^proef
rit
IE NOOY
E ZICH
SCHRAP
Gonzende
dynamo
bij Irma
la Douce
in de
IOOO
Schade door storm is
nog wel te herstellen
in M k
Nieuwe Caravelle
kreeg luchtdoop
Zaterdag 1 september 1962
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag. 9
Meisje door trein gegrepen
Zelf aan de slag
JAAR VOOR DIEFSTAL
VAN HORLOGES T
Surinaamse oud-minister
nu hoofdambtenaar
Niets ontgaat Beppie Nooy en
met de voet op de orkestbak
aanschouwt zij wat haar me
dewerkers doen met ,.Irma
Ia Douce".
Maxim Hamel met koor in
de scène: „De galg wacht".
„Jongens, luister nu eens
even goed, die laatste scene is
nog niet volmaakt. Zo af en toe
roept regisseuse Beppie Nooy
haar medewerkers bijeen voor
een korte bespreking van het
gerepeteerde.
(Ingezonden mededeling)
UZELF
EENS
g II li es e
Door Manuel van Loggem
A MSTERDAM Het City Theater in Amsterdam is een van ouds bekende
bioscoop. Maar nu heeft het oeroude toneel wraak genomen op haar
jongere zuster in de kunst. De musical beleeft een bloei en het City
Theater zal in de komende maanden gastvrijheid verlenen aan die meng
vorm van toneel, zang en dans, die al zo oud is als de toneelkunst zelf,
maar die in de hele wereld een opvallende verjonging heeft ondergaan.
Irma la Douce is in ons land al
een succes geweest. Doch het Rot
terdams Toneel werd Nieuw Rot
terdams Toneel en de voorstellin
gen konden niet worden voortgezet.
Beppie Nooy zag haar kans.
Zij kocht de rechten van Irma,
zij nam de rol van Irma en zij
ging Irma regisseren.
Een koene en brutale daad voor
iemand die uit het volkstoneel is
voortgekomen. Maar Beppie Nooy had
al bewezen een rasactrice te zijn, ie
mand met aangeboren toneelinstinkt
en nu bewijst zij tevens dat zij her
sens en smaak genoeg heeft om een
musical als Irma met vaste hand te
leiden.
Zij staat in de orkestbak, op het to
neel. zingt haar nummers, jaagt haar
medewerkers op, legt uit en prijst,
buldert en inspireert iedereen. Én ie
dereen is vol lof voor haar met een
mengeling van genegenheid, eerbied,
angst en bewondering.
SPANNING
Op het toneel staat een groepje
jongens van de vlakte, klaar om in
een lied utt te barsten. Donald Jones
oefent in z'n eentje een paar danspas
sen, Johnny Kraaykamp maakt gijn-
tjes met iemand achter de coulissen
en kraait als een haan, maar dan
stapt Beppie Nooy het toneel op en
ieder is vol gespannen aandacht.
..Jongens," zegt ze tot Lex van Wee-
ren en de zijnen in de orkestbak.
„Zo kan het, maar een beetje zoet,
hè. een viooltje erbij."
Het viooltje komt er bij. En het
klinkt allemaal plotseling veel zoeter.
Beppie zingt dan haar liedje, fors,
canailleus. fel. Het koor van bagno
boeven valt in.
We gaan nu vertrekken
Naar een hete hel
Worden opgesloten
In een kale cel.
„Beppie regisseert als een gonzen
de dynamo," zegt John Soer. die ach
ter me in de zaal zit en wacht op
zijn beurt om te repeteren. „Ze diri
geert ze allemaal."
Soer is een vreemde inspekteur in
het stuk.
„Dom maar vrolijk. Hij dwaalt
maar zo'n beetje in die wereld van
zware jongens en lichte meisjes rond."
Johnny Kraaykamp heeft zijn num
mer geëindigd. Hij speelt nog met
zijn hand in het gips. Maar over twee
weken kan het verband er af. „Ik
dacht eerst dat ik bij een soort Rooie
Sien terecht zou komen," zegt hij.
„Maar het is heel anders. Ik heb nog
nooit zo consequent gewerkt of zien
werken. We zijn Beppie heel erg gaan
waarderen. En ik heb een fijne rol
die heel dicht bij mijn vak staat. Ik
moet liedjes zingen en een beetje met
de mensen praten. Een fijne rol."
Donald Jones is ook tevreden. Hij
heeft zojuist weer voor zes maanden
verblijfsvergunning gekregen. Maxim
Hamel komt uitgeput van het toneel
af. Hij speelt de jonge student, de
minnaar van Irma.
„Ik was blij als een kindje met dit
aanbod," zegt hij. „Ik vind het pret
tig om met muziek te werken. Maar
dit is anders dan toneelspelen. Het
moet allemaal wat lichter en toch
meer op de zaal gericht zijn. Dat
heeft Beppie me allemaal geleerd. Ze
heeft een enorme discipline onder ons.
Ze heeft ons echt gedrild. Zo iets heb
ik op het toneel nog nooit meege
maakt."
Als Beppie Nooy even vrij is vraag
BRUMMEN (ANP) De tienjarige
Willy Garrits uit Brammen is gister'
middag bij het passeren van de onbe
waakte overweg tegenover Huize Rhie-
derstein in Brammen door een trein ge
grepen en gedood.
Het meisje was met haar fiets op weg
van school naar huis. Ze had een goe
deren trein laten passeren, maar heeft
de trein uit Zutfen waarschijnlijk niet
gezien. Een vriendinnetje dat bij haar
achterop zat, zag de trein wel en sprong
van de fiets.
ik hoe ze deze opvallende ordelijk
heid onder de onordelijke lieden die
akteurs meestal zijn heeft weten te
bereiken.
„Misschien omdat ik de enige vrouw
onder zoveel mannen ben," zegt ze.
„Het is voor een vrouw moeilijk om
mannen te regeren. Misschien heb ik
me daarom extra schrap gezet. Maar
het is eigenlijk ongelooflijk dat het zo
prettig gaat. Er wordt van de jon
gens zoveel verlangd, zingen, akteren
en dansen."
VERSCHIL
„Is er veel verschil met de Rotter
damse opvoering?" vraag ik.
„Natuurlijk. Deze wordt een musi
cal. De vorige was een toneelstuk met
zang. Daar wil ik niks ten nadele mee
zeggen, hoor. Maar wij spelen het nou
eenmaal anders, zo tussen revue en
blijspel in, zonder dat het een klucht
wordt. Twinkelend, gezellig."
Op 6 september zullen wij weten
wat zij er met haar jongens van
heeft gemaakt. Dan gaat de première
in het City Theater. In de grootste
bioscoop van Amsterdam.
AMSTERDAM (ANP). degens dief
stal van zevenduizend polshorloges is de
38-jarige koopman J. L., die op het Wa-
terlooplein zijn waar placht te verko
pen, door de Amsterdamse rechtbank
veroordeeld tot een jaar gevangenis
straf met aftrek van het voorarrest. De
officier van justitie had veertien dagen
geleden dezelfde straf geëist.
Wegens uitlokking van de diefstal
het geven van een valse sleutel en het
verstrekken van inlichtingen veroor
deelde de rechtbank de 46-jarige horlo
gemaker J. H. E. tot een gevangenis
straf van een jaar en drie maanden
met aftrek. Tegen hem had de officier
anderhalf jaar gevangenisstraf met af
trek geëist.
De diefstal ter waarde van hon
derdduizend gulden werd op 15 juli
1960 gepleegd bij een importfirma van
horloges. Dat gebeurde kort nadat de
horlogemaker daar als bedrijfsleider
was ontslagen. Toen in oktober vorig
jaar de dader van een andere horloge-
diefstal werd aangehouden, kon ook de
diefstal bij de importzaak worden opge
lost.
Van onze correspondent
PARIJS De Caravelle-Horizon, de
nieuwe ver.sie van het Franse verkeers
vliegtuig voor middenafstanden, heeft
gisteren te Toulouse zijn luchtdoop on
dergaan.
De Caravelle-Horizon is eerder een
perfectionering van de bestaande Cara
velle dan een nieuw type vliegtuig.
Dank zij de vervanging van de Rolls
Royce-motoren door Amerikaanse Ge
neral Electric-motoren is de stuwkracht
met 2300 kilo toegenomen, waardoor de
kruissnelheid tot 860 km en de actie
radius tot 2500 km konden worden op
gevoerd. Het vliegtuig zelf is twee ton
zwaarder geworden en weegt nu 52 ton.
Er kunnen nu in plaats van tachtig 89
passagiers worden vervoerd, en ook
meer bagage. In plaats van een lan
dingsbaan van 1700 meter kan deze
nieuwe Caravelle met een baan van
1370 meter volstaan.
De gewone Caravelle is op het ogen
blik bij twintig luchtvaartmaatschappij
en van negentien landen in gebruik. Er
zijn er nu 124 in de lucht er er zijn er
nog 1'51 in aanbouw. De K.L.M. is een
van de weinige Europese maatschap
pijen, die geen Caravelles bezitten.
De zesjarige J. G. M. Scholte uit Mus-
selkanaal is daar gisteren met zijn fiets
in het water gereden en verdronken.
MONICA VITTI: STER
Monica Vitti de
anti-ster, uitverko
ren instrument van
Antonioni, de groot
ste Italiaanse regis
seur van onze tijd.
Monica Vitti
beroemd door drie
films dank zij hem,
die zij „de meester"
noemt en aan wie
zij toebehoort.
Monica Vitti
onuitputtelijke bron
van expressies, van
ingetoomde gebaren
en bewegingen
waarmee zij geeste
lijke sferen concre
tiseert.
VAN ÉÉN REGISSEUR
-Jij
CTORM en regen hebben in het
afgelopen weekeind veel kwaad
gedaan. De storm heeft de rozen-
takken door elkaar en tegen el
kaar geslagen en de zo rijk bloei
ende trosrozen hebben daardoor
veel geleden. Het is goed de scha
de nu maar zo spoedig mogelijk te
herstellen. Enkele zonnige dagen
kunnen nog veel goedmaken. Alle
half beschadigde bloemen die u
misschien aanvankelijk nog heeft
laten zitten kan u nu veel beter
ook verwijderen waardoor nieuwe
knoppen meer ruimte krijgen.
Als u de hoogop groeiende dahlia's
voldoende heeft gebonden, zijn er nu
volop bloemen. Zij houden van een
natte grond en niet al te warm weer.
Wilt u echter grote bloemen hebben
dan moet u de planten regelmatig
pluizen: De zijknopjes moeten dan
van de hoofdstengel verwijderd wor
den. Men laat dus maar één bloem
op één stengel komen en u zult eens
zien welke goede resultaten daarmee
zijn te bereiken. Hier en daar komt
PARAMARIBO (ANP) De oud-mi-
nister van justitie en politie in Surina
me H. Shrimisier is met ingang van 30
augustus, afgelopen donderdag, be
noemd tot hoofdambtenaar ter beschik
king van de minister van justitie en po
litie. Met ingang van diezelfde datum
was hem ontslag verleend als minister.
De heer Shrimisier trad af na een pro
ces te hebben verloren, dat de rijsthan-
delaar Carlos Thomas tegen hem had
aangespannen. Een telegram van minis
ter Shrimisier zou ertoe hebben geleid,
dat de levering van tienduizend ton on
gepelde rijst aan Venezuela niet aan de
handelaar werd gegund.
Een belangrijk punt in de aanklacht
was Shrimisiers lidmaatschap van de
•Verenigde Hindostaanse Partij. De frac
tievoorzitter van deze partij in de Suri
naamse Staten was een concurrent van
de heer Thomas.
DE NATUUR IN EN OM UW HUIS
&OILST3ES
VITSTBOOIBN
OVSS
uer cnas
Sneeuwklokjes kan men nu bestellen.
Ze zijn vooral geschikt voor de kleine
tuintjes en zullen in het gras ook wel
voldoen. Dan dient men de kleine bol
letjes over het grastapijt uit te strooien.
Op de plaats waar ze dan terecht komen,
kunnen ze ook gepoot worden. De bol
letjes kunnen op een diepte van onge
veer zeven centimeter komen. Vroeg in
het voorjaar als het eerste gras gemaaid
wordt zal men het nog groene loof wel
moeten sparen!
Sneeuwklokjes kunnen ook prima aan
de voet van een hoog opgaande boom of
van een heester gepoot worden. In ieder
geval op een plaats, waar 's zomers geen
andere planten gepoot worden, zodat ze
rustig in de grond kunnen blijven zitten.
De bolletjes rusten 's zomers graag in
een koele bodem.
Dahlia's kan men nu volop uit eigen
tuin snijden. Dat doet men of vroeg in
de morgen of tegen de avond. In geen
geval midden overdag in de felle zon
de bloemen zouden anders slap gaan
hangen.
Indien snijbloemenvoedsel in het. water
wordt opgelost zal dat de levensduur van
de dahlia zeker ten goede komen.
ook nog luis in de dahlia's voor. De
zaadhandel heeft er een prima mid
del voor.
Als u in juli muurbloemen heeft ge
zaaid zullen ze nu verplant moeten
worden, want zij kunnen niet op het
zaadbedje blijven staan. Ze moeten
op een apart bedje verspeend of ver
plant worden. Neem ze daarvoor
voorzichtig uit het zaadbed op en ver
plaats ze op een onderlinge afstand
van ongeveer vijftien centimeter. Laat
in de herfst kunnen ze dan nog op
de voor hen bestemde plaats in de
border worden gepoot. Ze moeten dan
wel een zonnig plekje hebben.
Kleur in uw tuin
AUes is in de
natuur nog steeds
aan de late kant.
Zodoende staan
de mooie herfst
bloemen nu nog
in voile fleur en
.vele andere zo
merbloemen die
in meer normale
zomers al weer
lang waren uitge
bloeid pronken
nu nog volop. Als
men lege plekjes
in de tuin heeft
kunt u die nu nog
beplanten met rijk bloeiende knolbego
nia's. Deze zijn in diverse kleuren te
bestellen. Ze bloeien nog door totdat de
vorst er een eind aan maakt en laten
we hopen dat dit moment nog ver weg
ligt. Knolbegonia's kunnen best de vol
le zon verdragen. Ze groeien alleen goed
in een luchtige grondsoort en daarom
zult u eerst wat turfmolm en oude goed
verteerde mest door de bovengrond
moeten roeren.
In de moestuin is er nu ook nog
volop werk; de andijvie die men al
eerder heeft gepoot, moet nu een
lichte overbemesting hebben. De be
kende korrelmest kunt u voor dit
doel gebruiken en per tien vierkante
meter is ongeveer drie honderd gram
nodig. Dit over enkele weken nog
eens herhalen. Ook de boerenkool die
u gepoot heeft en die nu doorgroeit
kan er behoefte aan hebben.
Als u volgend voorzomer volop ra
barber uit eigen tuin wilt oogsten,
moeten de planten nu worden besteld.
De soort Paragon is heel goed, die
is niet zo zuur en de vrouw heeft er
dus niet zo veel suiker in te doen.
Rabarber verlangt een zeer voedza
me en goed vochtopgevende grond
soort en u moet dus een flinke laag
oude mest door de grond been spit
ten.
Hyacinthen
Het is nu de goede tijd de bloem
bollen voor het vervroegen in huis te
bestellen en doe dat vooral bij een
solide firma. Hyacinthen die u op wa
ter wil kweken moeten een speciale
behandeling hebben ondergaan en
vooral als ze tegen Kerstmis en
Nieuwjaar in bloei moeten staan zult
u dus geprepareerde bollen moeten
bestellen. Natuurlijk kunnen vroeg-
bloeiende soorten Hyacinthen ook in
potten met aarde tot vervroegde bloei
gekweekt worden. Het is een leuke
cultuur en als het goed doet en
niet te laat begint kunt u er mooie
resultaten mee bereiken. Zet de gla
zen met de -bollen in een donkere en
niet te warme kamerkast, koe] en
vorstvrij. De wortels moeten in het
water langzaam tot ontwikkeling kun
nen komen.
door Anthony Bosman
TJET IS bijna verschrikkelijk om personen te vertolken, die' niets
i mogen zeggen, niets doen, maar heel weinig uitdrukken, alleen
denken. Men moet alleen denken en alles moet te lezen zijn in een blik.
Toch wordt de expressie bereikt", zegt Monica Vitti, de ster van
Antonioni in drie opeenvolgende films.
Hitchcock heeft tot vreugde van
de verheerlijkers van de alleen
heerschappij van de regisseur, het
geen automatisch een denigratie
van de spelers inhoudt, eens ge
zegd: „Acteurs zijn vee. Ik drijf
ze in een film naar het einde zoals
de cowboys een kudde naar de
ranch". Nog nimmer echter is de
heerschappij van de regisseur zo
absoluut geweest als bij de twee
vooraanstaandste filmkunstenaars
van de laatste jaren: Michelangelo
Antonioni en Alain Resnais.
Hun actrices en acteurs zijn niet
alleen instrumenten maar meer nog
klankborden. Zij worden niet slechts
bespeeld, doch resonneren heel het
gamma van moeilijk tot klinken te
brengen intenties. Zowel Antonioni
als Resnais zijn in hun laatste films
resp. l'Eclisse en l'Année dernière
a Marienbad, gekomen tot een
uiterste verfijning van menselijke
zielsbetrekkingen. De dramatische
handeling is verdrongen door een
reeks psychische sferen, die om
standig worden opgeroepen uit ge
baren en bewegingen die nauwe
lijks handeling zijn en eerder rei
ken tot de geabstraheerde expres
sie van het innerlijk gebeuren.
Vandaar de noodkreet van Moni
ca Vitti na een dag van opnamen,
die uitsluitend bestonden uit negen
tot veertien maal herhalen van
praktisch „stomme" taferelen
Antonioni was op de set gekomen
en had zich zoals gewoonlijk
een half uur afgezonderd om in vol
komen concentratie over het ver
loop van de scènes te beslissen. Hij
werkt met slechts een fractie van
een draaiboek en heeft lange voor
bereidingen nodig om tot zijn hech
te en in alle details verzorgde beel
den te komen.
De taferelen krijgen pas vorm
als hij eraan bezig is. De personen
zijn neergezet, de belichting is ge
regeld. Antonioni beschouwt het
beeld door de camera. Dan kunnen
de spelers hun gang gaan. Niet vrij
uit, doch tot in essentie onderwe
zen over wat zij moeten overbren
gen.
Geen woord
Dit keer het is voor de film
„l'Eclisse" moet het geestelijk
verband tussen Monica Vitti en de
kamer van haar geliefde worden
geconcretiseerd, of liever het gees
telijk antagonisme, want Monica
staat op het punt een eind te ma
ken aan de dood geworden liefde.
Geen woord zegt zij. De strijd
moet worden afgelezen uit haar
schaarse bewegingen, haar blikken,
uit de incongruentie van haar we
zen met het interieur.
Geen vee
Antonioni geeft aanwijzingen,
doordringt zijn spelers van zijn vi
sie en laat hen deel uitmaken van
allesbetekenende sfeer. Toch be
schouwt hij zijn acteurs niet als
„vee". Hij heeft eens gezegd: „Ac
teurs zijn een heel belangrijk ele
ment in de actie, maar ik moet hen
geheel en al in mijn handen heb
ben. Ik vertel hen zo weinig moge
lijk over de karakters, die zij moe
ten uitbeelden of over de scène, die
zij moeten spelen. Ik probeer hen
niet zozeer via hun intelligentie te
registreren als via hun zenuwen en
hun instincten. Ik wil eigenlijk dat
zij hun „ik" verliezen, waardoor
het mij mogelijk wordt vanuit het
ruwe materiaal de figuren te schep
pen, die ik nodig heb. Het belang
rijkste is dan te kiezen en de juiste
expressies bijeen te brengen."
Monica Vitti is de actrice met wie
Antonioni in zijn manier van film
maken de meest penetrante resul
taten bereikt. Meer dan enig ander
voegt zij zich naar de intenties van
de meester, een woord dat hier ze
ker op zijn plaats is. Meer dan enig
ander ook weet zü het sterkst de
psychische sferen tot werkelijkheid
te maken. De films l'Avventura, La
notte en l'Eclisse hulden zich rondom
haar blonde verschijning, haar wel
sprekende ogen.
Het is waar dat in La notte Jean
ne Moreau de hoofdrol speelde,
maar hoe goed haar vertolking ook
was, pas met de verschijning van
Monica Vitti als de dochter van de
rijke Milanese industrieel kwam de
sfeer van geestelijk geisoleerd zijn,
niet uit wanhoop maar uit zelfbe
wustzijn, weer op het doek dat voor
de vertolkingen van Monica Vitti in
zo sterke mate bepalend is.
Uitverkoren
De „anti-ster" heeft men haar
genoemd en ook „het intelligentste
instrument van de moderne filmi
sche vormgeving". Het zijn kreten
zonder veel betekenis. Haar uitver
koren zijn door Antonioni berust op
een geestelijke en emotionele band,
die zich verder uitstrekt dan de
filmopnamen. In feite verkeert zij
in dezelfde positie als Sophia Loren,
alleen is gij niet in Mexico met An
tonioni getrouwd. Belangrijk is al
leen dat Antonioni's ideale vertolk
ster ook zijn ideale metgezel is
geworden.
Haar roem dankt Monica Vitti
aan Antonioni, maar zelf heeft zij
aan haar carrière gewerkt: eerst
op het toneel in Rome, daarna voor
de televisie. Op de kijkkast ontdek
te Antonioni haar, niet echter a s
actrice maar als stem en hij ge
bruikte haar om de stem van Do
rian Gray in „II Grido" na te syn
chroniseren. Pas later vond de ac
trice genade in zijn ogen en met
„l'Avventura" begon voor Monica
Vitti een nieuwe carrière.
Michelangelo Antonioni: meer
dan instrument.
