K
LUEN.
fCADE,
behoorende bij DE ZEEUW van Zaterdag 16 October 1886.
derd
\andeelen
tent,
IAH3CHE.
RCHA.
>UW
igensmeer
Ie, Goes.
kkersbuil.
V
NY. Goes.
ïmeertraan
1-
LIS
Middelburg
Vloerzeil,
BIJ
|Az. Goes.
l WISSE.
Landbouwbelangen,
i
Rechtszaken.
Landbouwberichten.
Ingezonden Stukken.
Overzicht van Verkoopingen
enz.
L
Stoomboot „TELEGRAAF."
October.
STOOMBOOTDIENST
fc»,
Vt v7^
vier uren.
I DER WOUDE. i
,RECH ZOON.
F.C.Gerlwgs.
IFF Co.
Co.
EN.
EMA ALMA.
E BANKVER-
AS Co.
|Co.
cent, s g
B
8
«.S Sj:
N C3
Sn" tt
OD i—
1>*
11
11
.2." o
o 8 Ij
<o dr
W E>
echts met water
len daarna met
|es ZATERDAGS
res bij den Uit-
Jent.
•j
er bij a 40 cent.
|Cent.
|in, tegen concur-/
1
den gebr
Ittent di
Ie fijnste f
Ijze heeft
gewone
Istelt hem in staat
rrentie te brengen,
met gebruiks-
i D E L B U R G.
I koop
'itgever dezes te
In een vorig artikel beloofden wij U, ge
achte lezersmede te deelen waarom wij
van de werkzaamheden der Staatscommissie,
die benoemd is, om een onderzoek in te
stellen naar de oorzaken der verachtering
van landbouw en veeteelt, en middelen te
beramen om in dien toestand verandering
te brengen, weinig heil voor den land
bouw verwachten. Wij willen trachten
met Gods hulp U in het kort onze ge
dachten mede te deelen. Wij moeten U
daarbij in de eerste plaats wijzen op de
vele oorzaken van dien achteruitgang.
Aangezien het getal van die oorzaken zeer
groot is, zullen wij slechts de allervoor
naamste aanhalen. Het spreekwoord
«Wat vader en grootvader deden, moet ik
ook doen» is door de landbouweis ge
durende tal van jaren toegepast. «Vader
was boer, ik moet ook boer worden,» zei de
zoon. Hoeveel kinderen de boer ook had,
ze werden op een enkele uitzondering na
allen boer. Moest de landeigenaar, in het
begin dezer eeuw,_moeite doen om een
Hinken pachter voor zijne gronden te be
komen, in het midden dezer eeuw werd
deze toestand geheel anders. De aanbie
dingen der pachters werden ruimer, en de
pachtprijzen werden hooger.
Toen in 4850 en daarop volgende jaren
voor den landbouw een zeer gunstige en voor-
deelige tijd aanbrak (waartoe de ongeluk
kige staatkundige toestand in gansch Europa
zeker veel had bijgedragen), toen moest ieder
een boer worden.
Het was niet genoeg dat alle kinderen
der landbouwers zich in vaders bedrijf be
kwaamden, om op lateren leeftijd het be
roep van vader of grootvader te kunnen
voortzetten neen,; nu moest ieder, die
geld had om boer te worden, zich op het
landbouwbedrijf toeleggen. Het was als
het ware eene ziekte geworden. Die geen
boer was, kon geen geld verdienen.
Wij zagen den schoenmaker zijne leest
wegwerpenom met een klein kapitaal en
zeer weinig capaciteiten, zich mede op de
boerderij toe te leggen.
De slachter, die uitmuntend geschikt was,
om het goedkoop ingekochte vleesch duur
aan den man te brengen, meende nog vei
liger te gaan, met aan de boerderij te gaan
doen. Fluks mes en schede opgeruimd, eene
boerderij gepacht, en spoedig zou hij rijk zijn!
Vele ambachtslieden, die een goed bestaan
hadden, ruimden dit op en zochten in het
behouwen van den grond hun geluk. Maar
ook uit den gegoeden stand, zelfs uit de
hoogste standen, kwamen jongelui, om zich
met de oude gevestigde landbouwers en
hun kroost te meten. Was er ergens een
jongeheer, die te dom was om zich in de
studie te bekwamen, hij was altijd nog
knap genoeg om boer te wordenNa een
of meerdere jaren bij een boer op de boer
derij in de leer te zijn geweest, pachtte
vader een hofstede voor den adellijken zoon
en fluks zag papa een gedeelte van den
inhoud van zijne geldbeurs rentegevend
geplaatst. Al deze omstandigheden hij el
kander" genomen, deden deze het getal
pachten zeer toenemen. De aanbiedingen
van de landbouwers aan de grondeigenaars
werden zoo ruim, dat zij nu niet behoefden
te zoeken naar pachters, maar verlegen
•werden met het groot getal aanbiedingen.
Dat de prijzen nu werden opgevoerd, wie
Uwer kent deze geschiedenis niet Het valt
niet te ontkennen, dat de grond meer gaf
dan 50 jaar te voren. De jaren van '(30
waren jaren, die met gouden letteren in
de geschiedenis van den landbouw zullen
geboekstaafd blijven. De koopprijzen stegen,
boven evenredigheid van de pachtprijzen.
Iedereen wilde grondbezitter worden, want
daar waren grootere percenten te behalen,
dan door eenige andere wijze van geldbe
legging. Dat het grondbezit nu gedeeltelijk
in handen kwam van personen, die enkel
vroegen naar hooge rente, is gemakkelijk
te begrijpen. De vraag was nu niet meer:
«Bezit die pachter bekwaamheden, om mijne
gronden te bebouwen?» Neen, bij velen
was het: «die de hoogste pacht biedt, is
mijn man.» Dat vele oude, bekwame land
bouwers, daardoor de plaats moesten in
ruimen voor een schoenmaker, een smid,
een slachter, of voor dezen of genen rijken
jongen heerenboer, de geschiedenis is daar
om het te bewijzen. Dat de beurzen der
grondeigenaars gevuld werden, is zeker;'
maar even zeker is 't dat de toestand van
den grond achteruitging, en dat deze (on
natuurlijke) concurrentie pachtprijzen in het
leven riep, die, onder gewone omstandig
heden, door niemand, wie hij ook mocht zijn,
konden worden opgebracht. Dit bleek ras
toen de voor den landbouw minder gunstige
jaren na 1870 aanbraken. Maar nog meer
kwam dit uit, toen zich bij minder ruime
opbrengst een verlaagde markt vertoonde.
Het voor den landbouw, met het oog op
de ongunstige weersgesteldheid, zeer na-
deelig jaar 4879, en evenzoo dat van 1884,
deden velen de oogen opengaan. Men stond
voor tekorten, en wel voor zulke groote,
dat ondergang daarvan het gevolg moest
wezen. Wat was de eerste eisch? Verla
ging van pachtprijzen! Dit ging evenwel
zoo op eens niet. Die voor hooge prijzen
gepacht hadden zaten gedurende hun pacht-
termijn vast, en moest men opnieuw inpach-
ten, dan kwam terstond de verpachter met
de redeneering: «het zal wel spoedig over
gaan; het zal zoo lang niet duren; de toe
stand zal wel beter worden» enz. De b>er
woonde nu eenmaal, men ging zoo spoedig
niet heen, en hij pachtte op nieuw in tegen
ietwat lageren prijs, dan in den vorigen
pachttermijn, maa toch nog voor veel te
hoog een prijs om boven het betalen der
pacht, uit de hofstede met zich en de
zijnen te kunnen leven.
Wordt vervolgd.)
's Gravenhage. Gisteren stonden hier
terecht de gebroeders De M., beschuldigd
dat zij aan J. N. te Ierseke door geweld
eene handtei kening hadden afgeperst op
eene schuldbekentenis. De eisch is 9 maan
den gevangenisstraf. Ook werd P. J. te
Veere, wegens poging tot moord op M. G.
gepleegd, veroordeeld tot 7 jaren gevan
genisstraf.
Tot aanvulling van een vorig bericht dient,
dat in den tuin van den heer v. Asperen
Vervenne te Goes een takje, niet alleen met
bloesem, maar ook met et n voor de tweede
maal gerijpte vrucht gevonden is.
Wij ontvingen ook nog berichten
over nieuw geplukte rijpe aardbeien; wij
zullen ze niet plaatsen, dewijl er reeds be
richten van dergelijken aard in vorige
nummers waren meegedeeld. Alles wijst
terug naar den vruchtbaren nazomer
van 1886.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
DE WAARHEID EN DE MENSCH.
Hij, die de waarheid liefheeft, en in alles
waar wenscht te zijn, wil gaarne de waar
heid hooren.
Hij, die de waarheid niet lief heeft, en
haar mitsdien niet wenscht te betrachten,
wil van haar liefst niets hooren.
Hij, die de waarheid liefheeft, maarniet
met zijn gansche hart, hij, die uitzonderin
gen maakt, hoort haar gaarne, uitgeno
men voor zoover ze betrekking beeft
op die uitzonderingen.
Het hooren van de waarheden, die hij
uitzondert en niet betrachtbaart hem
onrust en pijn in het geweten.
Wil hij vóór, en bij, en na bet hooren
dier waarheden die uitzonderingen behouden,
dan is hij vergramd op de tolken dier waar
heden want dezen komen hem verstoren
in eene rust (een valscbe), waarin hij blij
ven wil.
REVOLUTIE EN CHPISTELIJK-
HISTORISCH.
Mee te leven, in den zin van zich op de
hoogte te houden, is goed.
Mee te doen leven in dézen zin is de
roeping der pers.
Hij nu, die meeleeft, weet, dat zeer velen
het tegenwoordig niet eens zijn over hetgeen
behoort tot de revolutionairen tot de Chris-
telijk-historische beginselen. De een acht
revolutionair wat de ander Christelijk-histo-
risch noemt.
Niet vreemd, niet verontrustend zou dit
wezen, indien alleen de vijanden des Kruises
het hierover met ons niet eens waren dezen
toch noemden altijd revolutionair, wat bij
ons Christelijk-historisch heet. Doch verschil
hierover is er thans niet slechts met onze
aloude tegenstanders; maar ook onderling.
«Nu ja, maar dan toch alleen op kerke
lijk gebied.»
Vlei u niet, en 'pleister niet met looze
kalk, lezer 1
Peil de wonde.
Op kerkelijk gebied kwam het verschil
slechts het eerst althans het meest, aan
het licht.
Maar de beginselen, die het verschil doen
ontstaan, werken, na korter of langer tijd,
door, op elk levensterrein. Want zij zijn
een, dus altijd dezelfde op elk levensgebied.
Zooals gezegd is, beginselen werken door,
zij staan naar verwezenlijking, naar toe
passing.
Waar er dus verschil is van beginselen
daar blijven de conflicten niet uit, ja daar
ontstaan ze op verschillend levensterrein.
Wat niet eens geestes is, gaat, waar zulks
kan en mag, op den duur uiteen; terwijl
zij, die dezelfde beginselen zijn toegedaan, hoe
langer hoe meer naar vereeniging zullen
staan, vooral op het gebied, waar die be
ginselen zich het krachtigst doen gelden en
liet meest zich ontvouwen.
Dewijl deze dingen alzoo zijn, is het goed,
bij het schier onbegrijpelijk misverstand dat
er tegenwoordig heerscht in betrekking tot
hetgeen metterdaad revolutionair en Chris-
telijk-historisch is, te worden ingelicht en
j elkander, zoo mogelijk, goed te verstaan.
Hij, die de waarheid met zijn gansche
hart lief heeft, lief heeft zonder uitzonde
ringen, kan en zal niet anders dan daarmee
vréde nemen, en daartoe in staat, zal hij
er ook het zijne toe bijdragen.
(Wordt vervolgd.)
Zaterdag 46 October.
Kortgene, 2 uur 's middags, in het huis,
onder aan den Spuidijk bij de kerk, door
Notaris Roelof: eenig Huisraad, 4 Kabinet,
4 Latafel, Stoelen, 2 Leuningstoelen, Spie
gel, 2 compleete Veerenbedden, Dekens,
Kleederen, Linnengoed, enz.
Maandag 48 October.
Krabbendijke, 's middags 5 uur, in de
herberg van Krijger, door DeurWaarder De
Vos: Mauufacturen.
Dinsdag 49 October.
Rilland, in de herberg van Koetse, te
5 uur 's middags, door Deurwaarder De Vos:
Manufacturen.
Woensdag 20 October.
Roes, 40 uur 's voormiddags, door Deur
waarder de Vo<een Vendutie in de Prins
van Oranje.
Kruiningen, half 44 's morgens, in de
herberg van C. de Jonge, voor Jacs. Nieu-
wenhuize Hz., door notaris Lansen Croin:
verkoop een Hofstede (Woonhuis, Bakkeet,
Schuur, Tuin, enz.), Bouw- en Weiland.
Daarna een Woonhuis en Erve met Tuin.
Informatiën bij den heer Pelle te Goes.
Kruiningen, 44 uur 's morgens, op het
Marktplein, door Notaris Prins200 Kolders,
200 Vloerdelen, Stellingtouwen, oude blauwe
Dakpannen, Ribben, Deuren, enz.
Donderdag 24 October.
Ierseke, half 44 uur 's morgens, in de
herberg van Harthoorn, voor Jac. Nieuwen-
hnijze Hz., door Notaris J. Lansen Croin:
3 Woonhuizen en Erven, sectie D nummers
4426, 4427 en 4428, samen groot 4,02 A.,
bewoond door Nieuwenhuijse en Boonman.
Heinkenszand, 10 uur s morgens, aan den
Zakschendijk bij B. de Keijzer: 224 Cana-
da-boomen, en aan den Hofsteedschendjjk 340.
door Notaris De Ronde Bresser.
Middelburg, 's avonds 8 uur, boven de
Sociëteit «De Vergenoeging», op de Groote
Markt, door Notaris Verhulstlo. Een Pak
huis met Bovenwoning, Lange Lombard
straat, C 60. 2o. Een Pakhuis idem C 72.
3o. Een Huis en Erve, Nieuwstraat, H 44.
4o. Een Heerenhuis met Tuin, Brakstraat,
O 259 en 260. 5o. Een Huis, vroeger Lo
gementen. Koffiehuis, Dam. G 400. 6o. Een
Huis, Heerenstraat, H 428. Te zien 20 en
24 October.
Donderdag 24 en 28 October, 4 en 44 Nov.
Heinkenszand en 's Heerenhoek, 40 uur
's morgens, voor de erven A. W. Remijn,
door notaris De Ronde Bresser: 4000 Ca
nada- en 4200 Olmeboomen.
Vrijdag 22 October.
Middelburg. 40 uur 's morgens, aan de
stoom-houtzaagmolen «De Nijverheid», op
den Schoorsteen vegerssingeldoor Notaris
Verhulst: verkoop van gezaagde en onge
zaagde Houtwaren: vuren en greenen Bat.
tens en Ribben, Delen, Schalen, Juffers, enz_
Driewegen, 44 uur 's voormiddags, door
Notaris Lansen Croin, in de herberg van
van Boven, voor Jacs. Nieuwenhuijse, 4,497
Hectare Bouwland, in Langemaire te Drie
wegen
Woensdag 27 October.
Kruiningen, 40 uur 's morgens, aan den
Zanddijk; hofstede van Jacs. Nieuwenhuijze:
4 baatgevende Melkkoeien, 2 Kalvers, 3 Var
kens, 50 Kippen, 4 Kam en Bol, 4 dubbele
Ladder, 4 Boomgaardladder, Melkers- en
Zoldergereedschappen, Meubelen, enz.
Informatiën bij den heer W. Pelle te Goes.
Donderdag 28 October.
Heinkenszand, 40 uur's morgens, aan den
Stellendijk bij Jacs. van Stee; 485 Canada-
en 44 Olmeboomen, door Notaris De Ronde
Bresser.
Donderdag 4 November.
Heinkenszand, 10 uur 's voormiddags, aan
den Boerendijk te beginnen, bjj C. Remijn
772 Olmeboomen, door Notaris de Ronde
Bresser.
van Rotterdam
Zond. 47 's mor. 6,
Didsd. 19 7,
Dond. 21 d 8,
van Antwerpen
Zond. 17 's mor, 7,30
Dinsd. 19 7,30
Dond. 21 3,
STOOMBOOTDIENST
tusschen Middelburg en Zierikzee.
Correspondentie Zierikzee Spoorweg Goes.
October.
Van Middelburg
Zond. 17 's mid. 2,30
Maan. 48 2,30
Dinsd. 19 2,30
Woen.20 2,30
Dond. 21 2,30
Vrijd. 22 's mor.10,
Zat. 23
8,-
Van Zierikzee
Zond. 17 'smor. 7,30
Maan. 18
Dinsd. 19
Woen.20
Dond. 24
Vrijd. 22
7,30
7,30
7,30
6,-
6,30
Vrijd. 22 's mid. 3,-
Zat. 23 42,-
tusschen Viissingen, Middelburg en
Rotterdam.
Uren van vertrek in October.
Van
Van
Van
Rotterd.
Vlisaingen
Middelb.
naar
raar
naar
Middelb.
Rotterd.
Rotterd.
en
Vliaiingen
Zaterdag
46
v. 8,—
V. 9,-
v. 8,
Maandag
18
8,—
9, -
8,
Dinsdag
49
8,-
9,-
8,
Donderd.
21
8,
9,
8,
Zaterdag
23
8,
9,
8,
Snelpersdruk G. M. Klemkerk Goes,