NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
CMRISTELIJK-
HISTORISCH
1886. No. 20. Dinsdag 7 December. Eerste Jaargang.
1996^" z') (i'e zictl me* 'a~
VERSCHIJNT
G. M. Kleifikerk, te Goes
F. P. D'liuy. te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTEXTIEN
Minister Karnebeek.
Binnenland.
EU W,
elken MAANDAG- en VRIJDAGAVOND.
P; ijs per drie maanüen franco p. p. f0,65
Enkele nommers- 0,0272
UüVLVK VAN
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere rege
meer 40 cent.
nuarj 0p ons blad abon-
neeren ontvangen de in dit kwartaal nog
verschijnende nummers gratis.
Strafrechtspleging en straffen.
Onder dezen titel geeft ede (antirevolutio
naire) Nieuwe Provinciale Groningers een
zeer duidelijk overzicht van de verandering
door de invoering van het nieuwe Straf
wetboek gemaakt, in verband met het ge
wijzigd wetboek van Strafvordering.
Wij nemen er het volgende uit over.
«Tot dusverre werden bij ons te lande
de misdaden berecht door de gerechtsho
ven, de wanbedrijven door de arrondisse-
ments-rechtbanken en de overtredingen
door de kantongerechten. Voor de misda
den was de uitdrukking crimineel, voor de
wanbedrijven de uitdrukking correctioneel
gebruikelijk. Die uitdrukkingen waren als
het ware in de volkstaal overgegaan. Op
dit gebied heeft, evenals op dat der straf-
*ca, waarcer st-aka, eone belangrijke ver
andering plaats gegrepen. De onderschei
ding tusschen misdaden en wanbedrijven
is namelijk vervallen en beide worden on
der den naam van misdrijven begrepen en
door de rechtbanken berecht, met hooger
beroep op de gerechtshoven. De overtredin
gen zijn bij de kantongerechten gebleven,
maar haar aantal is aanmerkelijk uitge
breid. Op enkele uitzonderingen op deze
regelen, voor het groote publiek' onbelang
rijk, achten wij het overbodig de aandacht
te vestigen.
«Thans nog enkele opmerkingen over] de
straffen, waarbij wij ons ook tot den regel
bepalen. Tot dusverre hadden wij ten on
zent tuchthuisstraffen van af vijf jaren tot
levenslang, gemeenschappelijke correctio-
neéle gevangenisstraffen van ten hoogste
vijf jaren, cellulaire gevangenisstraffen van
ten hoogste twee jaren, gelijkstaande met
vier jaren gemeenschappelijke correctioneele
gevangenisstraf en eindelijk politie-gevan-
genisstraffen van korten duur, die eveneens
in gemeenschap werden ondergaan.
«Voortaan hebben wij slechts gevange
nisstraf en hechtenis. De eerste bedraagt
ten minste één dag en wordt ten hoog
ste levenslang opgelegd, de tweede duurt
van één dag tot één jaar. De eerste
wordt bedreigd tegen misdrijven, de twee
de tegen overtredingen. De eerste vijf
jaren der gevangenisstraf worden in de
cel ondergaan. Tegen den langen duur de
zer celstraf zjjn door velen bezwaren geop
perd, terwijl anderen haar hebben verde
digd. In het ontwerp Smidt bedroeg de
celstraf ten hoogsta drie ja/ren, doch later
breidde men haar uit tot vijf jaren. De
vraag of eene celstraf van vijf jaren te
lang is of niet, is eene vraag die voor
elk geval moeilijk te beantwoorden is, al
komt het ons voor met het oog op
de ondervinding op dit gebied met name
in Duitschland en België opgedaan en
met het oog op de meeste veroordeelden,
dat daartegen geene overwegende bezwa
ren bestaan. Evenwel de practijk zal in
ons land per slot van rekening deze vraag
moeten beslissen. Totdat er eenige tijd
sedert die bepaling gewerkt heeft zal zijn
verloopen, zullen wij derhalve verstandig
handelen, zoo wij geen beslist oordeel uit
spreken; op dit gebied is ongetwijfeld,
gelijk op zoo menig ander, de ondervin
ding de beste leei meesteres.»
f, Verdedigers van het recht.
De Zoom klaagt over het streven van
vele advocaten om «politieke misdadigers»
te verdedigen, ja zelfs te bewierooken.
Hierin heeft de Zoom gelijk.
Deze kwade onhollandsche gewoonte is
uit Frankrijk en Belgie ingevoerdiets wat
niet anders kan, wijl op het verlaten van
de wetten Gods noodwendig verstomping
van het rechtsgevoel, zelfs bewierooking van
de zonde moet volgen. En al kwam het
nu nog zoo ver wel niet, vergoelijking der
misdaad is aan de orde van den dag. De
Zoom wijst terecht op nog eene oorzaak
daarvoor, op den eeredienst van het recht.
«Niet de eeredienst van het rechtsbewust
zijn, van het zedelijk recht dat somwijlen
in botsing kan komen met het geschrevene,
met de letter der wet, maar de vergoding
juist van de letter, met verkrachting van
het rechtsgevoel.» Op gronden aan de -
letter der wet ontleend, wordi zelfs voor -c!v-
den sluipmoordenaar bijna nog vrijspraak
gepleit. Men denke aan de verdediging van
de giftmengster, van Jeanne Lorette, van
mevrouw Bulkley, van den sluipmoordenaar
Langelaan, van de Amsterdamsche stee-
nengooiers, enz.
Wat kiest gij
De president der Vereenigde Staten vaar
digde dezer dagen een geschrift uit om het
volk uit te noodigen den 25 Nov. een
dank- en bededag te houden ter erkenning
van «de goedheid en genade Gods en ter
alsmeeking van «Zijne voortdurende be
scherming.» Deze dankdag is gehouden. De
N. Prov. Groninger teekent hierbij aan:
«De regeering van Frankrijk daarentegen
beijvert zich om zooveel mogelijk alles wat
naar godsdienst zweemt uit het land weg
te vegen, menschen te vergoden doar het
oprichten van standbeelden en een tweeden
toren van Babel te bouwen ter overscha
duwing van de kerktorens.
De Vereenigde Staten verheugen zich,
gelijk de president herinnert, in het voort
durend genot van een vrijen regeeringsvorm,
over voorspoed in handel en landbouw, en
over waren vooruitgang.
En Frankrijk? Het gaat nog altijd
gebukt onder de gevolgen van den
Fransch-Duitschen oorlog; herhaaldelijk
wisselt het van regeeringsvorm in zielental
neemt het af door het verfoeilijk twee-
kindcrstelselonder de mogendheden van
den eersten rang bekleedt het nog een
plaats, maar geenszins eene belangrijkeen
geteisterd wordt het door overstroomingen.
Aan welk van beide landen wil Nederland
zich spiegelen Het schijnt aan het laatste.
Moge het eindelijk de oogen afwenden van
den revolutiestaat en zich keeren tot Hem,
Wiens hulp onze voorvaderen nooit te ver
geefs hebben ingeroepen 1»
heeren, als het hem tegenloopt, nog weet
te vermaken. Die kunst verstaat de heer
Karnebeek nog niet. Hij maakt zich dik
of wordt korrelig als de Kamer zijne be
grooting besnoeit, en toont dat op gevoelige
wijze. Het is merkbaar dat in het mini
sterie hij juist de man is, wiens politieke
haan koning kraait. Hij, de eenige zuivere
liberaal, weet het scheepke in liberale wa
teren te sturenmaar als nu de liberale
heeren het met hem niet eens zijn, dan
wordt deze prikkelbare staatsman kwaad op
j de heeren der rechterzijdeHet liep
dezer dagen in het oog hoe afstuitend de
heer Karnebeek de antirevolutionairen be
handelde. Hij kan zijn afkeer van dat soort
1 mannen zelfs acher de groene tafel nog
niet verbergen. De zachtmoedige antirevo
lutionair v. Bijlandt (deze uitdrukking is
aan de liberale pers ontleend) had een
amendement helpen aannemen waardoor het
personeel van Buitenl. Zaken geen verhooging
van jaarwedde zal kunnen erlangen. Nu
hij later voor, den gezant te Lon
den met het oog op het duurdere leven te
Londen dan in andere hoofdsteden van Eu
ropa, wat de minister zelf toegaf, eene
verhooging van jaarwedde van f800 toe
te staan. Dit maakte den minister warm.
Openlijk vroeg hij of de heer van Bijlandt
vriendjes wou begunstigen.
Laten wij letterlijk uit het Bijblad over
nemen wat de minister zeide
De heer van Karnebeek, minister van
buitenlandsehe zaken, mag een goed diplo
maat zijn, hij is toch nog geen v. Lijnden,
nog veel minder een Heemskerk. Van
Lijnden toch bleef bij de grootste teleur
stelling in de Kamer met een stalen gezicht
zitten kijken, terwijl Heemskerk zelfs de
«De geachte afgevaardigde uit Amers -
foort vraagt mij, of ik gezind zou zijn,
een door hem voor te stellen amendement
tot verhooging met t 300 van het trakte
ment van een kanselier te Londen over
te nemen.
«Die vraag heeft mij ten uiterste be
vreemd, en ik heb mij afgevraagd of
's lands zaken hier met dien ernst worden
behandeld waarop zij aanspraak hebben,
of de voorstellen van den minister wel
met de noodige aandacht worden over
wogen. De minister verklaart, zeker be
drag te behoeven voor de ambtenaren
van zijn departement, maar de Kamer
slaat die verklaring in den wind en neemt
f600 van dat bedrag af.
«Het tmendement thans aan de orde
wordt verdedigd door de commissie van
rapporteurs, en nu zou een lid van die
zelfde commissie willen voorstellen om
f300 te voegen bij het traktement van
een ambtenaar, omdat dit noodig en ver
diend is!
«Welk spel speelt men Is het hier
te doen om gunsten uit te deelen, om
vrienden te helpen Ik heb aangevraagd,
wat ik in 's lands belang noodig acht
Waarop de Voorzitter hem tot de orde
riep met deze woorden
«Ik moet den minister doen opmerken,
dat in hetgeen hij zeide, allicht iets zou
kunnen gevonden worden, dat zeer
kwetsend is voor een der leden der kamer,
zoodat ik Z. Exc verzoek met meer gema
tigdheid te spreken.»
Na de pauze kwam de minister terug op
het gesprokene, met verduidelijking van zijne
bedoeling, tot genoegen van de Kamer.
Dit verblijdt ons, maar het woord is ge
sproken en de minister is zelf oorzaak dat
het vertrouwen in zjjn beleid door dit in
cident eenigszins geschokt werd.
Mazelen-epidemie, Goes. Aangetast
720, hersteld 526, overleden 14, dus nog
in behandeling 180.
Axel. In een der buitenwijken alhier zijn
de mazelen in 3 huisgezinnen uitgebroken.
Indertijd klaagden de hh. Van Beest
en de Vos bij de Tweede Kamer over schan
delijke overtredingen in de kolonie Veen-
huizen. De minister heeft thans aangetoond
dat zij zich ten onrechte beklaagden. De
Vos heeft ontslag gekregen wegens laster
van de onderdirectrice, Mej. Franck, ter
wijl Van Beest hetzelfde lot werd aange
zegd, zoo hij zich weer derwijze onbetame
lijk over den directeur uitliet. Van Beest
heeft toen zijn ontslag genomen. Hij werd
ook beschuldigd j dat hij misbruik maakte
van zijn zedelijk overwicht over de mindere
beambten, zoodat langer verblijf, hoewel
hjj de eenige geneesheer te Veenhuizen
was, hem toch zou zijn ontzegd geworden.
De regeering heeft medegedeeld dat
de staatsrekening voor 1884 sluit met een
nadeelig slot van f 1,304,727,78. Een heel
sommetje.
Middelburg. In den Zaterdag gehouden
gemeenteraad is o. a. de jaarwedde van
den inspecteur van politie, die door vermin
dering van werkzaamheden f 750 had moe
ten worden, op f800 gehandhaafd. Het
verzoek der firma Jeras om kwijtschelding
van de boete wegens te late oplevering van
werk aan de Burgeravondschool, wordt toe
gestaan. De heer Visser te Oost-Kapelle
wordt benoemd tot onderwijzer aan een
der Scholen. De reeds herhaaldelijk be
sproken quaestie of de gemeente zal voort
gaan de gemeentereiniging aan een parti
culier op te dragen, dan wel door eigen
exploitatie in di:n tak van dienst te voor
zien, is mede uitgemaakt. In een zitting
met gesloten deuren, is tot verpachting be
sloten. De groote kosten aan eigen exploi
tatie verbonden, gaven den doorslag. De
voorwaarden van verpachting werden in ge
heime zitting vastgesteld.
Heinkenszand. In de kom dezer gemeente
heeft zich een geval van typhus voorgedaan.
Een lijder is reeds bezweken. Heden werd
op last van het gemeentebestuur het bedde-
goed, enz. onteigend en verbrand.
Tot lid van den gemeenteraad te
Hoedekenskerke is met 38 tegen 11 stem
men gekozen de heer C. van Liere.
In de gemeente Koudekerke is eene
groote partij waschgoed van den bleek ge
stolen.
Men schrijft ons uit WestkapelleDaar
er in de laatste tijden aan den dijk geen
schade is toegebracht door weer en wind,
zoo zijn er in deze gemeente weinig of geen
werkzaamheden. De armoede neemt dan ook
hand over hand toe, en nu en dan rijst de
vraag bij ons op«Waarvan leven de men
schen toch?»
Diakenen, wier roeping en plicht het is,
de arme lidmaten der gemeente te onder
steunen, gaan een moeielijken tijd tegemoet,
en de bede om wijsheid van Boven mag
wel door hen worden opgezonden. Wat het
Algemeen Armbestuur zal doen is ons ge
heel en al onbekend. Volgens wet en orde
mag dit de diaconie, als zijnde eene zuiver
