NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
1886. No. 15.
Zaterdag 20 November.
Eerste Jaargang.
VERSCHIJNT
F. P. D'huy, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Landbouwbelangen.
Buitenland.
Binnenland
DE ZEEÏIW,
elken MAANDAG- EN VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p. f0,65
Enkele nommers- 0,027»
UITGAVE VAN
G. M. Klemkerk, te Goes
EN
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
WÊ^B^ Zij die zich met 1 Janu-
ari op ons blad abonneeren,
ontvangen de in dit kwartaal nog ver
schijnende nummers gratis.
Vervolg.)
Een nog grootere oorzaak van achteruit
gang is de meerdere behoefte van ieder lid
der Maatschappij, en dus ook der land
bouwers. Stellen wij b. v. een tegenwoordig
landbouwer in zijne levenswijze tegenover
een boer van voor 50 of 60 jaren, hoeveel
zou de tegenwoordige landbouwer dan met
zijn gezin niet meer noodig hebben dan
vroeger? Letten wij er op, dat onze voor
ouders eenvoudige lui waren, die zeer weinig
behoeften haddendie dapper medewerkten
op den akker en in de schuur, en zien wij
dan nu eens naar den tegen woordigen land
bouwer. Enkele uitzonderingen daar gelaten,
zijn de meesten geen boeren meer. Reed
men vroeger met een eenvoudigen wagen
naar de markt, als het marktdag was, thans
is er bijna geene enkele van die wagens
meer te vinden. Het zijn tentwagens, til
bury's enz., de eene al mooier dan de andere.
Dit alles kost geld, al was het alleen aan
belasting en onderhoud.
Zoo ging het in het eene, zoo ging het
ook in het andere. De boerenzonen leeren
niet werken zooals onze voorvaderen dit
deden; vandaar dat dan ook bij de meeste
tegenwoordige landbouwers, de zoogenaamde
werkader gesprongen is. Dat de weelde
van den landbouwer tot achteruitgang moest
leiden, spreekt van zelf Wat de weelde
betreft, wijzen wij in de eerste plaats op
het huisraad. Het voorgeslacht van den
tegenwoordigen landbouwer, was, vooral
op dit gebied, zeer zuinig. In geen enkele
woning was opschik. Er was eenvoudigheid,
gepaard aan netheid en zindelijkheid. Thans
heeft de boerin een pronkkamer, haar
heiligheid, versierd met nieuw-modische
meubelen, pendule, prachtige vloerkleeden
en karpetten enz. Dat alles kost geld, veel
geld. Wel lieten de goede jaren dit toe,
maar zou het niet beter zijn geweest, zoo
de dubbeltjes aan al dat moois vermorst,
waren bespaard? W ij houden ons overtuigd,
dat, zoo er in de goede jaren, door de
landbouwers meer gespaard was, men nu
die gespaarde duitjes dubbel aangenaam zou
vinden. Maar men heeft toen de tering
niet naar de nering gezet.
Nog eene andere, en wel een der ge
wichtigste oorzaken der achteruitgang van
den landbouw meenen wij ten slotte te moeten
noemen. In tjjden van voorspoed is de
mensch zoo spoedig zjjn Schepper en Wel
doener vergeten. Ook hier meenen wij dit
op te merken. Toen onze voorvaderendoor
de omstandigheden in nood verkeerden, was
het terstond tot den God der Vaderen heen,
maar wanneer dan de Heer hunne ge
beden had verhoord, dan bleven zij God
dankbaar voor Zijne weldaden, en toonden
hunne dankbaarheid, door een ten minste
uitwendig vroom leven. Toen de voorspoed
kwam en de Heer onze God overal met
Zijne hand zegen uitstrooide, toen vergat
men dat Hij gaf Het was reeds spoedig
dat doe ik, ik, mensch, heb dit zoo gedaan,
maar de gedachte was niet, de Heer gebruikte
mij als een middel om mijne hand en mijn
hoofd te doen dienen, ten zegen van mij
zeiven en anderen. De tijdgeest met zijn
ongeluk aanbrengende leer, deed der va
deren God vergeten, en maakte van den
mensch zeiven een god. Vele landbouwers,
hoe lang ze ook getrouw gebleven waren
aan dien God, bezweken voor den geest des
tijds en weken af van den Gever aller
goede gaven.
Hoe menige graankorrel werd aan de aar
de toevertrouwd, zonder opzien tot Hem,
die ontwikkeling, regen en zonneschijn
moest geven, {om dien graankorrel 30 voudig
met voordeel te doen wederkeeren, in den
zak van den zaaier. Hoe menige tarwe-
schoot werd binnengezameld, zonder een
danklied aan den milden Zegenaar. De
overvloed was daar, doch God werd verge
ten. Had men nu bij verandering van toe
stand, toen de achteruitgang kwam, naar
der Vaderen God gezocht, de Heer zou ge
holpen hebben.
Maar men was nu geheel van Hem af
geweken. Aan terugkeeren tot Hem dachten
maar o, zoo weinigen. Allerhande hulp
middelen om het geweten te stillen werden
aangegrepen. Een ontzettend middel was
voor velen de sterke drank. Bjj spel en
beker werd hulp gezocht om den toestand
te vergeten, in plaats van God te bidden om
de noodige wijsheidom licht in deze droeve
omstandigheden, om kracht om te dragen
wat hij ons zond, en om uitredding nit den
druk. Zie, daar had het heen gemoeten.
Maar, nog eens, God werd vergeten. De
mensch daarentegen werd vergood, bij hem
werd hulp gezocht en van hem werd hulp
verwacht.
(Wordt vervólgd).
In België staan de twee partijen liberalen
en clericalen altijd scherp tegen elkander
over. Jongstleden Woensdag werd het adres
van antwoord op de Troonrede met 66 tegen
26 stemmen aangenomen. De tegenstem
mers waren de overgeblevenen uit de zoo
gedunde liberale partij, Alvorens te stemmen,
viel de beer Bara, (lib.) den minister aan
over diens regeeringsbeleid en zijne partijdige
uitvoering der schoolwet. Doch de minister
liet hem geen kamp, en wees hem op vele
verbeteringen die onder het clericale minis
terie waren aangebracht.
Dat Bulgarije spoedig een nieuwen
Vorst hebben zal, laat zich vermoeden. De
groote mogendheden hebben namelijk hunne
goedkeuring verleend aan de kandidatuur
van den Vorst van Mingrelië, echter onder
voorwaarde, dat generaal Kaulbars spoedig
worde teruggeroepen. Deze laatste dringt
nog maar altijd op afzetting van het re
gentschap aan.
Goes. Met het oog op de mazelen-epidemie
in deze gemeente zijn de openbare scholen
en 2 bewaarscholen gesloten. De christe
lijke school en bewaarschool zijn nog niet
gesloten. Het aantal gevallen heeft zich reeds
tot 433 uitgebreid. Hersteld 65.
Door den schrijver der «Brieven uit
de Hofstad» in de Midd. Ct. wordt het
volgende meegedeeld omtrent de plannen
van den heer Heemskerk betrekkelijk het
kiesrecht. De bedoeling is om door de Grond
wet zelve algemeen stemrecht uit te sluiten.
De herhaalde verknipping van het land in
districten wil men vermijden door een vast
ledental aan te nemen: honderd voor de
Tweede en vijftig voor de Eerste Kamer.
De leden der Tweede Kamer zouden gekozen
worden in zes-en-zeventig enkelvoudige en
vijf meervoudige districtende laatste zouden
tot hoofdplaatsen hebben de 5 steden met
boven de 50000 zielen.
De heeren Mees, v. Dedem en v.
Gennep hebben voorgesteld o.{ a. een wij
ziging der wet op de in- en uitvoerrechten
in indië, met de strekking om het uitvoer
recht op de suiker daaruit te lichten. De
Amsterdammereen liberaal blad voegt aan
deze mededeeling toe:
«Het rechlstreeksch belang der voorge
stelde regeling is grootmaar voor de
toekomst van Nederland als koloniale
mogendheid is het eveneens van groot
gewicht, dat eindelijk iets gebeurt waar
door in Indië het geschokte vertrouwen
op onze Vertegenwoordiging eenigszins
kan worden hersteld.
De regeering heeft niet anders gedaan
dan Indië van Nederland vervreemden.
(Wij onderstrepen.) De Kamer kan thans
in betere richting werken. Alleen zal
het noodig zijn, dat zij bij de afschaffing
van het uitvoerrecht op suiker duidelijk
doe nitkomen, dat ten spoedigste eene
wet dient te volgen, welke aan het uit
voerrecht op alle producten voorgoed een
einde maken zal.»
Vele niet-liberalen zullen het in deze met
de liberale Amsterdammer een3 zijn. Indië
uit te zuigen, om de zonden van het moe
derland, is onverantwoordelijk wreed en on
christelijk.
De antirevolutionaire Kiesvereeniging
«Nederland en Oranje» te Arnhem, besloot
bij de tusschentijdsche aftreding van het
liberale kamerlid van der Sleyden geen can-
didaat te stellen. De roomsche kiesveree
niging heeft dit voorbeeld gevolgd. Zij
geeft als reden op, dat het moeite te ver
geefs zou zijn na het besluit van «N. en O.»
Terwijl «N. en O.» geleid werd door de
overweging dat de kandidaten van de vorige
verkiezing (de h. h. Brantsen en v. Lijnden)
voor de kandidatuur bedankt hadden; en
dat de gekozene toch in Juni '87 weer
moet aftreden, en het dus den onkost niet
waard is. Wij zullen het geldelijk bezwaar
ook niet licht tellen, maar de Standaard
heeft onzes inziens groot gelijk è.ls zij zegt
Als gij eerst aan de kiezers zegt, dat het
op één stem aankomt, en gij laat dan over
eenige weken den liberalen kandidaat on
bestreden de Kamer inglijden, wat blijft er
dan over van den ernst van uw zeggen:
dat het op ééne stem aankomt?
In den Ned. Spectator leest men lieden
in «'t Pluksel»
Onze sociaal-democraten beweren altijd,
dat niemand iets voor het volk kan doen,
of hij moet sociaal-democraat zijn.
Nu brachten zij onlangs hulde aan 't geen
Multatuli volgens hen voor het volk deed.
Beleefde vraag: Houden zij M. vooreen
sociaal-democraat?
De heer Domela Nieuwenhuis zal hen dan
wel beter inlichten; die weet er alles van.
Het nommer van het Rott. Nieuvsbl.
Zaterdag avond verschenen, kan alreeds van
antwoord dienen. Het bevat de volgende
advertentie
Om misverstand uit den weg te ruimen
verklaar ik, dat de meeningen der sociaal
democraten over demiddelen ter verbetering
van den treurigen toestand, waarin een
zeer groot gedeelte der bevolking van Europa
verkeert, mij voorkomen in hoofdzaak on
juist te zijn. Multatuli.
Nieder-Ingelheim (Rijnhessen), 12 Nov. 1886,
yiissingen. De beide nieuwe loodsen-
sociëteiten aan den Zee-boulevard (de Bel
gische en de Hollandsche) werden dezer
dagen verrast door een geschenk, haar door
een oud-stadgenoot, thans te Philadelphia
woonachtig, gezonden.
De beide geschenken zijn gelijk aan elkan
der. Ieder kreeg namelijk een massief zil
veren presenteerblaadje met schenkkan en
beker.
Uit Vlissingen meldt men ons
Het vuur der tweedracht is hier welig
aan het tieren in de zoogenaamde heeren-
societeit «de Unie». Eenige maanden gele
den werd door de militaire leden van die
sociëteit het voorstel gedaan, tot verminde
ring hunner contributie of aan hen ook het
recht te verleenen tot stemming over de
toelating van personen, die zich als leden
wenschten te doen voorhangen.
Bij meerderheid van stemmen wees men
dat voorstel alstoen van de hand, hetwelk
ten gevolge had, dat de militaire leden in de
sociëteit van de Nederlandsche loodden, op
den zeeboulevard alhier, een veilige wijk
gingen zoeken. Men moest hen daar nu
eenmaal noode dulden, dank zij het feit,
dat de Inspecteur van het Nederl. Loodswe
zen voor de militaire leden der Sociëteit par
tij koos.
Dit duurde echter niet lang, want tot
groote blijdschap van de Nederl. loodsen
troffen partijen onderfing een schikking.
Nu heeft zich echter een jongmench als
lid der Sociteit doen voorhangendien men
deballoteerde, wijl hij zich hangende het
punt in geschil, minder fraaie uitdrukkin
gen tegenover de burgerleden moet hebben
veroorloofd. Na die beslissing heeft het
bestuur andermaal collectief ontslag genomen.
Tegen Maandag avond, 15 dezer was eene
vergadering saamgeroepen, waar het warm
beloofde toe te gaan.
Het is inderdaad vermakelijk om te zien,
hoe de liberale heeren, rondom de vaan
«Unie» geschaard nog twist en tweedracht
zoo lief hebben, om er zelfs het rustig ge
bruik van hun «bittertje» aan op te offeren.
Het gehalte der leden beslist ten deze
veel 1
Sedert Antwerpen gekozen is tot aan
legplaats voor de door de Duitsche regeering
gesubsidieerde transatlantische stoomvaart
lijnen, heeft de Peninsular and Oriental
Steam Navigation Company te Londen nog
geen harer stoomschepen ter inneming van
lading naar Antwerpen gezonden. Naar
wij vernemen, moet deze groote en voorname
Maatschappij dan ook besloten hebben, dit
voortaan niet meer te doen, niettegenstaan
de hare agenten te Antwerpen haar nog
voortdurend ruim voldoende lading kunnen
aanbieden.
In de welwillendheid, waarmede de on-
