ANTILOOP
IS LEKKER
NIET BIJ
HET ZWAARD
LOU LEEFT -
MAAR WAAR?
iiiiiiiiiiiiiifiiiiiwiiniiiiiiiiiiiiii
1 KAPPIE EN DE TI-PISCHE BOOT 1
P. W. RUSSEL'S
Dr. Ostenzo'ti Nederlanderdie
ver van huis aan het onderzoeken is,
en niet om er snel rijk van te worden
30 t/m. 33
m
IIIIIIIIIIlNIIIIllNllilllllllllllllll
ii
door
gj
Hl
S.S.K. in Zeeland:
9.74 per ziel
Vrijdag 23 februari 1962
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag. 2
1~\EN HAAG. Wanneer in de ochtend de eerste geluiden van
■L' vroege dieren in de bossen van Noord-Rhodesië te horen zijn,
zit de Nederlandse dr. John Osten in Loesaka achter zijn radio
zender en zoekt contact met ruim twintig geologen, die in „zijn"
gebied ter grootte van Italië aan het werk zijn. „Ze zitten
tot op een afstand van twaalfhonderd kilometer en dat radio
contact is voor ons het begin van elke dag; gegevens worden uit
gewisseld, wensen worden van twee zijden kenbaar gemaakt en
pas daarna kan het werk beginnen", vertelde me gisterochtend
dr. Osten, die voor vier dagen in Nederland is.
Een. Nederlander aan het hoofd van
vierentwintig geologen, werkend voor
een Brits-Amerikaanse maatschappij
in het Engelse protectoraat Noord-
Rhodesië, dat is dr. John Osten, die
gisteren in Den Haag wa>s.
jQEN HAAG Het was weer zover
gisteren: opnieuw heeft u vier
landgenoten die niet kunnen kijken
via haspels, een geluidsband, een
motortje en een stel knoppen uit hun
isolement gehaald. TJ kunt het ook
anders zeggen: voor de zoveelste
keer gaf u aan drie vrouwen en een
man een bandrecorder. En misschien
mag ik u in telegramstijl vertellen
waar uw praatmachines heengingen.
NUMMER 30 is op dit moment te
vinden in het huis van mevrouw M.
W. van der AartKortelkaas in Hille-
gom. Ze is 53 jaar, heeft altijd slecht
gezien en is sinds vorig jaar mei geheel
blind.
NUMMER 3t was voor Raden Pan-
geran Rivai, ook 53 jaar, geboren in
Bakanlan op West Madoera en sinds
1950 in Nederland. Hij is een prins en
was het aanschijn van de wereld de
laatste twintig jaar niet veranderd
dan zouden de mensen op Madoera nu
wanneer ze hem zagen naderen op de
knieën in het stof langs de weg gezakt
zijn. Een man van hoge adel, tientallen
jaren officier. „In een Jappenkamp
verloor ik vrouw en kindéren, mij heb
ben ze nooit gekregen", vertelde hij me.
En ook dit: „Ik zie niet; ik had een
begeleider die me bestolen heeft. Nu
doe ik alles alleen, met mijn wit-rode
stok en ik doe maar of ik op nachte
lijke patrouille ben", aldus de Raden
Parageran, d'ie in Den Haag woont.
NUMMER 32 staat nu in Alphen aan
den Rijn bij mevrouw A. M. Geuchies
Ookhorst (73 jaar), die zes jaar niet
meer ziet. Haar zoon was naar de
Blindenbibliotheek in Den Haaig geko
men om het praatmachien voor zijn
moeder in ontvangst te nemen. „Mijn
moeder verheugt zich geweldig", zei
hij; „men heeft haar heel erg blij ge
maakt".
NUMMER 33 ten slotte ging naar de
Haagse mejuffrouw A. M. de Loose,
die door haar buurvrouw werd bege
leid. Is juffrouw Looze al lang blind,
vroeg ik. „Ik heb haar nooit anders
gezien en ik ken haar al tientallen
jaren", was het antwoord.
TVTEG WAREN ZE weer, die vier
praatmachines, die door u zijn
betaald. O ja, gisterochtend ineens 25
gulden van de Bridgeclub Jamijari in
Rotterdam. Nog twee keer een band
recorder dus en de 35 zijn vol. Intus
sen weet u alweer waar uw rijksdaal
ders en uw honderdjes bleven.
tenlandse zaken en Defensie wèl ver
antwoording schuldig aan Engeland, de
andere „afdelingen" niet. Niet om ver
der op in te gaan, dacht ik, misschien
wel even de moeite waard ooi de si
tuatie te schetsen.
„De taal? Thuis praten we Neder
lands en de oudste twee kinderen spre
ken dat ook prima", vertelde dr.
Osten. „De jongste niet, die spreekt
beter Engels. Op de scholen wordt les
gegeven door onderwijzers (en heel
veel door onderwijzeressen) die meest
al uit Engeland en anders uit Zuid-
Afrik» komen. Er wordt op de scholen
heel veel aan sport gedaan en dan
meestal in de vorm van competities.
Alleen is hij hier, de in Den Helder
geboren geoloog, die nu bij zijn ouders
in Den Haag logeert. Zijn vrouw, drie
dochters en zoon van negen maanden
zijn nog in Rhodesië. „Ik moest voor
technische gegevens in Lissabon zijn",
vertelde de heer Osten. „Van die ge
legenheid heb ik gebruik gemaakt
even door te vliegen en de familie hier
op te zoeken."
Met koper
Geoloog in Noord-Rhodesië, sinds
bijna zes jaar. Een van de vele Neder
landers die zich ergens ver weg van
het geboortehuis op exploratie stortten.
Wat betekent dat, geoloog zijn in Loe
saka?
„U weet dat in Congo, in Katanga,
koper in de grond zit. Wel, die gordel
van koper zet zich voort in Noord-
Rhodesië, dat dus een Engels protecto
raat is. We zijn met vierentwintig geo
logen en met die rijkdom aan koper in
de bodem bemoeien we ons. Wie dat
zijn, die geologen? Zuidafrikanen, veel
Engelsen, Canadezen, Ieren en tot voor
kort was ik de enige Nederlander. Nu
is er een Nederlandse mijningenieur
bijgekomen", aldus dr. Osten.
Of hij ook in korte broek, met
dragers, schoppen, ladingen dynamiet
en draagbare zenders het oerwoud
introk, vroeg ik aan de heer Osten,
„Jaren héb ik het gedaan", was zijn
antwoord, „nu organiseer ik de activi
teiten van anderen. U weet wellicht,
dat het bij ons in Noord-Rhodesië
acht maanden per jaar niet regent. Dat
zijn de maanden dat we op volle toeren
draaien en steeds met vierentwintig
ploegen in het veld zijn: een veld ove
rigens van 120.000 vierkante mijl. Ja,
klopt, ik sta nu dus aan het hoofd van
die geologen. Links en rechts zitten ze
verspreid; soms slapen ze tijdens hun
onderzoekingstochten in de open lucht,
een andere keer wordt van modder een
hut gebouwd of een centraal kamp
opgezet, als men ergens langer blijft.
De helft van de tijd houd ik me nu
bezig met de interpretatie van de
gegevens die ik van de geologen krijg
(en breng ze in kaart), de andere
helft trek ik zelf ook het veld in."
Vier kinderen
Veel van zijn tochten maakt dr.
Osten met een Landrover en ik heb
kleurenfoto's gezien van zo'n tocht:
met primitieve pontjes wordt de wagen
over een rivier gezet en hobbelend en
stotend gaat het aan de overkant weer
verder.
En mevrouw Osten? En de kinde
ren van dr. Osten? „Ik heb vier kinde
ren; de oudste is tien jaar, een meisje;
de volgende twee zijn ook meisjes.
Alle drie gaan ze op school. Onze zoon
is natuurlijk met zijn negen maanden
nog thuis."
Thuis, dat is Loesaka. „Wat de blan
ken betreft iets als Zoetermeer", lachte
dr. Osten. „Ik bedoel: er zijn er 12.000.
Maar de stad is veel groter, want er
wonen ook 60.000 negers."
„Die scholen? Neen, zwart en wit
zitten niet door elkaar. Kijk, dat zit
zo: de scholen voor de negerkinderen
zijn in handen van de territoriale en
die voor de blanke kinderen zijn in
handen van de federale regering. Er
zijn in Loesaka bijvoorbeeld uitsteken
de vakscholen, een combinatie van
ambachtsschool en LTS, maar die zijn
niet voor blanke leerlingen."
Voor wie niet elke dag iets met
Rhodesië te maken heeft, lijkt het alle
maal wat ingewikkeld als hij verneemt^
dat Noord-Rhodesië en Zuid-Rhodesië
alle twee Britse protectoraten zijn,
maar dat Zuid-Rhodesië er ook tege
lijk nog Britse kolonie bij is. En in
Noord-Rhodesië zijn bijvoorbeeld Bui-
Van onze Amsterdamse redactie
AMSTERDAM. De politie in
Muiden heeft voldoende zekerheid
dat Lou Voorthuizen, alias Lou de
Palingboer, in leven is. Daarmee
is aan haar belangstelling voor hem
en zijn volgelingen een einde ge
komen
Waar de heer Voorthuizen zich
bevindt, is niet bekend. Volgens
bewoners van de buurt rondom
het politiebureau Pieter Aertsz-
straat in Amsterdam zou hij in de
Lutmastraat bij de administratrice
van zijn „gemeente" wonen.
De politie zelf geeft een ander
adres op, m de Van Ostadestraat.
De bewoners van dat huis bezwoe
ren ons gisteravond evenwel bij
hoog en bij laag dat Lou niet bij hen
woont. Volgens hen zou hij in Bel
gië zitten en zou hij daar een ver
klaring voorbereiden.
De politie in Amsterdam kan
zich omtrent de verblijfplaats van
de heer Voorthuizen geen zeker
heid verschaffen, omdat er geen
verzoek tot opsporing en aanhou
ding is uitgegaan. Er doen ver
halen de ronde als zou Lou door
de justitie worden gezocht van
wege een echtscheidingszaak.
De vrouw van een vroegere vol
geling zou overspel met de sekte
leider hebben gepleegd. Lou zou
bij het proces als getuige moeten
optreden.
Zijn volgelingen ontkennen dat
zijn verdwijning met deze zaak in
verband staat. Zij geven als ver
klaring dat hij bezig is zijn bood
schap elders te verbreiden.
Klachten
Bij de politie komen op het
ogenblik allerlei mededelingen bin
nen, die een merkwaardig licht
werpen op de wijze waarop Lou
zich met zijn gelovigen verstaat.
Er zijn klachten uit Amsterdam
en Muiden, die spreken van eroti
sche feesten, waarbij de sektelei
der de hoofdrol speelt temidden
van zijn vrouwelijke volgelingen,
die hij zijn engelen noemt. De
mannelijke gelovigen (de zonen)
schijnen geheel naar het tweede
plan te zijn gedrongen.
Waarnemers op openbare bijeen
komsten van de „gemeente" kun
nen vertellen over het veelvuldig
uitwisselen van kussen, waarmee
de godsdienstoefening gepaard gaat,
en over de vlagen van hysterie bij
de deelnemers.
Paardrijden en zwemmen zijn aan de
orde van de dag."
„Afrika is een van de interessantste
gebieden", vindt dir. Osten, „en mijn
aanwezigheid daar geldt uitsluitend de
mogelijkheid van toegepaste geologie;
ik zit er niet om geld te verdienen."
In Katanga (vla'k bij Elisabethstad)
is de heer Osten ook geweest, vlak
voor de Ier O'Brien het sein tot de
aanval gaf tegen de gendarmerie van
Tsjombe. „Ik bezocht er mensen van
de Union Minière; hun manier van
werken en hun kaarten zijn beter dan
die van de Etigelsen in Noord-Rhode
sië, maar wij gebruiken weer moder
nere methoden", was zijn oordeel.
Nog even ging ons gesprek terug
naar de huiselijke omstandigheden.
„Omdat wij dochters hebben (die ove
rigens per fiets naar school gaan) is
het gebruikelijk, dat je vrouwelijk per
soneel neemt", hoorde ik. „We hebben
een meisje dat bijzonder intelligent is.
Mijn vrouw kookt, maar het meisje
helpt verder met wassen en, enfin, wat
er al in een huishouden te doen is."
En het eten, meneer Osten?
,,'s Ochtends hebben we een min of
meer Nederlands ontbijt; wij (en dat
is de Engelse invloed) gebakken
eieren, de kinderen pap. 's Middags
een soort koffietafel met kaas en wat
er bij hoort en 's avonds om zeven
uur eten we warm. Veel rijst, maar
dat ben ik gewend, want ik groeide op
op Java. Soms ook maïs met boter en
wat zont en in verhouding tot Neder
land veel meer vlees. Ook wild. Anti
loop is bijvoorbeeld erg lekker."
Er zitten ook een paar Nederlandse
boeren in Noord-Rhodesië; meestal
beginnen ze als assistent op een ta
baksplantage en als ze zelfstandig ge
worden zijn verbouwen ze ook tabak
en maïs, de twee hoofdgewassen.
„Nu moet u niet denken, dat je zo
maar overal antilopen kunt schieten",
vertelde dr. Osten nog, voor we weer
handen gaven. „Want als de Engelsen
ergens fel op zijn, dam is het op de
natuurbescherming. Er zijn hele ge
bieden waar de slaapziekte heerst en
waar de tse-tse-vlieg voorkomt. Wij
hebben speciale vergunningen om in
die gebieden te komen. Daar hoopt
zich natuurlijk het wild op, want er
wordt foijna niet gejaagd. Maar probeer
er niet zomaar wat te schieten; dat
zou bijzonder nare gevolgen kunnen
hebben."
125
Waarom wordt ge gezocht door de
politie?"
„Ik heb er geen idee van."
..Wat hebt ge nog meer gedaan,
behalve vechten met Oglis mannen?"
„Niets strafbaars."
„Ge zijt een bijzonder onplezierig
persoon om in huis te hebben. Ge
moet hier onmiddellijk vertrekken.
Nu. Vanavond nog. Uw losgeld is be
taald. Ik durf het nauwelijks te be
houden."
Theodoras gaf een der mannen een
bevel in het Grieks, nam Pierre bij
de arm en trok hem met zich mee
de brug over.
„De stad gonst van de geruchten.
Ga onmiddellijk naar uw kamer. Ik
heb mijn hele leven nog niet zoveel
haast gehad om een gast kwijt te ra
ken.
„Hoe heeft heer Jan het geld bij
elkaar gekregen?"
„Dat zal hij u zelf wel vertellen."
Theodorus liet hem alleen. Enkele
ogenblikken later verscheen de ka
merdienaar van de graaf. Hij had
een zwaard bij zich, alsmede drie
beurzen, een mantel en een kop koffie.
De mantel ruiste een weinig toen hij
hem neerlegde, als een dun stroom
pje water over een steen.
Pierre was verbaasd over de won
derlijke verzameling artikelen, waar
mee de gebaarde Trebizonder kwam
aanslepen. Hij trok het onopgesmuk
te zwaard uit de schede en tikte met
zijn nagel tegen de kling. Een eer
lijk, goed getemperd zwaard, naar
het geluid te oordelen. Hij kon het
met zijn gewonde rechterhand na
tuurlijk niet gebruiken en met zijn
linker kon "hij niet schermen, maar
desondanks sterkte het zijn zelfver
trouwen. Toen dronk hij de koffie op
en onderzocht de beurzen. Een ervan
bevatte Justins kraag. Dat had hij
al vermoed. De beide andere waren
gevuld met goudstukken. Dat verwon
derde hem. Hij gespte het zwaard om
en voelde zich nu weer meer Frans
man.
Theodorus verscheen in de deur
opening met een stalen kuras in zijn
hand. Hij bleef een ogenblik staan,
met diep bedroefd gelaat. Pierre be
greep wel waarom. Maar Theodorus
verzweeg voor Pierre het droevig
nieuws dat Stephanie hem zojuist in
het oor had gefluisterd.
„Probeer eens of dit past, Peter,"
zei hij. „Ge zult er wellicht behoefte
aan hebben."
Pierre bekeek het kuras bedenke
lijk.
„Ik waardeer uw vriendelijkheid,
Heer Theodorus."
Theodorus wierp het op het bed.
„Pas het maar niet eens aan. Ik zie
ook zo wel, dat ge u daar nooit in
|l 1 ito/itnüL,
fcUèmuryeL
M§1
zult kunnen persen. De Franken zijn
op een andere schaal gebouwd. Maar
het is voor mij een prettiger idee,
dat ik alles gedaan heb wat in mijn
vermogen was, om te beletten dat ge
gedood werd. De mantel is gevoerd
met een zeer fijn Perzisch maliën-
pantser, ofschoon hij er net eender
uitziet als een gewone mantel. Ik
heb hem vaak zelf gedragen. Aan
vaard hem als een geschenk. En ga,
ga in Godsnaam!"
„Waar is het goud voor, Heer
Theodorus?"
„In de kleinste beurs bevindt zich
enig geld voor u. De rest is geen
goud, het zijn valse munten. Als ge
achtervolgd wordt, laat het dan op
de weg vallen. Zorg ervoor dat het
'uit de beurs rolt, zodat het glinstert.
Als ik uw vijanden ken, zal hen dat
enige ogenblikken ophouden. Rijd
dan als de wind." De harde mond
van Theodorus vertrok zich tot de
schaduw van een glimlach, ofschoon
de blik in zijn ogen onuitsprekelijk
droefgeestig bleek.
De kamerdienaar bevestigde de
beurzen aan Pierres gordel en zei
iets in het Grieks. Theodorus zei:
„Deze brave man vraagt mij uw
aandacht te vestigen op de knoop
waarmee hij de beurs met vals geld
heeft vastgebonden. U behoeft alleen
maar aan het koordje te trekken.
Dan gaat de beurs open en valt. Dat
is gemakkelijker in verband met uw
hand."
„Mijn vader is onwel, anders zou
hij u persoonlijk vaarwel wensen.
Mijn zuster wenst u Gods zegen."
„Breng mijn adieu over aan uw
zuster. Heer Theodorus. Voor uw va
der zal ik bidden."
„Dank u, Peter."
Een man had een paard voor hem
gereed op het slotplein.
„Sla op de grote weg linksaf en
volg hem tot in de stad," bracht
Thodorus hem op de hoogte. „Ver
mijd de paadjes die op de hoofdweg
men. Als ge u haast, is Trebizonde
nog geen twee uren van hier. Maar
put uw paard niet ontijdig uit, voor
het geval het op een gegeven ogen
blik alle krachten moet bijzetten,
wat naar ik hoop, niet nodig zal zijn.
God behoede u, Peter."
Pierre voelde de rechte rug en de
magere gespierde flanken van het
goede paard onder zich. Hij hield
hem in stap tot hij voorbij de khan
was en galoppeerde toen de weg op.
Het paard was vers en het liep
uitstekend. Pierre kon zich niet be
klagen over de attenties die Theodo
rus hem bij het afscheid bewezen
had. Hij vroeg zich opnieuw af, waar
Justin het geld vandaag had ge
haald.
Hij had pas een geringe afstand
afgelegd, toen een ruiter hem de weg
versperde. Ondanks de zijdelinge
toespelingen van Theodorus op het
feit dat hij gezocht werd, had Pier
re niet verwacht al zo spoedig te
zijn verbonden hand en trok zijn be
schermende mantel dichter om zich
worden aangehouden. Hij vervloekte
hem. Hij had nooit eerder van zulk
een kledingstuk gehoord, het woog op
zijn schouders vederlicht. Toen dook
hij enigszins in elkaar achter de
nek van zijn paard en naderde be
hoedzaam de gedaante voor hem,
die gekleed was in de broek van een
boer en een licht boerehemd. Plot
seling riep de stem van Stephanie
hem zacht toe: „Houd me niet
voor een aanvaller, Pierre en maak
voort". Pierre reed onmiddellijk naar
haar toe.
„Wat doe jij hier, Stephanie, in de
naam van alle heiligen?"
„Theodorus stuurt je zonder meer
de dood in," zei ze bitter. „Niet
opzettelijk natuurlijk, maar hij is
verschrikkelijk in de war door het
een of andere kletspraatje dat hij in
de stad gehoord heeft en bovendien
heb ik het hem natuurlijk moeten
vertellen van vader.
(Wordt vervolgd.)
DE
TINTELS
m Jack
Dunkley
als er onverwachte. gas
ten komen, 15 met absoluut on
mogelijk er een bed vam te
MA.KE.Nl
FLITS
GORDON
==r
in het
heelal
Dan Barry
Weer ja, inderdaad: weer vier bandrecorders voor
landgenoten die niet kunnen zien en gisteren kregen ze
praatmachien plus uitleg. Vam da>t moment maakte foto
graaf Bob Kuhry deze opname. Helemaal links met don
kere bril krijgt. Raden Pangeran Rivai zijn recorder uit
gelegd door mevrouw J. Korving en daarnaast zit de
Haagse mejuffrouw A. M. Looze, die ook een bandrecorder
meenam. Voorovergebogen de ook al uitleggende heer A.
Korving voorzitter van de Stichting Voorziening Techni
sche Hulpmiddelen Blinden en achter hem staat de heer
J. E. Geuchies uit Alphen aan de Rijn, die het praatma
chien voor zijn moeder kwam halen. Helemaal rechts
tenslotte de vierde candidate van gisteren mevrouw M. W.
van der Aart die met haar elektrische prater
terug ging naar Hillegom.
^iiiiiiifiiilliiiiiiiiiiif||||iiiiiiitliiiiiiiiiiii[|||iiiiiiiiiiiiii|{ti|i|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||ii|i|||f||||||||||||j|||||j|||||||||||j||||||||||||||||||||j||||||||||||||||||||||||j|||||||||||||||||jj||||||||||f|||||||||||||||||||||j^
17. De maat kreeg geen gelegenheid
om Kappie op de hoogte te stellen van
zijn ontmoeting met generaal Hak-Hau.
Tijdens hun afwezigheid bleek Okki na
melijk in moeilijkheden te zijn geraakt.
„Gelukkig... daar heb je de ouwe en
ome Tjeerd.." steunde de scheepsjongen.
„Wat oer-knullig van me. om het niet
alleen met die snertkabel te kunnen
klaarspelen! Maar er staat ook een kan
jer van een stroom hier! Ai, wat trekt
dat ding!"
In een oogopslag begreep Kappie wat
er was gebeurd.
„Die overgehaalde jongen, om op zijn
eentje te proberen, waar we ja met z'n
drieën een flinke kluif aan zullen heb
ben!" dacht hij. „Door de stroming is
die kabel natuurlijk weer strakgetrokken
en nu zit dat jong in de benauwdigheid!
Ik zal ja moeten opschieten.." Dus liet
hij de maat in de steek en zwom zo
snel hij kon naar de rots.
„Er zit maar een ding op..." prevel
de hij. „Ik heb al eens gekozen tussen
die overgehaalde porceleinen boot en de
maat: nou gaat het ja om Okki!"
Haastig zette hij zijn zakmes op het
touw en sneed en kerfde uit alle macht.
Plotseling sprong het touw door; Okki
was vrij, maar tegelijkertijd kwam ook
de Ti-Pische boot vrij en schoot pijlsnel
weg.
„Dat is ja spijtig... maar het was te
voorzien", zei Kappie. Toen zweeg hij en
sperde zijn ogen open. Want wat hij niet
had voorzien was, dat nu de maat weer
gevaar liep...
MIDDELBURG De Stichting
Steunt Kerkbouw (van de Geref. Ker
ken) is zeer dankbaar voor het resul
taat van de gevoerde actie. Zeven mil
joen is gevraagd en 84.000 gulden meel
is toegezegd. Noord-Holland heeft het
hoogste gemiddelde. Het noorden ligt
het laagst. Ruim 88 procent van het
toegezegde bedrag is reeds ontvangen.
Uit Zeeland is bijna al het toegezegde
geld reeds binnen. Tot 1 febr. j.l. is
aan 215 kerken hulp toegezegd, waar
van aan tien kerken in Zeeland.
In Zeeland is in totaal toegezegd
ƒ281.534,45, dat is gemiddeld per ziel
f 9,74. De gemiddelden bedroegen in:
classis Axel 7,28, classis Goes 9,90,
classis Middelburg 10,25. classis Tho-
len ƒ11,12 en classis Zierikzee ƒ8,34.
Op donderdag 1 maart wordt in de
gemei 'ke gehoorzaal te Hoek een
filmavo gegeven, uitgaande van liet
Koningin Wilhelmina Fonds voor de
kankerbestrijding. Enkele films worden
vertoond.
