GREEP.
CHRISTELIJK-
NÏEUWSBLAD
HISTORISCH
VOOR ZEELAND-
Fonkelnieuwe
at Middelburg,
Schelde
straat. C. 6.
or f 19 a contant.
Gevlochten cocos,
ten voor de gang.
ocosmatten voor
Kleedjes voor
s.
Biezenmatten worden
Z.
MBOOTDIENST
1887. No. 51.
fry
Dinsdag 29 Maart.
Eerste Jaargang.
VERSCHIJNT
G. M. Klemkerk, te Goes
F. P. D huy, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES j
L no 6 7.
„Vertrouwen in zijn
medeiueiisch Christenplicht."
Binnenland.
jr
50 cents per week.
i»———hei—wnniiiii— i ii
papieren van af 126, en Goud- j'
d Randen. Voorts eene groote
ik- en deugdzaam Borstelwerk;
3 blikken doozen Schoensmeer
'e halve portie, 5 groote Pekel-
Sponzen, Zeernen enz. Witte
5, grove Rijst 7, Stokvisch 14,
enten en Rozijnen zonder Pitten
en 14, Geld. Worst 425, zwaar
oene Zeep (Goudsche) 14, Soda 3,
re Thee 7, Stotthee 6 ct. half
30, Zoete Olie 60 ct. de kan.
n de laagste prijzen. Nog een
erk. Op aanvrage Prijscourant
ruim voorzien van
N waarborgen u dat ge haast
GOES.
Van Zierikzee
Dinsd. 22 's
mid. 3,
Woen.23
3,
Dond. 24
3,
Vrijd. 25
3,
Zat. 26
12,—
Maan. 28
3,
Dinsd. 29
3,
Iburg
org.8,
'8
6,—
8,—
8,—
8,—
8,—
lissingen, Middelburg en
Rotterdam.
ran vertrek in Maart.
j
Van
Van
Van
Rotterd.
V lissingen
naar
Middelb.
naar
naar
Middelb.
Rotter d
Rotterd,
en
Vlissingen
V. 8,—
V. 9,
V.
y> 9,
8,
9, -
D -
i» 9,
8,
9, -
I»
-
9,
Ell W,
elken MAANDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p. f0,65
Enkele nommers-0,02'/,
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
t>. I
REN.(Prijscourant gratis.)
00MB00TDÏÊN8T
Middelburg en Zierikzee.
tie Zierikzee Spoorweg Goes.
Maart.
nm
u. m.
1-
1,30
u. m.
3—
3,30
jjd.
0
Woensd. en Zat.
7,30 2,20
8,-
10,30
11,-/
6,-
door
2,50
12,30
1-
Bij dit Nummer behoort een Bijvoegsel.
Zij die zich tegen 1 April
a. s. op ons blad abonneeren,
ontvangen de tot dien datum verschij
nende nommers gratis.
DE UITGEVERS.
Klaas. Goên avond Willempjedat is nu
eens een mooi woord, uit de Goesche krant, hé?
Willem. Zoo, Klaas 1 ben je daar weer
Wat bedoel je met die woorden? Je komt
mij daar zoo onverwacht op mijn dak vallen.
Klaas. Ik wou maar zeggen dat de Goe
sche krant het nu maar eens goed gezegd
heeft aan onze Kamerleden Lobman en
Schimmelpenninck, dat zij hun medemenseli
moeten vertrouwen en liefhebben.
Willem. Och man, wat zal ik zeggen!
Van liefde en vertrouwen ln den medemenseli
merken wjj bij de geestverwanten van de
Goesche krant ook niet veel. Als ik je al
de leelvjke dingen eens moest oplezen, die
zij al niet van dr. Kuyper en de doleeren-
den en van Lobman enz. gezegd beeft, dan
zou je staan kijken. Geloof' maar, dat de
liberalen die mannen ook niet vertrouwen.
Van Lohman vertelden zij eens brutaalweg
dat hij een paneelzager was, boewei zij zeer
goed wisten, dat dit niet waar was.
Laatst zei mij nog een verlichte liberale
boei1, dat hij van Lohman niet hield, want
hij is een paneelzager en dat had de Goesche
krant gezegd. Maar dat daar gelaten, 't Is
maar het best, dat wij op zulke taal geen
acht slaan.
K. Ja, goed en welmaar als de libe
ralen zoo weinig naastenlievend zijn, moeten
onze mannen het juist wel zijn. Schimmel
penninck heeft zelfs eene iiisnnnatie gedaan.
W. Wat is dat voor een ding
K. Ja dat weet ik niet. Maar waar is
het, want de Goesche krant zegt het.
W. Och man 1 laat ik het je eens zeg
gen. De heer Schimmelpenninck heeft den
liberalen gezegd dat hij hen niet best ver
trouwde, dat is waar. Maar hebben zij het
daar nu niet naar gemaakt Denk eens
aan de verkiezingen van verleden jaar.
Toen waren zij, o zoo vroom Toen zeiden
zij tot de kiezers Kiest Buteux, die wan
delt in «d« vreeze des Heeren.» Kiest onze
mannen want zij zijn voor de ordinantiën
Gods, en voor «de heerschappij van Koning
Jezus.» En wat doen nu die vrome man
nen, nuj zij in de Kamer zijn? Buteux
komt er haast nooit. En de vorige week.
toen hij er eindelijk weer eens was, toen
hielp hij een besluit nemen, waarbij het
goddelijk recht van onzen koning op den
troon zoo goed ais verdonkeremaand werd.
K. Hoe zoo
W. Wel, onze De Geer had voorgesteld
dat in de grondwet gezet werd«Wij
Willem III, koning bij de gratie Gods.»
Maar de liberalen hebben het verworpen. Hoe
een man als Buteux, die voor de «vreeze
des Heeren» is, tegen «de gratie Gods» kan
wezen, begrijp ik niet.
K. Maar dat zij n maar een paar woorden
>Y. Klaas Klaas 1 kent gij dan het woord
niet: Er is geen macht dan van God!
Bovendien de liberale heer v. Houten zag
dat beter. Hij zei tegen De Geer«U wil
een stukje antirevolutionair staatsrecht in
de grondwet brengen Het zal niet ge
beuren.» Bovendien, als het maar woor
den waren, waarom hebben zij het dan
niet aangenomen
K. Ja dat begrijp ik ook niet.
W. Maar daarover hebben wij het nu niet.
Ik wou je maar eens laten zien hoe wei
nig men op de groote woorden van die
liberale heeren aan kan. Ze hebben het
volk bij de verkiezingen heel wat beloofd,
maar ze hebben ons nog niets gegeven dan
een paar nietige veranderingetjes in de
grondwet, die we best hadden kunnen mis
sen. Nog meer. De liberalen zijn altijd op
hun eigen belang uit geweest. Toen zij pas
de meerderheid kregen in de Tweede Ka
mer hebben zij overal dp kiesdistricten zoo
verknipt, dat zij de meerderheid kregen.
Amsterdam kiest 7 leden tegelijk en een
ander district maar 1 of 2. Dordrecht b.
v. hebben zij zoo versneden, dat wij er
onzen afgevaardigde mee verspeelden Ze haal
den toen maar een stuk met antiliberale kiezers
erafen voegden dat bij Zierikzee, dat toch al
liberaal was. En zoo ging het in Sneek,
kortom overal waar wat te halen was. Op
een twaalftal na wilden zij allemaal hebben
dat Amsterdam en nog een paar groote
steden samen 10 leden voor de Tweede
Kamer kozen, natuurlijk allen liberaal. Is
dat netjes? De schoolwet van '78 hebben
zij ook doorgedreven. En toen hebben zij
gezorgd voor een heele boel baantjes en
postjes als inspecteurs, schoolopzieners in
soorten, leeraren aan normaal- en kweek
scholen, schoolhoofden, enz. enz. Alle hooge
posten in de regeering, rechtbanken, enz.
zijn voor de «vriendjes.»
Toen verleden jaar een lid van den Hoo-
gen Raad benoemd moest worden, stond er
een antirevolutionair op No. 1. Maar denk
je, dat zij hem hebben willen? Neen man,
het moest er een van hen zijn! Nog meer.
Zij hebben door die dure schoolwet veel
geld vermorst, dat zij veel goedkooper had -
den kunnen aanwenden, en om nu de kie
zers maar te laten zien, dat zij zoo zuinig
zijn, beknibbelen zij nu en dan eens een
50 of 100 gulden op een jaarwedde of pen
sioentje van de bodes aan de ministeries.
De snuggere heer Borgesius en zijn vrien
den hebben onlangs den minister van ma
rine weggekegeld, want zij wilden hem geen
geld toestaan voor werk op de Rijkswerf.
Dan hadden zij altijd zoo geroepen om een
kiestabel, en toen er eenmaal een kwam,
hebben zij haar verworpen.En waarom
Een van de liberale heeren zei het zelf:
Omdat er uiet genoeg liberale leden zouden
gekozen worden. Want dat is zeker, zij
meenen altijd dal Nederland niet leven kan,
als het niet liberaal geregeerd wordt. Zoo
is er nog meer, en dat deed den heer Schim
melpenninck een beetje bang wezen.
K. Ik weet er al genoeg van.
W. Je moet nog eens goed luisteren. De
heer Schaepman en later onze Godin de Beau
fort, stelden onlangs voor, zij moesten het kies-
rechtartikel en het kiesreglement tegelijk
behandelen. Dat kie-rechtartikel kan je
lezen. Het staat in de Zeeuw van daag.
Maar nu begrijp je wel, het komt eigenlijk
op het kiesreglement aan. Dat is de kip
die de eieren legt. In dat reglement komt
pas uit wie kiezers zullen zijn. Artikel 80
regelt wel de kiesbevoegdheid, maar de
«Additioneele» artikelen regelen pas wie
kiezers zullen zijn. Aanneming van het
eerste zonder het tweede is kort en goed
boerenbedrog. Daarom zei SchaepmanSa
men behandelen. En nu liet de heer Bor
gesius uit zijn mond vallen, dat hij het
artikel 80 wou aannemen en om het regle
ment, waar het zoo op aan komt, eigenlijk
niet gaf. Zie, toen heeft de heer Schim
melpenninck in zachte termen gezegd«Ik
vertrouw je niet best, mijne heeren! Dit
zegt Borgesius en dat maakt mij ongerust.
K. Dat verandert de zaak wel een beetje.
Ik merk wel de liberalen hebben het er
wel wat naar gemaakt, dal zij niet vertrouwd
wordendie vertrouwen wilj hebben, moet
beginnen met zich dit waardig te maken.
W. Juist, daar heb je 't. En daarin
nu komen deze heeren zooveel te kort. De
liberale partij is eigenlijk een failliete boedel.
Het weiqigje crediet dat zij bezat heeft zij
verleden jaar bij de verkiezingen totaal ver
speeld, De natie begint genoeg van haar
te krijgenEn nu mag men dat een in-
sinatie, dat wil zeggen een beleediging noe
men, ik zeg je, dat dan op het laatst de
heeie natie zal gaan insinueeren.
K- Nu Vriend tot later.
Eindelijk.
Eindelijkeindelijk dan toch raakte de
Tweede Kamer den rij sten brij berg der alge-
meene beraadslagingen door. Dagen en we
ken zag de natie in gespannen aandacht
den uitslag van den parlementairen wapen-
strijd te gemoet.
En welke is de uitslag dan nu
De Kamer wilde geen ongebonden wet
gever doen beslissen over de kiesbevoegdheid.
Ook de verouderde huurwaarde en ver
moedelijke geschiktheid van den heer V. d.
Kaay vonden geen genade in hare oogea
De heer Lohman met zjjn antirevolutio
nair amendement, dat als rechtsbeginsel
stelde, dat aan huisvaders het stemrecht
toekomt, vond slechts steun bij de antire
volutionairen op één na. Ten slotte werd
het regeeringsvoorstel met 68 tegen 15
stemmen aangenomen, na aanneming van het
amendement Roozeboom, dat aan militairen
(geen officieren) het kiesrecht tijdelijk kan
onthouden worden.
De rechterzijde heeft art. 80 zeker aan
genomen in de hoop dat het voorstel Godin
de Beaufort tot dadelijke behandeling o. a.
van art. 7 der additioneele artikelen zal
aangenomen worden. Nu zal blijken of de
liberalen goede trouw zullen hebben om
daartoe mede te werken. Zonder dit bijge
voegde artikel geeft art. 80 ons niets.
Goes, 24 Maart.
Ds. J. C. Reesse uit Vlissingeu hield heden
avond een lezing over Pater Jan Brugman.
Hij deed dit in het lokaal der Chr. Jonge-
lingsver. Spr. 3 6 voor een weinig talrijk
gehoor.
Het mocht den spreker gelukken, ondanks
de weinige aantrekkelijkheid van het onder
werp, den hoorders belang in te boezemen
voor zijn held, waartoe de levendige voor
dracht en aangename stijl des sprekers zeer
veel bijbrachten. Brugman werd omstreeks
1400 te Kempen in het bisdom Keulen ge
boren. Aldaar ontving hij zijn opleiding voor
den geestelijken stand in het klooster der
minderbroeders. Hij leidde daar een niet
zeer ingetogen leven, wat hij in zijn liefelijk
gedicht «Och ewich is so lanc» eventjes laat
merken. Ook hij was kind van zijn tijd.
De 14e eeuw was een eeuw van partijzucht
en burgeroorlog, van overgang en voorbe
reiding van een r.ieuw tijdperk. In de 15e
eeuw waarin Brugman leefde waren wraak
gierigheid, onzedelijkheid en brooddronken
heid volkszonden. Ridders en geestelijken
ontwijdden hun stand en hun kleed door
brasserijen en wellusten. Brugman, omstreeks
1450 tot God bekeerd door het geloot in den
Heere Jezus Christus, zeide «hadieu der
werelt minnen!» en bond een strijd aan
tegen de nationale zonden, willende «gaan
avonturen te gaan een anderen ganc.» Hjj
vond als Franciscaan te Sint Omer wat hij
begeerde, en keerde van daar naar Neder
land terug waar hij in vele steden als reizend
prediker, als een Johannes den Dooper in
het klein, zielen won voor Gods Koninkrijk.
Aanvankelijk had hjj veel vrucht op zijn
werk. Zijn welsprekendheid (vandaar het
spreekwoord «Al kon je kallen (praten) als
Brugman.» En «Brugman zoekt zielen en
ik zoek geld») deed velen van hun zedeloos
leven afstand doen. Zelfs wist hij tijdens
de twisten der Schieringers en Vetkoopers
door het kind van een in den partijstrjjd
vermoorden edelman in hun midden te
stellen, enz. het oorlogsvuur in Gaasterland
te blusschen en de welvaart te herstellen.
In 1462 stelde hjj zich aan het hoofd der
Observanten te Amsterdam, vrome monniken,
ofschoon wel wat overdreven. Een sermoen
van hem over Ps. 235 «Du heves een
taefel bereit» is zeer geschonden tot ons
gekomen. De sermoen lijdt aan platheid
en valsch vernuft, de prediker zelf nam het
in leerstelling, zedekande en vorm zoo nauw
niet. Volgens hem was het hemelsche,
beeld van 'taardsche. Inlegkunde mocht
men zijn uitlegkunde van den bjjbel wel
heeten. Toch heeft ook deze prediker zijn
Heiland liefgehad naar de kennis die hem
en zijn tjjd gegeven was. Voor kerkher
vormer was hij niet in de wieg gelegd.
Zijn hart had hij aan Jezus gegeven, doch
zijn hoofd aan de kerk, Toch hielp hij de
kerkhervorming voorbereiden, door op een
godzalig leven aan te dringen. Het zuiveren
der leer was voor grootere mannen dan hij
bewaard. Hij stierf te „Njjmegen 10 jaren
slechts voor Luthers geboorte.
Op Donderdag 31 Maart a. s., des voor-
en namiddags zal de heer J. G. Wirtz hoofd
der chr. school Wijngaardstraat alhier een
openbare les geven. Alle belangstellenden
worden uitgenooligd. Deze eene dag in het
jaar biedt een goede gelegenheid aan om
den band tusschen ouders en onderwijzers
te versterken. Luther zei«Geef mij de
kinderen en ik heb de toekomst.» Het
christ. onderwijs en de getrouwe arbeid van
den heer Wirtz en de zijnen kunnen niet
genoeg gewaardeerd worden. Of die waar
deering ook in Goes gevonden wordt zal
ook Donderdag a. s. blijken. Er zij verband
tusschen school en huisgezin. De chr. on
derwijzer is niet een bezoldigd ambtenaar,
maar een medehelper in het groote werk
der opvoeding en als zoodanig heeft hjj recht
op de belangstelling van alle christelijke
ouders te rekenen.
De kerkelijke kwestie.
Na kennisneming van de zeer oppervlak
kige en dies onjuiste beoordeeling van de
