TAPTOE DELFT IN DE REGEN
Amerikaans escorte
gaf demonstratieve
actie ander tintje
Onderzeeër
dropte nog
infiltranten
HISTORISCHE AUTO
OP EIGEN KRACHT
NAAR OVERLOON
ROYALE DOOP
VAN OLIEREUS
Rotterdamse vaarwaters
in eikaars vaarwater?
i
Politieke hordenloop
op Aziatische Spelen
Geschetter
leed onder
gekletter
Luns voorzitter
van delegatie
„SPORTFEEST" IN DJAKARTA
Strenge keuring
want vis moet
naar vis smaken
Mrs. Rathbone
legde bijltje
er bij neer
Nieuws versneld
via Telstar
Vrijdag 24 augustus 1962
ZEEUWSCH DAGBLAD
Gekriebel
„M'n (baai"
Geen acteurs
PANTSERWAGENS NIET ALLEEN WEST-BERLIJN IN
UIT DE KERKEN
ASSEMBLEE DER VN
Liever in gevangenis
dan in legioen
Vol herinneringen aan de avond van 12 mei 1940
GEVAARLIJKE OPDRACHT
BEHANDELING AANVARING BIJ KONINGSHAVEN
UIT DE WERELD
BERISPING GEVRAAGD
Na botsing overleden
GEEN LICHT
NIET SCHIETEN
KAPITALEN
Bag. 5
Van een onzer verslaggevers.
DELFT Met een oorverdo
vend lawaai kletterde de regen
neer van het dak van de Nieuwe
Kerk, van de toren, in het laby
rinth van buizen onder de tri
bunes. Boven het geraas klonk
uit de luidspreker: „Wij voeren
u mee naar de landmacht van de
zeventiende eeuw." Er klonk
trompetgeschal, in de lichtbun
dels marcheerde het Staatse
leger het Delftse marktplein op.
De mensen op de stampvolle tri
bune schuilden met vier of vijf
man onder één parapluie of onder
één regenjas. De bejaarden, die
voor een kwartje op de generale
repetitie van de Taptoe konden
komen kijken, waren in groten
getale opgekomen. Bijna alle 1700
plaatsen die er voor hen waren,
waren bezet. Ze probeerden zich
met kranten en stukken papier
tegen de regen te beschermen.
Een man liep de tribunes af.
,.Geen droge draad meer aan mijn
lijf", mopperde hij, en hij ver
dween in het duister. In de gigan
tische arena klonk de zeventiende-
eeuwse marsmuziek van het tam
boer- en trompetterscorps van de
LuohtmachtkaderschooT in Schaars-
bergen die het Staatse leger uit
beeldt.
Kort tevoren nog hadden ze in
een oude school in de Trompet-
straat voor de kapper in de rij
gestaan, spelend met hun harnas
sen en hun helmen, de musketten,
griranekend om de kriebelende
snorren en baarden die hen wer
den aangeplakt. De kappers De
Haan en Gerven stond het zweet
op het voorhoofd. Binnen twee uur
moesten ze tachtig man van prui
ken en van schmink voorzien.
De inspeciënt van de Taptoe,
luitenant U. H. R. Jonkmans, stap
te opgewekt lachend in de opge
wonden drukte rond. Terloops'
hielp hij, geholpen door kinderen
uit de buurt, links en rechts een
soldaat de deur uit.
„Van kindsbeen af", vertelde hij
glunderend, „heb ik al graag ach
ter de coulissen van het toneel ge
werkt. Hier bij de Taptoe heb ik
mijn draai gevonden." Met een te
rugblik op zijn grillige carrière
vertelde hij lachend: „Ik ben ook
nog een poosje boekhouder ge
weest. Toen de crisis kwam om
streeks 1930 namen ze voor mij een
boekhoudmachine."
Terwijl hij naar de wachtende
historische militairen rende ver
telde de commandant, sergeant A.
J. den Hooglander: „Voor de zesde
keer sta ik hier in de schijnwer
pers. Telkens met andere jon
gens. Dat valt niet mee. De jon
gens moeten oude excercitie met
andere ritmen uitvoeren. Boven
dien voelen ze zich wat vreemd in
het sehij nwerperslicht. Soldaten
zijn ten slotte geen acteurs."
Even later liep hij met de troep
het licht van de schijnwerpers bin
nen. Terwijl de soldaten hun krie
belende snorren waren vergeten,
mopperden ze op de regen.
De veertienjarige \V:m Broek
mans een van de jongens die mo
gen helpen met de Taptoe, trok
zich niets aan van de regen: „Ik
help al zeven jaar", zei hij, „en
ik heb het wel erger meegemaakt."
Toen liep hij naar de markt, naar
die orgie van kleur, licht, muziek
en vooral van regen: het begin van
de negende Taptoe Delft.
Op de Grote Markt van Delft is het jaarlijkse festijn van licht en klank weer op gang gekomen: de Taptoe.
Duizenden hebben tijdens de generale repetitie van gisteravond het kleurige spel gevolgd en de trommels horen
dreunen in een strakke cadans. Onze fotograaf verraste het Staatse leger in opmars. Even later zou Prins Maurits
te paard voorbijkomen.
Van onze correspondent
NED. HERV. KERK
Beroepen door de Generale Synode
als predikant voor buitengewone werk
zaamheden (vormingsleider v. h. cen
trum te Barchum): J. H. Jimmink te
Drogeham.
GEREF. KERKEN:
Aangenomen naar Franeker (Fr.),
vac. dr. A. Kruiswijk: P. Huisman te
Ooltgensplaat. Benoemd voor pastoraal
werk te Renkum-Heelsum en assisten
tie van geestelijke verzorging op stich
ting „Wolfheze", te Wolfheze: P. v. d.
Spel, a.s. em. pred. te 's-Gravenhage-Z.
BONN Aan de Amerikaanse
doorlaatpost Checkpoint Charlie in
de Friedrichstrasse vlak bij de Ber-
lijnse muur is het gisteren tot een
hernieuwd Amerikaans-Russisch de
bat gekomen. De Amerikanen wei
gerden hier opnieuw aan drie Rus
sische gepantserde auto's, bemand
met zwaar gewapende soldaten, de
doortocht tenzij de Russen een
Amerikaanse escorte voor hun kor
te trip naar het Russische oorlogs
monument in West-Berlijn
aanvaarden. Drie uur lang
de Russen ditmaal, in tegenstelling
tot vorige keren, hardnekkig neen
zeggen. Toen capituleerden zij voor
de Amerikaanse onverzettelijkheid.
Met deze drie zwaar gepantserde
wagens brengen de Russen, omdat
verontwaardigde Westberlijners her
haaldelijk de Russische autobus met
stenen hadden bekogeld, nu al vier da
gen aflossingspersoneel naar hun mo
nument in de Tiergarten in West-Ber
lijn. In iedere wagen zitten, behalve
de chauffeur, vijf tot zes soldaten,
hoewel in één auto gemakkelijk twin
tig tot 25 man kunnen de totale be
waking van het monument. Het is dan
ook zonneklaar dat de Russen met de
ze optocht van gepantserde wagens
beogen een demonstratie van de eer
ste orde in West-Berlijn te houden.
Zij willen de indruk wekken dat hun
veiligheid in West-Berlijn nog altijd in
groot gevaar is, dat de Westelijke ge
allieerden de orde niet kunnen hand
haven en dat West-Berlijn een onvei
lig „oorlogsnest" is waar men alleen
gepantserde wagens en met machine
pistolen gewapende militairen kan
heen zenden. Dat moet hun theorie be
vestigen dat West-Berlijn een steun
punt van de Navo is, dat opgeruimd
moet worden en vervangen door een
„vrije stad".
EERSTE PROTEST
De Amerikanen weigeren niet de
doortocht aan alle Russische voertui
gen naar West-Berlijn. Zij wénsen al
leen demonstratieve acties in de kiem
te smoren door de pantserwagens een
Amerikaans escorte te geven. Dat
hebben zij de afgelopen drie dagen
steeds gedaan zonder dat de Russen
daartegen protesteerden.
De Russen weigerden gisteren ech
ter zeer hardnekkig het escorte, na
dat zij de Amerikanen openlijk hun
wapens hadden getoond alsof zij wil
den zeggen: „Ons kan in dit onrusti
ge stadsdeel niets gebeuren." De twee
tegenstanders stonden drie uur lang
in de Friedrichstrasse oog in oog,
zonder dat er overigens ook maar
iets dreigends van het dispuut uit
ging, Daarna kozen de Russen eieren
voor hun geld, accepteerden het Aime-
zouden rikaanse escorte en reden snel naar
bleven hun monument.
DEN HAAG. De Nederlandse
delegatie naar de Algemene Vergade
ring der Verenigde Naties, die op 18
september in New York begint, zal
onder leiding staan van minister Luns.
De Nederlandse ambassadeur in New
York, dr. J. H. van Roijen, zal als
vice-voorzitter optreden.
Voorts maken van de delegatie deel
uit de leden van de Eerste Kamer prof.
dr. L. J. C. Beaufort en uir. M. van der
Stoel en de leden van de Tweede Kamer
prof. S. Korteweg, dr. I. N. T. Diepen
horst en mej. mr. J. C. H. H. Vink, die
als vertegenwoordigster optreedt van het
Nederlands vrouwencomité.
De vakbeweging zal vertegenwoordigd
zijn door dr. W. Albeda. In de delegatie
zijn verder opgenomen dr. L. A. M.
Lichtveld, vertegenwoordiger van Suri
name en mr. N. Debrot, voor de Neder
landse Antillen.
DJAKARTA. In het grote sta
dion in Djakarta, dat speciaal daar
voor is gebouwd, beginnen vandaag
de Aziatische Spelen zonder dat er
deelnemers bij zijn uit Nationalis-
tisch-China, het land dat één der
oprichters is van de Federatie der
Aziatische Spelen. Ook Israël doet
niet mee en de deelneming van Ja
pan is nog onzeker.
Tot gisteravond duurde de rel voort,
die was ontstaan over de inreisvisa
voor de Chinezen van Formosa en
voor de Israëli's. Zij waren uitgeno
digd, maar zij hadden geen inreisver-
gunningen ontvangen omdat hun lan
den door Indonesië niet worden er
kend.
Israël had al eerder laten weten,
dat het niet langer wilde wachten
het trok zijn hele ploeg terug. For
mosa wilde nog wachten tot midder
nacht.
Deur dicht
Gisteravond besliste Subandrio, In
donesië's minister van buitenlandse
zaken, dat aan de Israëli's alsnog ïn-
reisvergunningen zouden worden ver
strekt, als zij daarop nog prijs zou
den stellen.
Formosa zou ze ook nog hebben-
kunnen krijgen, als zijn afgevaardig
de naar het dagelijks bestuur van de
Federatie maandag niet zonder visum
op het vliegveld van Djakarta was ge
land. De illegale binnenkomst van de
ze afgevaardigde had de deur dicht
gedaan.
De kwestie van de visa was gis
teren voor Japan aanleiding tot het
dreigement, dat het zijn ploeg zou
terugtrekken, als Israël en Nationa-
listisch-China door de politieke ver
wikkelingen niet mee zouden kunnen
doen.
In Zwitserland zei de voorzitter
van het Internationale Olympische
Comité, dat het comité niet langer
het beschermheerschap van de Azia
tische Spelen wenste te dragen en
dat de Olympische vlag niet zou mo
gen worden gehesen.
Klacht
In Taipeh (Nationalistisch-China)
werd geëist, dat de Spelen zouden
worden afgelast, en dat Indonesië
zou worden geroyeerd als lid van de
Federatie, het Internationale Olympi
sche Comité en alle andere sportfe
deraties.
De voorzitter van het Israëlische
Olympische Comité kondigde aan
dat hij bij de internationale sportfe
deratie een klacht zal indienen tegen
Indonesië.
Ondanks alles zullen de Aziatische
Spelen vandaag beginnen zonder
Israël en zonder Nationalistisch-Chi
na. Communistisch-China en linkse
groeperingen in Indonesië hebben
daarmee in ieder geval hun zin ge
kregen. Zij hebben er steeds op aan
gedrongen geen leden uit die twee
landen in Indonesië toe te laten.
GROOTEBROEK. Op de Zessteden
weg in Grootebroek is gisteren de 59
jarige mevrouw Vriend-Van der Gulik
door een vrachtauto aangereden. Zij was
op slag dood.
Mevrouw Vriend passeerde een gepar
keerde auto toen van de andere kant de
vrachtwagen naderde. De chauffeur kon
een aanrijding niet voorkomen.
ANTWOORD
De Russen hébben deze Westelijke
handelwijze gistermiddag prompt be
antwoord. Zij dreigden dat zij. indien
de Amerikanen Russische pantserwa
gens met bestemming Tiergarten zou
den blijven escorteren, alle Ameri
kaanse transporten, zowel in Oost-
Berlijn als op de Autobahn van West-
Duitsland naar West-Berlijn in den
vervolge eveneens zouden escorteren.
Een tweede stap van de Westelijke
geallieerden in Berlijn was gisteren
dat zij, een dag na de opheffing van
de Russische stadscommandantuur in
Oost-Berlijn, op normale wijze inspec
tietochten door Oost-Berlijn lieten on
dernamen. Daarmee wensten zij ken
nelijk te onderstrepen dat van een
inkrimping van de Westelijke rechten,
ook in Oost-Bérlijn, ondanks deze op
heffing, geen sprake kan zijn.
POPPE BENOEMD
Dit alles gebeurde op dezelfde dag
waarop het Oostduitse ministerie van
defensie de benoeming bekendmaakte
van een Oostduitse stadscommandant
voor Oost-Berlijn. De genera al-majoor
van de communistische Volksarmee,
Poppe, werd als zodanig benoemd.
Als zetel kreeg hij Karlshorst toege
wezen, waar tot dusver de Russi
sche troepen in dit stadsdeel hun gar
nizoensbureau hadden. De taak van
Poppe omvat, zoals officieel is mede
gedeeld: „de handhaving van de
veiligheid van Oost-Berlijn."
Daarmee verscherpen de Russen en
de Oostduitsers de nieuwe situatie,
ontstaan door de opheffing van de
Russische commandantuur Karlshorst.
De benoeming van Poppe moet nog
eens duidelijk maken dat Oostiberlij-
ners thans ..geheel" onder Oostduits
beheer staan. Dat geheel" is even
wel niet waterdicht. In de eerste plaats
namelijk is aan de Westelijke geal
lieerden het recht van toegang tot
Oost-Berlijn nog steeds niet ontzegd;
in de tweede plaats hebben de Rus
sen zich het recht voorbehouden oen
het geallieerde verkeer tussen West-
Berlijn en West-Duitsland te contro
leren; in de derde plaats blijven de
Russen deelnemen aan de bewaking
van de drie oorlogsmisdadigers Hess,
Speer en von Schirach in de geal
lieerde gevangenis in Spandau in
West-Berlijn en blijven zij ook hun
oorlogsmonument in West-Berlijn
trouw bewaken.
DEN HAAG. Vis moet naar vis
ruiken en smaken en niet naar carbol.
Het is een principe dat door het pro-
duktschap voor vis en visprodukten
wordt gehuldigd èn verdedigd. Baars
en snoekbaars die in het IJselmeer,
Veluwemeer of Ketelmeer gevangen
zijn, moeten worden gekeurd. Zit er een
(carbol)luchtje aan, dan wordt de vis
voor menselijke consumptie afgekeurd.
Vis die leeft in verontreinigd water,
kan naar carbol gaan smaken en rui
ken. Het grootste risico dat zulke vis
gevangen wordt, loopt men in de vroe
gere Zuiderzee. Het is evenwel moge
lijk dat Noordzee-vis aan hetzelfde
euvel lijdt. Het produktschap ziet ech
ter geen kans om een landelijk contro
le-apparaat op te bouwen voor een naar
het zich laat aanzien betrekkelijk korte
tijd.
Het ligt in de bedoeling dat Urk,
Harderwijk, Huizen en Enkhuizen zul
len worden aangewezen als de havens
waar de vis moet worden gekeurd. Zou
blijken dat de vissers met de „carbol-
vissen" ook naar andere havens uitwij
ken, dan zullen ook daar keuringen
worden ingesteld.
LIVORNO (UPI). Twee Nederland,
se deserteurs uit het Vreemdelingenle
gioen zijn gisteren in Livornó veroor
deeld tot gevangenisstraffen van twee
jaar en twee maanden. Vorige maand
hadden de mannen een aantal kruimel
diefstallen gepleegd. Bovendien kregen
de 28-jarige L. H. en de 22-jarige C. de
J. een boete van 480 gulden.
De mannen hadden op Corsica een boot
gestolen om naar Elba te deserteren.
De diefstallen hadden zij op Elba ge
pleegd. Ze reageerden nogal laconiek op
hun straf. „Beter twee jaar in een Ita
liaanse gevangenis dan vier jaar zoge
naamde vrijheid in het Vreemdelingen
legioen", zo vertelden zij hun rechters.
HOLLANDIA. De twee Indone
sische onderzeeboten, die maan
dagavond voor de noordkust van
Nieuw-Guinea werden gesignaleerd,
hebben waarschijnlijk toch nog en
kele infiltranten aan land gezet.
De bevolking van een aan de Ta-
nah-Merahbaai gelegen kampong, drie
dagmarsen van Hollandia, heeft ten
minste gisternacht een rubberboot aan
het strand gevonden. Er lagen muni
tie en voedsel in. In de boot zouden
tien man kunnen zijn vervoerd.
Uit Hollandia zijn terstond enkele
kleine patrouilles van de landmacht
naar de Tanah-Merahbaai gezonden.
De onderzeeërs zelf zijn na de nacht
van maandag op dinsdag niet meer ge
signaleerd.
Schout-bij-nacht Reeser zei te hopen
dat de waarnemers van de Uno zo
spoedig mogelijk met hun werk zullen
beginnen „opdat dergelijke meldingen
niet alleen van Nederlandse kant be
hoeven te komen". Hij heeft generaal
Rikhye van de vondst van de rubber
boot op de hoogte gesteld.
De Indische generaal is gisteren
toch, zoals oorspronkelijk zijn plan
was, naar Manokwari gereisd.
Hij zou gisteren later op de dag naar
Biak vliegen om zich vandaag via
Sydney naar Djakarta te kunnen be
geven. Hij wordt morgen in Djakarta
verwacht.
Rikhye heeft verklaard dat „be
paalde zaken niet zo vlot verlopen
als de Uno wenselijk acht". Hij zal
daarbij het oog hebben gehad op het
uitwerpen van strooibiljetten boven
Nieuw-Guinea, waardoor geïsoleerde
infiltranten op de hoogte kunnen ko
men van het staakt-het-vuren. Dat zal
gebeuren met Indonesische vliegtuigen,
waarin waarnemers van de Uno mee
vliegen.
Intussen is generaal Rikhye door de
militaire autoriteiten in Hollandia vol
ledig van de situatie in Nieuw-Guinea
op de hoogte gesteld. Zo is hem een
inzicht gegeven in de hoeveelheid ma
terieel, die de ordemacht van de Uno
nodig zal moeten hebben. Schout-bij
nacht Reeser acht het mogelijk dat
de Nederlandse strijdkrachten zal wor
den gevraagd een deel van hun mate
rieel achter te laten voor de troepen
van de Uno.
Ook zijn in overleg met de verte
genwoordigers van de Uno plannen
uitgewerkt voor het inrichten van op
vangcentra voor infiltranten, die nu
elk ogenblik in grote groepen uit het
oerwoud kunnen komen. In die opvang
centra kunnen de infiltranten dan on
der leiding van hun eigen commandan
ten verblijven tot 1 oktober, de datum
waarop de Uno het bewind in weste
lijk Nieuw-Guinea overneemt.
Van een onzer verslaggevers
OVERLOON. Met een
sukkelgangetje reed gisteren
een donkergrijze, logge bestel
wagen Overloon binnen. In een
garage dicht bij het Nationaal
Oorlogs- en Verzetsmuseum
werd de wagen een Morris
1939 met het oude nummer
G-44645 gestald. De chauf
feur, de 64-jarige T. Bergman
uit Amsterdam, stapte uit.
,,Een rustig ritje was het", zei
hij. „De sleepkabel in de cabine
hebben we niet nodig gehad.
Dat wist ik vantevoren. Als je
maar kalm aan doet met dat
oude beestje, is er geen vuiltje
aan de lucht."
Het was de laatste grote rit van
de wagen, van Amsterdam naar Over
loon. Nog eenmaal zal de wagen rij
den: morgen. Het zal maar een klein
ritje zijn van de garage naar bet Na
tionaal Oorlogs- en Verzetsmuseum,
maar het zal de meest opvallende "it
zijn die de auto, een zwaar gepant
serde, afgedankte geldtransportauto
van de Nederlandsche Bank, ooit heeft
gemaakt
Er zal een muziekkorps vooruit lo
pen, andere auto's zullen volgen. In
het museum zal de auto plechtig wor
den overgedragen aan het bestuur
van het museum. Het zal een feeste
lijke dag zijn, waarbij iedereen zal
denken aan de onopvallendste, meest
geheime en ook meest heroïsche -'it
van de auto, gemaakt op de donkere
avond van 12 mei 1940.
De heer Bergman zat die dag aan
het stuur. Ook hij zal morgen aan die
dag terugdenken, als hij voor het
laatst achter het stuur van de oude
Morris zit. „12 mei 1940", vertelde
hij, „was een -gespannen dag. Er wer
den bommen gegooid in Amsterdam
en er was om de haverklap luchtalarm.
De directie vroeg: wil je een gevaar
lijke opdracht uitvoeren. Ik zei: ja. Ik
zat altijd langs de weg met geldtrans
porten. Dat was altijd gevaarlijk. Ik
wist ook wat er te koop was; een
Van onze scheepvaartredacteur
ROZENBURG. Niets was na
gelaten om de doop van de negentig
duizend tons tanker Esso Libya tot
een waar spektakelstuk te maken. Op
de Rozenburgse werf van Verolme
lag het sierlijke Noorse zeilende
AMSTERDAM (ANP) Zijn de
Nieuwe ,Maas en de Koningshaven in
Rotterdam gelijkwaardige vaarwaters
of is hier sprake van één vaarwater
met een haven? Er bestaat verschil
van opvatting over en er zijn tal van
uitspraken over gedaan die met elkaar
in strijd zijn.
De inspecteur-generaal voor de scheep
vaart, de heer C. Moolenburgh, zei dit
gisteren voor de Raad voor de Scheep
vaart, die de aanvaring behandelde tus
sen een kustvaarder en een gesleepte
tanklichter bij de ingang van de Konings
haven op 21 september vorig jaar.
Het is van groot belang dat de twee
slachtigheid die op dit punt bestaat uit
de wereld wordt geholpen, zei de heer
Moolenburgh. Hij vroeg de. raad daarom
zich over deze kwestie uit te spreken.
Ter voorlichting van de raad gaven op
verzoek van de heer Moolenburgh de
rijkshavenmeester en -onderhavenmees
ter. de adjunct-havenmeester van de ge
meente en de directeur van het Loods
wezen in het betrokken district hun
mening over deze zaak.
Op 21 september was de kustvaarder
Berkelborg, afkomstig uit Alblasserdam,
in aanvaring gekomen met de tanklich
ter Bohemia, die werd gesleept door de
sleepboot Mastgat. Enkele jaren geleden
was dezelfde sleepboot ook al bij een
aanvaring op dit punt betrokken geweest.
De kustvaarder kreeg schade aan stuur
boordzijde achter de bak. De kapitein
verklaarde de sleep pas te hebben gezien
toen deze zich ter hoogte van het Ant
werpse hoofd bevond.
Het was zijn bedoeling geweest vóór
de sleep over te varen. Op het laatste
moment was nog het commando „Volle
kracht achteruit" gegeven, maar een aan
varing was toen al niet meer te vermij
den geweest.
Volgens de inspecteur-generaal had de
kapitein, hoe de opvattingen over het
vaarwater ook mogen zijn, rechtens voor
de sleep moeten uitwijken. Hij stelde de
raad voor de kapitein een berisping te
geven.
Ruim zeshonderd dorpen in Indië
staan onder water, doordat de Brahma-
poetra en zijrivieren buiten hun oevers
zijn getreden. Naar schatting vijftigdui-
bii het binnenvaren van de Koningshavenzend mensen zijn geëvacueerd.
schoölschip S0rlandet tegen de neus
van de machtige, 260 meter lange
romp van de tanker. De heer C. Ver
olme zei: „Om het contrast tussen
het verleden en de toekomst in de
scheepsbouw beter te laten zien."
Dat was nog niet alles. Aan de dirk
van de bezaansmast van de Sprlandet
was een buitenmodel champagnefles
vastgemaakt. Het was een meer dan een
halve meter hoge fles met een inhoud
van vijf liter. De heer Verolme: „Een
gewone fles zou wat hebben misstaan
bij zulk een schip."
WEERBARSTIG
De drie masten van het zeilschip
waren versierd met vele vlaggen. De
andere schepen op de werf waren ge-
pavoiseerd. Uit Epemay waren twee
broers de wijnkeldermeesters Guy en
Daniel Martin overgekomen. Uiteraard
omdat het schip zo groot was, was nog
een half dozijn Nederlanders ook ge
stoken in dezelfde vakkleding met lange
witte voorschoten. Twee hunner pres
teerden het zelfs om glimmende bazui
nen tot schallen te brengen. In de
bezaans- en hoofdmast stelden zich de
tachtig leerlingen van de Sprlandet op.
In deze scène hanteerde mevrouw
M. J. Rathbone het bijltje. De echt
genote van de president van de Stan
dard Oil Company te New Jersey was
niet gelukkig. De kolossale fles schom
melde log naar de scheepswand, tikte
er even tegen, maar brak niet. Een golf
van teleurstelling ging door de vele
honderden belangstellenden op de kade
en de tribune.
Eigenhandig beijverde de heer Ver
olme zich om de fles weer binnenboord
te krijgen. Met beide handen heeft
mevrouw Rathbone toen de zware fles
tegen de scheepsromp gekletterd. Nog
nooit kwam er zoveel champag-ne-
schuim op een schip terecht. De doop-
ster hief van vreugde beide armen
omhoog en de niet minder blije heer
Verolme greep haar handen.
GEUS OP NEUS
In de grote ontvangstzaal ging ba
zuingeschal vooraf aan de toespraak
van de heer Verolme: „Tien jaar ge
leden leverde ik als scheepsbouwer
mijn eerste schip van 1500 ton af aan
een Finse reder. Vijf jaar geleden werd
het contract getekend voor dit schip.
Toen was er van deze werf nog niets
te zien. De Esso heeft ons toen wel een
groot vertrouwen geschonken."
Mevrouw Rathbone ontving van hem,
vergezeld van een kus, gouden oorhan
gers met diamanten bezet. De heer J.
M. B. Howard, president van Esso Tan-
Een kolossale schuiinvlek van
een buitenmodel champagnefles be
vestigde gistermiddag de doop van
de Esso Libya. Mevrouw Rathbone
wierp de fles met beide handen
tegen het negentigduizend tons
schip, nadat de eerste poging was
mislukt.
kers, deelde mee dal het schip niet
voorgoed uit de Rotterdamse haven
zal verdwijnen. Op zijn reizen zal het
ook Rotterdam aanlopen. Bij de vele
genodigden, die dit alles zagen en hoor
den, waren ook drie afgevaardigden uit
Libye, onder wie de minister voor
petroleumzaken. Tenslotte: tijdens het
diner werden via de Telstar tussen de
werf en de rederij in Amerika telex
berichten gewisseld over de geslaagde
doopplechtigheid.
Aan alles was dus gedacht om er een
onvergetelijk feest van te maken. Al
leen vroeg men zich in Nederlandse
marinekringen af, waarom op de neus
van de Esso Libya de geus prijkte.
TILBURG. In het St. Elisabeth-zie-
kenhuis in Tilburg is gisteren de 64-ja
rige mevrouw C. Verhagen overleden.
Zij was 12 augustus in Tilburg in bot
sing met een auto gekomen.
paar idagen tevoren had ik nog gezien
hoe een paar militaire bussen wer.
den beschoten".
Hij zweeg, leunend op de grijze be
stelwagen. ,,Ik moest naar Den Haag.
Met deze wagen. Waarom wist ik niet.
In de cabine kwam een gewapende
militair te zitten. Achter me reed een
vrachtwagen met mariniers. Op de Ko
ninginnegracht in Den Haag werd van
uit een huis op ons geschoten. Ik
reed door; de mariniers raakten in
gevecht. Ik werd aan de achterkant
de tuin van paleis Noordeinde bin
nengeloodst. Daar werd me gezegd,
dat ik prinses Juliana, prins Bernhard
en de prinsesjes Beatrix, die twee
jaar oud was en Irene, negen maan
den oud, naar IJmuidea moest bren
gen, waar de Engelse torpedojager
Codrington klaar lag om hen naar En
geland te brengen. Op dat ogenblik
raakte ik er niet van onder de indruk.
Ik werd evenmin nerveus of bang. Ik
deed gewoon mijn dienst".
Om zijn verhaal te illustreren stak
hij een grote sleutel in het slot van
de achterdeur, dat knarsend open
sprong. Hij deed de deur open en wees
naar binnen: een vierkante grauwe cel,
zonder lichtinval.
„Daar moesten ze in", zei hij. Als
de deur dichtzit is het er pikdonker.
Door dat kleine gaatje achterin kon
verse lucht naar binnen".
De zwaargepantserde auto is onge
schikt om mensen te vervoeren. De
carrosserie weegt vier ton. Daarom is
de auto voorzien van extra stugge ve
ren, zodat hij geweldig -bonkt en
stoot. „De hele middag", ging de
heer Bergman verder, „zijn wij in de
paleistuin bezig geweest om de laad
ruimte enigszins bewoonbaar te ma
ken. Prins Bernhard haalde een paar
matrassen uit het paleis om op te zit
ten. Het wiegje van prinses Irene kon
niet mee.
Toen het donker was, om half tien,
gingen we weg via de Zilk, Vogelenzang
en Haarlem naar Velsen. Achter mij
reed de vrachtwagen met mariniers
en een auto met bagage. Het was pik
donker. Achter in de auto was toet
doodstil. De kinderen sliepen. D»
Prinses en de Prins hadden er elk
een op schoot.
Bij Velsen werd het even angstig.
De pont lag aan de overkant. Wij zet
ten de auto's onder de bomen. Wij
wachtten, wachtten. Op de pont duur
de toet ook lang. Er stond een sterke
stroom en het duurde twintig minu
ten voor we aan de andere kant wa
ren. Er kwam heel laag, precies over
het kanaal een Duits vliegtuig over.
De spanning op de pont was voelbaar.
Plotseling klonken er schoten. Prins
Bernhard riep: Niet schieten!. Het
vliegtuig vloog door. Het was een van
de soldaten geweest. De jongen was
in zijn zenuwen op het vliegtuig gaan
schieten".
Toen was het leed geleden. Met
draaiende machines lag het Engelse
marineschip te wachten. Het insche
pen ging vlug. „Voor ik de wagen
had gekeerd", zei de heer Bergman,
„was het schip al huiten". Voor zij
aan boord waren gegaan hadden
prinses Juliana en prins Bern-hard
daar op die donkere kade in IJmui-
den de chauffeur en de andere bege
leiders een hand gegeven en hen har
telijk bedankt.
De auto die de hoofdrol speelde m
deze gebeurtenis heeft nog jaren en
jaren grote kapitalen vervoerd voor
de Nederlandsche Bank. De heer
Bergman Mom in die jaren op van
chauffeur tot chef van de garage. De
auto moest tenslotte worden afge
dankt.
Morgen maken zij samen de laat
ste rit. Het zal voor de heer Berg
man een van de laatste diensten zijn,
die hij de Nederlandsche Bank be-
wijst. Hij gaat in december met pen
sioen. Velen zullen morgen terugden
ken aan die trieste dag in 1940. Dat
zullen ook de mensen doen, die de
auto straks in het museum zullen
zien.
De heer Bergman hoeft daar niet
voor naar Overloon. „Telkens als ik
nu de prinsessen zie op de film, op
de televisie of waar ook, moet ik
denken aan die avond in de paleis
tuin, toen ik hen in die donkere auto
tilde".
Van onze correspondent
PARIJS De Amerikaanse com
municatiekunstmaan Telstar is giste
ren voor het eerst met succes ge
bruikt voor overbrenging per snelte-
lex van nieuwsberichten van New
York naar Parijs. De in Parijs ver-
By JOSEPH M. SHEEHAN
Special to Tht New York Tünee.
'VIA TELSTAR
NEWPORT, R. I., Aug. 22
he news, that Columbia hai
been eliminated as a contender!
for the America's Cup she had!
•Mended so valiantly four years
Jfo hit her crew hard. -
Glit Shields and his colleague)*,
;ere swarming industriouslylS
er their gray-hulled craft,!
b
becking rigging hopefully for
.another race,they thougl
•hen they received the aor!
iwful tidings.
schijnende internationale editie van
de New York Times publiceerde die
berichten gisteren met de vermelding
„Via Telstar".
Zoals bekend behoorden onze bladen
tot de eerste die korte tijd na de
lancering van de Telstar van die
kunstmaan gebruik maakten voor te
lefonische overbrenging van nieuws
over de Atlantische Oceaan.
In totaal bracht de Telstar gisteren
vijfduizend woorden nieuws over naar
het Parijse kantoor van de New York
Times. Het overseinen duurde maar
vijf minuten. Het ging ruim zestien
maal zo snel als het normale oversei
nen van persberichten.
Het ging om een eerste technische
proef. De New York Times heeft nog
geen toestemming van de Franse
P.T.T. gekregen voor dagelijks ge-
bruik van deze nieuwe verbinding