Kou, drank, boeken in laat voorjaar met dure groenten in het Amsterdam. er zaï geveild met de zeven hoofden Orgelmuziek klinkt weer in Oude Ton ge RADIO-MOSKOU IS ANTI-TWIST RAMPENFONDS Concertgebouworkest op toernee door Jap Twee patiënten in inrichting aan pokken gestorven Rony Heertjehet hoort bij Amsterdam Oók om Amsterdam Vroeger in de Nes Over tafel Tuinbouw verlangt afschaffing Britse invoerrechten Achter stuur overleden CROTE DAG VOOR JOOP DIEPENBROEK Nederlandse nerts Maandag 9 april 1962 ZEEUWSCH DAGBLAD Pag. 6 De twee tekeningen die hier staan afgedrukt zijn bijna gelijk. In de on derste zitten zeven kleine vergissingen, die na enig zoeken tevoorschijn moeten komen. Mocht u niet alle afwijkingen terecht kunnen brengen, kijk dan in de krant van morgen. Daarin zullen wij de oplossing publiceren. MOSKOU (Upi) „Het mensdom is onlangs blij gemaakt met weer een Amerikaanse danspas, de twist ge- naarrid. Als een griepepidemie heeft hij zich over de wereld verspreid. Na- ievelingen meenden aanvankelijk met een nieuwe ziekte, de St. Vitusdans te maken te hebben." Deze en andere op merkingen zijn zaterdag door radio Moskou gemaakt, waarbij een grammo foonplaat achterste voren werd ge draaid. ,,Het maakt overigens geen ver schil", aldus de commentator lachend. ,,Op deze muzikale grondslag houwen de heren in de V.S. aan hun monument van de cultuur. Wij benijden hen niet". Het huis met de zeven hoofden (1623in Amsterdam. worden in dollars en we krijgen een afslager uit Londen zegt de Amsterdamse bontexpert Rony Heer tje, die ons land een bontveiling gaat geven. Hij schuift de map post naar voren op zijn bureau, dat een zes- tiende-eeuwse Italiaanse wangentafel is. Daarachter zit hij met het uiterlijk van een moderne manager, op een met rode pluche beklede hoge stoel uit diezelfde tijd. „Op de eerste m Amsterdamse bontveiling, nu in mei aan staande, zal voor vijf tot zes mil- joen aan bont verhandeld wor den, ook nerts, inderdaad. Maar toen ik begon was het grote ar tikel konijn", zegt Rony Heertje. „Konijn ja, dat was zo rond 1925. Sabel, wilde nerts, herme lijn was toen nog bijna alleen voor vorsten en vorstinnen. De toegenomen welstand heeft ech ter ook in de bonthandel heel wat veranderd. Nu is de vraag vooral groot naar nerts, sabel dat nog kostbaarder is, persia- ner en breitschwanz, ook in heel fijne, dunne soorten." Een internationale bonthandel hoort ook historisch in Amsterdam thuis, vindt Rony Heertje. Dat historisch •valt helemaal niet uit de toon in het kantoor waar wij met deze moderne zakenman praten. In zijn omgeving liggen verleden en heden vlak bij el kaar, op een zeldzame manier. Rony Heertje doet zijn zaken in het Huis met de Zeven Hoofden, één van de mooiste oude grachtenhuizen van Amsterdam, in 1623 gebouwd. Dat huis is niet zo maar vol stalen bureaus, T.L.-buizen en typemachines gepropt toen de N.V. Heerfur, waar van de heer Heertje directeur is, er haar kantoren vestigde. Stap voor stap heeft deze handelsman, die ook een toegewijde verzamelaar van an tiek is, dat huis weer in de oorspron kelijke zeventiende-eeuwse stijl inge richt. Door de hele wereld reizend voor bont, is hij met het verzamelen van meubilair, tapijten en oude schilderijen voor dat interieur nog al tijd bezig. ALS dit huts er niet was zou ik misschien al lang niet meer in Nederland wonen, zegt Rony Heertje en hij verschuift een pa neeltje in de eiken betimmering ach ter zijn stoel, om met een ingebouwd liftje de post naar zijn secretaresse terug te zenden. Die betimmering liet hij maken van hout van preekbanken uit de Zuider Kerk, toen dat daar in dertijd van de hand werd gedaan. Dan zou Amsterdam ook wellicht nu geen bontveiling krijgen denken wij, want in dat huis wordt het ons duide lijk, dat deze bontexpert niet alleen uit zakelijk oogpunt daar vele jaren voor heeft gewerkt. De man van het Huis met de Zeven Hoofden probeert van de hoofdstad weer een internatio naal centrum voor de handel in pel terijen te maken, óók om Amsterdam een stukje historie terug te geven. Vanaf 26 april zullen ruim tachtig bontkopers in verband met die eerste Amsterdamse bontveiling in de con greshal van het nieuwe R.A.I.-ge- bouw, de vele „lots" bontvellen voor miljoenen kritisch komen bekijken. Dat zijn bontexperts uit vele landen, ook uit Amerika want New York heeft geen bontveiling meer. Experts is op dit gebied niet zo maar een aanduiding. Handelen in bont is een heel speciaal vak. dat men pas na jaren praktijk onder de knie gaat krijgen. De vellen worden voor de veiling op de leerkant bekeken, zegt de heer Heertje. Zomervellen zijn aan de ach terkant groen-grijzig, wintervellen wit. Bont is een natuurprodukt, de kwali teiten lopen zeer uiteen. Als bonthan delaar moet je daar vooral kijk op hebben. Een mooi, helemaal „rijp" wintervel noemen wij prime. De bes te kwaliteiten worden, net als bij diamanten, met A one aangeduid." T7"OMT u hier zitten, zegt de r*- gastheer van het hoofdenhuis en hij schuift een stoel aan bij de hoge tegelhaard aan het andere einde van zijn kantoor, om daar verder over Amsterdam en bont te praten. Op 2, 3 en 4 mei zal de eerste vei ling in het R.A.I.-gebouw worden ge houden. Die veiling zal voortaan twee maal per jaar worden herhaald. Hoe wel er in Leipzig langzamerhand wel weer wat bont wordt verhandeld is nu, behalve Leningrad, Londen al meer dan een eeuw het grote centrum voor de bonthandel, zegt Rony Heer tje. Amsterdam heeft voor die handel echter ook een heel belangrijke ach tergrond. In het kader van de gilden werden hier in 1486 ook reeds bontwerkers ge noemd. De Groote Vloot die in juli elk jaar van Amsterdam onder ande re naar Archangel uitvoer en in okto ber rijk beladen thuis kwam, bracht in de zeventiende en achttiende eeuw vele fijne pelterijen naar Nederland mee. Hermelijn, rode en witte vos, marter en sabel. Die bontsoorten wer den in Amsterdam in herbergen ver kocht, publieke verkopingen die de voorlopers van moderne veilingen wa ren." In oude boeken over de koophandel in Amsterdam staat bijvoorbeeld ver meld, dat in die tijd op de Brakke Grond in de Nes .pelterijen werden verhandeld, vertelt Rony Heertje. Dat klinkt onder de hoge tegelschouw in de Gouden Eeuw sfeer van dit Huis met de Zeven Hoofden, meer of hij het over het heden dan over het ver leden heeft. Voor het heden en de heel nabije toekomst van de eerste internationale Nederlandse bontveiling in mei wordt overigens hard gewerkt in de vele ver trekken, die achter de gevel van "at huis vol bont liggen en hangen. Behal ve een fraai grachtenhuis vol antieke meubelen, is dat huis immers ook een van de gootste bontentrepots van Euro pa. De geur van bont hangt in alle, vertrekken en gangen. ONDER plafonds vol bont van allerlei soort is men druk bezig de „lots" die reeds voor die veiling binnen zijn gekomen, marktklaar te maken, te sorteren, en in te schrijven voor de catalogus. Aan de hand van die catalogus zal er gekocht worden op de eerste bontvei ling in Amsterdam. De partijen komen op zo'n veiling niet ter tafel, zegt de heer Heertje. „Tijdens de veiling ziet men geen bont, de „lots" worden door de hande laren op de kijkdagen bekeken. Op die kijkdagen ligt het bont in stella ges en de vellen worden „over tafel" ter beoordeling aangereikt. Veertig werkstudenten zullen op de kijkdagen daarbij helpen. Ook vrouwen vragen wij. Er hebben er zich hier nog niet veel aangemeld", zegt de heer Heer tje. „Op de grote bontveilingen in Le ningrad werken echter juist veel meis jes. Dat zijn daar over het algemeen de handigste helpers." Eurofur Auction zal de Amsterdam se bontveiling heten. Vele buitenland se handelaren worden er immers ver wacht. Die kunnen Zulke moeilijke Nederlandse woorden als bont en vei ling niet uitspreken. Rony Heertje was nog geen zestien jaar, toen hij voor zijn vader die in textiel deed al bont kocht. In 1931 ging hij voor het eerst naar de grote bont veilingen in Londen en Leningrad. Reizen voor bont heeft daarna vooral zijn leven gevuld. Maar zestig of ze ventig procent van de nu bekende bontsoorten komen nog in het wild voor, vertelt hij. „De vellen die bij voorbeeld worden verhandeld door So- juzpushnina, de Russische organisa tie voor de export van bontvellen, zijn vooral afkomstig van dieren die in afgesloten ruimten zoals kooien, of in afgebakende gebieden in de natuur worden gefokt. Bisams fokt men bij voorbeeld in afgebakende stukken moeras. Persianer schaapjes op de grote bergweiden en steppen van de provincies Usbekistan en Turkmeni stan". DAT er heel wat veranderd Is sinds de heer Heertje voor Nederland konijnenvellen kocht, geven cijfers weer. Het kostbare nerts verte genwoordigt nu bijvoorbeeld bijna ze ventig procent van de omzetten van de gehele internationale bonthandel. In de bonthandel weerspiegelt de toene mende vraag naar luxe sterk. Het openen van een bontveiling, waarvoor gemeente en regering in verband met het economische belang voor ons land veel medewerking hebben verleend, komt daardoor voor Amsterdam in een gunstige tijd. Op de eerste Nederlandse bontvei ling zullen alleen reeds bijna zeventig duizend nertsvellen in verschillende kleuren aangeboden worden. Dat zijn Voorjaar 1962: veel meer dan regen, kou en narigheid heeft het niet op geleverd. Wei allerlei gevolgen, waarover hiernaast meer. drinken, zei ons althans de directie van een grote brouwerij, schijnt hier steeds meer in te burgeren. Wij kunnen althans eerder spreken van een vooruitgang in de omzet dan om gekeerd. Dorstig De fabrikanten van frisdranken vin den het gewoon frappant. Ondanks de kou en' de nattigheid is het verbruik met sprongen omhoog gegaan, in vergelijking met de eerste drie maan den van het vorige jaar. Zij hebben er maar één evrklaring voor: het zo genaamde huisverbruik moet wel zijn toegenomen. De oorzaak daarvan zou weer zijn terug te voeren tot net meel thuis blijven in de avond. Kijken naai de televisie schijnt dus dorstig te mtt ken. Samen naar de film, ja, gezellig. Vooral als het regent natuurlijk, maa- de Nederlandse Bioscoopbond gelooft toch niet, dat alle narigheid buiten veel mensen méér naar binnen heeft doen gaan. Van een duidelijke invloed in die richting is althans geen sprake. De werklozen hebben er daarente gen weer wel hun deel van gekregen. Of officieel gezegd: „Het koude voor jaarsweer heeft het op gang komen van het buitenwerk van verschillende beroepsgroepen vertraagd". Zo wachten over de hele linie li chaam en portemonnaie op zon. Ein delijk zon! Eigen nieuwsdienst DEN HAAG. Voor Nederland is het van het grootste belang dat Engeland de invoerrechten op tuin- bouwprodukten. die in vele gevallen vijftig tot honderd procent van de waarde bedragen, afschaft bij toetre ding van dat land tot de E.E.G. Het landbouwschap wijst op deze kwestie in een brief aan de minis ter van landbouw en visserij, mr. V. G. A. Marijnen. Engeland moet zijn tarieven en con tingenten in hetzelfde tempo verminde ren als de landen van de E.E.G al hebben gedaan. Het landbouwschap meent namelijk dat de Engelse land en tuinbouw geen extra lange over. gangsperiode nodig heeft en dat bij zondere moeilijkheden bij de groei naar een gemeenschappelijk landbouwmarkt niet te verwachten zijn. Extra bescherming van de produkten van varkensvlees en eieren één van de Britse verlangens houdt het ge vaar van overproduktie in. Het landbouwschap ziet geen moge lijkheid om de voorrechten van de lan den van het gemenebest in Engeland te handhaven. Een bevredigende op lossing van de problemen rond de po sitie van het gemenebest kan alleen gevonden worden in een wereldomvat tende overeenkomst, schrijft het land bouwschap. 'ingezonden mededeling) Van een onzer verslaggevers ROTTERDAM Dit is nog nooit vertoond, voor zover wij weten. Maatschappelijke zorg in Utrecht heeft aan alle ondersteunden over maart een extra uitkering ver strekt, niet alleen vanwege „de la ge temperaturen", maar ook „om dat de groenteprijzen zo hoog wa ren". Echtparen hebben tien gul den gekregen, vermeerderd met een gulden voor elk kind dat voor gezinsledentoeslag in aanmerking komt. Alleenstaanden kregen zes gulden. Een feit is, dat de keus én het betalen van de groenten langzamer hand voor menige huismoeder een dagelijks terugkerende nachtmerrie zijn geworden. De groenten zijn de hele winter al duur, maar het voorjaar heeft er deze keer geen einde aan ge maakt. Heel wat porties zijn nood gedwongen gehalveerd, of de verse groenten zijn vervangen door blik- groenten. De vlucht in die richting is niet mis geweest, tot vreugde van de fabrikanten, wier voorraden niet on aanzienlijk waren. Zonnebril Het zogeheten 'oorjaar heeft meer gekke gevolgen op zijn geweten. Volgens mensen uit het „leesvak" wordt er meer gelezen dan anders in deze weken. Al zeker een maand is het bij de Openbare leeszaal en biblio theek schering en inslag, dat de men sen het maximum-aantal van drie boe ken tegelijk meenemen. Wie denkt er aan een zonnebril? Bijna niemand, beweren de opticiens. Normaal begint do vraag al in de twee de v-eek van maart te lopen. Deze keer hebben we nog niet de helft van het vorige jaar verkocht. Vooral voor de zaken, die in de warmere maanden voor een groot deel bestaan van de omzet aan zonnebrillen, is dit een strop. Regen, wind en kou hebben overi gens niets af kunnen doen aan de dorst van de Nederlanders. Het bier 0' \P die veiling kan ook edel- bont uit ons eigen land in de handel komen. Rony Heertje bracht in 1936 uit Zuid-Amerika enkele le vende nertsen mee. Die werden in Eist in een hokje gezet op een stuk grond waar, toen kragen van vossen bont grote mode waren, zilvervossen werden gekweekt. Daaruit is een van de grootste nertsfarms van West-Eu- LONDEN (Reuter, A.P.). Het aan tal doden dat de pokken de laatste maanden in Engeland heeft geëist is het afgelopen weekeinde gestegen tot dertien. De twee laatste slachtoffers overle den in een inrichting voor geestelijk ge stoorden in Bridgend, in het zuiden van Wales. In' dat ziekenhuis werd vrijdag deze ziekte geconstateerd. Alle ver pleegden in die afdeling werden geïso leerd. De overheid verzocht het afgelopen weekeinde iedereen die de laatste we ken het ziekenhuis had bezocht zich te melden voor inenting. Maatregelen gevraagd tegen stijging aardappelprijs Eigen nieuwsdienst DENHAAG. Het Consumenten Contact Orgaan maakt zich zongen over de ontwikkeling van het prijspeil van aardappelen. In een brief aan het produktschap voor aardappelen schrijft het C.C.O. dat de export de prijs heeft doen oplopen van twintig cent per kilo in januari tot veertig cent op het ogen blik. De ontwikkeling in de uitvoer kan er toe leiden dat de binnenlandse markt wordt verwaarloosd. Daarom meent het Orgaan dat maatregelen getroffen moe ten worden, die een goede aanvoer te gen redelijke prijzen waarborgen. Eigen nieuwsdienst DEN HAAG. Op de weg Nijme gen—Eindhoven reed gisteren onder Uden een auto opeens van de rijbaan tegen een boom. De 45-jarige uitvoer der Th. B. Hoenderboom uit Maria- hout die de wagen bestuurde, overleed ter plaatse aan een hartaanval. Zijn vrouw werd licht gewond. Van een onzer verslaggevers OUDE TONGE Langzaam boog de professor zich over het klavier. Een zwellende orgie van muziek vulde de kleine kerk. Het orgel kwam tot leven onder de vaardige vingers. Het zong als een veel stemmig koor, de bassen zwaar dra gend tot in de verste hoeken van de kerk, de hoge tonen tintelend daarbovenuit, dwarrelend ais vlin ders boven bloemen. Eigen nieuwsdienst SCHIPHOL Zondagochtend negen uur is het 107 musici tellend Concertgebouworkest per DC-8 van Schiphol naar Tokio vertrokken. Ondanks de striemende regen was de stemming zeer opgewekt en de kletsnatte familieleden bleven tot het laatste moment buiten om al wuivend afscheid te nemen. Het gezelschap was begeleid door een elftal heren, waaronder de Amster damse wethouder van kunstzaken mr. A. de Roos. Als tolken reizen mee me vrouw Shizuco Ouwehand-Kusunoki die met instructie- en voorlichtings avonden het gezelschap op de Japanse tournee heeft voorbereid, en de Ja panse violiste Yasko Okumura. Zij werd door het Residentie orkest hier voor „uitgeleend". Tijdens deze eerste tournee door Ja pan worden in het kader van het in ternationaal festival van Osaka vijftien concerten gegeven in zeven steden. Hiervan zullen Eugen Jochum er acht en Bernard Haitink er zeven dirige ren. Er zijn vier programma's ingestu deerd. Op 3 mei wordt het orkest te rugverwacht. Voor de 27-jarige tubaïst Joop Die- penbroek Jr., van het Radio Filharmo nisch orkest is het een grote dag ge worden. Hij stapte in het vliegtuig in- Plaats van zijn collega uit het Concert gebouworkest Adriaan Boorsma (46) die in het verleden slecht tegen lange reizen bleek te kunnen. Deze musicus neemt nu de opengevallen plaats in bij het radio orkest en zal de eerst volgende weken spelen in de Hilver- sumse studio's. De gelukkige vermoedde dat de di rigent Bernard Haitink die vroeger het R.F.O. leidde, hem met opzet heeft gekozen voor deze eervolle taak, om dat hij het repertoire kent. Welkom Het in Tokio verschijnend blad Ja pan times heeft zaterdag een halve pa gina gewijd aan de komst van het or kest Hierin wordt uitvoerig de ach tergrond van het orkest en zijn diri genten belicht. Wij verheugen ons, al dus het blad op de komst van een van 's werelds beste orkesten. De honderden mensen in de ban ken luisterden stil. Het geluid klonk ook buiten de kerk. De mensen in de druilerige straatjes van Oude Tonge luisterden. Het klonk hun in de oren als feestmuziek. En dat was het. Het orgel zong van vreugde over de ge nezing van één van de laatste won den, die de overstromingsramp van 1953 het dorp had toegebracht. Daar om was er op deze regenachtige za terdagmiddag vreugde in heel Oude Tonge in de kerk, waar het nieuwe orgel geschenk van het Nationale rampenfonds werd ingewijd, en ook op straat. Oude Tonge werd in 1953 het zwaarst getroffen. Indrukwekkend De honderden mensen in de katho lieke kerk wilden erbij zijn toen het orgel werd ingewijd en overgedragen aan het kerkbestuur. Zij wilden erbij zijn toen het werd ingespeeld. En spe ciaal daarvoor was de professor naar Oude Tonge gekomen, professor Josef Zimmerman, de organist van de Keulse dom. Wellicht nog nooit klonk zulke in drukwekkende muziek in de kerk, een fuga van Bach, een kerksonate van Mozart, afwisselend lieflijk als het zingen van merels op een voorjaars morgen of imponerend als een on weersbui. Alleen dank Opeens onder de muziek brak de zon door. In feestelijke lichtbundels scheen zij door de hoge ramen de kerk binnen, op de luisterende men sen, op de kleurige wandschilderin gen en op de stenen vloer tussen de banken. Later, tussen de gepleisterde muren van het verenigingsgebouw, werden dankwoorden gesproken tot allen, die gaven voor het rampenfonds in Ne derland en ver daarbuiten. De woor den werden gesproken door de vica ris-generaal van het bisdom Rotter- aam, door de burgemeester, door de pastoor en door een kerkmeester. Al leen van dank werd gesproken, niet ramP- Want dat hoeft niet in Oude Tonge. Rony Heertje, een moderne manager tussen nobel '-«lit in een oud huis. velletjes waarvan mantels van zo'n tien- tot twintig- of dertigduizend gul den worden gemaakt. Tweeduizend nog kostbaarder sabelvellen kunnen er van de hand gaan. Er zullen vijf duizend ruwe vellen breitschwanz op de kijkdagen in de stellages liggen en veertigduizend vellen ruwe persianer. Er zal ook marter, hermelijn, bisam, whitecoat en roodvos en witvos zijn. ropa gegroeid, waarvan elk jaar ruim tienduizend vellen in verschillen de mutaties komen. Er zijn nu in Nederland vijf tot zes honderd nertskwekers. Die brengen per jaar 150.000 nertsvellen in de handel. Net als in de Scandinavische landen, zal die Nederlandse nerts, nu Amster dam een bontveiling krijgt, in eigen land voor de tooi van de vrouw aan de man gebracht kunnen worden.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1962 | | pagina 6