nieüwsblad
voor zeeland:
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
stempels
EID
de
Eerste Jaargang.
(arnmolen,
te koop.
et Keuken,
courant gratis.)
ddelburg
JVSTBODE
E WILDE,
n Holloway,
4,-
VERSCHIJNT
F. P. D'huy, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTËNHEN
Buitenland.
Binnenland.
Uit de Eerste Kamer.
V
E TROYE, Mid-
bij P. BOON, te
en nette uitvoering
eiden. Keuze uit
n Februari of Mei
VAN PUFFELEN
rg.
ND
7IELEMAKER te
HJUR EEN
■kstraat, Goes.
Zweren, wonden,
kwalen die de huid
worden door deze
Zalf. Zij heeft
bij menschen,
aan kwade beenen
etteringen, nadat
te genezen reeds
die de verzach-
ondervonden heb-
lenkbeeld vormen
bezorgt door de
n alle pijn te doen
ieer deze Zalf een-
heeft zij hare
d, en is zij daar-
len als het gemak-
ïl voor alle zweren,
iiek en jicht geeft
het goed wordt
erzachting.
m
u m
3—
4,30 3,30
oensd en Zat
7,30 2,20
ZEEUW,
elken MAANDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p. f0,65
Enkele nommers-0,027a
UITGAVE VAN
G. M. Klemkerk, te Goes
en
van I 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 4 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 40 cent.
2,50
8,-
10,30
6,
door
42,30
4-
7,25
7,36
7,43
7,56
8,5
8,18
8,'zo
8,25
8,35
8,42
9,3
9,13
9,25
9,34
9,45
10,50
11,12
11,20
irtoe de
issingea
Wij herhalen ons verzoek aan heeren
CORRESPONDENTEN die hunne rekening
nog niet inzonden, die te zenden Bureau
,,de Zeeuw" Goes.
Onder voorzitterschap van nu wijlen lord
Addesleigh (Sir Stafford Northcote) heeft de
enquête (onderzoek) plaats gehad naar de
oorzaken van de gedruktheid van handel
en nijverheid in Engeland. Uit het getui
genverhoor zijn de volgende oorzaken geble
ken: 4o. overproductie; 2o. daling in prjj-
en, als een gevolg, der «waardevermindering»
vaa het goud; 3o. werking der vreemde
taiieTen en premiën; het beperkende han
delsbeleid van buitenlandsche staten, waar
door de markten voor Britsche goederen
t 'erminderd zijn geworden: 4o. toenemende
uitheemschemededinging; 5o. vermeerdering
Ier plaatselijke lasten, inzonderheid op de
nijverheid; 6o. goedkooper vrachten buitens
lands, hetgeen de vreemde concurrenten
helpt; 7ö. wetgeving, aangaande werkuren
in fabrieken8o. meerderheid der uitheem
se' ie werklieden in zake technische opleiding.
Goes, 24 Jan. '87.
Ter bespreking van het programma van
feestviering door het voorloopig comité voor
gesteld, kwamen Maandagavond een tachtig
tal Goesche burgers bijeen. Enkele niet-
liberale burgers, om den schijn van igno-
reering dezer volkszaak te ontgaan, waren
mede verschenen. Een hunner de heer M.
de Jonge Jz., lid van den gemeenteraad voerde
namens deze enkele aanwezigen het woord.
Na eenige mededeelingen van den voorzitter,
den heer v. d. Bilt La Motthe, o. a. dat de
burgemeester van Goes het eere-voorzitter
schap en de majoor Soutendam het lidmaat
schap in de feestcommissie aanvaardde, vroeg
en verkreeg de heer De Jonge het woord.
Ilij zei, opgekomen te zijn op de herhaalde
uitnoodiging der Goesche Courant, gericht
ook aan hen die tegen deze organisatie van
'iet feest bezwaar hadden. Zonder de com
missie van opzet te verdenken, wees hij haar
op hare schijnbaar partijdige samenstelling
.laar niemand buiten de liberale partij tot
de voorbereidende werkzaamheden was ge
roepen, wat met het oog op 't gewenschte
nationale karakter van het feest noodig ware
geweest. Bovendien was de oproeping wel
in de Goesche Courant, doch niet in de
Zeeuw geschied. Waarom niet?
Zegt men nu dat de plannen tijdig genoeg
bekend waren, dan sta hier tegenover dat
i a collecte voor de vervolgde Joden in
Rusland vóór eenige jaren door eene zoodanige
gemengde commissie werd gehouden.
De antirevolutionairen eeren hun koning
uit beginsel. Zij toonen dat op eiken vér
jaardag van Z. M. door de vlag uit te
steken. Juist zij doen dit inzonderheid,
terwijl dit door de groote meerderheid der
hberalen steeds wordt nagelaten.
Niet uit onverschilligheid dus, maar omdat
l ij tegen het program is, zooals het daar
is voorgelezen, daarom kan hij in dezen
iet méégaan. Het denkbeeld der Middelb.
Courant lacht hem beter toe. Ook zij is
tegen optochten en dergelijke. Er is zooveel
noodig in onze benarde tijden, dat wij
f I
waarlijk beter doen met ons geld aan de
armen te geven. De antirevolutionairen
eeren niet alleen den Koning, maar in hem
danken zij God voor het ons door Hem
geschonken dierbaar Oranjehuis. Dien eerbied
betracht men beter door bedeelingen dan
door de organisatie van pretjes.
De voorzitter werpt van zich het verwijt
van partijdigheid. Er is tot nog toe geen
commissie, hoe kon zij dan partijdig zijn
Hij en zijn vrienden hebben evenveel liefde
voor Oranje als de heeren de Jonge c. s.
En wat de feestviering betreft, hij is voor
een pretje, en dat is zijn recht. Hij vraagt
wat de heer de Jonge toch wel tegen elk
der artikelen afzonderlijk heeft. De heer
Hartman sluit zich hierbij aan en roept
onze voorvadeien te hulp, die ook voor
feestpret waren. Hij wenscht ook eene
bedeeling, doch zij ga uit van de armbesturen.
De heer de Jonge herroept zijn meening
als zou de commissie reeds vastgesteld zijn,
l.ij had niet beter geweten. Hij noemt den
voorzitter den rechten man op de rechte
plaats. Hij wijst op het verschil van levens
opvatting, dat de partijen scheidt; dat er
bij hem en zijne vrienden veelal zoo veel
minder door kan dan bij de liberalen. Dat
de liefde voor Oranje en zijn tegenwoordigen
nazaat meer nog in extra bedeelingen dan
in 't najagen van vermaken uitblinkt, waar
ook de teestvreugde zoo vaak zich zeiven
zoekt. Dat onze vaderen wel geen uitgaven
spaarden, als het feesten gold, maar dat de
gouden eeuw der Oost-Indische Compagnie
met hare ontzaglijke winsten dit mogelijk
maakte.
Afgedacht nog van de gewetensbezwaren
die hij nu niet zou blootleggen, moest hij
toch op financiëele gronden zich nog tegen
vuurwerk en muziek van een daartoe be
steld corps verzetten. Hij is natuurlijk niet
tegen bespeling van het carillon en de parade
maar wenscht eenige flinke bedeelingen, en
een goed onthaal der schoolkinderen.
Daarna wordt de commissie permanent
verklaard. De heer de Jonge, ziende dat zijne
tegenwoordigheid niet meer noodig was, ging
met een paar zijner vrienden heen. Een
daverend voetgetrappel deed hun uitgeleide.
Voorwaar een zeer onbeleefde manier om
de overtuiging van andersdenkenden te eer
biedigen het geschiedde zeker wel niet met
instemming van den voorzitter, wiens hou
ding tegenover den heer de Jonge onberis
pelijk was.
Daarna w.erd het pogramma aangenomen
nadat onder meer nog een schrijven van
den burgemeester was voorgelezen, houden-
de „bezwaar tegen den optocht der school
kinderen. De commissieleden verklaarden
zich bereid; persoonlek rond te gaan om
gaven voor de uitvoering van het pogram
ma in te zamelen.
De vergadering te Goes gehouden van
de afd. Heinkenszand der maatschappij tot
bevordering van landbouw en veeteelt in
Zeeland werd door 34 leden bijgewoond.
De voorzitter, de heer E. v. d. Bosch,
deelde o. a. mede4o. dat uit de kas van
het hoofdbestuur f 50 was geschonken
aan de afdeeling Tholen die op hare ten
toonstelling f600 te kort kwam2o. dat
subsidie was gegeven aan de landbouw
school te Oostburg die van 2 tot 48 leer
lingen was toegenomen3o. dat dit jaar
de tentoonstelling te Hulst zal plaats heb
ben, en aldaar een wedstrijd met vlaswerk
tuigen zal zijn4o. dat men geweigerd had
een adres aan de Regeering te richten om
een verlaging van 30% op de schatting van
ongebouwde eigendommen, wijl dat voor
Zeeland niet noodig is.
De secretaris Jhi. van Citters bracht ver
slag uit over de najaarsvergadering; o. a.
dat voor den wedstrijd van vlas werktui
gen, dit jaar te Hulst te houden, eene
commissie is benoemd, doch dat tevens
bepaald is dat de werktuigen (braak- en
zwingelmachine) niet mogen worden afgetee-
kenden dat de tentoonstelling aldaar bepaald is
op 79 Juni 4887; 6o. dat als prijzen
worden uitgeloofd f450 voor zwingelma-
chines met drijfkracht, f350 voor braak-
machines met idem en f450 voor machines
met handenarbeid.
De heeren, v. d. Bosch, v. Citters, v.
Stee en Zuid weg werden daarna in 't be
stuur herkozen. Het bestuur stelde voor
op kosten van de kas, die in goeden staat
verkeert, kunstmeststof te beproeven op ver
schillende gronden, b. v. zware kleigrond,
lichte zandgrond, middelmatige enz. Dit
voorstel werd aangenomen en in de com
missie van bewerking en oordeel de heer
Labrijn te 's Gravenpolder gekozen met de
heeren J. Van der Voorde te Wolfertsdijk,
J. Wouterse te 's-Gravenpolder, J. Oele Hz.
te Kapelle, A. Padmos te Kloetinge en M.
Van lwaarden te 's-Heer Abtskerke.
Niet dr. Kooman, zooals wij bij ver
gissing meldden, maar dr. N. J. F. Verschoor
te Goes, nam ontslag als lid van het B. A.;
terwijl hem ook hij Koninkl. Besluit op ver
zoek, eervol ontslag verleend is als plaats
vervangend lid van den geneeskundigen raad
voor Zeeland.
De heer H. de Liefde ex-directeur
van de Gasfabriek te Goes, komt voor op
de voordracht voor Directeur van de Ge
meente Gasfabiek te Almeloo.
Te lerseke moet voor een lid van den
gemeenteraad in plaats van den heer Laban,
herstemd worden tusschen de hh. Sauer met
38 en J. Boone met 22 stemmen. De heer
Lemson had 13 en P. Sandee 6 stemmen.
Benoemd tot leden van den militie
raad in Zeeland, lichting 1887, tot voorzitter
graaf van Lijndentot plaatsvervanger mr.
D. A. Berdenis Van Berlekom, leden der
staten van Zeeland, tot lid W. J. Sprenger,
wethouder en tot zijn plaatsvervanger, mr.
A. I'. Snouck Hurgronje, raadslid van Mid
delburg.
Blijkens verslag van haren penning
meester sloot de werklieden vereeniging
«Eigen Hulp» te Goes het iaar 4886 met
een batig slot van f 597. Er traden 25
nieuwe leden tot de vereeniging toe.
De liberale kiesvereeniging te Terneu-
zen stelde den heer de Man kandidaat voor
het lidmaatschap van den gemeenteraad.
De heer M. Weststrate is benoemd
tot President van het Burgerlijk Armbestuur
te Wolfertsdijk.
Bij kon. besluit is vernietigd het be
sluit van burgemeester en wethouders van
Rilland—Bath, dd. 8 Sept. 1886, vergunning
verleenende aan L. van Baaien, tot verkoop
van sterken drank in 't klein in een winkel.
Maandagavond had, ten huize van ds.
Chr. L. Laan, te Goes, in tegenwoordigheid
van eene commissie, de uitreiking plaats
van het aandenken aan den heer H. de
Liefde, vroeger directeur der gasfabriek.
Het is een fraai geëncadreerde steengravure,
voorstellende een gezicht bij maanlicht
Een album met opdracht, en de namen
der commissieleden en gevers bevattende,
werd mede aangeboden.
Bij het algemeen debat over de Staatsbe-
grooting werd door de liberale heeren van
de Putte, en Pijnappel er op aangedrongen
dat de Regeering zelf het voorstel doe tot
wijziging vau art. 494 der Grondwet, daar
anders de grondwetsherziening bij tweede
lezing zal mislukken. De heer Pijnappel
meende dat de tijd gekomen was dat de
Staat zich eenigszins in de zaak van het
onderwijs terugtrekke. De Minister Heems
kerk kon zich onmogelijk thans hier over
de zaak uitlaten. Wat doenbaar is op den
weg der verzoening, zonder opoffering van
beginselen, zal gedaan worden. Dit laatste
klinkt haast als een bespotting. Vooral de
heer Fransen v. d. Putte sprak zich zeer
beslist uit. Hij achtte verzoening met de
tegenstanders, en aanneming van het voor
stel Schaepman in het landsbelang.
Wij vragen
Is het doel van den heer Fransen v. d.
Putte niet doorzichtig? De heer Fransen
v. d. Putte toch is de man, die de School
wet van 4878 aannam, niettegenstaande
hij wist dat zij veel te veel geld zou kosten.
Hij wist het, want hij sprak en stemde
beslist tegen art. 45, de ziel van de wet,
regelende de geldkwestie. Wel zei hij later
wel dat het «uit» moest zijn met de school
kwestie doch daar kwam niemand meè
vooruit, fje drukkende last der koloniën,
onder Fransen v. d. Putte's bestuur (denk
aan Atjeh) schrikbarend verzwaard, kon hij
al evenmin wegruimen, en zoo verhuisde de
oud-minister naar de Eerste Kamer, waar
hij at en toe zeer schoone redevoeringen
houdt, waarvan het thema is, dat het «uit»
moet zijn, maar waarbij de geachte spreker
vergeet dat hij zelf niet zoo geheel on
schuldig is aan den tegenwoordigen toestand.
En gelijk nu de socialist van algemeen
stemrecht verbetering verwacht, zoo ver
wacht de liberalist het van grondwets
herziening. Zou Modderman het niet beter
ingezien hebben, toen hij de Natie het
Herzie u zelf toeriep Of Keuchenius, toen
hij haar in 's lands vergaderzaal het profe
tisch woord deed hooren: «Keer weder tot
Mij, o mijn volk, en Ik zal u genezen.»
Het is overigens een verblijdend verschijn
sel, dat een hoofdman als de heer v. d.
Putte toenadering wil. Of hier nu echter
niet te veel doorschemert om tot het ver
krijgen eener meerderheid voor de grond
wetsherziening, de roomsche partij in te
lijven en het voorstel Schaepman, van zijn
scherpe kantjes ontdaan, daartoe als lokaas
dienst moet doen, laten wij vooralsnog in
't midden.
Zeker is het dat een liberaal altijd nog
meer geneigd is met Sehaepman en Haff-
mans dan met de zonen van Groen van
Pinsterer mee te gaan.
Dit is nu wel stuitend voor de antirevo
lutionaire partij, maar zij blijft daardoor
dan toch uit de verzoeking.
