inder-
;en
jes.
che Bool
;rzaak:
CHRISTELIJK-
NIEUW SBLAD
HISTORISCH
VOOR ZEELAND.
no. 6 7. j* 1886. No. 4.
Dinsdag 12 October.
Eerste Jaargang.
lagazijn.
:n in
Ondertaille
rerjassen,
itrokken en?:
>r$tstraat
s,
WJONHUIS,
t-Veteeniging
1AND
e MUdelburg
IT
VERSCHIJNT
F. P. D'huy, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Correspondentie.
Schetsen uit den Haag.
Buitenland.
I ij scour ant gratis.)
>gM-
naar ROTTERDAM
fr's morg. 9.30 uur
PERDAM naar GOEI
[r's morg. 4,uur
Rotterdam bij dei
LANG K op *t Ha
BOUWMAN ei
BOS,
brertie.
Rotterdam Nieuwi
ikkeiburg.
d te ioop
der bste standen vai
CE, zier geschikt voo
'DEI, waaraan hie
behoefe bestaat. Des
verkoojer 'A der koop
rpotheek er op houdei
MOLHOEK, te lerseh
van den Dam, G 2.)
a deposit», 't zij in eens
I opvorderbaur, tegen ver-
Ie bedragende thans 2 pet
tot Crediet-verleening it
lóOO tot f60,000.
[MC JB53
van 't maatknippen, kun
LEERLINGEN wordei
voldoeud onderwijs word
elde zich spoedig aan ii
SPANJAARD
bgebouw
(fiddelburg.
LjSDEEL te koop. Te be
7ESTSTRATE, te Wol
iccuraat schrijft, wenscht
besteden aan hetbijhou-
f eik ander schrijfwerk,
5R dezes, te Goes.
•V
elken MAANDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p. f0,65
Enkele nommers-0,02Vj
UITGAVE VAN
G. M. Klemkerk, te Goes
en
van 1 5 regels 25 cent. iedere regel meer 5 cent;
Familieberichten van 1
meer 10 cent
5 regels 50 cent, iedere regel
GOES, 11 October 1886.
In de inschrijving der Geldleening groot f105,000 ad 4%, verdeeld in aandeelen van
f1000, uitgeschreven door de Gemeente Goes, ter conversie van vroegere leeningen en
verkrijging der fondsen benoodigd voor de Gasfabriek, is door 11 inschrijvers deel
genomen, t. w.
Ingeschreven
bedrag.
Tegen een stor
ting per aan
deel van
Van der Vegte Van Reeden te Zwolle
Mr. C. de Witt Hamer Goes
De Kanter Hordijk
Fransen Van de Putte Zoon
Van Heel Co.
J. Lu(jk Roozendaal
Van Heel Co. Goes
id.
id.
id.
Van der Bilt La Motthe Risseeuw
id voor het Gasthuis te Goes
Burgerlek Armbestuür te Goes
I. D. Fransen Van de Putte
Fransen Van de Putte Zoon
J. M. Pilaar
'lus ingeschreven tot een bedrag van
zijnde ruim 4 maal het benoodigde kapitaal.
De "toewijzing zal binnen 8 dagen door Burgemeester en
f 40.000
- 2.000
- 40.000
- 20.000
- 10.000
-105.000
- 5.000
- 20.000
- 2.000
- 10.000
- 2 000
- 40.000
- 28.000
- 15.000
- 85.000
- 7.000
f431.000
Wethouders worden gedaan
f 1012.65
-1010.62 Va
-1010.
-1010.
-1006,
-1005.30
-1005.20
-1005.
-1002.50
-1000.55
-1000.=
Gelijk wij in de Torlge nrs. meldden,
zullen wij de abonnés op het vroegere
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLA D, die on»
de hun toegezonden nrs. van „de Zeeuw"
niet terugzonden, als inteekenaren op dit
blad beschouwen.
Ook nemen wij de vrijheid aan enkele
erkende voorstanders dor Christelijk-histori-
sche richting enkele nrs. te zenden, teneinde
zoo dit mogelijk warehun steun door
een ahdfenement te verzoeken. We zullen
dit ook deze week nog doen, met verzoek
aan hen, die ons blad niet wenschen te
ontvangen, dat zij dan de ex. terugzenden
met vermelding geweigerd op de adres-strook.
En ieder, die ons namen weet op te geven
van personen, aan wie met hoop op goed
gevolg een uominer van „de Zeeuw" kan
gezonden worden, zal ons zeer verplichten,
en aan de verbreiding der Chr. Historische
beginselen in onze provincie bevorderlijk
zijn. DE UITGEVERS.
Men is hier wel wat voorbarig geweest.
Djémilé, de beruchte maagd, op hoog bevel
uit de «galerie» te Scheveningen verwijderd
uit het oogpunt van zedelijkheid, prijkt nu,
na de rechterlijke vrijspraak, in volle glorie
voor zekere winkelramen in onze goede
stad Den Haagnatuurlijk tot innig genot
van zeker soort «heeren» en straatjongens,
die zich vergapen aan de beschouwing van
een miskend kunstgewrocht, neen, van eene
naakte vrouwenfiguur.
Ik zei voorbarig, en met reden. Het
gaat niet aan, den tentoonstelier van der
gelijke schilderijen voor den rechter te dagen
in een stad waar zulke voorstellingen helaas
maar al te zeer gewenscht zijn. Het ge
zegde van Damas, den schrijver der Haagsche
omtrekken«Wanneer de kunst mij moest
maken tot een vlegel, dan zou ik de kunst
amputeeren»(*), wordt op het gebied der
beeldende kunsten nog in de verste verte
niet nagezegd. En durft men volhouden,
dat het de kunst tot eer verstrekt, dat men
zich niet schaamt over hetgeen den eersten
mensch na de eerste zonde oogenblikkelijk
tot schaamte was, zijne naaktheid? Durft
men de kunst van zedeloosheid vrijpleiten,
waar men de kunstenaars die schoone vor
men. zegt men die onteerende naaktheid
zeg ik, leert afzien van modellen in de
gedaante van vrouwen, die het brood der
schande eten Ja. dat durft meu't is
bedroevend! Als onze Heiland den tempel
der kunst, die men nog wel goddelijk noemt,
eens kwam reinigen, hoe de geeselslagen
het ontieg gedierte uitdrijven zouden
Het behoeft mijns inziens geen betoog,
dat de kunst door het Woord Gods in
menig opzicht geoordeeld is. Waar de
heilige God voor de eerste zondaren schor
ten van bladeren maakte, staat het de
kunst niet vrij, door lichtzinnige ontbloo
tingen den grooten Meester te bedroeven,
te onteeren, in het axngezicht te slaan en
waar de kunst de uitdrukking heet van
al wat hoog en verheffend is, móet zij
noodzakelijk geheiligd zijn of zij is het
spoor ten eenenmale bijster. Fn onloo
chenbaar is het, dat in onze bedorven maat
schappij de zedelijkheid hooger eischen stelt
dan eene bedekking als die van het eerste
menschenpaar.
Maar bij hen, die den Christus niet meer
als Koning erkennen om niet eens te
spreken van de velen, die zich Christusbe
lijders noemen kunnen deze dingen er
wel door. Met hun beginsel van zedelijk
heid kan dat wel rijmen. Wat een ding
moet zoo'n beginsel wel zijn
Doch om terug te komen op Djémilé.
Als men in Den Haag wil gaan opruimen,
dan ga men eens naar het Mauritshuis. Mij
dunkt, dat ligt voor de hand. De liefheb-
Aan het adres van den heer F. Netscher,
ber in dubbelen zin kan daar in een
hoekje hoe zedig van de zaal, waar
men «de kindermoord te Bethlehem» vindt,
een tafreeltje vinden, dat hem zeker voldoen
zal. Men verzuime niet de catalogus er bij
op te slaan. (-J-) Ba!
Nomen.
Recht van vergadering.
Uit de lijdensdagen der eerste afgeschei
denen is bekend, dat eene vergadering uit
meer dan 19 personen bestaande, uiteenge
dreven kon worden. De wet van 1855
bracht daarin verbetering. Van toen af
konden dergelijke vergaderingen niet meer
belet worden.
Thans maken de socialisten eene beperking
van dit echt Hollandsche recht, naar 's minis
ters Heemskerk's meening, noodzakelijk.
Hij stelt voor o. a. dat voortaan het houden
van vergaderingen in de open lucht voor
onbepaalden tijd kan worden belet.
Wij zullen afwachten wat de Tweede
Kamer en met name onze vrienden, daarover
zullen beslissen. Toch is en blijft deze be
paling, eens wet geworden, voor het goed
recht van alle burgers gevaarlijk. Vooral
in onze] dagen, waarin zelfs door enkelen
onzer vrienden geleeraard wordt,, dat de
Staat zijne macht mag gebruiken, zelfs om
in te grijpen in kerkelijke zaken.
Vóór de wet van 1855 werd Prof. Brum-
melkamp met zijne vrienden, door den
veldwachter van Loosdrecht uit een schip
gejaagd, waar hij avondmaal bediende.
Maar nu zou zelfs na deze gelukkige wet
nog eene herhaling van dergelijke schrei
ende feiten mogelijk kunren worden, wan
neer er in de toekomst maar een minister
opstaat, die eene vergadering als der eerste
afgescheidenen, die vreedzaam samenkwa
men, om God op hunne wijze te dienen, een
voudig gevaarlijk voor de orde verklaart
en zoo noodig met de bajonet uiteendrijft.
Ook zelfs van ons onzijdig standpunt uit
gezien, schijnt ons deze maatregel toe een
teruggang tot den treurigen Spaansc'nen tijd
te zijn.
Wij dingen natuurlijk niets af op de
noodzakelijkheid van dit wetje met het oog
op de staatsgevaarlijke vergaderingen der
socialisten. Zeer zal het ons dan ook ver
blijden, zoo de minister dit door ons en
anderen aangewezen voetangeltje weet te
vermijden.
t\ Een goed woord van een tegenstander.
Het doet ons altijd goed, als wij van li
beralen lezen, die de waarheid onder de
oogen durven zien. Zulk een oprecht libe
raal is het Zondagsblad. Hoor hoe het klaagt
„De Nedevlandsche onderwijzersstand ondervindt
de nadeelige gevolgen, die eene onverstandige be
scherming noodzakelijk mede brengt."
„Toen de jongste wet op het Lager Onderwijs tot
stand kwam, meende ieder te moeten juichen. De
kunstmatige ouderwijzersteelt werd ondoordacht
bevorderd. Overal verrezen er normaalscholen,
die rijp en groen tot zich trokken om hun tering
achtig bestaan door een schijn van leven tc
rekken,
„De noodlottige gevolgen komen thans aan het
licht. Alom in den lande klachten, dat de uitslag
hij de onderwijzers-examens steeds treuriger wordt.
En de opgaven der bladen van ondorwijzers, die
te weinig traktement genoten zijn veranderd in
mededeelingen over het groote aantal sollici
tanten, die naar elke onderwij zershetrekking me
dedingen vijftig a zestig waaruit een platte-
(-J-) Zie catalogus no. 190.
landsgemeentebestunr te kiezen heeft is geen zeld
zaamheid. Daarenboven komt nog de noodwendig-
invloed dien vraag en aanbod op de prijten uitc-
oefenen.
„De berichten van tractementsverhoogingea, die
voor enkele jaren voortdurend de ronde deden
zijn veranderd in mededeelingen van tractements,
verlaging.
„Voorzeker, de kunstmatige onderwijzersteelt in
Nede-land is eene leerzame bladzijde uit de jongste
geschiedenis van de bescherming."
't;
■el
i.—
Een hard vriend.
Dat is de Keizer van Rusland voor
Bulgarije.
Hij verzekert telkens, dat hij geen plan
heeft, den Bulgaren eenigszins in hunne
rechten te kort te doentoch zendthij zijn on-
verstandigen zaakgelastigde Kaulbars, die
stad en land omreist om de Bulgaren voor
zijn meester in te nemen. Deze storen zich
overigens aan Kaulbars niet veel. De ver
kiezingen hebben waarschijnlijk gisteren
plaats gehad, tegen zijn schreeuwen in.
Overal ontmoet de Rus koude, verbitterde
gemoederen. Namens 500 personen te,
Sistova werd hem aangezegd, dat zij niéV
van hem gediend waren, doch hij weigerde
de gezanten te ontvangen.
Verdeel en heersch.
Dat doen de Jezuiten. Dat willen ook
de Engelschen. Eerst hebben zjj Oostenrijk
gevleid dat het zich tegen Rusland zou
stellen, in schijn om Bulgarije te helpen,
doch eigenlijk wil Engeland verbod dér
drie Keizerrijken (Rusland, Oostenrijk,
Duitschland) verbreken. Nu deze vlieger
niet opgaat, nu begint Engeland vriendschap
te sluiten met alle man, die maar iets tegen
Rusland heeft. Met Turkije, Ruslands ouden
vijand, wordt een verbond gesloten. Over
China, Ruslands grooten mededinger in Azië
wordt gedacht. Toch zal dit alles Engeland
geen voordeel aanbrengen. Turken en Chi-
neezen zijn al even ongeoefend en zwak,
om tegen de Russen iets te ondernemen.
Engeland zal dus wijselijk, bij al wat Rusland 1
doet, zich stilhouden of althans maar zeer
inde verte blaffen.
Met een kluitje in het riet.
Er is een voorstel van de conservatieve
regeering in Engeland ingekomen om den
Ieren hunne langverlangd e home rule, dat
wil zeggen, de gelegenheid om door land-
genooten geregeerd te worden, te schenken.
Maar dat ontwerp is eeu kluitje. De li
beralen (de Engelsche liberalen gelijken
veel op onze antirevolutionairen) wilden hun
eene regeering geven, die zelf wetten
maakte en in de hoofdstad van Ierland
zetelde. En juist deze schoone bepaling, de
eenige die Ierland bevredigen kan, is in het
conservatieve ontwerp weggelaten. De
Ieren krijgen volgens dat, vier Nation^
Raden, uit de vier provinciën van Iériant.
maar de wetten blijven hun gesteld dooi
de Engelschen.
Wij vreezen dat de verstandige Ieren,
met dit kluitje zich niet in het riet zullen
laten sturen.
Woelige mannen.
De politie te Weenen heeft een twintigtal
anarchisten, dat zijn mannen, die alle bestaan
de regeeringen willen omverwerpen,ontdekt en
gevangen genomen. Zij hadden veel dolken
O
A. C.
doet
.eelde J.
le
en
wee
ver
-en
'de
)00
3n.
>e-
3n
;n
n
n
r
il