BURGEMEESTER KON
HET ZELF GOEDKOPER
Drie Franse
vliegtuigen
neergestort
KAPPIE EN DE WATERZUIL
Asiel aangeboden
aan spion Soblen
Dinsdag 31 juli 1962
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag. 2
TIEN DODEN
DRIE MAANDEN VOOR
HOOFDAGENTEN
Stevig en zelf
Een degelijke brug
Ook de honden
Niet technisch
's Nachts
„Dominicus-brug"
Amnestie uit nood in
Oost-Duitsland
Zweefvliegen boven
de Westhoek
aisïr.ïïrê'r
S3," iteX'StK
BORSSELE Ja, burgemeester zijn van een niet al te grote gemeente, dat is het. Iedereen bij
naam kennen en precies weten hoeveel inwoners de tachtig jaar gepasseerd zijn en als het nodig is
zelf een brug ontwerpen en in elkaar zetten. De burgemeester van Borssele, de heer P. J. Domi-
nicus, is zo iemand, die dat allemaal weet en kan.
In Borssele hebben ive hem gisteren
gesproken: de man van de brug, burge
meester P. J. DominicusEvenals de foto
van de brug werd ook deze foto gemaakt
door de gemeentesecretaris van Borssele
de heer M. F. Boogert. Behalve, dat hij
dit jaar 25 jaar gemeentesecretaris is in
Borssele, is hij ook een verwoed fotograaf.
V mag van Borssele zeggen wat u wilt
maar ze kunnen er bruggen bouwen en
fotograferen in het gemeentehuis.
Van onze correspondent
PARIJS In de afgelopen 24
uur zijn drie vliegtuigen in Frank
rijk neergestort, waardoor tien
mensen om het leven kwamen en
drie ernstig werden gewond.
Het eerste toestel was een oplei-
dir.gsvliegtuig voor parachutisten, een
tweemotorige De Havilland, dat in de
buurt van Gaillac (Tarn) veronge
lukte. Het ongeluk gebeurde kort na
dat de eerste leerling-paraehutist in
de buurt van het vliegveld van Gail
lac was afgesprongen. Ooggetuigen
zagen hoe het vliegtuig plotseling in
een vrille raakte en neerstortte. Vier
leerling-parachutisten onder wie een
twintigjarig meisje, de instructeur van
de burgerlijke parachutistenschool van
Gaillac en de piloot kwamen om het
leven. De oorzaak van het ongeluk is
onbekend.
Vrachtwagen
Het tweede toestel was een Dakota
van de opleidingsschool voor burger
vliegers van Le Bourget (Parijs), dat
in de buurt van Coulommiers, dicht
bij Parijs van geringe hoogte omlaag-
stortte. Het toestel probeerde een lan
ding uit te voeren op het vliegveld
van Coulommiers. Hierbij raakte het
met een vleugel een vrachtwagen, die
naast de startbaan geparkeerd stond.
Vier van de zeven inzittenden waren
op slag dood; de drie anderen werden
ernstig gewond.
Voorts stortte op de Mer de Glacé,
de grote gletscher in de buurt van
Chamonix een helikopter neer, die een
gewonde alpinist had geborgen.
Hoewel het toestel zwaar werd be
schadigd. brachten de inzittenden er
het leven af. De piloot en de gewon
de werden door een reddingsploeg van
de alpinistenschool naar het zieken
huis van Chamonix overgebracht.
Van onze correspondent
LONDEN. Een niet nader aange
duid land heeft aangeboden dr. Robert
Soblen politiek asiel te geven, aldus
werd gisteren in Londen meegedeeld
door enkele Lagerhuisleden. Soblen is
de Russische spion die in nerika tot
levenslang werd veroordeeld.
Hij wacht thans in Engeland op een
beslissing van de regering, na zijn ver
zoek hier asiel verleend te krijgen.
Soblen verblijft intussen in de gevange
nis van Brixton in Londen.
Drie leden van het Lagerhuis pleitten
gisteren voor de zieke spion bij de mi
nister van binnenlandse zaken. Zij dron
gen er bij hem op aan Soblen toe te
staan in Engeland te blijven.
AMSTERDAM. De als Ot en Sien
bekend staande hoofdagenten van de
Amsterdamse politie A. C. en J. B.
zijn gisteren door de rechtbank in Am
sterdam veroordeeld tot drie maanden
gevangenisstraf met aftrek. Hun colle
ga J. N. van 't H. kreeg twee maan
den met aftrek opgelegd.
De drie politiemannen, die in cafe's
moesten controleren of de Drankwet
niet werd overtreden, was het aanne
men van steekpenningen ten laste ge
legd.
Gisteren is de burgemeester 66 jaar
geworden. Hij droeg een diep-donker-
blauw kostuum en dwars over zijn vest
hing een gouden horlogeketting. Hij zat
in zijn kamer achter een stalen bureau
en keek uit op de berg van Troje. Het
is een groot man, die burgemeester, die
zijn ambtsketen in een vitrinetje boven
de schoorsteen heeft hangen.
i iik
Om u aardrijkskundig even op "weg
te helpen: Borssele ligt op Zuid-Beve
land, zo'n twintig kilometer ten Zuid
westen van Goes. Het is een vierkante
gemeente, waarin vijftienhonderd men
sen grotendeels van de landbouw leven.
De zware kleigrond is bijzonder vrucht
baar en noodt tot oud worden: twee
procent van de bevolking is boven de
tachtig. De heer P. J. Dominicus kan u
ook precies zeggen wie dat zijn, want
hij heeft de namen keurig genoteerd in
zijn zakagenda;
Borssele mag dan afwisselend geschre
ven worden met een of twee essen, met
en zonder "n", de burgemeester houdt
er van om de zaken stevig en waar
nodig zelf aan te pakken. Kijk, ik weet,
dat burgemeesters veel kunnen, maar
een brug zelf slaan in een dag, neen dat
dat óók kon wist ik niet.
Nu ik gisteren in Borssele geweest
ben weet ik dat ook dat mogelijk is en
de heer Dominicus heeft mij persoon
lijk uit de doeken gedaan hoe hij het
allemaal voor elkaar heeft gekregen.
„Tien minuten hier vandaan hebben
we langs de Westerschelde een strand",
zo hoorde ik in de burgemeesterskamer,
waarin die ochtend, naar de lucht te
oordelen, al vele sigaren tot as waren
geworden. „Maar wilde men bij dat
strand komen dan moest men of door
een geul waden of een half uur omlo
pen. Het eerste was bij hoog water niet
mogelijk en de tweede manier was niet
aanlokkelijk voor de strandbezoekers".
De Kaloot heet dat stuk strandgebied
en er werd al vele jaren over gepraat,
dat het toch dringend nodig was om
eens een brug te slaan over die onge
veer twintig meter brede geul.
„Tijdens de watersnoodramp in 1953
spoelde er een brug aan in Borssele",
vertelde de heer Dominicus verder.
„Waar die brug vandaan is gekomen
weet niemand, maar een aantal burgers
heeft hem over de geul gelegd. Een tijd
je later was de brug totaal weggezakt in
de geul. Er werd een tweede bruggetje
geslagen, maar ook dat heeft het niet
lang uitgehouden".
Borssele's burgervader vond, dat er
eindelijk eens iets definitiefs moest ge
beuren: hij gaf gemeentearchitect De
Hartog opdracht om een degelijke brug
te ontwerpen.
Zo op het eerste gezicht een dood
gewoon bruggetje en u zoudt er in Bors
sele misschien schouderophalend aan voor
bij gaan. Wilt u er dan wel even rekening
mee houdendat deze brug het werk is van
een burgemeester, die tot voor kort mis
schien nauivelijks een brug kon natekenen
laat staan ontwerpen.
„Mijn brug werd tenslotte vier meter
korter dan die van de architect en van
ijzer in plaats van hout. En wat heel
belangrijk was: ik kwam zes en een
half honderd gulden lager uit. Ik heb
mijn plan vervolgens voorgelegd aan
B. en W. en men ging akkoord. Ten
overvloede heb ik nog voorgesteld om
alles wat het meer dan zesentwintig
honderd gulden zou kosten uit eigen
zak bij te passen."
„"We houden u aan uw woord", zei
B. en W„ maar voorlopig zit de burge
meester-ontwerper nog beneden die
prijs.
Voorovergebogen zat DeWitt te luis
teren. Zijn ogen waren gesloten en
zijn vingers bewogen zich krampach
tig op het ritme van die vreemde
woorden, alsof hij poogde de onbe
grijpelijke klanken een betekenis te
ontrukken. Fairlie begreep volko
men hoe het DeWitt te moede was.
Waarover sprak die man, die tien
tallen eeuwen geleden had ge
leefd en was gestorven? Was dit het
klankbeeld van een of andere onvoor
stelbare krachtproef in de even on
voorstelbare strijd, die eens tussen
de zonnen had gewoed? Sprak hij van
overwinningen of van nederlagen?
Fairlie had al herhaaldelijk naar
die stem geluisterd, maar het was
hem tot nog toe onmogelijk dit ge
heel onbevangen en nuchter te doen.
Zijn hart klopte sneller, zijn hoofd
huid tintelde en trok, zijn handpal
men waren klammig. Hier sprak een
man tot andere mannen op het mo
ment van een overweldigende crisis,
en ieder woord was geladen en in
dringend. Dit was te merkwaardiger
omdat die woorden van dertigdui
zend jaar geleden weinig invloed
zouden kunnen hebben op iemand
van deze tijd maar toch was het
zo.
Al lang was in Fairlie de onplezieri
ge en uit wetenschappelijk oogpunt
laakbare overtuiging gegroeid dat de
boodschap, waarnaar hij luisterde,
voor hem even belangrijk was als
voor de mensen voor wie zij oorspron.
kelijk was bedoeld, en dat hij die
moest begrijpen voor het te laat
zou zijn.
Hij móést die woorden begrijpen.
En de stem sprak voort, de vormen
van de woorden en uitdrukkingen wer
den bijna herkenbaar. In de duisternis
even over de drempel lag het be
grip, dat wachtte, wachtte op dat éne
machtswoord dat klaarheid zou bren
gen. Een illusie de stem zweeg
en er was niets meer.
DeWitt stond op en schakelde de
bandrecorder uit. Hij boog zich over
het vierkante doosje van plastic,
waarmee de luidspreker verbonden
lyas. In het doosje stond een zilveren
balletje op een pen van plastic. Het
had heel langzaam staan draaien. De
bewegingen werden steeds trager en
eindelijk stond het balletje met een
nauw hoorbaar klikje stil. DeWitt
zuchtte. Zo voorzichtig als een moe
der haar eerstgeborene opneemt nam
hij de metalen kogel van de pen.
Fairlie zei: „Ik begrijp nog steeds
maar niet hoe ze het hebben klaar
gespeeld zoveel woorden op die bal
te krijgen."
„Wij ook niet", zei DeWitt verbit
terd. Hij zette de bal in een rek
waar er nog meer in stonden. „We
kunnen het geluid horen, maar dat
is alles. In theorie is het zo, dat
niet de kleine ijzerdeeltjes van de
band die klanken vormen, maar dat
er bij het overbrengen groepen van
atomen, misschien zelfs van electro-
nen werden gevormd. Een onzicht
bare straal tast ze af om de geluids
golven te reproduceren, maar het is
ons zelfs niet eens gelukt er precies
achter te komen wat voor straal dat
is."
Hij keek naar het rek en de rijen
glanzende geheimzinnige kogels.
„En dan te denken dat we alle
kennis in onze handen hebben" zei
hij. „Hun eigen stemmen, hun ei
gen woorden, alles en het is
Hij maakte een wanhopig gebaar eri
draaide zich om. „Hoe staat het met
u, professor Fairlie heeft u al iets
bereikt?"
..Mijnheer DeWitt," zei Fairlie,
„met alle beleefdheid die me nog ten
dienste staat heb ik u al herhaalde
lijk gevraagd niet de spot met me te
drijven." Hij ging naar de recorder
en drukte de knop in waardoor de
band zacht suizend terugliep.
Mistroostig staarde hij ernaar.
„Hebt u er ook maar enig benul
van hoe lang het duurt een vergeten
taal om te zetten, zelfs als je over
tweetalige inscripties beschikt zo
als de steen van Rosetta? Tientallen
jaren. Hele generaties. En in dit ge
val Fairlie drukte weer een
knop in en nu stond de band stil,
even onbewogen en onmededeelzaam
als de glanzende ballen in het rek.
„Vandaag of morgen wordt de ont
dekking van Gassendi publiek", zei
DeWitt. „Dat kan niet anders. De
Verenigde Naties zullen een onder
zoek forceren. En daarna is het om
zo te zeggen gemeengoed geworden.
Als wij onze tijd niet gebruiken voor
dat dat gebeurt, zijn we even dood
of verloren ais de oermensen. We
moeten die wetenschap veroveren
en we moeten de eersten zijn."
„Als u me nu eens alleen liet, dan
zou ik aan 't werk kunnen gaan",
zei Fairlie geïrriteerd. Hij aarzelde
tussen bewondering voor DeWitts ca
paciteiten en een intens verzet tegen
zijn jachtig ongeduld als het de pro
blemen van anderen betrof. Hij
scheen te denken dat dit werk even
eenvoudig was als mandenvlechten
en onkruid wieden; om gauwer klaar
te zijn moest je eenvoudig harder
werken.
Zonder op DeWitt's. antwoord te
wachten schakelde hij de recorder
weer in. Weer klonk die diepe krach
tige stem over de kloof van dertig
duizend jaren, en weer kreeg hij een
onplezierig gevoel in zijn maag
streek. Hij wilde hier niet aan toe
geven sentimentele onzin en
concentreerde zich op de sonograaf,
waar een fosfornaald op het gevoe
lige papier een grafiek registreerde,
die was gebaseerd op de analyse van
de klanken die op de band waren
opgenomen.
DeWitt was niet weggegaan. Weer
luisterde hij, terwijl hij onbeweeg
lijk, als een roofdier dat zijn prooi
beloert, naar de naald staarde.
„Hoe komt het dat sommige stuk
ken van die grafiek zoveel donker
der zijn dan de andere?"
(Wordt vervolgd)
De architect zette een en ander op
tekening en er kwam een brug, die
tweeëndertighonderdvijftig gulden zou
moeten kosten.
Nu moet u weten, dat de heer Domi
nicus er een afschuwelijke hekel aan
heeft om te veel voor iets te betalen.
Als het om bedragen gaat slaat hij on
middellijk aan het rekenen en kan iets
goedkoper dan zal hij niet nalaten om
zulks luide te verkondigen. Zo was het
ook met die brug van de gemeente-
architect: die brug kon er aanzienlijk
goedkoper komen en op dat moment
ging burgemeester Dominicus van start:
hij pakte een balpen en een stuk papier
en begon een brug te ontwerpen.
„Neen, dat is nou juist het leuke: ik
ben helemaal geen technisch wonder en
u zult mjj thuis nooit zien timmeren of
zo. Trouwens, bruggen heb ik nooit
eerder ontworpen, maar ja, het was nu
een kwestie van geld".
Onze gastheer van gistermorgen was
een gezellige prater en zijn hand ging
voordurend in zijn linkerbinnenzak. Er
kwam dan een bruinlederen porte
feuille uit en die zat vol met krante
knipsels. De burgemeester toonde ze
om de juistheid van bepaalde woorden
te bewijzen. Een handig, maar voor de
binnenzak zwaar systeem.
„Hier, dit was mijn eerste ontwerp en
u ziet wel, dat dat er bepaald niet
technisch uitziet". Uit zijn bureaulade
had de heer Dominicus inmiddels een
map met tekeningen en papieren ge
haald. „Het tweede tekeningetje, dit,
ziet er al wat beter uit, maar ik heb die
brug tenslotte tien keer op papier moe
ten zetten, alvorens er een goede tech
nische lijn inzat".
Nu is de burgemeester ook een slim
man: hij vertelde niets tegen de ge
meentearchitect over zijn plannen. Op
het gemeentehuis kreeg men het con
signe te zwijgen als het graf en in de
Misschien dat Borssele voor vele
snelle automobilisten wat uit de route
ligt, maar als ik u een tip mag geven:
ga er eens kijken. Is het niet vanwege
die brug, dan in ieder geval omdat het
er rustig is langs het strand aan de
oever van de Westerschelde, althans
gisteren tot twee uur in de middag.
Die tekening van de brug was dus
voor elkaar, maar nu het ijzer en de
rest. Dit vertelde burgemeester Domi
nicus er van:
„Ik ben een aantal sloperijen afge
gaan en in Vlissingen kon ik een stel
letje oude tramrails op de kop tikken.
„Hout om over de brug te lopen en
34 millimeter buis om als leuning te
dienen heb ik ook gevonden. Oor
spronkelijk wilde ik als leuningen een
paar scheepsrailingen nemen, maar de
smid kon die buis goedkoper leve
ren. Hier ter plaatse hebben we de
hele zaak geconstrueerd en het enige,
dat er dus nog overbleef was de brug
over de geul leggen."
Nu is het zo, dat burgemeester Do
minicus, die eigenlijk waarnemend
burgemeester is, omdat hij zonder dat
„waarnemend" al gepensioneerd had
moeten zijn, niet alleen een oogje op
de brug heeft gehouden. Neen, ook
de burgervaderlijke handen werden
uit de mouwen gestoken en men keek
er in Borssele niet meer vreemd van
op, wanneer de burgemeester in de
smidse stond te hameren.
„U ziet het, hier zit nog een
schram", aldus de amateurbruggema-
ker, die het over het nieuw te bou
wen gemeentehuis met de architect
nog lang niet eens is. Ook dat kan
goedkoper. „De brandweer heeft gaten gg
gespoten in de geul om de betonnen I gg
voeten van de brug in te plaatsen en
in een dag was het zaakje bekeken.
„Ik heb er aan gewerkt met drie
gepensioneerden en dan natuurlijk de
smid. Daar heb ik overigens ook het
laatste woord nog niet mee gesproken,
want ik vind zijn rekening te hoog.
Hij moet maar eens een avondje bij
mij komen en dan mag hij eens pre
cies vertellen hoe het zit met de ge
tallen op zijn rekening. Als een brood
je bij de bakker een kwartje kost, ga
ik beslist geen dertig cent betalen."
Ik ben er gisteren twee maal over-
avonduren zat de burgemeester intus- f heen gewandeld, over die brug van
sen tot 's nachts vier uur gebogen over
zijn tekeningen.
BERLIJN (UPI). Zonder dat er
enige ruchtbaarheid aan is gegeven
hebben de Oostduitse machthebbers se
dert half juni al honderden gevange
nen vrijgelaten uit de overvolle ge
vangenissen in Oost-Berlijn. Deze nood
gedwongen amnestie, verleend alleen
aan mensen die tot korte vrijheids
straffen waren veroordeeld, is blijk
baar afgekondigd om het nijpend te
kort aan arbeiders in de industrie aan
te vullen en tegelijk meer ruimte te
krijgen voor politieke gevangenen.
Vaak zijn er nu in Oostberlijnse ge
vangeniscellen twaalf mensen opgeslo
ten, terwijl die oorspronkelijk bedoeld
waren voor hooguit vier gevangenen.
Men schat dat er in gevangenissen
in de Oostzone vijftienduizend politie
ke gevangenen zuchten, van welk aan-
ial de helft pas na de oprichting van
de Berlijnse muur, nu een jaar gele
den, was gearresteerd.
de burgemeester. Als ik mij niet ver
gis, zal men over vele eeuwen nog
met de vinger naar deze brug wijzen
en zeggen „Dat heeft die burgemees
ter Dominicus toch maar voor elkaar
gekregen voor een redelijk prijsje".
De brug moet ook een naam heb
ben en de burgemeester van 's Heer
Arendskerke, die de helft van de
kosten heeft betaald, heeft voorge
steld om het geheel „Dominicus-brug"
te dopen.
.Daar wil ik niets van weten", was
gisteren het besliste commentaar van
de bouwer. „Ik zie het allemaal ge
woon als een plicht en wat mij be
treft mag men die brug de „Uit
komst" noemen.
Ik zou zeggen, laten die twee bur
gemeesters het maar onder elkaar
„uitvechten", maar mocht een van
beide heren mijn mening vragen, dan
zeg ik direct: „Dominicus-brug".
Want burgemeesters, die zelf een
brug bouwen en ontwerpen zijn met
een lantaarntje te zoeken. Of zijn er
soms nog meer in Nederland?
|IIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII|||||||I|I||||I||||II||||||||||||||||HII|[|III|I||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||I1IIIIIIIIIIIIIII[||||||||[||||||||||||||||IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
73. In het kamp van de H20-televisie
ontstond koortsachtige opwinding toen
er aan de einder een grote stofwolk op
doemde.
.Daarin bevindt zich iets, dat met
grote snelheid naderbij komt!" riep
Sprenkel uit. „Dat kan niemand anders
zijn dan de Verschrikkelijke Zand
man!"
we
d-doen we als het monster b-bijt?
„Of hier de hele boel tot puinpoeder
slaat?" vulde Okki aan. „Tja... ik heb
het er ja ook niet erg op begrepen..."
erkende Kappie, wat zenuwachtig aan
zijn snor .plukkend.
„Houd het hoofd koel!" raadde Spren
kel aan. „De kijkers van het T.V.sta-
tion H20 rekenen op u, mannen. Ais de
R-hemeltje.. daar hebben we het!waterdetector nu maar opschiet, zodat
N-nou begint de ellende en n-narigheid we op tijd een fontein hebben!" ,c
pas goed!" kermde de maat. „Watl Maar de waterdetector kreeg niet dedrup waren gekomen,
kans zijn werk af te maken. Hij werd
op heterdaad betrapt door de militai
ren, die daarop het kampement om
singelden.
„Gelukkig... het zijn mensen!" zei de
maat opgelucht.
Toen de aanvoerder hen echter met
schorre stem toeschreeuwde dat zij de
handen omhoog moesten steken, begre
pen allen, dat zij van de regen in de
HAAMSTEDE. Ene blik in w
Westhoekse luchtruim in de afgelopen
dagen, geeft een toenemende activiteit
het afgelopen
gekomen voor een 14-daaes »de
de Schouwse verMigSg de®Tl Ar"
z^m^
lingen. De K Haamstede nieuwe-
wiil de 7 s, e?n 'weezitter, ter
met de bijna voltooid*06^61 is' £amen
van de V z A r Jl? meuwe hangar
het vliegveld een T" d,e- vele tenten op
belangstelling is daTn aanzien' Da
«te bestaat weer de mn£T,i -°age-
een vluchtie j mogelijkheid om
ken, wat een nnóii?e Westhoek te ma-
is. ongekende stille sensatie
