CMRISTELIJK-
NÏEUWSBLAD
HISTORISCH
YOOR ZEELAND.
1887. No. 28.
Dinsdag 4 Januari.
Eerste Jaargang.
VERSCHIJNT
G. M. Klemkeik, te Goes
F. P. D'huy. te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Buitenland.
Binnenland.
Rechtszaken.
Kerk- en Sclioolriieuws.
Gemengde Berichten.
ZEEU
elken MAANDAG- en VRIJDAGAVOND
Prijs per drie maanden franco p. p. f0,65
Enkele nommers-0,02 '/2
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Slavernij in het Bepublikeinsche Frankrijlat
De schrijver van «Een blanke slavin b(n®
vrijd», een Engelsch advocaat, geeft or>"
een nieuw voorbeeld, hoe de reglementeerinir
der zonde de ontucht in de Fransche repin"
bliek in de hand werkt. Hij schrijft: EeB.r
avond of wat geleden stond ik op ee'J
tram, die zich in een der voornaamst*5,
straten van Havre voortliaastte om de boe1"
van Trouville nog te krijgen, toen de aar
dacht van den conducteur weid afgelei?
door een oploop, waarschijnlijk het gevol'e
van een ongeluk, dat was gebeurd. Hfn
was tusschen licht en donker; een dicht'"
menigte golfde de straat op en neêr, telken1
over de rails, die midden door de Rue <F
Paris loopen. Ofschoon de tram onophod'
delijk door een schel gefluit waarsctiuwdr
was hij toch genoodzaakt te stoppen. He6
was onmogelijk door de menschenmassa hee1
te komen, waaruit men somtijds hoord1-
schreeuwen of uitjouwen en waaruit daa
weer een luid gelach naar boven steef*
Vrouwen en kinderen werden door he
gedrang bijna onder de wielen van de-
tram geduwd. Voor een groot deel bestonder
de passagiers van den tram uit dames e>
jonge meisjes van goeden huize. 5
Na eenige oogenbliaken zag ik? twe'
mannen, groote sterke kerels, die eer"
jonge vrouw van 16 tot 18 jaar droegc.n
of trachtten te dragen. Het meisje klein-11
zich in haar radeloosheid aan alles vast, ars
de lantaarnpalen, aan de kruk van cfe
winkeldeur, aan de stoepleuning, zelfs aan
de straatsteen en. Natuurlijk werd haur
lichaam tusschen die twee mannen voort-
gesleurd en sleepte zjj bijna over de straat;
hare kleederen waren bevlekt met modder
en bloed, want de ruwe greep der mannen
had roode vlekken bij de anderen gevoegd.
Hierdoor zag men dat de oploop niet door
een ongeluk was veroorzaakt, ofschoon men
uit de kreten, het gillen en het geschreeuw
van het arme meisje wel had kunnen denken,
dat zij in een gedrang onder den voet ge
raakt en nu door pijn en angst in stuip
trekkingen gevallen was. Kreten vol
doodsangstHelptHebt medelijden Moord
De politie Redt mijO! OOwerden
onophoudelijk door haar uitgestooten. Zij
deed wanhopige pogingen om los te komen
of om alleen maar haar hoofd in een ge
makkelijke houding te krijgen. Met haar
gelaat naar beneden werd zij voortgesleept
en hare lange haren, die losgeraakt waren,
sleurden over het vuil van de straat. Een
oogenblik zelfs gelukte het liaar zich los te
rukken, maar zoolang de worsteling duurde,
stond een politieagent in volle uniform, en
dus in de waarneming van zijn dienst er
dood kalm naar tezien, onverschillig zoowel
voor de zich samendringende menigte als
voor hare doordringende kreten. Op de
vraag: «wat moet dit alles beteekenen? is
die vrouw dronken?» antwoordde hij met
een glimlach: «O neen, mijnheer? in 't
geheel niet! 'tIs eenvoudig een van die
ingeschreven meisjes, die haar huis ont
vlucht is, en die nu door haar patroon is
gevonden en teruggehaald wordt. Dat is
alles!» De schrijver voegt er bij: Natuur
lek kon ik niets doen dan eenvoudig mijn
weg vervolgen, maar ik overdacht onder
de hand welk een uitstekenden zedelijken
invloed een dergelijk tooneel moest hebben
op de bevolking en boven alles op de dames
"oor'deeling door het Sanhedrinop de Apos
telen, op Stetanus, op de Hervormers,- op
de Afgescheidenen en op alle leeraren vaie
den laatsten tijd, die des Heeren wil boven
menschelijk gezag stellende, in deze belijt
denis door alle mogelijke kerkelijke bestu-1-
ren werden bemoeielijkt. Vertelt nog een£
kortelijk de geschiedenis der schorsing, enz,t
en maakt de gevolgtrekking dat zij in hef
hun van God geschonken ambt behooreni
te blijven. Dit belangrijke geschrift worde
veel gelezen, overwogen en besproken. Het
brenge de twijfelacbtigen tot de besliste
keuze voor of tegen de Synode, opdat uit
eenga wat niet bij elkaar behoort, de wor
tel dei1 bitterheid worde weggenomen en
de tijdelijk afgebroken samenwerking tot
uitbreiding van Gods Koninkrijk spoedig
weder tot stand kome.
Het geschrift jkost 15 cent.
Bjj Wormser te Amsterdam zag mede
het licht:
„Machtsvertoon of Wettig gezag. De
Synodale maanbrief' (gesteld tegenover)
„liet woord van den Koning der Kerk."
De schrijver: dr. Ph. J. Hoedemaker,
wiens betuigingen van instemming met
zijne geschorste broeders vroeger nog al
eens leden aan mits en behoudens en bij--
aldien heeft zich in deze heldere brochure,n
met ongekenden gloed voor de «afgezetten»
verklaard. Hij legt den vinger op verschei-
-wuv Syjjodale organisatie
Ingeval de Grondwetsherziening niet de
aftreding van de geheele Tweede Kamer
noodzakelijk maakt, en dus slechts de helft
van het aantal leden aftreedt, zullen in dit
jaar aan de beurt van aftreding zijn 2-4 li
beralen, 10 antirevolutionairen en 9 room-
schen. De aftredende antirevolutionairen
zijn de hh. v. Alphen, v. Asch v. Wijck, v. Pal-
landt, de Geer, Lohman, Mackay, v. Was
senaar, Huber, v. d. Borcli en v. Bijlandt.
Van de liberalen in de provincie Zeelanti
treden af de hh. v. Kerkwijk en Buteux.
Deze laatste, afgevaardigde voor Middelburg,
beeft van de 41 zittingen die van 20 Sept.
tot 24 Dec. zijn gehouden, er slechts zes
of zeven kunnen bijwonen. De voorspel
ling van onze zijde gewaagd, dat de heer
Buteux niet veel in de vergaderingen der
Kamer zijn zou, is dus uitgekomen.
In de vergadering van de 2e Kamer der
Staten-Generaal van 23 Dec. j. 1. werd o.
a. aangenomen het Artikel betreffende de
f 10,000 voor tie land bouw-commissie, in
gesteld bij Koninklijk Besluit van 16 Sept.
1886.
Over dit artikel werd stemming gevraagd
door den heer v. d. Borch, antirevolutionair
afgevaardigde uit Zevenbergen, die met 't
oog op den korten tijd die der Kamer nog
overbleef, en r.a de grondige en degelijke
bestrijding der Commissie door den liberalen
afgevaardigde uit Amsterdam Rutgers van
Rozenburg, meende beter te doen deze zaak
aan het oordeel der Kamer over te laten.
Deze stemming, die tengevolge der poli
tieke overwegingen van de linkerzijde, ten
gunste van de commissie uitviel, kon echter
niet getuigen van groote sympathie voor
die commissie.
Met 35 tegen 24 stemmen werd het
desbetreffende artikel aangenomen, terwijl
men zeker kan veronderstellen, dat alle
voorstanders gestemd hebben, is het zeer
waarschijnlijk, dat de 11 leden, die niet
bij de stemming aanwezig waren, ook in
andere omstandigheden onder de tegenstem
mers zouden behoord hebb -n.
Ook is het opmerkelijk, dat de meeste
leden der Kamer die direct of indirect met
den landbouw te maken hebben, tegen het
subsidie voor de •omrnissie stemden, o. a.
de Heeren Rutgers van Rosenburg, van
Pallandt, Schimmelpenninck v. d. Oije, Oor
ver Hooft, van Wassenaer, van Alphen, van
der Borch, Goekoop en anderen.
Moge de commissie de verwachting, die
men van haar heett, beschamen, en iets
doen, dat in het belang van den landbou
wenden stand uitkomt.
De verschillende hoofdstukken der Staats-
hegrooting voor 1887 zooals zij door de
Tweede kamer aangenomen zijn bedroegen
I. Huis des Konings f 660.000.
II. Hooge Collegiën van
Staat en Kabinet des
Konings - 616,007.
III. Departement van
Buitenland. Zaken - 681,151.
IV. Depart, van Justitie - 5.059,759
V. Depart, van Binnen-
landsche Zaken - 10,183,018
VI. Depart, van Marine
(kredietwet) - 6454,186,26
VIL4. Nationale Schuld - 33871,314.28
VIIjB. Depart, van Financ. - 23328,244,83
VIII. Depart, van Oorlog - 20354,016.
IX. Depart, van W. H.
en N- 23,666.396,21
X. Depart, van Kolon. - 1.310.508.43
XI. Onvoorziene Uitgav. - 50,000.
f126,220.097,35.
In hooger beroep stonden Vrijdag voor
het gerechtshof te 's Gravenhage terecht
drie personen, een te Noordgouwe en twee
te Iiapelle woonachtig, die door de recht
bank te Zieriksee waren vero irdeeldde le
tot 1 maand, de 2e tot 45 dagen en de 3e
tot 15 dagen gevangenisstraf, ter zake van
eene oneerbare handeling tegenover eene
jonge vrouw, terwijl een hunner bovendien
tot f8 boete werd verwezen voor het toe
brengen van slagen aan die vrouw. De
eerstbedoelde veroordeelde had in het vonnis
berustde beide andere waren in hooger
beroep gekomen. Het Openb Min. had van
het geheele vonnis appèl aangeteekend, mits
dien was thans deze zaak in haar geheel
aan 'shof's beoordeeling onderworpen.
De bekl. ontkenden allen hunne schuld,
en mr. Patijn, die voor den niet geappel
leerd hebbende bekl. als verdediger optrad,
was van meening, dat zijn cliënt slechts
als medeplichtige kon worden aangemerkt
en zijne straf eene vermindering moest on
dergaan.
Adv.-gen. mr. Bijleveld geloofde echter,
dat bekl. wel degelijk als mededader moest
worden beschouwd en eischte bevestiging
van het vonnis.
Naar »De Heraut" mededeelt, heeft de
Ned.Gereformeerde (doleerende) kerk te Am
sterdam alleen aan collecten dit jaar reeds
meer dan een halve ton gouds ontvangen
en beloven de hoofdelijke inschrijvingen
evenveel. Een zilveren doopbekken is reeds
als geschenk ontvangen en een stel avond-
maalzilver toegezegd. De heilige Doop is
Zondag voor het eerst in »Frascati' be
diend; bij de hervatte eatechismusprediking
aldaar waren 4000 menschen opgekomen;
slechts de helft kou een plaats vinden. Aan
25 kinderen is de Doop toegediend. Op de
twee Kerstdagen werd f6000 gecollecteerd.
De kerkeraad heeft een geschikte verga
derplaats en alle kerkelijke diensten worden
vrijwillig verricht. Gedurende de beide
Kerstdagen is er gecollecteerd De som van
f5570,541/,,, met bestemming als volgt: dia
conie f872,55, voor de onkosten f969,50>/2,
vrijwillige bijdrage ten behoeve van het
kerkelijk leven f3728,49.
Het Classicaal Bestuur van Dokkum,
uit 5 modernen en 5 orthodoxen bestaande
is te Kollum opgetreden «doende wat des
kerkeraads is.»
Axel, 2 Januari. Heden middag meest
Ds. Brand van Zaamslag alhier als ringpre-
dikant voor de gemeente- optreden. Maar,
in plaats van van middag kwam hij heden
morgen, Hierop was niet gerekend, want
ZEerw. had het niet doen weten; als naar
gewoonte zou er een preek gelezen worden,
doch de preekbeurt werd hem heden morgen
geweigerd, en van middag is hij niet terug
gekomen. Naar men zegt, wil hij den
kerkeraad vervolgenzoodat we hier ook
een kerkelijk conflict te wachten hebben.
Nu de wintervorst onze vaarten in ijs
banen heeft veranderd, willen wij eens wijzen
op het groote verschil van smaak dat in
sommige streken van ons land gevonden
wordt.
Wat bijv. in Friesland heiligschennis is,
schijnt op sommige plaatsen van Zeeland
eene liefhebberij te zijn.
De kleinste jongen eerbiedigt daar het
recht der schaatsenrijders, terwijl hier en
elders dat recht door sommige baldadigen
met voeten getreden, of liever met steenen
geworpen wordt.
Wat beteekent toch dat steenen werpen
op de ijsbanen Toch niet om de schaatsen
rijders te gerieven of de banen te verfraaien
Of is het een protest tegen het ijsvermaak?
Wij zullen de waarschuwingen niet licht
tellen, die den liefhebbers van bovenbedoeld
vermaak jaarlijks toekomen, doch getrouw
aan de leuze: «Recht voor elk op zijn ter
rein,» wenschen wij ook voor de Zeeuwsche
schaatsenrijders een ongestoorde lichaams
beweging te mogen pleiten.
Niet allen kunnen evenveel met het schaat
senrijden ophebben, maar ter voorkoming
van ongelukken en ter bevordering van goede
manieren dient toch iedereen het ijs tegen den
moedwil der straatjeugd te beschermen.
Te Vlissingen is Vrijdag het eerste
convooi schapen aangekomen, waarmede
de lang besproken nieuwe lijn tot veever-
voer naar Londen een aanvang heeft genomen.