CHRISTELIJK-
NIEUWSBLAD
HISTORISCH
VOOR ZEELAND-
tsdoek,
intenis f300.
10.
Kerkstraat,
1887. No. 56.
Zaterdag 9 April.
Eerste Jaargang.
ie direct ver-
MEIJLER.
DEN-VLAKE.
ihelde
j- en Koeharen
te en Crème
keuze:
VERSCHIJNT
G. M. Klemkerk, te Goes
F. P. D'huy. te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES
BERICHT.
lootdienst
ndienst.
BELEEFD VERZOEK.
Binnenland.
Kerk- en Schooinieuws.
Rechtszaken.
KOLOMEN.
Jer Plaatselijke of Gar-
t.
n, ongefrankeerd, aan
DE ZEEUW,
elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p. f0,95
Enkele nommers- 0,02 ya
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
IELIJKS
ike vm. 6 en 9, nam. 3 u.
n. 7.10, nam. 12 en 4.36.
Jlen: vm. 7,15ennm. 1.15.
nmiddellijk na aankomst
1,u. en 5,36 u. nam.
van en naar het Spoor-
it rijden.
Itnsschen Middelburg en
ssingen.
I, 6,30 8,00 9,10 10,00
>0 nm. 1,35, 2,30 3,30
1,00 9.00 10,00 11,00
00 2,30 3.30 4,30 6,00
ssingen-ffiiddelburg.
.,00 6,30 8,00 9,30 11,00
3,30 5,— 6,30 8,—
5,30 7.15 8,45 10,15
2,45 4,15 5,45 7,15
Ten gevolge van het PAASCHFEEST
zal „de Zeeuw" van DINSDAG 12 dezer
niet verschijnen.
I - Onzen abonnés in Zuid- en
NoordBeveland.Staats Vlaau
deren, en elders, behalve dien op Wal
cheren, wordt beleefd verzocht het
abonnementsgeld van «de Zeeuw»
over te maken, hetwelk bedraagt
Voor wie in October begonnen
en met Jan. niet betaalden fl.30.
Voor wie in Jan. begonnen f0,65.
Na ontvangst van postwissel wordt
bericht van ontvangst afgezonden.
Hun die per jaar wenschen te
betalen wordt verzocht dit kenbaar
te maken. 15 April zal bij hen, die
f 1,30 verschuldigd zijn, en niet per
a a r verlangen te betalen, over het
bedrag worden beschikt.
Dit alles geldt niet den abon
nés in Walcheren; dezen gelie
ven alle opgaven en betalingen te doen
aan den Uitgever F. P. D'huij te
Middelburg, doch alle andere
abonnés aan den Uitgever
Goes. G. M. KlEMKERK.
I nm
u. m. u. m.
1,- 3,30
1,30 4,—
Woensd. en Zat.
7,30 2,45
8-
10,30
11-
6,-
6,30
3,15
12,30
1-
'j Een onbevoegde.
Niet genoeg kan het herhaald worden,
dat de schoone taak der grondwetsherziening
aan onbevoegde handen is toevertrouwd.
De grondwetsherziening behoort vrucht te
zijn van ontwaakt rechtsbesef en van ernstig
onderzoek naar de wenschen en behoeften
der natie.
Is daar bij regeering en kamermeerder
heid van dit rechtsbesef sprake, en is men
met de nooden des volks bekend Die het
meende zou zich met een ijdele hoop vle.en.
Op godsdienstig en kerkrechtelijk en
staatkundig gebied zijn richtingen openbaar
geworden, die men al verfoeide, vóór men
ze kende. Groen v. Prinsterer, de onbe
grepen strijder voor de antirevolutionaire
beginselen, vond op zijn politieken levensweg
bijna niets dan doornen. De namen van
velen zijner verguisde opvolgers en geest
verwanten zijn te bekend om ze op te noemen.
Zelfs een man als Beelaerts, hoe achtens
waardig men hem als staatsburger vindt,
kan als belijder zijner godsdienstige en
staatkundige beginselen, niet anders dan
schouderophalend woiden begroet.
Het platte volksgezegdeHoe kan zoo'n
knappe vent nu fijn zijn?» wordt in hooger
kringen, schoon in netter vormen, ten allen
tijde herhaald. De liberale partij wantrouwt
onze beginselen, wijl zij ze niet kent. Op
winding en volksmisleiding heet bij hen,
wat bij ons niets minder is dan een volgen
van de inspraak des gewetens.
Zulk eene meerderheid kan immers geen
deugdelijke verbetering in de hoogste onzer
staatswetten aanbrengen. Want als een
volksvertegenwoordiger namens drie vijfden
der natie dan vraagt dat men toch in de
grondwet doe uitkomen dat de koning niet
anders regeeren kan dan bij de gratie Gods,
het kan niet anders, of de anderen moeten
dan antwoorden, dat hier volksopwinding in
't spel is. Dan zeggen Heemskerk en Brons
veld en Gleichman als om strijd dat zij het
betreuren dat de naam Gods het voorwerp
van een voorstel is, alsof Jozua en Elia, of liever
het Woord Gods deze daad niet wettigden.
Zei niet Jozua tot de oudsten«Kiest u
heden wien gij dienen zult.» Een woord
dat later door Thisbe's ziener in anderen
vorm werd herhaald
Wij herhalenEen meerderheid met
zoo weinig kennis van de volkswenschen is
zedelijk onbevoegd de grondwet te herzien.
Gezwegen dan nog van het niet te loochenen
feit, dat zelfs volgeus deze grondwet aan de
Tweede Kamer nog tien leden ontbreken 1
Ierseke.
De liberale partij in de Tweede Kamer
was in den laatsten tijd b\j de grondwets
herziening gewoon, om beginselkwesties
niet anders te beantwoorden dan door een
lach, een schimp, een kreet of een hoofd
schudden. Dergelijke manier van beginse
len te behandelen is goedkoop, maar zij
bewijst dan ook niet veel.
Of men al «hei! hei!» roept ot «neen!
neen!» of «wie zegt dat?» daarmeê is nog
niet uitgemaakt dat onze vrienden in dat
geval den bal missloegen.
Wat dezer dagen te Ierseke gebeurd is, kan
als zeer voor de handliggend voorbeeld dienen,
dat onze vrienden niet altijd ongelijk hebben.
Ieder weet, minister Heemskerk heeft
zijn artikel over kiesrecht er door gekregen,
en daarin o. a. de bedeelden van kiesrecht
uitgesloten. Maar terecht werd gevraagd:
Wat is een bedeelde? Is een arme die
's winters wekelijks wat aardappelen en voor
enkele centen gort van het armbestuur
krijgt bedeelde, en de rijke huisvader, wiens
dochter op een der gemeentescholen voor
weinig schoolgeld onderwezen wordt, nietl
Als daar uitgerekend wordt dat voor een
kind dat schoolgaat, jaarlijks door de be
lastingschuldigen een zekere som moet wor
den bijgepast, is dan de vader van zulk een
kind geen bedeelde?
Neen, zeggen de liberalen in de Tweede
Kamer.
Ja, zegt de heer v. Oeveren in Ierseke's
gemeenteraad.
En wij kunnen niet anders dan dit laatste
beweren beamen. Immers zulk een vader
geniet meer uit de stedelijke of gemeente
kas dan de stumperd die 's maandags om
zijn turfje komt. En daarom zeggen wij
met den heer Lohman. «Is dit de grond
van uitsluiting, dan dezuiken ook uitsluiten.
Want er is menig burger die bij gemeen
teraadsverkiezingen op de dorpen A en niet
B kiest, omdat hij weet dat de eerste voor
stander is van laag schoolgeld.»
En als wij nu ons den storm herinneren,
die over Ierseke waaide, ja zelfs naar Mid
delburg oversloeg, toen v. Oeveren's billijke
voorstel tot schoolgeldverhooging was aan
genomen; als wij nagaan wat de heer
v. Oeveren voor zijne kloeke daad, van de
voorstanders van laag schoolgeld heelt moe
ten aanhooren; als wjj letten op het
feit dat zelfs naar den dag der afrekening
werd heengewezen; is het dan te veel
gezegd, dat er veel meer bedeelden zijn dan
men denkt, en het kiesrecht in zulke han
den verre van veilig is?
Tot opzichter bij den te maken inlaag-
dijk is het calimiteus waterschap Ellewouts-
dijk is benoemd de heer H. Kole te We-
meldinge.
Middelburg. Tot lid van het Zeeuwse h
Genootschap der Wetenschappen zijn be
noemd de heeren mr. S. Gratama, ds. T.
Kielstra, S. A. E. ran der Leij, J. van
Sluijs, en J. J. M. de Borst Verdoorn, allen
te Middelburg.
Verder de heeren J. A. Dorrenboom te
Sluis, C. P. van Eeghen Jz., predikant te
te Aardenburg, S. van Hoek, predikant te
Kapelle, C. L. M. Lambrechtsen, ingenieur
van den provincialen waterstaat en Alb.
van Renterghem. med. doctor, beiden te
Goes, mr. F. J. F. M. Walter, te Hulst
dr. G. E. Daniels en prof. dr. A. A. G.
Guije, beiden te Amsterdam.
In dezelfde vergadering van het Zeeuwsch
Genootschap werd, in plaats van den heer
dr. J. C. de Man, tot lid van het bestuur
benoemd de heer dr. J. P. Berdenis van
Berlekom
- Men schrijft ons uit Westkapelle,
dato 7 AprilTerwijl ten gevolge van het
naderen van het voorjaar in andere ge
meenten weder allerlei werkzaamheden
worden ter hand genomen, blijft het hier
stil en rustig. Daar we dezen winter geen
N. W. storm gehad hebben is er hoege
naamd geen schade aan den dijk gekomen.
Hoogstens wordt er nu en dan enkele dagen
door eenige weinige manschappen aan
gewerkt, en dat nog wel voor een karig
dagloon. Wat het bouwland aangaat, een
ieder, die in het bezit van een stukje is,
heeft geen arbeiders noodig om het te be
werken, maar kan het zeer gemakkelijk
alleen af. Dit alles is oorzaak dat een groot
aantal huisvaders in plaats van voor vrouw
en kinderen te kunnen arbeiden in ledigheid
hun tijd moeten doorbrengen, of de andere
dorpen van Walcheren doortrekken om een
aalmoes voor de hunnen te vragen. Tot
r.u toe heeft niemand geweigerd eene kleine
gave af te zonderen, hoewel het getal
vragers bij sommige boeren zeer groot is.
Komt de zomer dan eindigt het geven ook
en wat dan? Kon de man nu maar
zeggen: «de winter is hard geweest, wij
hebben armoede geleden, maar de vooruitzich
ten zijn goed»;danzou het geleden gebrekspoe-
dig vergeten zijn. Maar ook dit niet, zoodat
het er in de toekomst hier duister uitziet.
Hadden de herbergiers hier altoos zoo wei
nig verdiend als tegenwoordig, dan zoude
de armoede zoo groot niet zijn. Evenwel
gedane zaken nemen geen keer, en menig
een beproeft zijn geluk in Amerika. Deze
week vertrekt er weer een viertal en weldra
zullen er nog eenigen volgen. Had men
maar geld voor de reis, dan zouden vele
huisgezinnen de gemeente verlatendoch
ziedaar de groote hinderpaal. Is er soms
hier en daar een gegoede of rijke, die aan
een paar huisgezinpen uit Westkapelle aan
biedt ze kosteloos de reis te laten maken,
men zal zijn aanbod niet afslaan.
De algemeene vergadering van den
chr.-hist. kiezersbond Marnix zal plaats
hebben te Zaandam, Woensdag 20 April,
voormiddag 10 uren.
Tot de voorstellen en punten van be
handeling behooren;
Art. li» worde verduidelijkt, door achter
«s ch rap ping van art. 168» deze woorden
in te lasschen: «onverminderd de
mogelijke rechten, in dezer
voege dat de aanspraken op
«verrekening» door den refa-
ter worden beslist.»
Zal de Bond opnieuw adresseeren in zake
art. 168?
Is het het drijven der z. g. Program-
politiek, en de ijverige meegaandheid van
vele C. G. broeders tot nu toe, niet scha
delijk voor 't koninkrijk Gods in 't gemeen,
en de C. G. kerk in 't bijzonder
Vanwaar komt het, dat de G. C. synodes
zelfstandig optreden in zake de poli
tiek, en dat de meeste woordvoerders en
leiders van het G. G. kiezersvolk de gemengde
antirev-,conserv. roomsehe politiek bevorde
ren? Heeft de G. G. kerk geen «eigen»
beginsel en vaandel, dat op pollitiek terrein
gevolgd en verbreid dient te worden?
Wat heeft 'larnix te doen in zake de
a. s. verkiezing
De beteekenis van sociale toestanden en
in het bijzonder van de enquête-commissie,
voor het Christenvolk in het gemeen, en
vo )r de gemeente in het bijzonder.
Beroepen te Kortgene, ds. J. M. Conradi
te Nisse te Schore en Vlake, ds. F. A.
v. Schaik, te Groote-Lindt.
Ook de kerkeraad en kerkvoogden van
Serooskerke (W.) hebben het synodale juk
afgeworpen. De predikant, ds. Ph. Peter,
gaat met deze verandering niet mede.
Akte examens in Zeeland.
Woensdag zijn bij de examens voor on
derwijzeres 7 van de 16 candidaten afge
wezen.
Toegelaten zijn de dames A. M. Brand
wijk te Oostburg, J. P. Gaheer te St Maar
tensdijk, F. J. Hecke te Terneuzen, C. M.
van 't Hof en H. W. Kuijper Boone beide
te Tholen, C. A. M. Lij baart te Terneuzen,
M. Risseeuw te Schoondijke, A. C. Vermast
te Scfaerpenisse en A. L. B. Vorsterman v.
Oijen te Aardenburg.
Donderdag werden geëxamineerd 8 mann.
aspiranten, waarvan er 3 zijn afgewezen.
Toegelaten zijn de heeren J. H. Admiraal
en J. Boogerd van Middelburg, S. J. de
Bruijne van Goes, J. K. Crucq van Arne-
muiden en K. J. van Damme van St. Maar
tensdijk.
's Huge. In de vergadering van den
Raad van State, werd o. a. behandeld het
beroep van A. de Kraker Kzn., A.Thielman
en H. de Jonge, allen Re Zaamslag, tegen
een besluit van gedep. staten van Zeeland,
houdende vaststelling van den legger der
wegen en voetpaden in die gemeente. De
heer Thielman was als belanghebbende
aanwezig.
TJIOMAS.
Op Java, in de residentie Buitenzorg, heeft
de hr. De Sturler, een man van den ouden
stempel, zijn landgoed Tjiomas.Daar heerschte
hij als een despoot, terwijl zijn zoon |en