Dramatisch besluit: vuur op opstandige Fransen
V. d. Putten:
Straaljagers vallen
Ontsnapt! Algerijnse wijk van
geheime leger aan
VERBITTERDE STRIJD
KABINET
MAATREGEL TIJDENS
GEHEIM OVERLEG
SCHOONHOVEN IN
DOKTERSHANDEN
ZONDER
PARDON
r
Onze Parijse correspondent
telefoneerde vanuit zee:
Zie verder pag. 9
«Wijziging nodig van
coupeerverbod"
Japan werkt aan
kunstmanen
BRILLEN
BANDAGES
EL. KOUSEN
Eenjarig meisje
verdronken
De Bilt: Buien
v
MAISOH VAN WESTEN
BEVAHUIS
STOFFENHUIS
SCHRIJVERS' De Stoffen
DE HUYNCK
SCHERVEN
VAN HET
ONGELUK
Vaders en zoons
Zie verder pagina 10
STOELENDANS VOOR
VADER EN ZOON
OUD-MINISTER
VAN SCHAIK
OVERLEDEN
Zie verder pag. 10
Conclusie na ministerraad over Nw.-Guinea:
u los"
etl
Directeur; JACQ. DE SMIT; Chefred.: G. J.
Breuker. Kantoren te: Middelburg, Plein 1940 nrs.
6—8, Postbus 26. Giro 116666, telefoon 01180—2009
en 4469. Goes, Lange Vorststraat 84, Postbus 4,
telefoon 011006901. Vlissingen, Nieuwendijk 33,
Postbus 24, telefoon 011843224. Terneuzen,
Nieuwstraat 40, Postbus 53, telefoon 011503189,
Zierikzee, Havenpark 24, telefoon 011102991.
Zeeuwsch Dagblad
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Abonnementsprijs 0,56 p. w., 7.per kwartaal
Losse nummers 13 cent.
Advertentietarieven op aanvrage. -
Rubriek Kabouters 7 cent per woord met een
minimum van 1,
16e JAARGANG No. 5110
Zaterdag 24 maart 1962
DE GAULLE GEBIEDT STRIJD
Ku de Grood, onze
Parüse
correspondent
Bewogen zitting
Van onze speciale verslaggever
ARNHEM. In een bewogen zit
ting van het ambtenarengerecht te
Arnhem is gisteren duidelijk geble
ken dat de heer Van der Putten ook
nu niet waar heeft kunnen maken
dat de door hem genoemde officie
ren, die in het voormalige Neder-
landsch-Indië zouden hebben gecolla
boreerd, nog op vitale posten in ons
land in functie zijn. De zitting ein
digde in een fel kruisverhoor toen
de heer Van der Putten eindelijk
wel een aantal namen noemde van
officieren die nog in functie zijn.
Hij moest echter deze aantijgingen,
die hij vagelijk had geformuleerd,
ter zitting stuk voor stuk terug
nemen.
Een belangrijk deel van de dag
werd ingenomen door een bespreking
van de publikatie in het Algemeen
Dagblad van 30 september waarin tot
uitdrukking was gebracht dat de heer
Van der Putten kennis droeg van
ernstige feiten, gepleegd door officieren
die thans nog in functie zijn.
Hoewel de heer Van der Putten zich
ook nu weer distantieerde van deze
publikatie, gaf hij de juistheid van de
inhoud van dit artikel toe. Hij zei zelfs
dat maar een onderdeel van de vele
zaken in het Algemeen Dagblad was
behandeld.
Toen hij daarover werd verhoord
moest hij ook dit terugnemen. Gesteld
werd dat de heer Van der Putten
door het aanvaarden van de opdracht
van minister Visser om namen te noe
men toegegeven had, dat hij deze
feiten had meegedeeld. Hierover ont
stond een langdurige discussie.
Eigen nieuwsdienst
DEN HAAG. Er moet zo spoedig
mogelijk een wijziging van het coupeer
verbod komen, zei de secretaris van Het
Nederlandsche Trekpaard gisteren tijdens
de algemene vergadering van de vereni
ging in Den Haag.
Het verbod is in de Dierenwet onvol
ledig geformuleerd, meende de heer
Oomen. In het afgelopen jaar is precies
gebeurd wat hij vorig jaar al had voor
speld: De fokkers wisten bij voorbaat
dat noch £en Nederlandse noch een Bel
gische dierenarts strafbaar is als hij in
België een paardestaart coupeert en er
zijn vele fokkers die van die weg ge
bruik hebben gemaakt.
Van tweeën een: Of men schrapt het
coupeerverbod, óf men verscherpt de ver
bodsbepaling. De secretaris was over
tuigd voorstander van het eerste, maar
zelfs het tweede schept zijns inziens mis
schien een minder onmogelijke situatie
dan waarin men thans is komen te ver
keren.
Ongeveer duizend eigenaren van trek
paarden, zo vertelde de heer Oomen,
hebben het afgelopen jaar „in een opwel
ling van teleurstelling en verbittering"
de fokkerij de rug toegekeerd.
Het aantal landbouwpaarden bedroeg
eind 1961 165.156 een achteruitgang
van zeven procent ten opzichte van het
jaar daarvoor.
NEW YORK (U.P.I., A.F.P.) Japan
is begonnen aan de voorbereidingen op
de lancering van eigen kunstmanen. De
Japanse vertegenwoordiger in de ruim
tevaartcommissie van de Uno heeft
medegedeeld dat men in zijn land hoopt
in 1967 een kunstmaan in een baan om
de aarde te kunnen brengen.
In Parijs deelde professor Auger, de
voorzitter van de Franse commissie
voor ruimteonderzoek, gisteren mede
dat Frankrijk hoopt binnen twee jaar
kunstmanen in banen om de aarde en
de maan te kunnen brengen.
ERGENS OP DE MIDDELLAND
SE ZEE. Wij zijn ontsnapt. Twee
van mijn Nederlandse collega's en
ik bevinden ons op het ogenblik op
een boot ergens op de Middellandse
Zee. Ik kan u de naam van deze
boot niet onthullen, noch vertellen
hoe de ontvluchting in zijn werk is
gegaan. De boot zou bij zijn terug
keer in Algiers bezoek kunnen krij
gen van een kikvorsman, die een
mijn aan haar boeg zou kunnen be
vestigen. Degene, die ons de tip ver
schafte en degene die ons hielp,
zouden vermoedelijk boven aan de
executielfjst van de O.A.S. komen te
staan en ais „voorbeeld" worden
gesteld aan anderen.
Ik ben er mij op ditzelfde ogen
blik zeer wel van bewust dat wij
misschien een veel gemakkelijker
weg hadden kunnen volgen om uit
Algiers weg te komen, daar het gou
vernement-generaal opnieuw een
luchtbrug ParijsAlgiers v.v. be
loofd had, die het met twee Cara-
velles hoopte te onderhouden.
Het was echter al voor de derde
maal dat het dat beloofde en twee
maal was er niets van terecht ge
komen.
Het enige wat voor mij vaststond,
was, dat ook gisteren de verkeers
toren op het vliegveld niet zou wer
ken en dat Air France een beroep
zou moeten doen op vrijwilligers om
de luchtbrug te onderhouden.
Bovendien kon noch de directeur
van Air France noch de commandant
van het vliegveld mij dezelfde ver
zekeringen geven als de woordvoer
der van het gouvernement-generaal.
Integendeel! Op grond daarvan be
sloten wij na een kort overleg ge
drieën de weg te kiezen, die meer
tijd vergt, maar ook meer zekerheid
biedt.
Ik ben uit Algiers weggegaan met
spijt in het hart. Niet dat de stad mij
in de afgelopen twee weken enige
vreugde heeft bezorgd. Verre van dat.
Ik heb de stad verlaten zoals men
weggaat van een dierbare vriend die
ernstig ziek is en die men graag door
de crisis heen zou willen helpen.
(Ingezonden mededeling)
sinds 1893
GOES EN
MIDDELBURG
Van onze correspondent
ALKMAAR Het eenjarige doch
tertje van de familie Veenstra in
Alkmaar is gistermiddag in haar
kinderwagen het water langs de
Voordam ingereden en verdronken.
De moeder had het kind aan een
vijftienjarig meisje meegegeven,
dat de wagen even onbeheerd had
laten staan terwijl zij een boodschap
deed. Nadat de wagen over het
hellende wegdek het water in was
gereden, haalden voorbijgangers
het kind op het droge. Kunstmatige
ademhaling mocht toen al niet meer
baten.
Weersverwachting van het K.N.M.I.
geldig tot hedenavond:
Opklaringen, maar
aanvankelijk hier
of daar ook een
bui. Zwakke tot
matige wind tussen
oost en noord. On
geveer dezelfde
temperaturen als
gisteren.
MIESJE:
Het wil maar niet!
25 maart: Zon op 6.33, onder
19.00. Maan op 23.27, onder 8.35.
26 maart: Zon op 6.31, onder
19.03. Maan op onder 9.03.
(Ingezonden mededeling)
,JJ betit altijd welkom bij...
Uw speciaal adres voor
HEREN- en KINDERKLEDING
Lange Vorststraat Goes
voor long er oud-
Rijke keuz*
regen- en
winferiassen
GOES Bij ons lage prijzen
L. Vorststraat 64
Speciaalzaak
voor de
goes he'e familie I
In de Lange Vorststraat, t.o. „Berco"
OPTIEK - F0T0HANDEL
Ganzepoortstraat 3 - Goes - Tel. 5214.
Eigen nieuwsdienst
ALGIERS Tanks en gemotoriseerde infanterie rukten
gistermiddag laat Algiers binnen nadat president de Gaulle
in Parijs had verklaard dat de opstand van de O.A.S. en
de ultra-rechtse Franse burgers in Algerije meedogenloos
moest worden onderdrukt.
De versterkingen waren reeds enige dagen in reserve ge
houden. Hun optreden werd noodzakelijk toen de wilde gevechten
in Algiers de omvang aannamen van een geregelde strijd. Straal
jagers van de Franse luchtmacht hebben met de boordwapens
duikaanvallen uitgevoerd op huizenblokken in de wijk Bab el
Oued, waar de O.A.S. volkomen de macht in handen had. Uit
Frankrijk zijn versterkingen naar Algerije op weg gegaan. Een
groot deel van de Franse vloot bevindt zich in de wateren voor
de Algerijnse kust. Bij de gevechten in Algiers zijn tientallen
Franse soldaten door het vuur van rebellerende landgenoten ge
sneuveld. Duizenden burgers van Algiers hebben zich openlijk
aan de zijde van de O.A.S. geschaard en-fa
nemen deel aan de strijd door hand
granaten, Molotof-cocktails en stenen
naar de soldaten te gooien. Ook schieten
zij van daken en balkons af op de troepen
op straat. Boven Algiers hing gister
avond een dikke Walm.
Meer dan drie uur lang is gisteren het Franse
kabinet onder voorzitterschap van president
Charles de Gaulle in vergadering bijeengeweest.
Er werd over vrijwel niets anders gesproken
dan over de gewapende opstand van de O.A.S.
en over middelen om de opstand neer te slaan,
de orde te herstellen en de mohammedaanse
bevolking het vertrouwen in Frankrijk terug te
geven.
Na afloop van de kabinetsraad deelde minister
Terrenoire mee dat de president zijn ministers
had gezegd dat de belangrijkste kwestie van dit
ogenblik was het breken van het gewapende
verzet met alle middelen die de regering ten
dienste staan. „Het moet meedogenloos worden
onderdrukt", had de president verklaard.
De Gaulle had in het bijzonder gesproken over
de opstand in de twee grote steden, Algiers en
Oran. Minister Terrenoire, die het woord voerde
namens het kabinet, deelde mee dat er in die
steden gisteren krijgsraden zijn ingesteld die
met grote gestrengheid zullen oordelen over
deelnemers aan de opstand.
Christian Fouchet, die de eerste Franse Hoge
commissaris in Algerije zal zjjn, zou onmiddellijk
naar zijn standplaats vertrekken. Op de kabi
netsraad is besloten dat hij door twee man zal
worden bijgestaan, Chauveau en Tricot. In hun
handen ligt de uitvoering van de Gaulle's bevel
om de opstand meedogenloos te onderdrukken.
Met vreugde heeft het Franse kabinet gecon
stateerd dat de mohammedaanse bevolking van
Algerije zich door de terreur van de O.A.S. ner
gens tot daden van geweld heeft laten verleiden.
Dat moet een geduchte tegenslag zijn geweest
voor de O.A.S., zei Terrenoire, daarbij doelend
op de veronderstelling dat de O.A.S. had gehoopt
onlusten aan mohammedaanse zijde te kunnen
veroorzaken, die optreden van het Franse leger
tegen de mohammedanen zouden hebben uitge
lokt, Daardoor zou dan het akkoord van Evian
waardeloos zijn geworden. Ar
Algiers, we schrij
ven 23 maart 1962.
De dageraad gloort
voor een jonge natie
van Reveil miljoen
mohammedanen,
maar voor een mil
joen anderen, Fran
sen van origine, is
het avond geworden.
De sombere avond
van een dag die voor
hen een dag des oor
deels werd. Zij
waanden zich in hun
eigen land, Frank
rijk, en even veilig
als in het moeder
land. Noch het een
noch het ander bleek
waar. De Gaulles
vooruitziende poli
tiek werd als ver
raad aangevoeld, de
reactie was een vol
ledige ontwaarding
van elke vorm van
moraal. Intimidatie,
terreur, schietpar
tijen, moord. Slechts
de oudsten herken
den in hun machte
loosheid de onweer-
streefbare kracht
van het eenwig ver
anderende, en von
den berusting. Een
doffe berusting, want
niet alle scherven
glanzen en brengen
geluk.
^Igiers was gisteravond één geweldige heksenketel. Er was
geen wijk meer waar niet werd gevochten. Alleen in de
Kasjbah, waarvan de mohammedaanse bevolking door officieren
van het Algerijnse bevrijdingsfront in bedwang wordt gehouden,
was het rustig.
De rode en witte balletjes van de
lichtspoormunitie stegen hoog boven
de huizen. Gierend doken straaljagers
neer op Bab el Oued. Pantserauto's
en tanks stootten korte stralen vuur
uit in de richting van de steunpunten
van de rebellen. Het geschut en de
bazooka's donderden aan alle kanten.
Daar tussendoor ratelden onophoude
lijk de mitrailleurs van beide partijen.
De strijdkreet van de O.A.S., het
„Algérie franqaise", hoorde men heel
wat minder dan de dag tevoren. Er
werd nu echt gevochten en er was
geen tijd voor leuzen of kreten. Op de
daken, liggend in de dakgoten of knie
lend achter schoorstenen, vuurde de
O.A.S. op de troepen die zich lang
zaam, gesteund door tanks, door de
straten bewogen.
Het felst woedde de strijd na het
invallen van de duisternis in Bab el
Oued. Die wijl# was geheel door het
leger omsingeld. De Franse troepen
vochten zich langzaam een weg naar
het midden, steeds vurend op ramen,
balkons en daken en steeds dekking
zoekend achter de geweldige hopen
huis- en straatvuil die sinds het begin
der staking langs de trottoirs liggen.
Te oordelen naar de verbittering
waarmee aan weerszijden werd ge
streden, scheen het nauwelijks indruk
te maken dat hier Fransen op Fran
sen schoten.
Burgers, die in vele gevallen zelf
kinderen in het leger hebben, ontza
gen zich niet deel te nemen aan de
strijd en te schieten op eigen soldaten
of hen te bestoken met handgranaten
en flassen brandende benzine.
Van onze correspondent
HILVERSUM Èr is alle leans dat
het lot zal moeten aanwijzen wie bin
nenkort een van de zetels in de Hilver-
sumse raad mag bezetten* prof. dr. G.
Stuiveling of zijn zoon G.W. Stuiveling.
Valt het lot op de hoogleraar, dan
neemt hij plaats tussen de overige so
cialisten in de raad. Komt de. zoon in
aanmerking, dan zal die de beginselen
van de P.S.P. uitdragen.
Professor Stuiveling is nummer vier
op de lijst van de Partij van de Arbeid,
die nu elf zetels in de raad heeft. Zijn
zoon staat nummer één op de lijst van
de Pacifistisch Socialistische Partij, die
op het ogenblik door één raadslid
(mevrouw Vuyk) in de raad is verte
genwoordigd.
Vader en zoon kunnen niet samen deel
uitmaken van de raad. Bloedverwanten
in de eerste en tweede graad mogen
volgens de wet niet in een en dezelfde
gemeenteraad zitten.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG In zijn woning in
Den Haag is gisteravond op tachtig
jarige leeftijd overleden mr. J. R. H.
van Sehaik, minister van staat.
Op 31 januari had hij zijn tach
tigste vei'jaardag gevierd in het zie
kenhuis St Joannes de Deo, waar
hij met een beenbreuk was opge
nomen.
(Ingezonden mededeling)
RESTAURANT-HERBERG
Anno 1597
„In den Rustwat"
a 1^qr7 n*- ,vn
TeW
tb'
OP.
.et
Tel. 134110
Eind Honingerdijk
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Het Nederlandse ka
binet heeft gisteren van tien uur 's mor
gens tot bij zevenen in de avond ver
gaderd over de kwestie Nieuw-Guinea.
Over de besprekingen is slechts mee
gedeeld dat de rapporten van de Ne
derlandse deelnemers aan het geheime
Nederlands-Indonesische overleg nabij
Washington zijn behandeld.
Aangenomen kan worden dat in de
ministerrraad, behalve voor de rappor
ten uit Washington, ook tijd is uitge
trokken voor het „nadere beraad" over
de bescherming van de bevolking van
Nieuw-Guinea met het oog op de voort
gezette krijgszuchtige uitlatingen in
Djakarta. De regering liet maandag in
een communiqué weten dat zij derge
lijk beraad op korte termijn noodza
kelijk acntte.
Zij gaf daarmee te kennen dat zij
zou overwegen of zij alsnog verster
kingen naar Nieuw-Guinea zou moeten
zenden. Zou daartoe gisteren zijn be
sloten, zo gaf men ons gisteravond in
Den Haag te kennen, dan zou daar
zeker een bekendmaking op zijn ge
volgd.
Nu dat niet is gebeurd moet de con
clusie zijn dat de Nederlandse regering
hangende het geheim overleg geen en
kele maatregel wenst te nemen, die
dat overleg nadelig zou kunnen be-
invloed
Intussen is de Indonesische gedele
geerde Adam Malik donderdagavond
per vliegtuig naar Djakarta vertrok
ken om zijn regering verslag uit te
brengen. Met het oog op de reisduur
zal het geheime overleg wel niet voor
midden volgende week kunnen worden,
hervat.
Een Indonesische woordvoerder heeft
tegenover onze correspondent in Wash
ington verklaard, dat nog steeds fun
damentele verschillen tussen de partijen
moeten worden overbrugd. Hij erkende
evenwel, dat de besprekingen tot dus
ver in een goede atmosfeer en vriend
schappelijke geest zijn gehouden.
Ingezonden mededeling)
SUMEK
Van een onzer verslaggevers
SCHOONHOVEN Bijna alle mensen uit Schoonhoven gaan
volgende week naar de dokter. In een lange stoet zullen ze door het
Groene-Kruisgebouw trekken van het ene tafeltje naar het andere,
alsof er een tentoonstelling was, waarvan ze geen stand willen missen.
Tijdens de rondgang, die ongeveer
twintig minuten duurt, worden ze
van onder tot boven onderzocht.
Een briefje volgt hen van tafeltje
tot tafeltje. Tenslotte komen ze
allemaal met het briefje bij him
huisarts terecht. Die bekijkt het en
leest er bijvoorbeeld suikerziekte"
uit. Dan kijkt hij zijn patiënt aan
en weet: Dat klopt, Jansen heeft
suikerziekte. Als het niet klopt is
er iets mis. Het onderzoek is fout
öf de patiënt heeft werkelijk een
ziekte onder de leden, waarvan de
dokter niet wist.
En bloc
Worden er op deze manier veel
ziekten ontdekt, dan bestaat de
kans dat heel Nederland van tijd
tot tijd en bloc naar de dokter moet.
In Schoonhoven wordt namelijk
een proef genomen, die moet uit
wijzen of het nuttig is, dat de
mensen nu en dan medisch worden
onderzocht. De proef moet tevens
duidelijk maken hoe dat zou moeten
gebeuren: massale bevolkingsonder
zoeken of iedereen periodiek naar
de dokter, zoals men thans elk half
jaar naar de tandarts gaat.
In het Groene-Kruisgebouw zul
len negentig mensen per uur wor
den onderzocht. Het wordt een
vluchtig onderzoek, uitgevoerd door
E.H.B.O.-ers en studenten, onder
wie tandheelkundigen, voor het con
troleren van de gebitten.
Acht maal
Nadat ze bij de administratie in
de medische carrousel zijn opge
nomen, zullen de mensen (dat doen
ze vrijwillig) het volgende onder
gaan: 1 doorlichten 2 meten 3 wegen
4 opnemen bloeddruk 5 bloed af
nemen 6 urine-onderzoek 7 tanden-
controle 8 oogonderzoek. Daarna
zullen ze bij hun huisarts, de heer
J. G. Antvelink of de heer W. C.
R. Wilmes komen.
Het vaststellen van de volgorde
is een onderzoek op zichzelf ge
weest. Wilde men in een week
klaar komen, dan moesten negentig
mensen per uur wordien behandeld.
Opstoppingen kon men zich niet
veroorloven. Zo konden bijvoor
beeld wegen en tandencontröle niet
vlak achter elkaar, omdat het wegén
een kwestie van seconden is, terwijl
de tandarts-in-spe op zijn minst
enkele minuten nodig heeft.
Herhaling
De proef bepaalt zich niet tot
het onderzoek van de volgende
week. Gedurende een jaar of tien
zal het een aantal keren worden
herhaald. De resultaten kunnen dan
worden vergeleken.
De proef wordt ook gedaan in
Stolwijk. Dr. C. W. A. van den
Dol, de arts uit dat dorp. heeft er
al eens eerder een medisch bevol
kingsonderzoek gehouden. Hij heeft
daar een proefschrift over geschre
ven, waarop hij is gepromoveerd.
In Schoonhoven gaat het onder
zoek volgende week vóór alles, de
artsen zullen er van de vroege
ochtend tot de late avond mee
bezig zijn. Zieken kunnen terecht
bij waarnemers. Het consultatie
bureau voor zuigelingen en het
kleuterbureau, die beide zitting
hebben in het Groene-Kruisgebouw,
slaan een week over.
Schoonhoven wil weten hoeveel
gezonden er ziek zijn.