NIEÜWSBLAD
VOOR ZEELAND.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
1de
L
WENST
iEGRAAF."
1886. No. 2.
Dinsdag 5 October.
Eerste Jaargang
I
VERSCHIJNT
G. M. Kleinkerk, te Goes
F. P. D'huy, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Correspondentie.
Eene Staatscommissie.
Binnenland.
>86,
Provinciale Berichten.
der^
Middelburg en
fn.
in October,
gen
rm. 8,
8-
5
8-
8,-
8-
öurg
rm. 9,
9,-
5
9-
9-
9>~
Middelburg en
n.
rm. 8,
8-
8-
8.—
8-
8-
DIENST
en Zierikzee.
Spoorweg Goes.
r.
burg
rg. 11,—
3-
3-
3-
3,-
rg. 11,—
8-
:zee
prg. 7,30
7,30
7,30
7,30
6,—
6,30
3,30
Kid.
idd.
r.
dam
)rg.
pen
•rg.
7,-
8,-
8-
8,-
2,30
3,30
u. m. u. m.
1,— 3.30
1,30 4,—
Toensd. en Zat.
7,30 2,45
8-
10,30
li
ft,-
6,30
3,15
12,30
1-
7,25
7.36
7,43
7,56
8,5
8,13
8,20
8,25
8,35
8,42
9,3
9,13
9,25
9,34
9,45
10,50
11,12
11,20
lartoe de
lisjingen
T"
DE
E11W,
/ei. J
/an 1 -
elkén MAANDAG- EN VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p. f0,65
Enkele nommers- 0,0272
UITGAVE VAN
EN
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent;
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Gelijk wij in het laatste nr. van het
Nieuws- en Adv.blad meldden, wordt „do
Zeeuw" aan de gewezen abonnés daarop,
buiten de stad, toegezonden. Zij, die ons
eerste nr. niet terugzonden, ontvangen ook
dit en het volgend nr. nog. Ter voorkoming
van misverstand zij eehter nogmaals er op
gewezen dat de abonnementsprijs van „de
Zeeuw" is 65 et. per kwartaal, franco per
post. Zij, die geen toezending van „de
Zeeuw" begeeren, worden verzocht, dit nr.
terug te zenden, door „geweigerd" op den band
te zetten. Dit laatste ziet natuurlijk enkel
op de abonnés van liet vroegere Nieuws- en
Advertentieblad.
De Uitgever,
G. M. KLEM KERK.
Zooals we weten is er door de Re
geering eene commissie benoemd,
die onderzoek moet doen, naar de
oorzaken der verachtering van den
landbouwenden stand en naar de
middelen ter opbeuring.
Hoezeer we hopen dat hare werk
zaamheden tot het gewenschte einde
leiden zullenzijn we toch niet
zonder vrees.
Gelijk de heeren wel geboerd
hebben, te gaan boeren, zal den
landbouwers wel niet aangeraden
kunnen worden.
Evenmin om het voortaan geheel
en al en overal te doen naar de re
gelen, bijv. door den schoolmeester,
Vorsterman van Oyen, aangegeven.
Er veel meer uit te halen dan er
uitgehaald wordt, zal wel niet gaan
tenzij dat zij niet doenwat
men al lang weet, dat goed is, na
melijk flink mesten, goed bewerken
en zuiver houden.
7elen zouden echter met dezen
raad het allerbest geholpen zijn
wanneer men tegelijk, hetgeen daar
voor noodig is, er bijvoegde. Dat
is
Een rijke oogst hangt daaren
boven in de eerste plaats van Hèm
af, die alleen regen, droogte en
vruchtbaarheid geven kan. Het is
God, Die den wasdom geeft.
En over het algemeen weten en
gelooven dit de landbouwers nog
betpr dan de heeren en de Staats-
commissiën van onzen tijd.
In de laatste jaren nu was over
den wasdom niet te klagende Heere
gaf nog boven bidden en denken.
Over de lage prijzen en de hooge
of nog tè hooge pachten was slechts
reden van klacht.
Nu kan den landbouwers gezegd
worden, dat zij te hoog pachten;
maar dat weten zij ook al beter dan
iemand.
En den landeigenaars kan men
zeggenj dat zij goedkooper moeten
vèrpachton; doch dat de pachters
zulks willen en wenschen weten de
landeigenaren ook welvelen hunner
weten daarenboven, dat zij dan schier
geen intrest trekken, daar veel land
zeer duur gekocht is.
Ten slotte zal de pachtsom wel
afhangen van aanbod en vraag.
Hebben velen eenmaal hun geld
verspeeld, dan zal van zelf de aan
vraag minder, en mitsdien het aan
bod meerder en goedkooper worden.
Middelerwijl den landbouwers sub-
sidiën geven uit de Staatskas, geljjk
men zulks den rijken doet voor hun
ne kinderen die op meisjesscholen
of op andere scholen gaan, zal even
min worden aangeraden.
Invoerrechten op granen die van
buiten komen, heffen, zou natuurlijk
de prijzen verhoogen. Doch die in
voerrechten zouden, bij goede en
eerlijke uitrekening, zij betalen, die
het meeste brood eten, dat is, de
werkende stand.
In dat geval nu zal de sociale
kwestie nog weer eenige graden
klimmen, en moeilijker worden op
te lossen. Op verplaatsing van de
kwaal zal dit dus uitloopen.
Waar nog bijkomt, dat, bij ver-
hoóging der graanprijzen, de pach
ten natuurlijk niet verminderd zul
len wordenen dientengevolge al
leen de verpachters daarbij zullen
zijn gebaat.
Maar er is nog een middel ter
verbetering, en wie weet of dat niet
zal worden aangeraden.
De grond- en andere lasten, die
de vermindering van pachtsom on
mogelijk maken, zou men kunnen
afschaffen.
«En de tekorten die daardoor
voor den Staat zouden ontstaan
Wel, men zou die dekken kunnen
door derij ksnormaalscholen en kweek
scholen voor het meerendeel of over
al op te heffen, alsmede, door de
subsidiën voor de meergegoeden, voor
de daareven genoemde scholen, aller-
wege te doen vervallen.
Gewis, dat is nog het beste wat er
op uittevinden is want door dat te
doen verergert men de zoo gevaar
lijke sociale kwestie niet, maar be
gint men met nog twee andere kwes-
tiën op te lossen.
Men helpt namelijk den landbou
wenden stand; men helpt den stroom
van onderwijzers, van de onderwijzers
die men ongelukkig maakt, keeren;
en men begint met de rechtmatige
grieven der anti-schoolwetpartij weg
te nemen.
Laten we dus hopen, dat dit het
resultaat van de onderzoekingen der
Staatscommissie zijn zal
Laten we daarbij hopen, dat zij
bij haar onderzoek het Woord van
God eens zal openslaan, teneinde te
zien of soms ook in dat aloude
en beproefde Boek de oorzaken
der veiachtering en de middelen ter
verbetering kunnen gevonden worden.
X.
Bovenstaand artikel is niet het
toegezegde vervolg op «Landbouw
belangen.)) Red.
GOES, 4 Oct. 1886.
Wij lazen dezer dagen een Koninklijk
Besluit van 15 Sept. jl. Dat Besluit bevat
o. a. eene wijziging van enkele vroegere
Koninklijke Besluiten, in verband met de
oprichting van Rijks-telegraafkantoren in
kleine gemeenten.
In het K. B. van 17 Aug. 1870 lezen wij
art e. ,,De kosten van instandhouding van
een telegraafkantoor, waarvan de dienst
met die der Posterijen is vereenigdworden
door onzen Minister, voor ieder geval, be
paald, doch hoogstens tot een bedrag van
f800 'sjaars."
Iedere kleine gemeente had dus jaarlijks
aan het Rijk uit te keeren eene som door
den Minister van Financiën te bepalen.
De toenmalige minister koos een middensom.
En zoo betaalde iedere gemeente jaarlijks
1600.
Maar nu Ieder weeter is geldnood in
ons vaderland. Dat weet de minister ook
welal noemt hij den toestand bevredigend.
De tegenwoordige minister heeft er wat op
gevonden; en wat kan hij ook beter doen
als de Tweede Kamer alle belastingvoor
stellen verwerpt?
Daarom een nieuw Koninklijk Besluit,
dat van 15 Sept. 1886. Het luidt:
«De kosten van instandhouding van een
telegraafkantoor in vereeniging met het
kantoor der posterijen worden bepaald op
f800 'sjaars.» Alzoo het hoogste bedrag
ingevoerd en iedere gemeente voor haar
telegraafkantoor jaarlijks f200 meer doen
bijpassen.
Wij komen hierop later terug, doch wagen
het voorloopig te betwijfelen of deze poging
om de schatkist te helpen, wel slagen zal.
Immers een vermeerdering van lasten
voor een kleine gemeente van f200 'sjaars
is geen kleinigheid.
Gevolg hiervan zal zijn dat vele kleine
gemeenten, die het niet lijden kunnen, het
kantoor zullen opheffen, en wat voordeel
biedt deze verhooging den minister dan?
Als aanvulling van het bericht in ons
blad van Zaterdag 2 Oct. dient, dat de
plannen om eene Chr. Zangvereeniging op
te richten, zijn afgestuit op de weigering
van den heer Poolmeijer, om als directeur
op te treden.
Recht voor allenSocialistisch Week
blad onder redactie van F. Domela Nieu-
weuhuis, bracht dezer dagen aan dr. Kuyper
het verwijt toe, dat hij niet durfde optreden
in eene. socialisten-vergadering; terwijl ds.
Westhof den moed gehad had zulks wel
te doen.
Nu zal men vragenhoe weet Recht
voor allen dat Het antwoord hierop geeft
de Standaard.
Op zekeren avond namelijk meldden zich
bij dr. Kuyper twee bestuursleden van een
Duitsche socialisten-vereeniging aan, dif
hem uitnoodigden het voorbeeld van d,
Westhof te volgen. Jj
Dr. K. heeft daarop geantwoord:
lo. Dat hij goed begreep dat de sociaa
democraten zulk eene vergadering wenschtel j
om naam te maken en zich te kunnen uj
breidenen dat hij zich daartoe niet moe
leenen, en 2o. dat dr. K. in geen gevel ze'.
mogen luisteren naar de godslasteringen der
socialisten. Want zoo zij ooit in zijn bijzijn
het heilige mochten aanranden, gelijk zjj
zulks ten aanhoore van ds. Westhof gedaan
hadden,hij onmiddellijk zou moeten heengaan.
Juist dit laatste mag wel in het oog ge
houden worden. Die zich tegen de aan
randing van het heilige verzet door heen te
gaan, toont grooter moed dan hij die blijft
zitten.
Wjj voor ons verklaren het niet te kunnen
begrijpen. Een hond blaft u aan, zoo gij
zijn meester aanrandt. Zelfs een barbaar -
toornt, wanneer in zijn bijzijn zijn vader r
gesmaad wordt. Hoe kan dan een christen
er koel onder blijven, wanneer men zijn
Vader, Die in de hemelen is, bespot
ig ge-
8 Oct.
rectie-
"ing
ïts-
het
ers
5.)
de
an-
ict.
hunnen
belang-
hunner
loote.
1- of
TINS-
ever
soci)
oboi
NE
jns-
n he*
URG
1 1
1.
■ement
iur
n de
jhter
hroot
WOLFEKTSDIJK. Donderdag 23 Sep
tember, hield de Gemeenteraad alhier eene
openbare vergadering.
Afwezig de heer J. Kaljemein.
De notulen der vorige .''Tg-^ril,^ wt
den gelezen door den heer Burgeme-
tevens voorzitter; de secretaris, hot
aanwezig, was daartoe niet in staat.
Op deze notulen werd o. a. aanmerki,
gemaakt door de heeren Jacob en Vet
sehuure, betreffende een paar zinsneden van
beleedigende strekking, die niet waren
gesproken.
Na enkele mededeelingen werd de Ge
meenterekening andermaal ter tafel gebracht,
zooals zij in de vorige vergadering met al-
gemeene stemmen verworpen was.
Spoedig bleek, dat het vervalschte man
daat van wijlen C. D. Polderman, in leven
deurwaarder, wederom niet aanwezig was,
niettegenstaande de voorzitter beloofd hadiplc
het te zullen overleggen. De heer Phi^™®-®-"-')'
drong er op aan, het stuk te vertoond
Spreker zal aantoonen, dat er geknoeid is,"
doch ten slotte verklaarde de voorzitter,
een brief ontvangen te hebben van den
heer mr. Van der Bilt, te Middelburg,
waaruit na lezing bleek, dat genoemde
rechtsgeleerde het bevelschrift had ver
scheurd.
De heer Philipse meende dat de Burge
meester het recht niet had, bewijsstukken, c
bjj de rekening behoorende, weg te nemen, c
en door andere te doen vervangen, en nog !l
minder, die bij een advocaat te brenrgfi
te meer, daar de commissie van onderzo,
haar rapport aan den Raad had overgeleg
Spreker meent, dat het tijd genoeg is, d
bewijsstukken naar Middelburg te zenden, aL
de rekening door den Raad is goedgekeurd.
Te vergeefs trachtte de voorzitter den Raad'
over te halen tot het goedkeuren der reke
ning. Hij stelde daarbij voor: de f25,
met de wethouders voor hun rekening te
O
'ke.
zaai,
Wegens plaatsgebrek in ons vorig
nr. wordt dit stuk eerst heden gepl&jë/W
mol
~n
