KAPPIE EN DE WATERZUIL Kostbare installaties té echt voor alleen maar proeven-op-de-grond VRIJ BAAN TOT STAVANGER yz ABASIN Slager bedreigt vrouw met mes Uit de kerken Vrijdag 6 juli 1962 ZEEUWSCH DAGBLAD Pag. 2 TE GEVAARLIJK BESLIST NOOIT ECHT NIET NODIG ail s Hl ■iiiiiiiiininiiiiiiiiii! nn ül lllllllllllllllllllllllillIWI SCHOTLAND GRETNA GREEN f"- BERWICK •- ÏHOLY ISLAND V\\ O J .SPADEADAM y' NEWCASTLE GARLISLE, ENGELAND RAKETBAAN «ROMEINSE MUUR GRENS kalmeert de zenuwen zonder slaap te verwekken! ■llIltlllliillSllllillllilIlllI n 0ERM m Johnny .■i Hart ■iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiini Italiaanse meren met vuil water LANCEERBASIS" BIJ ROMEINSE MUUR Van onze redacteur wetenschappen SPADE AD AM Nog niet zo heel veel jaren geleden was de voornaamste bezienswaardigheid in het golvende Engelse heuvelland dicht bij de Schotse grens het natuurstenen bastion dat de Romeinen er eeuwen geleden opwierpen om de uit het woeste noorden aanstormende barbaren te weren. De brokkelige resten van dat tientallen kilometers lange bastion, Hadrian's Wall, thans een beschermd monument, een trekpleister voor toeristen en een bron van studie voor oudheidkundigen, heeft vele bressen. In de grootste, vele kilometers brede bres, ten noordoosten van Carlisle, ligt de grootste Europese lanceerbasis voor raketten. In wijde omtrek zijn langs de opmerkelijk goede autowegen grote okerkleurige borden ge plaatst waarop met vette zwarte letters staat: SPADEADAM. Die borden wijzen de weg naar wat ogenschijnlijk de nieuwste bezienswaardigheid van de streek is, maar wat in werkelijkheid een terrein is waarop potten kijkers en andere nieuwsgierigen alleen van grote afstand een blik kunnen slaan, bij voorbeeld vanaf de hooggelegen verkeersweg van Carlisle naar Newcastle. Hierin het noorden van Engeland, zou West-Europa een eerste kunstmaan kunnen lan ceren. Uiterst rechts en links de op de lanceerplatforms geplaats te verzorgingstorens waarin plaats is voor een drietraps raket. Op de voorgrond de stevig in beton verpakte centrale regel- kamer. In juli wordt in de Kurzaal te Scheve- niragen onder de titel „Kamermuziek 19001962" een serie muziekavonden met moderne muziek voor kleine ensembles gegeven. 28 Van pure uitputting nam ik de krant van tafel en keek erin. Er stond niets in over Larry's wagen, maar wel dat hij als getuige vast gehouden werd. Er stond een volle pagina foto's in een van mij, om ringd door bloemen toen ik naar buiten kwam, een van moeder met een laaguitgesneden jurk aan en haar brede diamanten halssnoer, dat zij draagt om haar hals uit te doen komen, een van het huis, met als onderschrift ,,Het verdachte miljo nairskasteel" en zelfs een, waar schijnlijk tersluiks door een ver slaggever gemaakt, van de vijver met de fontein. De enige die nog ontbrak, was een foto van de spoel bak in moeders badkamer. Als te genstelling stond in het midden van de pagina een foto van Barnes' huis, met als bijschrift „Het huis van de vermoorde politieagent". Al met al verbaasde het me ei genlijk dat de beschaafde lieden van de stad niet tegen ons optrokken om het huis plat te branden. Ik scheur de het blad eruit en gooide het in het vuur. Ik probeerde verder te lezen. Ik zag dat Barnes de volgen de dag begraven zou worden, met publiek eerbetoon en de politiehar monie zou spelen. Maar er was iets anders dat mijn aandacht trok en me deed verstijven van schrik. Een vrouw was gisteravond laat van een van de bruggen in de be nedenstad gesprongen. Een andere vrouw die toevallig vlak bij haar was had nog geprobeerd haar te grijpen, maar dat lukte niet. Zij was echter niet in het water geval len, maar op een schip dat juist on der de brug doorvoer. Zij was ern stig gewond, maar nog wel bij ken nis. Zij had geweigerd haar naam te noemen. Zij was ongeveer veertig jaar oud. en ze was netjes gekleed in een bruine mantel en met een klein paars hoedje! Ik moest het weten. Ik belde het hoofdbureau van politie op en vroeig naar inspecteur Welles, maar hij was er niet en toen ik vroeg naar Tony King scheen niemand iets van hem te weten. De agent op de te lefooncentrale had klaarblijkelijk nog nooit van hem gehoord. Ik kon niet thuisblijven. Om vijf uur stapte ik in mijn wagen en reed naar het ziekenhuis. Maar zover het meisje aan het loket wist, lag er geen vrouw die een paarse hoed had gedragen en van een brug was ge sprongen. Ik stond e-r nog, toen in specteur Welles met de lift naar beneden kwam. Ik girag met mijn rug naar hem toe staan maar hij zag mij. Hij keek verrast en kwam naar me toe. „Ik wilde een zieke vriendin be zoeken", zei ik. ,,Ze willen me niet bij haar laten. Ik vind het ondank baar, als u denkt aan het geld wat wij jaarlijks aan deze instellingen schenken en Het meisje achter het loket keek op. „Zij vroeg naar de vrounv op kamer tweeënveertig", zei ze. Het was even vreemd stil. Weer kwam de lift naar beneden en Tony King stapte eruit. Hij keek zo mo gelijk nog meer verrast dan de in specteur had gedaan. „Hallo", zei hij. „Wat doe jij hier?" Nou, daar» stond ik dan. Ze staar den me alle drie aan. Je zo-u gedacht hebben dat ik che vrouw van de brug af geduwd had. Ik was niet in staat een woord uit te brengen. De inspecteur verbrak de stilte. „Laten we even in de spreekka mer gaan", zei hij. „Zorg dat we niet gestoord worden juffrouw Plack" Toen we binnen waren sloot hij de deur en kwam voor me staan. „Wat heeft u met deze vrouw te maken, juffrouw Shepard?", vroeg hij grimmig. „Ik zag haar signalement in de krant. Een vrouw die er zo uitzag kwam gisteren bij ons. Ze wilde moeder of mij spreken, maar wij ontvingen niemand." „Hoe wist u hoe ze gekleed was?" „Ik zag haar uit de taxi stappen. Het is natuurlijk dwaas. Er lopen misschien wel duizend vrouwen rond in zulke kleren, maar ik dacht Ik moest gaan zitten. Ik denk dat ik er uitgeput uitzag. Hij bood me een sigaret aan, maar hij bleef mij observeren. Tony King was voor het raam gaan staan en keek naar bui ten. Dat hij mij zijn rug toedraai de leek te betekenen dat ik het zeil maar uit moest zoeken. Als ik me als een gek aan wilde stellen „Goed", zei de inspecteur, „waar om kwam ze bij u? Heeft ze een boodschap achtergelaten?" Ik denk dat ik even aarzelde. Ik zag Patrick weer staan, nieuwsgie rig kijkend naar het witte pakje met het mes erin in zijn handen. Hij zou het de politie zeker vertellen, als ik het niet deed. Maar ik kon niet zeg gen dat het het mes was. „Ze liet een pakje achter", zei ik „Misschien heeft moeder het. Ik heb er niet naar gevraagd. Zij voelt zich niet goed. Afgezien daarvan, er wor den dozijnen pakjes bezorgd." Ik dacht, dat ik me er aardig uit gered had, maar Tony King had zich omgedraaid en keek mij aan, en de inspecteur liet duidelijk mer ken dat hij me niet geloofde. „U las dus in de krant dat een vrouw met een bruine mantel aan en een paarse hoed op gewend was en u haastte zich hier te komen. Zo is het dus?" „Ik heb me niet gehaast, ik Icwam gewoon Achter de rug van de inspecteur schudde Tony King zijn hoofd. Ik zweeg en de inspecteur schoof zijn stoel dichterbij. „Weet u zeker dat dit helemaal juist is, juffrouw Shepard?", zei hij. „Laten we eens veronderstellen dat de zaak precies andersom is als u beweert, dat die vrouw naar uw huis kwam, maar in plaats van een pakje achter te laten, er een pakje ontving? Wat zegt u daarop?" „Het is niet waar", zei ik wild. „U meet me geloven. Niemand heeft haar iets gegeven." Zijn stem klonk hard en koud toen hij zei: „Wat weet u van die vrouw? Wie was ze. Wat deed ze daar. En wat doet u hier? Waarom probeert u die vrouw te bezoeken?" Het had geen zin meer. Ik zag het, Ik protesteerde niet eens meer toen hij opstond en vroeg of ik met de wagen was gekomen. Toen ik ja zei, beval hij Tony mij naar de stad te rijden. Zelfs Tony King had onder weg weinig te zeggen. Hij grinnikte niet eens. Hij leek ouder en erg moe. (Wordt vervolgd) Dat terrein, ruim 32.000 ha groot, is Engelands proefterrein voor raketten dat, wat de kostbare lanceerinstallaties betreft, een getrouwe kopie is van de grote' lanceerbasis Woomera in -Austra lië, waar over enige jaren de eerste Europese kunstmaan in een baan om de aarde gestuurd zal worden. Het is echter niet verstandig op dat terrein het woord „lanceerbasis" in de mond te nemen. Het is er volstrekt ta boe. Officieel heet het terrein „Raket- instituut Spadeadam", en officieel is het uitsluitend bestemd voor proeven met raketmotoren en voor proeven-op- de-grond met volledige raketten. „Aan lanceren valt hier niet te den ken", zegt J. Hindmarch, een van de kopstukken van het „raketinstituut" Spadeadam. „Dat zou teveel gevaar op leveren voor de steden in het noorden, Glasgow, Edinburgh en Dundee". Die steden liggen alle drie ongeveer recht ten noorden van Spadeadam. Een lancering in noordelijke richting, over de noordpool heen, zou dus in geval van een mislukking na de start, inder daad gevaar voor die steden kunnen opleveren. Maar een blik op de kaart leert, dat Spadeadam op ongeveer 55 graden noorderbreedte ligt. Dat betekent dat daar gemakkelijk gelanceerd zou kun nen worden onder een hoek van 55 gra den met de evenaar. En wie, dit in ge dachten houdend, op de kaart van En geland van Spadeadam in noordooste lijke richting een baan afzet die een hoek van 55 graden maakt met de plaatselijke breedtegraad, ziet dat die baan door het onbewoonde grensgebied van Northumberland naar de Noordzee loopt. Trekt men die baan op de kaart van Europa door, dan is, over de Noord zee heen, de weg vrij tot de Noorse havenplaats Stavanger. Dat spel met landkaarten verschaft de oplossing van een raadsel waarover velen zich de afgelopen jaren het hoofd hebben gebroken. Dit raadsel: Waarom heeft de Engelse regering ettelijke mil joenen ten koste gelegd aan de bouw van een volledige dubbele lanceer- installatie voor grote raketten als zij niet van plan is die kostbare installatie ooit als lanceerbasis te gebruiken? Het officiële Engelse standpunt, dat de installaties alleen dienen voor proe ven-op-de-grond spot met alle logica. De twee grote verzorgingstorens en de daarbij behorende centrale regelkamer, die weinig verschilt van de betonnen bunkers waarin op Cape Canaveral een lancering wordt geleid, zijn voor der gelijke proeven wel wat teveel van het goede. In Huntsville ervoeren wij het vorige jaar tijdens een bezoek aan het raket- tencentrum van dr. Wernher von Braun dat voor het nemen van proeven-op-de- grond, zogeheten statische proeven, met veel grotere raketten echt geen volle dige lanceerinstallatie ïro&ig-is. Wij hadden dan ook het gevoel dat wij een beetje voor het lapje werden gehouden toen wij, om de verzorgings- torens nabij Grey Mare Hill, een van de vele heuveltjes op het uitgestrekte oefenterrein, heenlopend nog eens te horen kregen dat men hier beslist nooit zou gaan lanceren. Dat gevoel werd nog sterker toen wij een kijkje hadden genomen in de als een bunker versterkte centrale regel kamer. waarin in lange rijen de elec- tronische apparaten stonden opgesteld die nodig zijn om een eenmaal ge lanceerde raket in een tevoren be rekende baan te sturen. Kijkend door de periscoop naar de lanceerinstallaties buiten, ongeveer 300 meter verderop, waanden wij ons een ogenblik weer te rug op Cape Canaveral. Er was eigenlijk maar een in het oog lopend verschil: de verzorgingsiorens leken maar weinig op de stalen reuzen waarin op Cape Canaveral de raketten voor de start gereed worden gemaakt. Dat verschil was verklaarbaar. In de open torens van het Amerikaanse type zouden de tedhmici in het doorgaans gure klimaat van Cumberland onmogelijk kunnen werken. De verzorgingstorens van Spadeadam zijn daarom geheel ge sloten. Ook die torens gaven een aanwijzing in de richting van de mogelijkheid van echte lanceringen in het noorden van Engeland. Zij zijn zo hoog dat een volledige drietrapsraket, geschikt voor de lancering van een kunstmaan, erin kan worden geplaatst. Voor het beproeven van de Blue- Streak, de eerste trap van die Europese kunstmaanvlucht, is een zo hoge ver zorgingstoren echt niet nodig. Voor dat doel kan volstaan worden met een klei nere toren, op maat gemaakt voor de Blue Streak. Die kleinere toren zagen wij, enige kilometers van de „lanceer installaties", hoog oprijzen uit het kale, boomloze terrein dat Spadeadam Waste (de woestenij van Spadeadam) heet. Bij die kleinere toren behoorde géén rijk geïnstrumenteerde, in dikke lagen be ton verpakte centrale regelkamer, maar een die heel wat eenvoudiger was en niet in alles aan de mogelijkheid van écht lanceren deed denken. De Blue Streak, in de verzorgings toren, op het betonnen lanceerplat- form. Bovenin is nog voldoende ruimte voor een tweede en een derde trap plus een kunstmaan. DE TINTELS I H door I Jack Dunkley ■iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniuiiiflil FLITS GORDON in het heelal door Dan Barry VOLGENDE KEER: Vuurstraal getemd "V w ,,y - Een lanceerbaan in het noorden van Engeland in noordoostelijke richting zou geen onaanvaardbare risico's meebrengen. Pas op S0 kilometer van de „lanceerplaats"vlak bij de Noordzee, liggen drie kleine dorpjes. Het zou bij een lancering al heel erg mis moeten gaan als een van die dorpjes door neerstortende brokstukken werd getrojfen. (Ingezonden mededeling) door Van onze correspondent WINTERSWIJK. Een paar vieze leemkuilen, gevuld met modder en vuil water, nabij Winterswijk, worden met de weidse en romantische naam Itali aanse meren aangeduid. Dit is zo mis leidend, dat de toeristen die er op afko men bitter teleurgesteld worden en Winterswijk boos de rug toekeren. Nadat er in de vergadering van de V.V.V. klachten waren geuit over het mooie etiket dat op een slecht verkoop baar artikel was geplakt, is besloten naar een nieuwe naam te zoeken, die meer met de werkelijke toestand van de poelen in overeenstemming is. Van onze Amsterdamse redactie AMSTERDAM De Amsterdamse politie heeft gisterochtend een slager gearresteerd die zijn vrouw met een uitbeenmes zou hebben bedreigd. De vrouw woont bij haar moeder. Het echtpaar leeft al enige tijd gescheiden. De slager kwam gisterochtend aan de woning van zijn schoonmoeder en vroeg zijin vrouw te spreken. Hij hield haar een krant voor met een adverten tie waarin een huishoudster voor hem werd gevraagd- De slager die de an nonce zelf niet had opgegeven, verdacht zijn vrouw ervan de advertentie te heb ben geplaatst. Zij ontkende er iets van te weten. Toen haalde de slager uit de gedeel telijk opgevouwen krant een mes te voorschijn en bedreigde haar. De vrouw rende de deur uit en deed aangifte bij de politie. Vandaag reeds zal de slager voor de officier van justitie worden ge leid. glIllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllNIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIimillMllllllllllllllllllllllllllllllllIHMIMlIMIIIMIIIIlS 52 De Maat raakte zijn emmer pas kwijt op het hoofdbureau van politie. Er waren twee flinke agenten voor no dig om dit karwei op te knappen. „Het is me ja wat," zuchtte Kappie, die zijn stuurman had vergezeld. „Die sakkerse T.V. geeft ons een bult kop zorgen, jong!" „Stilte!" beval een der agenten, want zijn collega was juist bezig de hoofd inspecteur verslag te doen van het ge beurde. De laatste luisterde geamuseerd „Heel gedurfd!" was zijn slotsom, toen de agent klaar was. „Zoiets komt eigenlijk niet te pas. Beroemde dames als Remi Fasoila natgooien. Tjonge. Ik zou u ernstig moeten berispen." Glim lachend keek hij de zeelieden aan, die met open mond van verbazing terug staarden. ;,Maar inspecteur...!" riep één van zijn ondergeschikten. „Zoiets kan gebeuren als je bij het T.V.-station H20 werkt", zei de inspec teur. „De directeur heeft juist opge beld. Hij vroeg mij om het hem niet al te moeilijk te maken. Daar ben ik het helemaal mee eens. Het station H20 spaart kosten noch moeite om het de kijkers naar de zin te maken!" Hij wees op een grootbeeld T.V.-appa- raat, dat in de hoek van het vertrek stond opgesteld. Kappie zag dat het was aangesloten op de waterleiding van de verwarming... NED. HERV. KERK Aangenomen naar Delft (als stud, pred.): J. W. Falkenburg te Brielle; naar Hattem (derde pred. pl.): C. Be- zemer te Zierikzee. Bedankt voor Harderwijk1 Jac. Jon- gerden te Bruchem en Kerkwijk. GEREFORMEERDE KERKEN Beroepen te Middelburg: E, H. Na gel te Brussel; te Castricum: N. J. Go- ris te Barchem. Aangenomen naar Nijverdal (vac. G. Heijerman): D. Kloppenburg te Broek onder Akkerwoude, die bedankte voor Franeker (vac. dr. A. Kruyswijk. CHR. GEREF. KERKEN Tweetal te Zaamslag: M. C. Tanis te Barendrecbit en J. Keuning te Veenen- daal. UNIE VAN B.APT. GEMEENTEN Beroepen te Klazienaveen: C. -ie Jong kand. te Doorn. GEREF. GEMEENTEN Beroepen te Aalst, Oostkapelle, Zoe- termeer, Benthuizen, Kampen en Nieu- werkerk: C. Harinck kand. te Goes; te Wolfaartsdijk. Hoofddorp, 's-Graven- polder, Giessendam en Werkendam: W. Sui.iker kand. te Bergambacht.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1962 | | pagina 2