z. Beveland, is hij 17 jaar te Sas van
Gent en vervolgens te Ter Neuzen als sluis-
meester en rijkshavenmeester werkzaam
geweest. Vele bewijzen van vriendschap
vielen hem ten deel. Het muziekgezelschap
Apollo bracht hem eene serenade.
In het kanaal van Ter Neuzen is het
lijk gevonden van een onbekend mansper
soon.
Benoemd tot dijkwachter en sluis-
meester aan de Zuidwatering de heer P.
Barentsen Az., te Ritthem. M. C.
Maandag en Dinsdag waren de dagen
van voorbereiding voor den feestelijken in
tocht van onzen Koning. Ieder, die in den
beperkten kring der familie wel eens
meedeed aan de gulle groenmaakpret tegen
de aanstaande eigenlijke feesten, zal gevoe
len hoe recht feestelijk ook die Maandag
en die Dinsdag te Amsterdam waren.
Woensdag gaf Z. M. audiëntie die spoedig
afliep. Z. M. betuigde den burgemeester
zijne ingenomenheid met de betoonde hulde.
Hij zeide: «Uit den grond van mijn hart dank
ik u. Ik ben niet welsprekend, maar uit
den grond van mijn hart komt wat ik
zeg. Ik ben er fier op zulk een hoofdstad
te bezitten. Ik dank allen hartelijk voor
